Ερευνητικό και επιστημονικό υλικό του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) ψηφιοποιείται και διατίθεται για πρώτη φορά στο Διαδίκτυο, στο νέο Ηλεκτρονικό Αποθετήριο Ήλιος ( helios-eie.ekt.gr ). Ερευνητικά αποτελέσματα, δημοσιεύσεις/άρθρα σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά, εργασίες ερευνητών, πρακτικά συνεδρίων, βιβλία, εκπαιδευτικό υλικό, αρχεία ήχου και εικόνας, σε όλους τους επιστημονικούς τομείς, διατίθενται σε ένα πλήρως οργανωμένο ψηφιακό περιβάλλον που έχει αναπτυχθεί και υποστηρίζεται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) ( www.ekt.gr ), σύμφωνα με διεθνή πρότυπα.

Το Αποθετήριο Ήλιος -μια υποδομή ψηφιακού περιεχομένου ανοικτής πρόσβασης- συμβάλλει στη συστηματική συλλογή, οργάνωση και online διάθεση του επιστημονικού υλικού των Ερευνητικών Ινστιτούτων του ΕΙΕ ( www.eie.gr) στις ανθρωπιστικές και τις θετικές επιστήμες (Ινστιτούτο Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών, Ινστιτούτο Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας, Ινστιτούτο Θεωρητικής και Φυσικής Χημείας, Ινστιτούτο Οργανικής και Φαρμακευτικής Χημείας), του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και των Μορφωτικών Εκδηλώσεων του Ιδρύματος. Παράλληλα, συνεισφέρει στην αποθήκευση και μακροχρόνια διατήρηση του περιεχομένου.

Μέχρι σήμερα, το Αποθετήριο Ήλιος περιλαμβάνει περίπου 4.000 δημοσιεύματα/εγγραφές, εκ των οποίων περισσότερα από 1.000 είναι πλήρους κειμένου. Το Αποθετήριο εμπλουτίζεται συνεχώς με υλικό των ερευνητών του ΕΙΕ, ενώ αυξάνεται και ο αριθμός των δημοσιευμάτων για τα οποία διατίθενται ελεύθερα τα πλήρη κείμενα, μετά τη διευθέτηση των πνευματικών δικαιωμάτων.

Σύμφωνα με τον Διευθυντή του ΕΙΕ, καθηγητή Δημήτριο Κυριακίδη “Το ΕΙΕ συμμετέχει ενεργά στις διεθνείς προσπάθειες για την ανοικτή πρόσβαση και, με μεγάλη ευθύνη, δημιούργησε το Αποθετήριο Ήλιος, αναδεικνύοντας τα αποτελέσματα της πολύ-επιστημονικής έρευνας που πραγματοποιείται στο Ίδρυμα στους τομείς των ανθρωπιστικών, φυσικών και τεχνικών επιστημών. Το επιστημονικό έργο των ερευνητών του ΕΙΕ είναι για πρώτη φορά διαθέσιμο, μέσω Διαδικτύου, στην επιστημονική κοινότητα και το ευρύ κοινό”. Στους επισκέπτες του Ήλιου παρέχεται η δυνατότητα πλοήγησης στις συλλογές του, εξειδικευμένων αναζητήσεων, αλλά και πρόσβασης σε πλήρη κείμενα επιστημονικού και πολιτιστικού περιεχομένου.

Οι επισκέπτες του Ήλιου έχουν πρόσβαση, μεταξύ άλλων, σε:

330 πλήρη κείμενα δημοσιεύσεων (άρθρα περιοδικών και κεφάλαια βιβλίων) σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά και βιβλία διεθνούς κύρους τόσο στις ανθρωπιστικές όσο και στις θετικές επιστήμες,

200 κείμενα ομιλιών διακεκριμένων επιστημόνων στο πλαίσιο των μορφωτικών εκδηλώσεων “Επιστήμης Κοινωνία” που επί σειρά ετών διοργανώνει το ΕΙΕ, με στόχο τη διάχυση της επιστημονικής γνώσης στο ευρύ κοινό,

215 βιβλία και πρακτικά συνεδρίων που περιλαμβάνουν 40.000 σελίδες: επιστημονικές εκδόσεις των Ινστιτούτων του ΕΙΕ στο πεδίο των Νεοελληνικών και Βυζαντινών Ερευνών και σε θέματα μελέτης της Αρχαιότητας.

