25η Μαρτίου: Τι μας διδάσκει τελικά;

κολοκοτρωνης 1

Τα λόγια του Μακρυγιάννη…απλά και γεμάτα νοήματα!
Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το «εγώ»!
“…τούτην την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι· όσοι αγωνιστήκαμεν, αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσομεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί, να την φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μην λέγει ούτε ο δυνατός «εγώ» ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς «εγώ»; Όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει, να λέγει «εγώ»· όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λένε «εμείς». Είμαστε εις το «εμείς» κι όχι εις το «εγώ»”.

 

Τα κόκκινα λουστρίνια

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ   «Τα Κόκκινα Λουστρίνια»

ΚΟΙΝΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (στις ερωτήσεις αυτές απαντάει ο καθένας μόνος του)

  1. Να εντοπίσετε στοιχεία από το κείμενο που αποδεικνύουν ότι ανήκει στο είδος του διηγήματος (τουλάχιστον 4)
  2. Να δώσετε έναν πλαγιότιτλο για κάθε ενότητα:

Ενότ. 1η: («Το είχε βάλει από καιρό…και παραμόνευε την ώρα»):

Ενότ. 2η: («Η κόρη του δασκάλου…τον συμπάθαγε, ποιος ξέρει»):

Ενότ. 3η: («Την κρίσιμη μέρα…φαλτσέτα με το τραγούδι»):

 

ΟΜΑΔΑ ΦΙΛΟΛΟΓΩΝ:

  1. Να σχολιάσετε τη Γλώσσα του κειμένου. ( ανάπτυξη σε 2-3 σειρές με παραδείγματα)
  2. Να εντοπίσετε ένα παράδειγμα από το κείμενο για καθεμιά από τις παρακάτω αφηγηματικές τεχνικές /αφηγηματικούς τρόπους:

In media res :………………………………………………………………………………………….

Αναδρομική αφήγηση :……………………………………………………………………………………..

περιγραφή ……………………………………………………………………………………………………..

αφήγηση γ’  προσώπου:……………………………………………………………………………….

  1. Βρείτε στο κείµενο τρία σχήµατα λόγου µε τα οποία εκφράζονται τα συναισθήµατα των προσώπων.(µελετήστε προηγουµένως τα σχήµατα λόγου:Γραµµατική νέας ελληνικής γλώσσας,σελίδες 181- 182).

ΟΜΑΔΑ ΨΥΧΟΛΟΓΩΝ:

  1. Σε ποια σημεία του διηγήματος γίνονται φανερά τα αισθήματα του μικρού βιοπαλαιστή για την κόρη του δασκάλου;
  2. Γιατί το νεαρό τσαγκαρόπουλο χάρισε τελικά τα κόκκινα γοβάκια στην αδελφή του;

ΟΜΑΔΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ:

 Δώστε γραπτά μια άλλη εξέλιξη στο διήγημα, υποθέτοντας, για παράδειγμα, ότι ο νεαρός χαρίζει τελικά τα γοβάκια στην κόρη του δασκάλου (80-100 λέξεις).

ΟΜΑΔΑ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ

Διαβάστε το παρακάτω δηµοτικό τραγούδι και βρείτε τα κοινά στοιχεία του µε το διήγηµα που µελετήσαµε:

 Ανάθεµά τον ποιος θα πει τ’ αδέρφια δεν πονούνε!

 Τ’ αδέρφια σκίζουν τα βουνά και δέντρα ξεριζώνουν.

 Δυο αδέρφια είχαν µι’ αδερφή στον κόσµο ξακουσµένη.

 Τη ζήλευε ν-η γειτονιά,τη ζήλευε ν-η χώρα,

 τη ζήλεψε κι ο Χάροντας και θέλει να την πάρει.

 Πάνει βροντάει στην πόρτα της σαν να ’ταν νοικοκύρης.

 -Ποιος είσαι συ όπου βροντάς στην πόρτα τέτοια ν-ώρα,

 που λείπουνε τ’ αδέρφια µου,τα λεβεντάδερφά µου;

 -Εγώ είµ’ ο γιος της µαύρης γης τσ΄ αραχνιασµένης πέτρας,

 εγώ είµ΄ ο πικροχάροντας κι έρθα για να σε πάρω.

