Επιστημονική ομάδα ανέπτυξε νέο λογισμικό που μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της εγκυρότητας των αναλύσεων DNA του χρωμοσώματος Υ που παρουσιάζονται στο δικαστήριο.
Σε περιπτώσεις απλού ή πολλαπλού βιασμού ή γενικά σε περιπτώσεις που υπάρχουν μικτά γενετικά προφίλ λόγω ανάμειξης κυττάρων (και DNA) από άρρενα και θήλεα άτομα, η εξέταση γενετικών δεικτών του χρωμοσώματος Υ επιτρέπει τη διαπίστωση της γενετικής σύστασης του υποτιθέμενου βιαστή, καθώς επίσης και τη διαπίστωση του αριθμού των ανδρών που συμμετείχαν στην εγκληματική πράξη. Ως εκ τούτου, η ανάλυση του DNA του χρωμοσώματος Υ είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν ανιχνεύεται μικρή ποσότητα DΝΑ άνδρα που είναι αναμεμειγμένο με μια μεγάλη ποσότητα DΝΑ γυναίκας, όπως συμβαίνει σε περιπτώσεις σεξουαλικής επίθεσης. Ο απλότυπος της γυναίκας εύκολα μπορεί να προσδιοριστεί από την εξέταση του DNA της. Η μετέπειτα σύγκριση του DNA γενοτύπου με αυτό των εναγομένων επιτρέπει την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Ποια π.χ. είναι η πιθανότητα ταύτισης του γενετικού (DNA) προτύπου ενός εναγομένου με το DNA πρότυπο που διαπιστώθηκε στο βιολογικό υλικό που βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος; Πόσο πειστική όμως είναι η αντιστοίχιση του γενετικού προφίλ του χρωμοσώματος Υ που βρέθηκε σε χώρο εγκλήματος μεταξύ του υπόπτου και του αριθμού των ανθρώπων στον πληθυσμό που αντιστοιχούν σε αυτό το προφίλ; Επιπρόσθετα, η παρουσίαση και η εξήγηση αυτών των γενετικών στοιχείων στο δικαστήριο είναι δύσκολη, γιατί το χρωμόσωμα Y κληρονομείται αμετάβλητο από τον πατέρα στον γιο, επομένως ένα συγκεκριμένο γενετικό προφίλ του χρωμοσώματος Υ μπορεί να αφορά όχι έναν αλλά δεκάδες άνδρες που έχουν κοινή γενεαλογική γραμμή στον συγκεκριμένο πληθυσμό.
Σε πρόσφατη εργασία (Mikkel M. Andersen, David J. Balding. How convincing is a matching Y-chromosome profile? PLOS Genetics, 2017: e1007028) προτείνεται αντί να δίνεται στο δικαστήριο η πιθανότητα (π.χ. πιθανότητα 1:5.000.000.000) αντιστοίχισης του γενετικού υλικού με αυτό του γενικού πληθυσμού, να ενημερώνεται το δικαστήριο σχετικά με τον πιθανό αριθμό ανδρών στον πληθυσμό που ενδέχεται να έχουν την ίδια γενετική σύσταση. Στην εργασία, επίσης, παρουσιάζονται πληροφορίες που πρέπει να δοθούν στο δικαστήριο για να καταστήσουν σαφές ότι τα στοιχεία από την ανάλυση του DNA του χρωμοσώματος Υ δεν μπορούν να προσδιορίσουν οριστικά τον ένοχο (μπορούν μόνο να αποκλείσουν κάποιον εναγόμενο με βεβαιότητα 100%), αλλά μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον αριθμό των πιθανών φορέων του συγκεκριμένου προφίλ DNA, άρα και των υπόπτων. Το δικαστήριο πρέπει στη συνέχεια να αποφασίσει – εάν έχει αρκετά άλλα στοιχεία – για να προσδιορίσει τον ύποπτο ως πηγή του προφίλ του DNA του χρωμοσώματος Υ.