ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
9η ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ
Η θέσπιση αυτού του εορτασμού στοχεύει στην ανάδειξη του θεμελιώδους ρόλου της ελληνικής γλώσσας και της σημαντικής διαδρομής της στην ανάπτυξη και εδραίωση του Ευρωπαϊκού και του Παγκόσμιου πολιτισμού. Η Ελληνική είναι η γλώσσα που τεκμηριώνει μέσα από την ιστορικότητα και διαδραστικότητα της μακραίωνης πορείας της την αξία της ως μια από τις μακροβιότερες ζωντανές γλώσσες, που ο ανυπέρβλητος πλούτος της δεν λειτουργεί μόνο ως εκφραστικό όργανο του εσωτερικού κόσμου του σύγχρονου ανθρώπου και ως γέφυρα επικοινωνίας, αλλά και ως μέθοδος διαστοχασμού και προοπτική για την αντίληψη και τη σημασιολόγηση της σύγχρονης πραγματικότητας!!
Η Ελληνική είναι η γλώσσα των ελληνικών μύθων, των σπουδαίων φιλοσόφων, των ποιητών, των συγγραφέων και των επιστημόνων που αποτύπωσε μέσα στους αιώνες με το ειδικό βάρος της το «χάραγμα» του ιστορικού γίγνεσθαι…
Οι προοπτικές, όπως αναφέρθηκε, πολλές…
Δεν έχει παρά να σταθούμε σε μια μόνο από τις εκατοντάδες από αυτές για να συνειδητοποιήσουμε την αδιαμφισβήτητη αξία της αλλά και την τεράστια επιρροή της μέχρι και στις μέρες μας!! Θα την αντλήσουμε από την πλούσια θεματολογία της Ελληνικής Μυθολογίας και πιο συγκεκριμένα από το μύθο του τραγοπόδαρου θεού Πάνα. Ο τραγοπόδαρος Παν (ετυμολογία: ρίζα Πα=φύλαξη, περιποίηση / ρήμα πάομαι=αποκτώ ,φυλάσσω) είναι ένας κατ’ εξοχήν Αρκαδικός θεός. Για αυτό και παλαιότερα η Αρκαδία λεγόταν Πανία. Σύμφωνα με τις επικρατέστερες παραδόσεις γεννήθηκε στο όρος Λύκαιον της Αρκαδίας ως ποιμενικός θεός έχοντας ως πολυάριθμη συνοδεία, τους Σιληνούς, τις Μαινάδες, και Ναϊάδες, οι οποίοι χόρευαν υπό τον ήχο της ποιμενικής του αυλού. Κατά την επικρατέστερη εκδοχή του μύθου, ήταν γιος του αγγελιοφόρου των θεών, του Ερμή και της Νύμφης Δρυόπης. Όταν γεννήθηκε ήταν μισός «τράγος» και μισός άνθρωπος, είχε πόδια και κέρατα τράγου, γένι και μυτερά αυτιά. Λέγεται μάλιστα πως όταν τον είδαν οι Ολύμπιοι θεοί, γέλασαν με την παράξενη για Θεό μορφή του. Περισσότερο απ’ όλους, γέλασε μαζί του ο θεός του κεφιού, ο Διόνυσος, ο οποίος τον κάλεσε στη συντροφιά του και τον ονόμασε Παν, επειδή οι πάντες ευχαριστήθηκαν όταν τον είδαν. Ο μεγάλος αυτός φαλλικός θεός των κατοίκων της Πελοποννήσου, προστάτης των κτηνοτρόφων, των αλιέων και των ποιμένων που διέμενε σε φυσικούς χώρους και λατρευόταν όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και πέραν αυτού.. αρεσκόταν να γεύεται την ελευθερία της φύσης και την χαρά του έρωτα!!
Οι Ορφικοί φιλόσοφοι μάλιστα τον ανήγαγαν σε θεό του «σύμπαντος κόσμου» (εκ του παν= όλος, σύμπαν) και ιδεατή προσωποποίηση της Φύσης και των δυνάμεών της.
