Terra Computerata

«Είναι δύσκολο μάθημα που θέλει… παπαγαλία». Αυτό, εν ολίγοις, παραδέχεται η πλειονότητα των εκπαιδευτικών για το μάθημα της Ιστορίας, υποστηρίζοντας ότι η επιτυχία έρχεται μέσα από την αποστήθιση της διδακτέας ύλης… Οσο για τις περιόδους στις οποίες δίνουν βάρος οι καθηγητές και ενδιαφέρουν περισσότερο τους μαθητές είναι εκείνες που σχετίζονται «αμιγώς» με την ελληνική ιστορία και όχι με τη συγκριτική παρουσίαση των ιστορικών περιόδων. Αυτό, έστω κι αν οι περισσότεροι καθηγητές υποστηρίζουν ότι η Ιστορία διδάσκεται ώστε οι μαθητές να αποκτήσουν, κυρίως, ιστορική κρίση και συνείδηση, ενώ λιγότεροι καθηγητές προτάσσουν ως στόχο τη διαμόρφωση εθνικής συνείδησης και ταυτότητας.

Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, η οποία δείχνει ότι η διδασκαλία της ιστορίας πρέπει να αλλάξει καθώς ο χαρακτήρας της είναι στείρος. Ειδικότερα, η έρευνα (με επιστημονική υπεύθυνο την κ. Αναστασία Κυρκίνη l Κούτουλα, και τη συμμετοχή της κ. Εφης Αργυρού, του κ. Δημητρίου Γιαννακόπουλου και της κ. Βασιλικής Σακκά) πραγματοποιήθηκε με συμμετοχή 971 φιλολόγων που έχουν διδάξει σε λύκεια, τα οποία επελέγησαν αντιπροσωπευτικά από όλους τους νομούς. Τα βασικότερα συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα:

– Οι δύο στους τρεις (ακριβές ποσοστό 67,5%) εκπαιδευτικοί θεωρούν τη διδασκαλία της Ιστορίας αρκετά ή πολύ δύσκολη. Ετσι, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση την διδάσκουν οι εμπειρότεροι καθηγητές ηλικίας 56 έως 65 ετών.

– Η συντριπτική πλειονότητα των καθηγητών χρησιμοποιεί για τη διδασκαλία μόνο το σχολικό εγχειρίδιο. Για παράδειγμα, μόλις το 6% χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ως εναλλακτική πηγή. Και αυτό παρότι αρκετοί καθηγητές αναφέρουν ότι τα βιβλία Ιστορίας στο λύκειο είναι δυσνόητα, με ύλη συμπυκνωμένη και κουραστική.

– Εύλογο είναι, λοιπόν, τα παιδιά να ωθούνται στην… παπαγαλία. Αλλωστε, ο ένας στους δύο εκπαιδευτικούς (52,10%) δήλωσε ότι ο βαθμός στην Ιστορία στις πανελλαδικές εξετάσεις εξαρτάται «από την αποστήθιση της εξεταστέας ύλης».

– Η Σύγχρονη Ιστορία της Ελλάδας, η Νεότερη Ιστορία και η Κλασική αρχαιότητα είναι οι πρώτες ενότητες που, σύμφωνα με τους καθηγητές, θα πρέπει να διδάσκονται οπωσδήποτε στο λύκειο. Αντίθετα, σε δεύτερη μοίρα βρίσκονται ενότητες για τη Ρωμαϊκή Περίοδο, τον Μεσαίωνα, Ανατολικούς Πολιτισμούς, το Ισλάμ, την Κίνα, τη Λατινική Αμερική. Οπως αναφέρουν οι ερευνητές, η στάση των εκπαιδευτικών είναι τοπικιστική και ελληνοκεντρική.

– Για τη διαμόρφωση της στάσης αυτής συμβάλλουν και οι σπουδές στο πανεπιστήμιο, όπου διδάσκονται κυρίως οι περίοδοι της ελληνικής ιστορίας. Από την άλλη, τα πανεπιστημιακά τμήματα της Ιστορίας στις φιλοσοφικές σχολές δεν προσφέρουν επαρκή μαθήματα διδακτικά της Ιστορίας, με αποτέλεσμα το μάθημα να γίνεται ανιαρό και οι «οπαδοί του» να φυλλορροούν. Ετσι, όλο και λιγότεροι μαθητές λυκείου την επιλέγουν για τις πανελλαδικές εξετάσεις…

Αρθρο του Απ. Λακασά στην Καθημερινή 

Διαχρονική μάστιγα της εκπαίδευσης χαρακτηρίζουν εκπαιδευτικοί και πανεπιστημιακοί δάσκαλοι τη στείρα αποστήθιση, την «παπαγαλία», που αποτελεί εμπόδιο ανάδειξης ταλαντούχων υποψηφίων και υποθάλπει τη «νοητική παρακμή». Αυτό το «σύστημα» βολεύει όμως όλους, καταγγέλλουν οι ίδιοι στην «Κ». Ακόμα και οι βαθμολογητές ζητούν… βατά θέματα.

