Terra Computerata

Αμερικανοί επιστήμονες δήλωσαν πρόσφατα ότι ο κυβερνό-εκφοβισμός μπορεί να έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις στα θύματα απ’ ότι η φυσική βία. Ενώ, αντίθετα με τις άλλες μορφές εκφοβισμού, ο θύτης φαίνεται να έχουν λιγότερα προβλήματα από το θύμα, σύμφωνα με επιστημονική ομάδα του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των ΗΠΑ.

Οι Τζινγκ Γουάνγκ, Τόνια Νανσέλ και Ρόναλντ Ιανότι, του Εθνικού Ινστιτούτου Παιδικής Υγείας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης ανέλυσαν στοιχεία διεθνούς έρευνας σε 4.500 εφήβους που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ τη διετία 2005-2006. Συγκεκριμένα ερωτήθηκαν για τα αισθήματα της κατάθλιψης, της ενόχλησης και την ικανότητα να συγκεντρωθούν, ενώ ερωτήθηκαν συγκεκριμένα αν είχαν ποτέ χτυπηθεί από τρίτους ή δεχθεί αρνητικά μηνύματα μέσω υπολογιστή ή κινητού τηλεφώνου, ή αν έχουν οι ίδιο κάνει κάτι τέτοιο σε άλλους.

«Σε αντίθεση με τον παραδοσιακό εκφοβισμό, που συνήθως περιλαμβάνει συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο, τα θύματα του κυβερνό-εκφοβισμού μπορεί να μη γνωρίζουν την ταυτότητα του δράστη», ανέφερε η επιστημονική ομάδα στην επιστημονική έκδοση «Εφηβική Υγεία». «Ως εκ τούτου, τα θύματα του κυβερνο-εκφοβισμού είναι πιθανότερο να αισθανθούν απομονωμένοι και αβοήθητοι την ώρα της επίθεσης».

Όσοι ασκούν φυσική και λεκτική βία πάσχουν σε πολλές περιπτώσεις από κατάθλιψη. Όμως, αν και υπήρχε μικρή διάφορα ανάμεσα στο βαθμό κατάθλιψης ανάμεσα στο θύτη και το θύμα, οι τρεις επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα θύματα κυβερνό-εκφοβισμού ανέφεραν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα κατάθλιψης σε σχέση με τους θύτες.

Ο εκφοβισμός μπορεί να καταστεί ζήτημα πολιτικής, λειτουργεί ανασταλτικά στη μάθηση και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις σχολικές επιδόσεις. Τα σχολεία των ΗΠΑ βρίσκονται υπό συνεχή πίεση να βελτιώσουν τη συνολική τους εικόνα που αντικατοπτρίζεται στη συμπεριφορά και τους βαθμούς των μαθητών τους.

Την περασμένη χρονιά, η ίδια ομάδα βρήκε ότι περισσότερο από 20% των Αμερικανών εφήβων είχαν πέσει θύματα φυσικού εκφοβισμού τουλάχιστον μία φορά σε διάστημα δύο μηνών, ενώ 53% είχε δεχθεί λεκτικό εκφοβισμό, 51% είχαν δεχθεί κοινωνικό εκφοβισμό και απομόνωση, ενώ 13,6% είχαν πέσει θύματα κυβερνό-εκφοβισμού.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες Reuters

Οποιοδήποτε παιδί μπορεί να πέσει θύμα εκφοβισμού στο Διαδίκτυο. Συνήθως όμως οι εκφοβιστές επιλέγουν για θύματά τους παιδιά ήσυχα και ευαίσθητα που έχουν λίγους φίλους, είναι πιο αδύναμα από τους συνομηλίκους τους ή έχουν κάποιο σωματικό πρόβλημα. Συνέπειες του εκφοβισμού είναι συχνά η κατάθλιψη και το άγχος, η δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις, οι χαμηλότερες ακαδημαϊκές ικανότητες και η τάση να απουσιάζουν συχνότερα από το σχολείο (Roland, 2002).

ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Μερικά σημάδια που μπορεί να είναι ανησυχητικά και να δείχνουν ότι το παιδί έχει πέσει θύμα εκφοβισμού ή είναι θύτης είναι τα εξής (Κowalski et al., 2008):

• Το παιδί ξαφνικά σταματά να χρησιμοποιεί τον υπολογιστή του.

• Γίνεται νευρικό ή αναστατώνεται όταν εμφανίζεται ένα μήνυμα.

• Φαίνεται να έχει δυσκολία να πάει σχολείο ή να βρίσκεται εκτός σπιτιού.

• Δείχνει θυμωμένο, θλιμμένο ή απογοητευμένο μετά τη σύνδεση με το Διαδίκτυο.

• Αποφεύγει συζητήσεις σχετικά με το τι κάνει στο Διαδίκτυο.

• Αποσύρεται από τις επαφές με μέλη της οικογένειας αλλά και με τους φίλους του.

• Παρουσιάζει ξαφνική μείωση στη σχολική του επίδοση.

• Αλλάζει γρήγορα την οθόνη του ή κλείνει προγράμματα όταν ο γονιός πλησιάζει τον υπολογιστή.

• Χρησιμοποιεί τον υπολογιστή κατά τη διάρκεια της νύχτας.

• Γελάει υπερβολικά ενώ χρησιμοποιεί τον υπολογιστή.