Ένα χαρακτηριστικό στοιχείο επίσης ,μεταξύ πολλών άλλων,που συνδέεται με το πρόσωπό του και αξίζει να αναφερθεί, είναι και ο θρύλος ότι στη μάχη του Μαραθώνα βοήθησε τους Έλληνες εναντίον των Περσών με δυνατές και τρομακτικές φωνές, επαναλαμβάνοντας ρυθμικά το όνομά του «παν- παν- παν» με συνέπεια οι Πέρσες ακούγοντάς τον να καταληφθούν από πανικό (λέξη που προέρχεται απ΄το όνομά του).
«ΠΑΝΙΚΟΣ» λοιπόν…
Μια λέξη που έρχεται μέσα από τα βάθη των αιώνων, από τις πηγές της Ελληνικής Μυθολογίας και το όνομα του μυθικού Πάνα για να εκφράσει σύγχρονες καταστάσεις που αντικατοπτρίζουν τις αντιφάσεις της εποχής!!!Μιας εποχής που χαρακτηρίζεται από συντριπτικά συναισθήματα άγχους και ξέφρενης ταραχής και σχετίζεται άμεσα με την αλλοτρίωση του σύγχρονου ανθρώπου και την αποξένωσή του απ΄όλους αυτούς τους παράγοντες που συγκροτούν ποιοτικά το Είναι του: την καλλιέργεια της γλώσσας του, την ηθική του ακεραιότητα, την πολιτιστική του συγκρότηση αλλά κυριότερα την επαφή του με τη φύση…
Ο συνδυασμός άλλωστε της ανθρώπινης και ζωικής μορφής του Πανός, αυτόν ακριβώς το συμβολισμό έρχεται να μας διδάξει σε ανθρώπινο επίπεδο: το κοσμοϊστορικό γεγονός της εξόδου του Προμηθεικού ανθρώπου από τις σπηλιές και τα δάση, όταν ξεχώρισε από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο, δημιουργώντας τον ανθρώπινο πολιτισμό.
Ο Πάνας στην κατώτερη τερατώδη ζωική υπόσταση του όπως και όλα τα τερατόμορφα όντα στην Ελληνική μυθολογία, εκπροσωπούν τα ζωώδη πάθη, τις ψυχικές αδυναμίες, ελαττώματα, διαστροφές και φοβίες. Στην ανώτερη ανθρώπινη υπόσταση του συμβολίζει όχι μόνο τον νοήμονα άνθρωπο , αλλά τον άνθρωπο που προσπαθεί να κατακτήσει την «αυτογνωσία».
Ο σύγχρονος άνθρωπος ωστόσο, τραγικό πρόσωπο των καιρών, τυφλωμένος από τις σύγχρονες πλάνες, έπαψε να νιώθει μέρος του φυσικού κόσμου- όπως ο τραγοπόδαρος θεός- να τρυγάει την ομορφιά της με γόνιμο και δημιουργικό τρόπο, να «μεθάει» με τα φυσικά αποστάγματα μιας ανώτερης διδασκαλίας , ευρισκόμενος πάντα σε μια μυστηριακή Διονυσιακή τελετή ολοκλήρωσης του εσώτερου Εαυτού του.
Ο μυθικός Παν έρχεται λοιπόν στις μέρες μας με τον ήχο του αυλού του όχι να σπείρει «Πανικό» αλλά με το γλυκό ρυθμό του ναμας υπενθυμίσει ότι είναι ιερό χρέος μας να φυλάττουμε (εστιάζοντας αυτήν την φορά στην πρώτη ετυμολογία του ονόματός του,πάομαι=φυλάσσω) την αξία της τεράστιας πολιτισμικής μας κληρονομιάς, εκείνης της κληρονομιάς που βοηθά τον άνθρωπο να υπερέχει των ζωικών παθών του, ως «άνω θρώσκων».
«Ω φίλε ΠΑΝ Δημιουργέ που έχεις φτιάξει το ΠΑΝ, και σεις άλλοι θεοί, όσοι λατρεύεστε εδώ,κάνε τε με να γίνω ωραίος εσωτερικά στην ψυχή. Τα δε υλικά αγαθά, όσα έχω, κάντε τα να βρίσκονται σε αρμονική σχέση με τις ιδέες μου. Να νομίζω πλούσιο μόνο το σοφό, και να έχω τόση περιουσία, όση θα ήταν αρκετή να έχει και να ανέχεται, όχι άλλος άνθρωπος αλλά ο σώφρων.»
Πλάτωνας (Φαίδρος, 279 B-C)
2 ΛΥΚΕΙΟ ΘΗΒΑΣ