Σε αυτή την ενότητα:

• Θα μάθουμε:

• Να ξεχωρίζουμε ένα θεατρικό κείμενο από άλλα είδη κειμένων.
• Να δίνουμε και να ακολουθούμε σωστά οδηγίες κατασκευής.
• Να φτιάχνουμε την αφίσα, το πρόγραμμα και τις προσκλήσεις μιας θεατρικής παράστασης.

• Θα μάθουμε επίσης:

• Να σχηματίζουμε και να χρησιμοποιούμε τον παρακείμενο και τον υπερσυντέλικο.
• Να χρησιμοποιούμε τα χρονικά επιρρήματα,
• Να μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο και το αντίστροφο.
• Λέξεις που έχουν σχέση με το θέατρο.
• Πώς θα κάνουμε ένα παραμύθι θεατρικό έργο.

Είδη λόγου / Είδη κειμένων:

• Κατευθυντικός λόγος (οδηγίες κατασκευής, επιχειρηματολογικά κείμενα, πρόσκληση)
• Αναφορικός λόγος (σύνθεση παραμυθιού)
• Λογοτεχνικά κείμενα (πεζά, θεατρικό κείμενο)
• Κείμενα εφημερίδων (στήλες «θεάματα»)
• Αστεία εικονογραφημένη ιστορία (κόμικ)
• Κείμενα ιστοσελίδων διαδικτύου
• Διαφημιστική  αφίσα
• Πρόσκληση θεατρικής παράστασης

Περιλαμβάνονται τα κείμενα:

1. Μια περιπέτεια για το Ρωμαίο
2. Ένας Αρλεκίνος από χαρτί
3. Όρνιθες
4. Πρώτη φορά στο θέατρο
5. Ο Κεραμιδοτρέχαλος

Μια περιπέτεια για το Ρωμαίο

Το βιβλίο

Ο μικρός Ρωμαίος ζει δίπλα στη σκηνή του θεάτρου, μα δεν έχει ποτέ του αληθινή παράσταση. Οι γονείς του φοβούνται και του λένε να κάνει υπομονή ώσπου να μεγαλώσει. Καμιά φορά όμως στη ζωή όλα συμβαίνουν όπως ακριβώς στο θέατρο.

Ο Ρωμαίος θα ανακαλύψει τη μαγεία του θεάτρου την ίδια ακριβώς στιγμή που θα γνωρίσει και την αγάπη στο πρόσωπο της όμορφης Ιουλίας. Θα καταφέρει να τη σώσει από τα δόντια του Αρχιχοντρού; Η περιπέτεια ενός ποντικού που αναζητώντας τη μαγεία του θεάτρου θα γνωρίσει τη ζεστασιά της φιλίας και της αγάπης.

Ο Διευθυντής σκηνής, το Τρίτο Κουδούνι, το Φως, ο Σκηνοθέτης, τα Σκηνικά, τα Κοστούμια, ακόμα και ο Σαίξπηρ, όλοι θα βοηθήσουν το μικρό Ρωμαίο στη μεγάλη μάχη για την αγάπη και το δίκιο.

 

Διάβασε για τη συγγραφέα εδώ

Η περίληψη

[slideboom id=695149&w=425&h=370]

Εξάσκηση

π.χ. Ο Ρωμαίος έχει παρακολουθήσει πολλές παραστάσεις στο θέατρο.

Εξάσκηση….

• Να συμπληρώσεις τα κενά με το ρήμα της παρένθεσης σε χρόνο Παρακείμενο, στο πρόσωπό και στον αριθμό που ταιριάζει :

Αγαπητό μου ημερολόγιο,

Σε λίγες μέρες είναι Τσικνοπέμπτη και μαζί με την αδελφή μου ………………..…………  ( σκέφτομαι )

να κάνουμε ένα πάρτι.    ………………..……………    ( κανονίζω )  να  έρθουν όλα τα παιδιά της

γειτονιάς.    …………………………..…….    (αγοράζω )  μάσκες, χαρτοπόλεμο και βέβαια στολές.

Φυσικά, πριν απ’ όλα ………………………………….( συνεννοούμαι ) με τη μαμά για την ιδέα μας. Για

το μόνο που δεν …………..…………  (φροντίζω ) είναι το φαγητό, αλλά είμαι σίγουρη ότι κάτι 

……………….…………  ( σκέφτομαι ) η μαμά.

Τα χρονικά επιρρήματα

 

 

 Όρνιθες

Στους Ὄρνιθες (414 π.Χ.) δύο Αθηναίοι φίλοι, ο πονηρός Πεισθέταιρος και ο αγαθός Ευελπίδης επιθυμούν να βρουν το πουλί Τσαλαπετεινό (που άλλοτε ήταν άνθρωπος, ο βασιλιάς Τηρέας) για να το ρωτήσουν σε ποιά πόλη μπορεί κανείς να ζήσει ήσυχα, πλούσια και ειρηνικά. Στην εισαγωγή του έργου λοιπόν εμφανίζονται οι δύο φίλοι να πετούν μέσα από το δάσος ο ένας πάνω σε μια κουρούνα και ο άλλος σε μια καλιακούδα δηλώνοντας ότι μεταναστεύουν επειδή βαρέθηκαν τη δικομανία των Αθηναίων.