 -Άφσε µε,Χάροντ’,άφσε µε ακόµα και δυο µέρες!

 Πρωί Σαββάτο να λουστώ και Κυριακή ν’ αλλάξω

 και τη Δευτέρα το ταχιό έρχοµαι µοναχή µου.

 ‘Πό τα µαλλιά την άρπαξε,στην πλάτη του τη ρίνει.

 Κι η κόρη από τους πόνους της κλαίγεται και γουριάζει,

 αχολογούνε τα βουνά και τα στενά λαγκάδια.

 Την ήκουσαν τ’ αδέρφια της από τα κορφοβούνια,

 Τρεις µέρες τον επάλαψαν,του πήρανε την κόρη.

 

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ:

  1. Να χαρακτηρίσετε :α) τον νεαρό, β) την αδελφή, γ) την κόρη του δασκάλου.
  2. Σχολιάστε την τελευταία παράγραφο του κειμένου. Γιατί ο ήρωας είναι στο τέλος «πιο μεστωμένος»;
  3. Αν ήσαστε στη θέση του νεαρού τσαγκάρη τι θα κάνατε και γιατί; (80-100 λέξεις)
  4. Πώς νιώσατε µετά την απόφαση του νεαρού να δώσει τα κόκκινα λουστρίνια στην αδελφή του; Εκφράστε τα συναισθήµατά σας µε ένα τραγούδι, ένα ποίηµα, µια ζωγραφιά σας ή έναν ζωγραφικό πίνακα που θα βρείτε στο διαδίκτυο.

ΓΛΩΣΣΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ – 3η ΕΝΟΤΗΤΑ

Είμαστε όλοι ίδιοι. Είμαστε όλοι διαφορετικοί

«Οι άνθρωποι ίσοι αλλά και διαφορετικοί»

Οι άνθρωποι είναι ίσοι αλλά και διαφορετικοί. Πιο συγκεκριμένα είναι ίσοι στα δικαιώματα ζωής, ελευθερίας αξιοπρέπειας, περιουσίας παιδείας, εργασίας κ.ά. Τα παραπάνω δικαιώματα είναι κατοχυρωμένα από νομοθετικές διατάξεις σε όλα τα πολιτισμένα κράτη. Αντίθετα οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί σε μια σειρά από εξωτερικά – σωματικά χαρακτηριστικά, όπως το φύλο, το χρώμα του δέρματος, των μαλλιών και των ματιών, αλλά και πολιτισμικά, όπως είναι η γλώσσα, η θρησκεία, τα ήθη, τα έθιμα και ο τρόπος ζωής. Επομένως, η ισότητα και η διαφορετικότητα δεν είναι πράγματα αντιφατικά αλλά συμπληρωματικά.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στο παρελθόν υπήρχαν στερεότυπα και προκαταλήψεις που οδηγούσαν στη ρατσιστική αντιμετώπιση της διαφορετικότητας. Ακόμα υπήρχε η πεποίθηση ότι η διαφορετικότητα έχει αποκλειστικά βιολογική βάση. Αξίζει να αναφέρουμε ότι χρειάστηκαν πολλοί αγώνες για να επικρατήσει ως βασικό θεμέλιο του ευρωπαϊκού πολιτισμού η αρχή της ισότητας, η οποία είναι ενσωματωμένη και κατοχυρωμένη στα συντάγματα και τη νομοθεσία των περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών.

Συμπερασματικά, η αρχή της ισότητας ισχύει για όλους τους ανθρώπους. Όλοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα, αφού έχει καταρριφθεί οποιαδήποτε έννοια φυλετικού ή κοινωνικού ρατσισμού. Πιο συγκεκριμένα με τη λέξη ισότητα εννοούμε την ισότητα ενώπιον του νόμου, στην εύρεση εργασίας, στο δικαίωμα ίδιας αμοιβής για ίδια εργασία, των ίσων ευκαιριών στην εκπαίδευση, ίδιας περίθαλψης, ίδιων δικαιωμάτων στην ελευθερία της έκφρασης και της σκέψης και ίδια πολιτικά δικαιώματα. Επιπλέον, όλοι χαίρουν σεβασμού στην ελευθερία, στην αξιοπρέπεια, στην περιουσία και κυρίως στη ζωή.

