O παρακείμενος χρησιμοποιείται για κάτι που έγινε στο παρελθόν και μεταφράζεται με αόριστο, παρατατικό ή παρακείμενο. Σχηματίζεται περιφραστικά με τον ενεστώτα των βοηθητικών ρημάτων haben ή sein και τη μετοχή παρακειμένου, η οποία μπαίνει στο τέλος της πρότασης.
haben ή sein?
- Με το βοηθητικό ρήμα haben σχηματίζουν τον παρακείμενο τα περισσότερα ρήματα: α) όλα τα μεταβατικά ρήματα: π.χ. finden, essen, machen… β) τα αυτοπαθή ρήματα: π.χ. sich bedanken, sich erholen, sich interessieren… και γ) όσα δε φανερώνουν μετακίνηση από τόπο σε τόπο ή μεταβολή κατάστασης: π.χ. bringen, geben, helfen…
- Με το βοηθητικό ρήμα sein σχηματίζουν τον παρακείμενο α) όλα τα αμετάβατα ρήματα που δηλώνουν μετακίνηση από τόπο σε τόπο: π.χ. fahren, fliegen, gehen, kommen… β) όλα τα αμετάβατα ρήματα που δηλώνουν μεταβολή κατάστασης: π.χ. einschlafen, fallen, sterben… γ) τα ρήματα sein, werden, bleiben
- Ορισμένα ρήματα σχηματίζουν τον παρακείμενο άλλοτε με haben και άλλοτε με sein. π.χ. reiten, ziehen…
Mετοχή παρακειμένου
- Η μετοχή παρακειμένου ομαλών ρημάτων σχηματίζεται με το πρόθεμα ge- και την κατάληξη –t: π.χ. spielen → ge – spiel – t (gespielt)
- Η μετοχή παρακειμένου ανώμαλων ρημάτων σχηματίζεται με το πρόθεμα ge- και την κατάληξη –en: π.χ. kommen → ge – komm – en (gekommen), fliegen → ge – flog – en (geflogen)
- Η μετοχή παρακειμένου μεικτών ρημάτων σχηματίζεται με το πρόθεμα ge-, την θεματική αλλαγή και την κατάληξη –t: π.χ. nennen → ge – nann – t (genannt)
Παρατηρήσεις:
- Τα ομαλά ρήματα που παίρνουν κατά την κλίση του ενεστώτα ένα ευφωνικό -e-, το παίρνουν και στον παρακείμενο.
- Στα χωριζόμενα ρήματα το ge- μπαίνει ανάμεσα στο πρόθεμα και το κυρίως ρήμα. π.χ. eingekauft, mitgekommen, herasgenommen…
- Τα μη χωριζόμενα ρήματα και τα ρήματα που λήγουν σε –ieren δεν παίρνουν ge- π.χ. erklärt, telefoniert…
- Κατάλογος ανώμαλων ρημάτων
- Παραδείγματα
spielen | fliegen | nennen | |
ich | habe … gespielt | bin … geflogen | habe … genannt |
du | hast … gespielt | bist … geflogen | hast … genannt |
er/sie/es | hat … gespielt | ist … geflogen | hat … genannt |
wir | haben … gespielt | sind … geflogen | haben … genannt |
ihr | habt … gespielt | seid … geflogen | habt … genannt |
sie/Sie | haben … gespielt | sind … geflogen | haben … genannt |