Όταν πια βρίσκουν τον Τσαλαπετεινό, εκείνος τους απογοητεύει καθώς δεν έχει να προτείνει καμία πόλη που να τους αρέσει. Τότε όμως ο Πεισθέταιρος συλλαμβάνει την ιδέα να ιδρύσουν μαζί με τον Τσαλαπετεινό-Τηρέα την πόλη των πουλιών στους αιθέρες, στο μεσοδιάστημα δηλαδή μεταξύ του κόσμου των ανθρώπων και του κόσμου των θεών. Ο Τσαλαπετεινός πείθεται και καλεί τα πουλιά για να τους ανακοινώσουν μαζί το σχέδιο του Πεισθαίτερου.

Τα πουλιά εμφανίζονται αγριεμένα από την εισβολή των ανθρώπων και θεωρώντας ότι ο Τσαλαπετεινός τους πρόδωσε, ετοιμάζονται να επιτεθούν στους εισβολείς. Για άλλη μιά φορά όμως ο Πεισθέταιρος παίρνοντας το λόγο, φουσκώνει τα μυαλά των πουλιών και μαγεύει σταδιακά το ακροατήριό του. Στο τέλος πείθει τα πουλιά να ιδρύσουν τη Νεφελοκοκκυγία (= κατοικία των κούκων στα σύννεφα, την πόλη δηλαδή των πουλιών) με στόχο να αναδειχτούν σε ρυθμιστές της θεϊκής εξουσίας λειτουργώντας ως ενδιάμεσοι των θεών με τους ανθρώπους.

Έτσι τα πουλιά χωρίζονται σε ομάδες εργασίας και ξεκινάει το χτίσιμο του τείχους που θα περιβάλλει τη χώρα των πουλιών και θα εμποδίζει έτσι την τσίκνα από τις θυσίες των ανθρώπων να ανεβαίνει στους θεούς.

Πριν ακόμα καλά καλά χτιστεί η πόλη και με πρώτον από όλους τον ιερέα που έρχεται για να κάνει θυσία, καταφθάνουν διάφοροι εκμεταλλευτές και καλοθελητές που προσπαθούν να αποκομίσουν οφέλη από την ίδρυση της Νεφελοκοκκυγίας. Ο Πεισθέταιρος όμως τους ξεφορτώνεται όλους και σιγά σιγά το τείχος ολοκληρώνεται.

Εν τω μεταξύ οι Θεοί αρχίζουν να πεινάνε και να ανησυχούν γιατί δεν φτάνει πια στους ουρανούς η κνήσσα (τσίκνα) των σφαχτών. Αρχικά στέλνουν την Ίριδα ως αγγελιοφόρο, την οποία όμως εκδιώκει βίαια ο Πεισθέταιρος. Έπειτα εμφανίζεται ο -πάντα αντιεξουσιαστής- Προμηθέαςγια να ενημερώσει μυστικά τον Πεισθέταιρο για τις αποφάσεις των θεών και να τον συμβουλεύσει τι να κάνει για να τους πάρει την εξουσία.

Πραγματικά όπως έχει προειδοποιήσει ήδη ο Προμηθέας φτάνει αντιπροσωπεία των θεών για να διαπραγματευτεί την ελεύθερη διακίνηση της τσίκνας. Η αντιπροσωπεία απαρτίζεται από τον διπλωμάτη Ποσειδώνα, τον φοβερό φαγά Ηρακλή και τον αγροίκο Τριβαλλό, που είναι εκπρόσωπος των βαρβαρικών θεών. Οι διαπραγματεύσεις – οι οποίες διεξάγονται δίπλα από ένα σφαχτό που ψήνεται- καταλήγουν, πάντα σύμφωνα με τις συμβουλές του Προμηθέα, στο γάμο της όμορφης νεαρής θεάς Βασίλειας με τον Πεισθέταιρο. Έτσι το έργο τελειώνει με τη γαμήλια ένωση του Πεισθέταιρου και της ουράνιας θεάς.

 

Πάτησε στην εικόνα και διάβασε πληροφορίες για τον Αριστοφάνη

Το θέατρο στην αρχαία Ελλάδα

Πηγή: http://d-diktio.blogspot.gr/2014/03/9.html

 

 

 

 

 

 

Μαντέψτε τι λένε και συμπληρώστε στην τελευταία εικόνα τα κενά συννεφάκια.

 

Ο ευθύς και πλάγιος λόγος

• Στον ευθύ λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου,όπως ακριβώς τα είπε. Σ’ αυτή την περίπτωση τα λόγια του ομιλητή:
• είτε μπαίνουν μέσα σε εισαγωγικά <<  >>  και πριν από αυτά ή ανάμεσα σ’ αυτά ή ύστερα από αυτά μπαίνει ένα ερωτηματικό ρήμα

 

Παράδειγμα:

<<Έχεις πάει ποτέ στα Μετέωρα;>> τον ρώτησε.

