Το 1953, όταν το Διαδίκτυο δεν υπήρχε ούτε στη φαντασία, ο φιλόσοφος Αϊζάια Μπερλίν είχε κατατάξει τους στοχαστές σε δύο κατηγορίες: στους σκαντζόχοιρους και στις αλεπούδες. «Η αλεπού γνωρίζει πολλά πράγματα, αλλά ο σκαντζόχοιρος γνωρίζει ένα μεγάλο πράγμα». Οι διανοητές-σκαντζόχοιροι, έλεγε ο Μπερλίν, βλέπουν τον κόσμο μέσα από το πρίσμα μιας ιδέας που επισκιάζει οτιδήποτε άλλο, ενώ οι αλεπούδες πετάγονται από ΄δώ και από ΄κεί, βρίσκοντας την έμπνευση σε πληθώρα εμπειριών και πηγών. Ο Μαρξ, ο Νίτσε και ο Πλάτων ήταν «σκαντζόχοιροι», ενώ ο Αριστοτέλης , ο Σαίξπηρ και ο ίδιος ο Μπερλίν ήταν αλεπούδες.
Σήμερα, μέσα σε αυτή την άναρχη, απεριόριστη, ανεξέλεγκτη και πανταχού παρούσα αφθονία της πληροφορίας, δηλαδή στο Διαδίκτυο, είμαστε όλοι αλεπούδες. Αναζητούμε και ξεσκονίζουμε σκέψεις και επιρροές επιλέγοντας αυτό που θέλουμε και αφήνοντας στην άκρη όλα τα άλλα. Κυνηγούμε, συλλέγουμε και συγκεντρώνουμε πληροφορίες, κοινωνικοποίηση και διασκέδαση. Το νέο iΡad της Αpple είναι το τελευταίο βήμα σε αυτή τη συγχώνευση του ανθρώπινου εγκεφάλου με το Διαδίκτυο.
Αυτός ο τρόπος σκέψης απειλεί ευθέως τις ιδεολογίες. Πράγματι, η έσχατη έκφραση του τρόπου της σκέψης των «σκαντζόχοιρων» είναι μάλλον ο ολοκληρωτισμός και ο φονταμενταλισμός. Γι΄ αυτόν τον λόγο καθεστώτα σαν αυτό της Κίνας και του Ιράν νιώθουν τόσο τρομοκρατημένα με το Διαδίκτυο. Οι σκαντζόχοιροι λοιπόν φοβούνται τις αλεπούδες.
Ωστόσο η διανόηση των «αλεπούδων» είναι κυρίαρχη σήμερα, με ό,τι καλό ή κακό συνεπάγεται αυτό. Το κακό λοιπόν είναι ότι η προσοχή μας περιορίζεται, η μνήμη γίνεται πιο ρηχή και αποσπασματική, η επιχειρηματολογία όλο και πιο αβάσιμη. Υπονομεύονται, επίσης, τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών και εξαπλώνεται η τάση να θεωρούμε την ανεκδοτολογία πραγματική πληροφόρηση. Το καλό όμως είναι ότι το Διαδίκτυο συνιστά μια πνευματική επανάσταση που προάγει τη συνεργασία με ανεπανάληπτο τρόπο και διευκολύνει την πρόσβαση σε μια απύθμενη πηγή γνώσης. Μέσα στο μεγάλο καζάνι του κυβερνοχώρου που κοχλάζει νέες, θαυμαστές συνταγές μαγειρεύονται κάθε λεπτό. Χάρη σε αυτό το εργαλείο κερδίζουμε τεράστιο χρόνο μεταπηδώντας από το ένα μέρος στο άλλο, σε νοητά ταξίδια της στιγμής που άλλοτε θα απαιτούσαν χρόνια ολόκληρα. Ταυτόχρονα όμως το Διαδίκτυο μας στερεί πολύ χρόνο καθώς μας ξεμυαλίζει με ατέλειωτα κουτσομπολιά διασήμων, με πορνογραφία και με υβρεολόγια που προσβάλλουν την ιδιωτική ζωή των ανθρώπων.
