Σ’ αυτή την ενότητα

• Θα μάθουμε:
  • Nα υποστηρίζουμε την άποψή μας με επιχειρήματα.
  • Nα γράφουμε ένα βιογραφικό σημείωμα.
  • Nα βρίσκουμε τις βασικές πληροφορίες που αναγράφονται σε μια ετικέτα.
• Θα μάθουμε επίσης:
  • Πώς λειτουργεί η παράγραφος μέσα στο κείμενο.
  • Τα πάθη των φωνηέντων.
  • Να κλίνουμε θηλυκά ουσιαστικά.
  • Να κλίνουμε τον αόριστο της παθητικής φωνής.
  • Λέξεις και εκφράσεις που έχουν σχέση με την ελιά και το λάδι.
• Θα γνωρίσουμε: 
  • Μύθους που έχουν σχέση με την ελιά.
  • Συνταγές με ελαιόλαδο.

… και όλα αυτά μαθαίνοντας τη σημασία που έχει η ελιά και το λάδι
στη διατροφή μας, στον πολιτισμό μας, στη ζωή μας!

Διάβασε το μάθημα στο διαδραστικό βιβλίο [κλικ στην εικόνα]

Η ελιά

Μελοποίηση του ποιήματος του Κωστή Παλαμά ¨Η ελιά¨

 

 

Τα πάθη των φωνηέντων

 

• μερικές φορές χάνεται το τελικό φωνήεν της προηγούμενης λέξης. Τότε λέμε ότι η λέξη παθαίνει έκθλιψη

                                           π.χ. θα αρχίσω → θ’ αρχίσω.

Εξάσκηση…

Γράφουμε  τις  φράσεις   κάνοντας  έκθλιψη  αφαίρεση  και  αποκοπή  όπου  μπορούν  να  γίνουν:
 

• Από  τα  κόκαλα  βγαλμένη.  ___________________________________
  
• Με  λογισμό  και  με  όνειρο. ___________________________________
• Στείλε  τα  χαιρετίσματα  στη  μάνα.  ___________________________________
• Εμείς  για  αλλού  κινήσαμε  και  αλλού  η  ζωή  μας  πάει.  ______________________________
• Πού  είσαι  και  σε  γύρευα; ___________________________________
• Μέσα  στη  θάλασσα, μέσα  από  τα  κύματα.___________________________________

 

 

 

Οι μύθοι και η ελιά

Πάτησε στην εικόνα για να διαβάσεις μύθους για την ελιά

Ελιά
Το Πολύτιμο κι αγαπημένο δέντρο των Ελλήνων

 

“Ελιά και μύθος”

Ελιά από το μύθο στην πραγματικότητα

Ασύνδετο σχήμα

• Πολλές φορές, όταν μιλάμε και θέλουμε να μεταδώσουμε μια πληροφορία γρήγορα, λέμε τις προτάσεις τη μια αμέσως μετά την άλλη, π.χ.

[Ο Σωτήρης πλύθηκε], [ντύθηκε].

Στο παράδειγμα υπάρχουν δύο προτάσεις, αφού υπάρχουν δύο ρήματα. Η κάθε πρόταση μπαίνει δίπλα στην άλλη. Δεν υπάρχει κάποια λέξη που να τις ενώνει. Χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα.

Αυτός ο τρόπος σύνδεσης λέγεται ασύνδετο σχήμα.

 

• Το ασύνδετο σχήμα το χρησιμοποιούμε όταν:

α) θέλουμε να μιλήσουμε/γράψουμε με έναν τρόπο απλό, γρήγορο, κοφτό και ζωντανό ή
β) θέλουμε πολλά νοήματα να τα παρουσιάσουμε ενωμένα σε ένα όλο (σύνολο), π.χ. «Η Άνοιξη μπήκε, ο καιρός μαλάκωσε, η βροχές μειώθηκαν, ο ήλιος εμφανίζεται πιο συχνά.».

 

 

Aυτοπαθείς Aντωνυμίες

 

 

 

Ενικός αριθμός
	Α΄ πρόσωπο	Β΄ πρόσωπο	Γ΄ πρόσωπο
			αρσενικό	θηλυκό	ουδέτερο
Ονομ.	ο εαυτός μου	ο εαυτός σου	ο εαυτός του	ο εαυτός της	ο εαυτός του
Γεν.	του εαυτού μου	του εαυτού σου	του εαυτού του	του εαυτού της	του εαυτού του
Αιτ.	τον εαυτό μου	τον εαυτό σου	τον εαυτό του	τον εαυτό της	τον εαυτό του
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.	ο εαυτός μας	ο εαυτός σας	ο εαυτός τους
Γεν.	του εαυτού μας ή των εαυτών μας	του εαυτού σας ή των εαυτών σας	του εαυτού τους ή των εαυτών τους
Αιτ.	τον εαυτό μαςή τους εαυτούς μας	τον εαυτό σας ή τους εαυτούς σας		τον εαυτό τουςή τους εαυτούς τους

 

Εξάσκηση…

• Συμπληρώνουμε τα παρακάτω κενά με την κατάλληλη αυτοπαθή αντωνυμία.