Παράλληλα ωστόσο με τα παραπάνω, σεβαστό είναι και το δικαίωμα όλων στη διαφορά. Ειδικότερα, αυτό είναι κατοχυρωμένο και προστατεύεται από τη νομοθεσία του κάθε κράτους. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για την άσκησή του, είναι να μη θίγει την ελευθέρια και την αξιοπρέπεια των άλλων. Πιο συγκεκριμένα, οι άνθρωποι διαφέρουν μεταξύ τους στην εξωτερική εμφάνιση, στη σωματική διάπλαση, στο φύλο, στη γλώσσα, στο επάγγελμα και στη θρησκεία.

Επιπροσθέτως, όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στον τρόπο επιλογής της προσωπικής τους έκφρασης, της ψυχαγωγίας, καθώς και της αισθητικής απόλαυσης, στοιχεία που μπορεί να διαφοροποιούνται από εκείνα της πλειοψηφίας. Συνοψίζοντας, οι προσωπικές επιλογές του καθενός δεν πρέπει να οδηγούν στη μεροληψία εναντίον των ατόμων καθώς και στην απαξίωση, την εκμετάλλευση και το χλευασμό αυτών. Επιπλέον, δεν πρέπει οι ατομικές ιδιαιτερότητες να μετατρέπονται σε στόχο επιθετικής συμπεριφοράς και ρατσιστικών εκδηλώσεων. Προπαντός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται η κάθε μειοψηφία με τα ιδιαίτερα γνωρίσματά της ως «αποδιοπομπαίος τράγος» και θύμα εκτόνωσης οποιασδήποτε κρίσης και κακού.

Συμπερασματικά, ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και παράλληλα στη διαφορετικότητα του καθενός αποτελεί θεμέλιο λίθο για τη δημιουργική και ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων. Τέλος, η ευαισθησία σε θέματα ελευθερίας, δημοκρατίας και δικαιοσύνης, η ανεκτικότητα στην ανθρώπινη ιδιαιτερότητα και ταυτόχρονα η κατανόηση πως κάθε λαός έχει τη δική του συνεισφορά στην ανάπτυξη του πολιτισμού μπορούν να οδηγήσουν στην οικοδόμηση αρμονικών σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων, απαλλαγμένων από αδικίες και διακρίσεις.

Παρατηρήσεις

  1. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.

  2. Να αντικαταστήσετε τις δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις με το κατάλληλο ονοματικό σύνολο κάνοντας τις απαραίτητες μετατροπές:

  • Είναι περίεργο πώς απέδρασε ο ληστής από τη φυλακή.

  • Αυτός είναι ο μόνιμος φόβος του, μήπως αρρωστήσει.

  • Απαγορεύεται να σταθμεύετε εδώ.

  • Παραδέχτηκε ότι φοβάται τα αεροπλάνα.

  1. Στις παρακάτω περιόδους να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ:

  • Ο καθηγητής μού είπε να γράφω πιο καθαρά.

  • Με διαβεβαίωσε πως θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να διευθετηθεί το θέμα αυτό.

  • Άκουσα στο ραδιόφωνο πως στην Κίνα έγινε φοβερός σεισμός.

  • Με ρώτησε τι θέλω.

  • Τους είχε προτείνει να έρθουν στο εξοχιό του στο Πήλιο.

  • Τον απειλούσε ότι θα έπαιρνε το μερίδιό του από την επιχείρηση.

  • Τη ρώτησε πόσο είχε αγοράσει το φόρεμα.

  1. Να σχηματίσετε δύο προτάσεις για κάθε λέξη χρησιμοποιώντας την κυριολεκτική και τη μεταφορικής τους σημασία: αγώνας, φύση, ανατολή, καρδιά, θάλασσα.

  1. Στις παρακάτω προτάσεις να βρείτε τα αντώνυμα των υπογραμμισμένων λέξεων:

  • Είναι τόσο ευέξαπτος, που μπλέκεται σε καβγάδες. (……………..)

  • Πήγε στην τράπεζα για να κάνει ανάληψη χρημάτων. (……………..)

  • Του αρέσει η πολυτέλεια και γι’ αυτό ξοδεύει χρήματα. (……………)

  • Είναι πολύ ευαίσθητος άνθρωπος. (……………….)