Το Διαδίκτυο έχει μεταβάλει την ίδια την ανθρώπινη μνήμη. Η ευρυμάθεια και η πείρα, το απόθεμα γνώσης που δημιουργείται με την πάροδο των ετών, χάνουν όλο και περισσότερο την αξία τους σε σύγκριση με την ικανότητα να εστιάζεις σε μια λεπτομέρεια και να την εκτυπώνεις. Η εξαγωγή μιας πληροφορίας από τον υπολογιστή έχει υπερκεράσει την ικανότητα να την ανακαλείς στη μνήμη χωρίς άλλη βοήθεια. Στην εποχή της καθοδηγούμενης από το Διαδίκτυο σκέψης αυτό που προέχει δεν είναι το τι γνωρίζεις, αλλά το τι μπορείς να ανακαλύψεις. Δεν παρακολουθούμε το Διαδίκτυο, αλλά ανιχνεύουμε αυτό που είναι χρήσιμο, κάτι που απαιτεί έναν ιδιαίτερο τρόπο σκέψης. Οσο θα επεκτείνεται η κυριαρχία του ψηφιακού κόσμου, τα «μυαλά των αλεπούδων» θα συνεχίζουν να ισχυροποιούν τη θέση τους.
Η ανάγνωση του διαδικτυακού κόσμου προϋποθέτει νέα είδη γνώσεων. Τη δεξιότητα να εντοπίζεις από μια πληθώρα πληροφοριών αυτό που είναι χρήσιμο και να το διαχωρίζεις από το ασήμαντο ή το σχεδόν παραπλανητικό. Πολλοί είναι εκείνοι που νιώθουν κορεσμένοι από αυτή την υπεραφθονία, από το πλήθος των ιστοσελίδων, των απεσταλμένων μηνυμάτων και των αναρτημένων κειμένων. Εκτός από την ανάγνωση λοιπόν και την αποθήκευση, χρειάζεται η επιλογή και η απόρριψη. Η «αλεπού» του Διαδικτύου γνωρίζει πολλά, αλλά καθώς τσιμπολογά «μεζεδάκια» από παντού πρέπει να ξέρει ποιο από αυτά είναι δύσπεπτο, ποιο είναι θρεπτικό και ποιο δηλητηριώδες.
Πριν από λίγες εκατοντάδες χρόνια η μόρφωση ήταν προνόμιο των ολίγων και θεωρούνταν πολύτιμη. Σήμερα με μια σύνδεση στο Ιnternet και ένα πληκτρολόγιο μπορεί να γίνει εκδότης ο καθένας. Βομβαρδιζόμαστε από πληροφορίες, αλλά οι περισσότερες από αυτές δεν έχουν αξία ή είναι προϊόν παραπληροφόρησης. Βασική ικανότητα είναι να φιλτράρεις και να αμφισβητείς. Χρειαζόμαστε μια πιρόγα για να μην πνιγούμε στο Διαδίκτυο. Οι ιθαγενείς του Βορειοδυτικού Ειρηνικού είχαν δύο τρόπους κατασκευής καγιάκ: είτε κόβοντας τεράστιους κορμούς είτε συλλέγοντας ό,τι έβρισκαν στις ακτές, όπως δέρματα και ξύλα που κατέβαζαν τα ποτάμια. Σήμερα λοιπόν πρέπει να μάθουμε να φτιάχνουμε πιρόγες αφαιρώντας όλες τις άχρηστες πληροφορίες για να αποκαλύψουμε την πραγματική γνώση που κρύβεται μέσα τους. Και καθώς φουσκώνει ο χείμαρρος του Διαδικτύου με κάθε νέο τεχνολογικό επίτευγμα μόνο ένα πλάσμα μπορεί να επιπλεύσει: η αλεπού που κωπηλατεί επάνω σε μια αυτοσχέδια πιρόγα.
Βρετανική επιστημονική έρευνα αποδεικνύει ότι η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου είναι πολλαπλά ωφέλιμη για τη συμπεριφορά των παιδιών, την μνήμη και τη νοημοσύνη τους.
Η μελέτη έγινε από ερευνητές του Ινστιτούτου Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, με επικεφαλής την κυρία Σούζαν Χάλαμ, σύμφωνα με τους «Τάιμς» του Λονδίνου. Η έρευνα διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου μεγαλώνει την αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, βελτιώνοντας την μνημονική ικανότητα ενός μαθητή κατά 20% περίπου.
Επίσης η μελέτη βρήκε ότι, με το πέρασμα του χρόνου, τα μαθήματα μουσικής αύξησαν αισθητά το δείκτη νοημοσύνης των παιδιών και μάλιστα περισσότερο (7 μονάδες) σε σχέση με άλλες δραστηριότητες, όπως τα μαθήματα θεατρικής εκπαίδευσης (4,3 μονάδες).