εμ βέβαια, με 3 ευρώ μικτά το γραπτό, πώς θα βγει το φασόν;  Φανταστείτε τους δύστηνους βαθμολογητές του μαθήματος της έκθεσης…μία ώρα για κάθε γραπτό.

«Για να αποφύγουμε την υποκειμενική αξιολογική κρίση του διορθωτή, οδηγηθήκαμε σε ερωτήσεις που ζητούν πιστή αποτύπωση των γνώσεων του μαθητή, ώστε να είναι αντικειμενικότερη και ευκολότερη η βαθμολόγηση. Κοντολογίς, η έλλειψη εμπιστοσύνης γίνεται τροφοδότης της παπαγαλίας» λέει στην «Κ» ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Δημήτρης Ματθαίου.

Η «παπαγαλία» κορυφώνεται στις πανελλαδικές εξετάσεις. Οι υποψήφιοι επιδιώκουν να απαντήσουν αυτολεξεί την ύλη του βιβλίου, ώστε να μη χάσουν ούτε δέκατο του μορίου, αφού ο ανταγωνισμός, λόγω του κλειστού αριθμού θέσεων στα ΑΕΙ, είναι οξύς. Γιατί, όμως, να μην τεθούν θέματα που απαιτούν συνδυαστική γνώση εκ μέρους των υποψηφίων, ώστε να αρχίσει να αλλάζει η κατάσταση; Σε αυτήν την περίπτωση η αποτυχία των μαθητών (που έχουν εθιστεί στην «παπαγαλία») θα ήταν τεράστια προκαλώντας αντιδράσεις που η εκάστοτε ηγεσία του υπ.Παιδείας επιθυμεί να αποφύγει…

Διαβάστε όλο το άρθρο στην Καθημερινή: Ασπίδα των μετρίων, η «παπαγαλία»

Ο Χρήστος Γιανναράς στηλιτεύει το εκπαιδευτικό μας σύστημα: “Από την πρώτη «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» που επιχείρησε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στη δεκαετία του 1950, ο στόχος ήταν επιπόλαια χρησιμοθηρικός: Να πλουτιστεί η διδακτέα στην εκπαίδευση ύλη με πληροφοριακό υλικό για τα καινούργια θησαυρίσματα γνώσης που προσπορίζει η ραγδαία εξέλιξη των επιστημών. Και να συνδεθεί αυτή η «εκσυγχρονισμένη» πληροφόρηση με τις ανάγκες και σκοπιμότητες της παραγωγικής διαδικασίας, της οικονομικής ανάπτυξης.Πενήντα χρόνια τώρα η εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι παγιδευμένη σε αυτή τη χρησιμοθηρική προτεραιότητα «ενημερωτικής» επάρκειας της διδακτέας ύλης. Πρωτεύον εκπαιδευτικό ζητούμενο (δηλαδή πρώτιστος κοινωνικός στόχος της εκπαίδευσης) δεν είναι η άσκηση του μαθητή στην κριτική σκέψη, στη δημιουργική φαντασία και αυτενέργεια, στο πού και πώς θα βρει την πληροφορία, πώς θα ελέγξει την εγκυρότητά της. Γι’ αυτό και προτεραιότητα στην εκπαίδευση δεν έχει η γλώσσα ως λογική ούτε τα μαθηματικά ως γλώσσα. Στόχος είναι η κονσερβοποιημένη πληροφοριακή «ενημερότητα», δηλαδή η απομνημόνευση. Αποκλειστικός τρόπος διδασκαλίας είναι οι από έδρας «παραδόσεις» και κυρίαρχο εξεταστικό σύστημα… η αντιγραφή!

…Το ελλαδικό εκπαιδευτικό σύστημα, θελημένα ή συμπτωματικά, αντανακλά την όλη αποχαυνωτική παραζάλη του καταναλωτικού ευδαιμονισμού που συνέχει την ελλαδική κοινωνία. Ετοιμάζει κομματικούς οπαδούς, όχι πολίτες, αφιονισμένους συνδικαλιστές (από το δημοτικό κιόλας σχολείο) που μαθαίνουν να εκβιάζουν, όχι να σκέπτονται – ετοιμάζει παθητικούς καταναλωτές, όχι ανθρώπους που μπορούν να ξεχωρίσουν ποιότητες.Αυτό το εκπαιδευτικό σύστημα συντηρεί και διαιωνίζει τη συλλογική ντροπή που είναι τα κόμματα του ελλαδικού κοινοβουλίου σήμερα. Γι’ αυτό και το μόνο που έχουν να πουν για την παιδεία τα κόμματα (τα ίδια ή οι εκάστοτε «σοφοί» παρατρεχάμενοί τους) είναι ότι θα αυξήσουν τα κονδύλια ή θα ξεκινήσουν εξ υπαρχής «διάλογο» ή θα βελτιώσουν το «σύστημα» μετάβασης από τα εξαχρειωμένα σχολειά στα διαλυμένα πανεπιστήμια.”