Εκείνη του απάντησε: <<Έχω πάει μια φορά με το σχολείο μου.>>

• είτε μπαίνουν χωρίς εισαγωγικά, με μεγάλες παύλες (-) μπροστά από αυτά, όπως     όταν έχουμε διάλογο και το ερωτηματικό ρήμα ακολουθεί.

Παράδειγμα

– Έχεις πάει ποτέ στα Μετέωρα;  τον ρώτησε.

– Έχω πάει μια φορά με το σχολείο μου , του απάντησε εκείνη.

• Στον πλάγιο λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου, όχι ακριβώς όπως τα είπε, αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο. Σ’ αυτή την περίπτωση δε βάζουμε εισαγωγικά
  

 

Παράδειγμα

Την ρώτησε αν έχει πάει ποτέ στα Μετέωρα

Όταν μετατρέπουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο πρέπει να προσέχουμε :

• Τα πρόσωπα που μιλούν, τα οποία πρέπει να δηλώνονται είτε με το όνομά τους είτε με κάποια αντωνυμία

Παράδειγμα:

Ευθύς λόγος

<<Έχεις πάει ποτέ στα Μετέωρα;>> την ρώτησε η Δέσποινα.

Εκείνη της απάντησε: <<Έχω πάει μια φορά με το σχολείο μου.>>

Πλάγιος λόγος

Η Δέσποινα ρώτησε την Χρύσα αν έχει πάει ποτέ στα Μετέωρα κι εκείνη της απάντησε ότι έχει πάει μια φορά με το σχολείο της.

• Τους συνδέσμους (ότι, πως, να, αν, κ.ά) που χρειάζεται να προστεθούν για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους.
• Τα ρήματα που χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε (αναφέρω, ρωτώ, διατάζω, παρακαλώ, ζητώ, υποστηρίζω απαντώ, κ.ά.)
• τα πρόσωπα των ρήματων (αλλάζουν και μπαίνουν στο γ’ ενικό ή πληθυντικό, ανάλογα, πρόσωπο) και τις αντωνυμίες. Μερικές φορές μπορεί να αλλάξει και ο χρόνος των ρημάτων.

 

 

Πρώτη φορά στο θέατρο

 

Ο Υπερσυντέλικος φανερώνει πως εκείνο που σημαίνει το ρήμα ήταν τελειωμένο στο παρελθόν πριν γίνει κάτι άλλο, π.χ.

• Όταν ήρθες, εγώ είχα καθαρίσει το σπίτι. (παρελθόν-τελειωμένο πριν από κάτι άλλο)
• Είχα διαβάσει ήδη δύο ώρες, όταν ήρθες. (παρελθόν-τελειωμένο πριν από κάτι άλλο)

 

 

 

Ο Κεραμιδοτρέχαλος

 

Ο Μπόμπιρας είναι ένα αγόρι που ζει σε μια μεγαλούπολη και νιώθει μόνος και παραμελημένος γιατί οι γονείς του δεν προλαβαίνουν με τις υποχρεώσεις στη δουλειά και το σπίτι να ασχοληθούν μαζί του και ο μεγάλος αδελφός του τον περιφρονεί.Από το παράθυρο μπάινει ξαφνικά ένα παράξενο ανθρωπάκι ο Στίκης ο Κεραμιδοτρέχαλος που μένει στις στέγες παρέα με τις γάτες και τα αστέρια. 
Ο Στίκης γίνεται σύντροφος του Μπόμπιρα στα παιχνίδια και τις σκανταλιές και επειδή είναι ορατός μόνο από όποιον πιστεύει σε αυτόν δημιουργούνται ξεκαρδιστικές καταστάσεις και παρεξηγήσεις. Ερχεται όμως η στιγμή που ο Κεραμιδοτρέχαλος εξαφανίζεται ξαφνικά όπως ήρθε αλλά υπόσχεται πως πάντα θα είναι δίπλα στον φίλο του.
 Η στιγμή που θα χρειαστεί η βοήθεια του Στίκη δεν αργεί γιατί ο Δήμαρχος θέλει να ξεριζώσει το δασάκι της γειτονιάς για να το κάνει πάρκινγκ .
Θα μπορέσουν μικροί μεγάλοι να αντισταθούν στα συμφέροντα που τους απειλούν και να σώσουν το δασάκι;
 Θα νιώσει ο Μπόμπιρας την αξία της συνεργασίας και της φιλίας;
 Θα καταλάβει τη δύναμη που κρύβει μέσα του;

 

Οι ερωτηματικές αντωνυμίες

Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε όταν ρωτάμε λέγονται ερωτηματικές αντωνυμίες. Οι ερωτηματικές αντωνυμίες είναι:

• Το άκλιτο τι → Τι θέλεις; Τι ώρα είναι;

• Ποιος, ποια, ποιο → Ποιος θα έρθει μαζί μου; Ποιο τραγούδι σ’ αρέσει;

• Πόσος, πόση, πόσο → Πόση ώρα περιμένεις το λεωφορείο;

  Πόσο κάνει αυτό το βιβλίο;