100 επιστημονικά κείμενα που παρουσιάστηκαν σε διεθνή και ελληνικά συνέδρια στα γνωστικά αντικείμενα Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας, Φυσικής, Χημείας, Επιστήμης Υλικών και δημοσιεύτηκαν στα πρακτικά των συνεδρίων

περισσότερους από 2.000 χάρτες & φωτογραφίες ιστορικών πηγών και μνημείων πολιτισμού (π.χ. επιγραφές, αγάλματα, νομίσματα)

100 παρουσιάσεις ομιλητών και βίντεο από ημερίδες και εκδηλώσεις σε θέματα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης

βιβλιογραφικά στοιχεία 3.000 δημοσιευμάτων (επιστημονικά άρθρα σε διεθνή και ελληνικά περιοδικά, βιβλία, πρακτικά συνεδρίων) – 1.800 από αυτά οδηγούν στα πλήρη κείμενα μέσω σύνδεσης στους δικτυακούς τόπους των εκδοτών.

Οι υπηρεσίες του Αποθετηρίου περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: πλοήγηση στο περιεχόμενο βάσει συλλογών, τίτλου, συγγραφέα, θέματος και ημερομηνίας, απλή και σύνθετη αναζήτηση βάσει συνδυασμού πεδίων, αναζήτηση μόνο στις εγγραφές πλήρων κειμένων, μηχανισμό οργανωμένης κατάθεσης/υποδοχής μεταδεδομένων και ψηφιακών αρχείων, ενημερωτικό και υποστηρικτικό υλικό προς τους χρήστες (συχνές ερωτήσεις, βοήθεια αναζήτησης και χρήσης, κ.λπ.). Πρόσθετες υπηρεσίες επιτρέπουν την αυτό-αρχειοθέτηση, δηλαδή την υποβολή υλικού από τους ίδιους τους ερευνητές, και τη δημιουργία καταλόγου δημοσιεύσεων για ερευνητές και Ινστιτούτα.

Για την υλοποίηση του Αποθετηρίου Ήλιος επιλέχθηκε η πλατφόρμα ανοικτού λογισμικού DSpace, που αναπτύχθηκε από το ΜΙΤ και υποστηρίζει περισσότερα από 300 αποθετήρια παγκοσμίως. Το ΕΚΤ ανέπτυξε σημαντικές επεκτάσεις του DSpace σε θέματα που αφορούν τη βελτίωση των λειτουργιών αναζήτησης και ευρετηρίασης για την ελληνική γλώσσα, τη διασύνδεση των τεκμηρίων, την προσαρμοστική παρουσίαση τεκμηρίων, τον αυτόματο ποιοτικό έλεγχο και την επεξεργασία των δεδομένων. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται η αναζήτηση, πλοήγηση, ανάκτηση και μακροχρόνια διατήρηση των τεκμηρίων, καθώς και η διαλειτουργικότητα με διεθνή αποθετήρια και μηχανές αναζήτησης.

Σημειώνεται ότι τα Ηλεκτρονικά Αποθετήρια Ανοικτής Πρόσβασης είναι υποδομές οργανωμένου ψηφιακού περιεχομένου που παρέχουν ελεύθερη και χωρίς περιορισμό πρόσβαση σε επιστημονικό και ερευνητικό υλικό (άρθρα, βιβλία, μονογραφίες, διδακτορικές διατριβές, συνέδρια, εκπαιδευτικό υλικό, αρχεία ήχου και εικόνας κ.ά.). Στα Ιδρυματικά Αποθετήρια συγκεντρώνεται υλικό που αφορά έναν ακαδημαϊκό ή ερευνητικό οργανισμό, ενώ στα Θεματικά Αποθετήρια το υλικό που συγκεντρώνεται αφορά κάποιον επιστημονικό κλάδο.

Πηγή: alfavita.gr