Καθημερινή

…μα φυσικά όπως και η προπαραλήγουσα αν συμφωνήσουμε με τα γραπτά των  φοιτητών του φιλολογικού τμήματος. Οι πανεπιστημιακοί μας δάσκαλοι φρικιούν… Καλά να πάθουν, όταν μας είχανε στα έδρανα μας λοιδορούσαν νυχθημερόν. Ο καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας και πρόεδρος του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ανδρέας Βοσκός αναφέρεται στις εξετάσεις των αρχαίων όπου είχε αφαιρέσει δύο γραμμές από το κείμενο. Κατά τη διόρθωση των γραπτών βρέθηκαν φοιτητές που είχαν γράψει άψογα την μετάφραση αυτούσιου του κειμένου μαζί με τις γραμμές που είχε αφαιρέσει ο καθηγητής. Ο λόγος; Διότι την είχαν μάθει παπαγαλία και δεν αντιλήφθηκαν ότι έλειπαν δύο γραμμές, που δεν έπρεπε να μεταφραστούν. Έτσι έμαθαν να κάνουν για να περάσουν στο πανεπιστήμιο έτσι συνεχίζουν…

«Η παπαγαλία που υιοθετούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση έχει στοιχειώσει τα παιδιά. Το γυμνάσιο και το λύκειο τα έχουν καταστρέψει. Οι μαθητές δεν μπορούν να σκεφτούν, δεν μπορούν να συνδυάσουν τις πληροφορίες κριτικά. Απλώς παίρνουν μηχανιστικά γνώσεις», παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ» η πανεπιστημιακός στο Βιολογικό Αθηνών κ. Σόνια Τσιτίλου.

«Πρωκυμαίνου…». Ναι, πρόκειται για το γνωστό «προκειμένου», όπως το έγραψε (μάλλον μη αστειευόμενη) στην κόλλα των εξετάσεων φοιτήτρια τμήματος κεντρικού πανεπιστημίου, και μάλιστα περιζήτητου, άρα υψηλόβαθμου.

Προκειμένου να μην αποκτούμε τρικυμία εν κρανίω, ίσως να ξεκινούσαμε επιτέλους έναν ουσιαστικό διάλογο για το περιεχόμενο της εκπαίδευσης.

Με δύο ώρες νεοελληνική γλώσσα την εβδομάδα, το οποίον μεταφράζεται σε 45 το χρόνο, δε γεφυρώνεται το χάσμα το απύθμενο…

Εισάγονται στα ΑΕΙ με… «πτυχίο παπαγαλίας»

Οι Ελληνες φοιτητές συνεχίζουν να παπαγαλίζουν τα μαθήματά τους, όπως έκαναν τα 12 προηγούμενα χρόνια. Ερευνα σε δευτεροετείς φοιτητές του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας δείχνει ότι κουβαλούν όλες τις κακές συνήθειες από το σχολείο. Αγωνιούν να αποστηθίσουν σωστά, δεν έχουν σύστημα στο διάβασμά τους, δεν γνωρίζουν πώς να ξεφύγουν από το στενό πλαίσιο του σχολικού βιβλίου αξιοποιώντας και άλλες πηγές γνώσης, δεν έχουν αναπτύξει κριτική σκέψη. Μόλις το 5% των φοιτητών μπορεί να διαβάζει πανεπιστημιακά βιβλία και άρθρα με γόνιμο τρόπο, ώστε τη γνώση που παίρνουν να την κατανοούν και να μπορούν να την εφαρμόσουν στην πράξη. Το 93,2% ελάχιστα αξιοποιεί για τη μελέτη του επιστημονικά βιβλία και άρθρα από τη βιβλιοθήκη ή το Διαδίκτυο. Μάλιστα, σχεδόν οι δύο στους τρεις μελετούν πρόχειρα αφού, όπως δήλωσαν, εντοπίζουν τις σημαντικότερες ιδέες των πανεπιστημιακών συγγραμμάτων διαβάζοντας επιλεγμένες σελίδες.

Δηλαδή μόνο τα SOS. Φανταστείτε λοιπόν να πάσχετε από μία κάπως σπάνια ασθένεια, για την οποία ο γιατρός σας δεν έχει διαβάσει…

Καθημερινή 20/7/2008 άρθρο του Απ. Λακασά