• Χρησιμοποιεί πολλαπλούς λογαριασμούς χρήστη ή χρησιμοποιεί έναν λογαριασμό που δεν είναι δικός του.

• Εκφράζεται υποτιμητικά για τους συμμαθητές του.

Βέβαια αυτή η πιθανή συμπτωματολογία ενδέχεται να σχετίζεται και με άλλα, γενικότερα προβλήματα του παιδιού και θα πρέπει να είναι κανείς ιδιαίτερα προσεκτικός στους χειρισμούς του.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ

Ερευνα έχει δείξει ότι το 70% των θυμάτων εκφοβισμού έχει δεχθεί σχετικά μηνύματα όταν είναι στο σπίτι και μόνο ένα 30% στο σχολείο (Κowalski et al., 2008). Ωστόσο σε ελάχιστες περιπτώσεις τα θύματα έχουν μιλήσει για το συμβάν στους οικείους τους. Κάποιοι γονείς που είναι εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο συνηθίζουν να διαβάζουν τα μηνύματα των παιδιών τους, πιστεύοντας ότι έτσι τα προφυλάσσουν. Αυτό όμως αποτελεί μια μορφή παραβίασης της ιδιωτικής ζωής τους. Προτιμότερο θα ήταν να μιλούν με τα παιδιά τους για τη σωστή χρήση του Διαδικτύου, να ακούν για τις online εμπειρίες τους, να δουν τα sites που επισκέπτονται και να τους εμφυσήσουν εμπιστοσύνη ώστε να απευθυνθούν σε αυτούς όταν νιώσουν ότι απειλούνται.

Σε περίπτωση όπου το παιδί πέσει θύμα εκφοβισμού μέσω Διαδικτύου οι γονείς μπορούν να προβούν σε μια σειρά ενέργειες:

Να συμβουλεύουν τα παιδιά τους όταν λαμβάνουν απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα να τα αποθηκεύουν για να κρατήσουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Οταν τα μηνύματα προέρχονται από άγνωστο αποστολέα, οι

γονείς μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από τη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και να πάρουν πληροφορίες από την Ασφαλή Πλοήγηση στο Διαδίκτυο. Αν ο θύτης είναι γνωστός του θύματος, πρέπει να ενημερωθούν οι γονείς του παιδιού για τη συμπεριφορά του ή ακόμη και το σχολείο του, αν πηγαίνουν τα παιδιά στο ίδιο σχολείο, για να νιώσει ασφάλεια το θύμα και να ελεγχθεί ο θύτης.

Επίσης, οι γονείς πρέπει να έχουν υπόψη τους τα εξής:

Υπάρχουν ιστότοποι στους οποίους απαγορεύεται η χρήση σε παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, ωστόσο πολύ συχνά τα παιδιά δημιουργούν τη δική τους ιστοσελίδα δηλώνοντας ψεύτικη ηλικία.

Αν δεν έχει εγκατασταθεί κάποιο σύστημα φιλτραρίσματος (που μπλοκάρει, για παράδειγμα, χυδαίες λέξεις ή εικόνες), τα παιδιά μπορούν εύκολα να δουν ιστοσελίδες με ανεπιθύμητο περιεχόμενο ή να μιλήσουν με αγνώστους. Και, όπως στους δημόσιους χώρους, έτσι και εδώ υπάρχει ο κίνδυνος να τα προσεγγίσει κάποιος που μπορεί να τα βλάψει. Γι’ αυτό πρέπει να μάθουν να μη δίνουν ποτέ τη διεύθυνσή τους ή το όνομα του σχολείου τους και να μη συναντούν άτομα που «γνώρισαν» μέσω Διαδικτύου.

Τέλος, οι γονείς θα πρέπει να εξοικειωθούν και οι ίδιοι με το Διαδίκτυο και να μιλήσουν στα παιδιά τους για τους ηθικούς κανόνες που πρέπει να διέπουν τη διαδικτυακή τους επικοινωνία, οι οποίοι είναι αντίστοιχοι με αυτούς της πραγματικής επικοινωνίας, όπως ο σεβασμός του άλλου, η ευγένεια, η κατανόηση και η αποδοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι το Διαδίκτυο αποτελεί αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ζωής μας, είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο της τεχνολογίας που ήρθε και θα μείνει και η δαιμονοποίησή του σίγουρα δεν ωφελεί κανέναν.

Διαβάστε όλο το άρθρο της Β. Φισούν στο Βήμα Ιδεών

Οι καθηγητές θα πρέπει να τσεκάρουν στο google το όνομά τους για να διαπιστώσουν αν κάποιος τους διασύρει. Τάδε έφη το Υπουργείο Παιδείας της Βρετανίας σε μία προσπάθεια να περιορίσει τους διαδικτυακούς διασυρμούς. Επίσης προειδοποιεί τους καθηγητές να μη δέχονται προσκλήσεις φιλίας σε κοινωνικά δίκτυα από μαθητές καθώς με αυτόν τον τρόπο τους δίνουν πρόσβαση σε προσωπικά δεδομένα.

Δεν θα ήταν κακή ιδέα να τσεκάρουμε και το youtube μια που τα κινητά διευκολύνουν τη βιντεοσκόπηση περιστατικών από την τάξη. Περίοδοι εξετάσεων και ελέγχων επίδοσης σίγουρα αυξάνουν το βαθμό επικινδυνότητας για τέτοιες συμπεριφορές.

The Guardian