Στην ενότητα αυτή θα παρουσιαστούν ορισμένα από τα βιβλία για τη φιλοσοφία που έχω χρησιμοποιήσει κατά καιρούς και θεωρώ ότι η ανάγνωσή τους μπορεί να προσφέρει σε μαθητές και εκπαιδευτικούς.
———————————————————————————————————
Nigel Warburton “Φιλοσοφία: Τα βασικά”, εκδ. Aρσενίδης.
O Nigel Warburton είναι Senior Lecturer στο αγγλικό Open University και από αυτό μπορείτε να καταλάβετε ότι το βιβλίο του είναι ένα μικρό, συμπυκνωμένο και ευκολοδιάβαστο σύγγραμμα. Όπως φαίνεται και από τον τίτλο του, το βιβλίο αυτό πραγματεύεται ορισμένα από τα βασικά ζητήματα της φιλοσοφικής σκέψης, ζητήματα που έχουν απασχολήσει και πολλούς από εμάς/εσάς.
Κάθε κεφάλαιο λοιπόν αναφέρεται και σε ένα από τα ζητήματα αυτά εξετάζοντας τις βασικές ιδέες που έχουν διατυπωθεί:
– Τι είναι φιλοσοφία – Υπάρχουν αποδείξεις για την ύπαρξη του Θεού; – Υπάρχει μετά θάνατον ζωή; – Πώς διακρίνεις το σωστό από το λάθος; – Πότε επιτρέπεται να παραβιάζεται ο νόμος; – Μπορεί κάποιος να υπερασπιστεί την ελευθερία του λόγου; – Γνωρίζεις πώς εργάζεται η επιστήμη; – Διαφέρει ο νους από το σώμα; – Μπορεί να οριστεί η τέχνη;
Πρόκειται για ένα βιβλίο που πατάει σε κάποια από τα ζητήματα που εξετάζει και το σχολικό βιβλίο της Β’ Λυκείου, είναι μικρό, είναι σχετικά φθηνό, βρίσκεται στον κατάλογο της προτεινόμενης βιβλιογραφίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, άρα;
———————————————————————————————————
Nicholas Fearn. Ο Ζήνωνας και η χελώνα. Πώς να σκέφτεστε σαν φιλόσοφοι, εκδ. Λιβάνης.
Ο Νίκολας Φιρν παρουσιάζει τη φιλοσοφία με ένα εντελώς ξεχωριστό τρόπο. Όχι θεματικά, όπως ο Warburton αλλά σαν μια συλλογή εργαλείων -από το ξυράφι του Όκαμ μέχρι το δικράνι του Χιουμ-, που μπορούν χρησιμοποιηθούν για να επιλυθούν βασικά φιλοσοφικά προβλήματα.
Πρόκειται για ένα βιβλίο που είναι απλά γραμμένο, καλύπτει σημαντική περιοχή της ιστορίας της φιλοσοφίας, περιλαμβάνει χαρακτηριστικά επεισόδια από τη ζωή των φιλοσόφων που μπορούν να τραβήξουν την προσοχή. Παράλληλα όμως ανασυγκροτεί τις βασικές φιλοσοφικές απόψεις με συνέπεια, αν και όχι εξαντλητικά.
Κατά την άποψή μου, ένα από τα καλύτερα βιβλία για τους σκοπούς της εκπαίδευσης στη φιλοσοφία. Απλό, ευχάριστο και φτηνό.
———————————————————————————————————
Nicola Ubaldo “Εικονογραφημένος άτλας της φιλοσοφίας”, εκδ. Ενάλιος.
Χάρηκε ιδιαίτερα όταν διάβασα κάπου πως ο Νικόλα Ουμπάλντο είναι καθηγητής ιστορίας της φιλοσοφίας στη μέση εκπαίδευση. Θεώρησα πως ήταν μια καλή ευκαιρία να δούμε πως βλέπουν άλλοι το ζήτημα της προσέγγισης της φιλοσοφίας και πέρα από ένα στενά ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Αρχικά, αυτό που τρομάζει είναι το μέγεθος του βιβλίου που προσεγγίζει τις 600 σελίδες!! Αυτό το κάνει βαρύ και δύσκολο στη μεταφορά του.
Έχει όμως άλλα πλεονεκτήματα. Πρώτον, είναι διαρθρωμένο με ένα τελείως διαφορετικό τρόπο καθώς δεν αποτελεί ούτε μια θεματική προσέγγιση, όπως το προηγούμενο, αλλά ούτε και μια εγκυκλοπαίδεια των φιλοσόφων. Είναι περισσότερο ένα εικονογραφημένο λεξικό, στο οποίο πλοηγείσαι μέσα από συγκεκριμένες έννοιες, όπου στην αριστερή σελίδα βρίσκεται το κείμενο και στη δεξιά σελίδα εικόνες και ενδιαφέροντα επεξηγηματικά σύμβολα και παραστάσεις. Έτσι λοιπόν τα κείμενα είναι πάντα μικρά και περιεκτικά χωρίς να κουράζουν, ενώ πλαισιώνονται και από ωραίες (σχετικές) εικόνες.
Βεβαίως είναι ευρύτερο από τη σχολική ύλη, καθώς αναφέρεται από τις τις αρχέγονες θρησκείες ως το μεταμοντέρνο, αποτελεί όμως ένα πολύ διαφορετικό (και για αυτό και μόνο ενδιαφέρον) καλειδοσκόπιο των σημαντικότερων φιλοσοφικών αρχών. Θα μπορούσε ακόμα να αποτελέσει και έναν πολύ καλό οδηγό για το πως θα μπορούσαν να είναι τα διδακτικά εγχειρίδια από αισθητική και μορφολογική άποψη.
Μείον επίσης η υψηλή του τιμή, αλλά με 600 έγχρωμες σελίδες δεν θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε κάτι πολύ φθηνότερο.
———————————————————————————————————
Ν. Αυγελής, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, εκδ. Κώδικας.
Ο Ν. Αυγελής είναι καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και από τους ουσιαστικότερους μελετητές της φιλοσοφίας. Πρόκειται για μια εισαγωγή στη φιλοσοφία η οποία απομακρύνεται από τις θεματικές προσεγγίσεις, ούσα πιο κλασσική στην προσέγγισή της και χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα την έννοια της ιστορικότητας. Διατρέχει δηλαδή μέσα στην ιστορική συνέχεια και σε φιλοσοφικά κείμενα από την αρχαιότητα ως σήμερα.
Πρόκειται για ένα από τα καλύτερα εισαγωγικά εγχειρίδια στη φιλοσοφία, αλλά θεωρώ πως χρειάζεται κάποια προπαιδεία για να μπορέσει κάποιος να το προσπελάσει. Πολύ καλό δηλαδή για πανεπιστημιακό εγχειρίδιο, ακατάλληλο όμως για σχολικό βοήθημα.
———————————————————————————————————