  • Το έδαφος σ’αυτή τη περιοχή είναι εύφορο. (…………….)

Εμμανουήλ Ροϊδης

1836-1904 , Έλληνας συγγραφέας
Εμμανουήλ Ροΐδης βιογραφικόΑπό τους πιο πνευματώδεις συγγραφείς που παρουσιάστηκαν στα ελληνικά γράμματα. Το έργο του συγκροτείται από πολλά διαφορετικά είδη όπως μυθιστορήματα, διηγήματα, κριτικές μελέτες, κείμενα πολιτικού περιεχομένου, μεταφράσεις και χρονογραφήματα.
Το 1866 ολοκληρώνει την συγγραφή του πρώτου του μυθιστορήματος “Πάπισσα Ιωάννα”, έργο που σατιρίζει τον κλήρο της Δυτικής Εκκλησίας την περίοδο του μεσαίωνα. Το βιβλίο αφορίστηκε από την Ιερά Σύνοδο, αλλά τον καταξιώνει διεθνώς.
Το 1875 εξέδωσε με τον Θέμο ‘Αννινο το εβδομαδιαίο σατιρικό περιοδικό “Ασμοδαίος”.
  • Καυστικός και επίκαιρος…Δείτε μερικά από τα αποφθέγματά του:
    Έκαστος τόπος έχει την πληγήν του: Η Αγγλία την ομίχλην, η Αίγυπτος τας οφθαλμίας, η Βλαχία τας ακρίδας και η Ελλάς τους Ελληνας.
  • Είς νόμος απαιτείται εις αυτήν τη χώραν, ο οποίος να επιτάσσει την εφαρμογήν όλων των υπολοίπων νόμων.
  • Πλατωνικός έρωτας ίσον μαλακόν παξιμάδιον δια τους μη έχοντας οδόντας.
  • Ο Έλλην προτιμά συνήθως την ομαλωτέραν οδόν, έστω και άγουσαν εις βάραθρον.
  • Πολύ φοβούμεθα ότι οι ημέτεροι καθηγηταί καθιστώσι την κλασσικήν αρχαιότητα ενδιαφέρουσαν και αγαπητήν, όσω και οι παπάδες την ορθόδοξον θρησκείαν.
  • Το σκέπτεσθαι φρονίμως είναι πολλάκις συνώνυμον του μη σκέπτεσθαι.

Ενδιαφέρον είναι και το βίντεο αυτό.

Η περσική παντοδυναμία

ΚΑΙ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΜΟΝΟ ΤΩΝ ΠΕΡΣΩΝ ΠΡΟΚΑΛΟΥΣΕ ΤΡΟΜΟ

Όταν τα στρατεύματα έλαβαν θέση και οι θυσίες έδειξαν καλά αποτελέσματα, οι Αθηναίοι, μόλις δόθηκε το σύνθημα της επίθεσης, όρμησαν τρέχοντας εναντίον των εχθρών. Το διάστημα που τους χώριζε δεν ήταν λιγότερο από οχτώ στάδια. Οι Πέρσες, όταν τους είδαν να έρχονται εναντίον τους τρέχοντας, ετοιμάζονταν να τους δεχτούν και προς στιγμή νόμισαν ότι οι Αθηναίοι έχασαν τα λογικά τους. Τους έβλεπαν να είναι λίγοι και, παρά το γεγονός αυτό, να ορμούν κατά πάνω τους, χωρίς μάλιστα να διαθέτουν ιππικό και τοξότες. Αυτά έβαλαν με το νου τους οι βάρβαροι. Οι Αθηναίοι, όταν άρχισε η σύγκρουση, πολεμούσαν γενναία. Πρώτοι, απ’ όσο ξέρουμε, όρμησαν εναντίον των βαρβάρων και πρώτοι άντεξαν να αντικρύσουν την περσική ενδυμασία και αυτούς που τη φορούσαν. Ως τότε και το όνομα μόνο των Μήδων προκαλούσε τρόμο στους Έλληνες.

Φύλλο εργασίας (μάχη του Μαραθώνα)

Εδώ μπορείτε να δείτε το φύλλο εργασίας για την ενότητα των Περσικών πολέμων



Λήψη αρχείου