α) Έχω πάψει να κοιτάζω     τον εαυτό μου     στον καθρέφτη.

β) Με το κάπνισμα κάνετε κακό ……………………………..  

γ) 0 Τάσος είναι εγωιστής και συμφεροντολόγος· κοιτάζει μόνο………….

δ)  ……………     θα ‘πρεπε να λυπάσαι όχι εμένα.

ε) Μόνο……………     σκέφτεται η Βασιλική.

στ)Για να αγαπήσουμε τους  συνανθρώπους μας, πρέπει πρώτα ν’ αγαπήσουμε………………………………

ζ) Οι ευαίσθητοι άνθρωποι, όταν κάνουν λάθος, τα βάζουν με……………….   

 

• Γράφουμε  Σ  ή  Λ  για να δείξουμε αν στις  παρακάτω προτάσεις έχουμε ασύνδετο σχήμα ή όχι.
  

α) Mας πρόσφεραν γλυκά, αναψυκτικά, φρούτα και διάφορα ζαχαρωτά.       (     )

β) Θέλει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο.     (       )

γ) Μην ξεχάσεις  ν’ αγοράσεις ψωμί, γάλα, τυρί, μακαρόνια, ντομάτες.       (       )

δ) Θα έρθουν μαζί μας και η Χρύσα και η Δέσποινα και η Άρτεμις.    (       )

ε) Το ανθοπωλείο πουλά τριαντάφυλλα λευκά, κόκκινα, ροζ, κίτρινα. (       )

στ) Οι δυο φίλες αγόρασαν τρόφιμα και ρούχα και παπούτσια και μετά γύρισαν στο σπίτι.   (       )

 

 

Η ελιά στην Ελλάδα και στη Μεσόγειο

Την ελιά τη βρίσκουμε στα κείμενα των αρχαίων και των σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών, που την ύμνησαν όσο λίγα δέντρα γιατί την αγάπησαν πολύ. Χωρίς την ελιά, το ελληνικό τοπίο θα ήταν πιο φτωχό και οι Έλληνες καλλιτέχνες και ποιητές θα είχαν χάσει μια μοναδική πηγή έμπνευσης.

Η ελιά εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως αγριελιά στην ανατολική Μεσόγειο, εκεί δηλαδή όπου αναπτύχθηκαν μερικοί από τους αρχαιότερους πολιτισμούς.

Αυτό το πολύτιμο και αγαπημένο δέντρο των Ελλήνων και των άλλων μεσογειακών λαών θεωρείται, ακόμα μέχρι σήμερα, θεϊκό δώρο, σύμβολο ειρήνης, προστασίας και γονιμότητας. Το λάδι του, όπως το σιτάρι και το κρασί, χρησιμοποιείται σε πολλές τελετές της ορθόδοξης χριστιανικής θρησκείας.

Η ελιά επηρέασε τα ήθη και τα έθιμα των Ελλήνων και των άλλων λαών της Μεσογείου που με το πέρασμα των χρόνων δημιούργησαν έναν εντελώς ιδιαίτερο πολιτισμό, τον πολιτισμό της ελιάς [κλικ]. 

Ιδεογράμματα του δέντρου της ελιάς, του ελαιόλαδου και του καρπού της ελιάς σε πινακίδες της Γραμμικής Α και B γραφής.

μαθαίνουμε για την Παράγραφο…

Παράγραφος είναι ένα κομμάτι του κειμένου που αναπτύσσει μια ιδέα, ένα νόημα. Tο νόημα κάθε παραγράφου, ενώ συνδέεται με το νόημα των υπόλοιπων παραγράφων του κειμένου, είναι ξεχωριστό.

Λέξεις που γράφονται με κεφαλαίο

Περιεκτικά λέμε τα ουσιαστικά που δείχνουν το μέρος όπου υπάρχουν πολλά όμοια πρόσωπα, ζώα ή πράγματα.

Τα περιεκτικά αρσενικά ουσιαστικά που λήγουν σε –(ι)ώνας γράφονται με ω.
Ακόμα με ω γράφονται τα περισσότερα αρσενικά ουσιαστικά σε –ώνας που δεν είναι περιεκτικά π.χ. αγώνας, αιώνας κτλ.