Αρκετές επιστημονικές έρευνες έχουν ήδη δείξει ότι το παίξιμο ενός μουσικού οργάνου βελτιώνει εν γένει τη συμπεριφορά ενός παιδιού μέσα στην κοινωνία.
Σύμφωνα με τη βρετανίδα ερευνήτρια, αυτό συμβαίνει επειδή η μουσική εκπαίδευση σε μικρές ομάδες μουσικών απαιτεί την ανάπτυξη εμπιστοσύνης, αλληλοσεβασμού και πνεύματος συναίνεσης.
Η νέα μελέτη επισημαίνει την ανάγκη το κράτος να ενθαρρύνει τη δωρεάν μουσική παιδεία και να δώσει περισσότερες ευκαιρίες στους μαθητές να μάθουν ένα μουσικό όργανο.
Αν κι εσείς χάσκετε στη μέση ενός δωματίου με το ερώτημα “τι ήρθα να κάνω εδώ;” τότε ίσως οι συμβουλές του βίντεο σας βοηθήσουν να καθυστερήσετε αυτό το άτιμο το Αιζενχάουερ.
Το «πακετάρισμα» όλο και περισσότερων ψηφιακών εικόνων, τραγουδιών, βίντεο και άλλων δεδομένων στα τσιπ πυριτίου, τις μνήμες USB και τα κινητά τηλέφωνα έχει μια αρνητική πλευρά: όσο μεγαλύτερη είναι η πυκνότητα του περιεχομένου μιας μνήμης, τόσο ευκολότερα χαλάει.Το «στρίμωγμα» 10 έως 100 Gigabits δεδομένων ανά τετραγωνικό εκατοστό στις σημερινές κάρτες μνήμες έχει μια αναμενόμενη διάρκεια ζωής μόνο δέκα έως 30 ετών. Για το λόγο αυτό, η βιομηχανία ηλεκτρονικών χρειάζεται οπωσδήποτε νέα υλικά που να επιτρέπουν ολοένα μεγαλύτερες πυκνότητες δεδομένων για τις μελλοντικές συσκευές με την ολοένα μεγαλύτερη χωρητικότητα.
Τώρα, οι επιστήμονες ανακοίνωσαν μια σημαντική πρόοδο σε αυτό τον τομέα με την ανάπτυξη μιας νέας πειραματικής μνήμης υπολογιστών που μπορεί να αποθηκεύσει χιλιάδες φορές περισσότερα δεδομένα από τα συμβατικά τσιπ πυριτίου και -το κυριότερο- με προσδοκώμενη διάρκεια ζωής πάνω από 1 δισ. χρόνια!
Ενα χάπι το οποίο θα «κλειδώνει» τη μνήμη αναπτύσσεται από αμερικανούς επιστήμονες δίνοντας υπόσχεση για διευκόλυνση των φοιτητών οι οποίοι έχουν να απομνημονεύσουν τεράστιο όγκο ύλης πριν από τις εξετάσεις, αλλά και για θεραπεία νόσων όπως η Αλτσχάιμερ.
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας η οποία μελετούσε την παχυσαρκία ανακάλυψε ότι οι λιπαρές τροφές όχι μόνο προκαλούν αίσθηση πληρότητας αλλά ίσως και να αποτελούν το «κλειδί» για την καλή μακροπρόθεσμη μνήμη. Εκτιμούν ότι πρόκειται για ένα εξελικτικό «εργαλείο» που επέτρεψε στους μακρινούς συγγενείς μας να θυμούνται πού βρίσκονται οι πλούσιες πηγές τροφής ώστε να εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους. Συγκεκριμένα, όπως είδαν οι επιστήμονες, τα ολεϊκά οξέα των λιπαρών στις τροφές μετατρέπονται σε μια ουσία, την ΟΕΑ (oleylethanolamide), στην ανώτερη περιοχή του λεπτού εντέρου.
Η ουσία αυτή στέλνει μήνυμα στον εγκέφαλο σχετικά με αίσθημα κορεσμού, αλλά την ίδια στιγμή ενεργοποιεί έναν μηχανισμό εδραίωσης των βραχυπρόθεσμων αναμνήσεων στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Ο καθηγητής Ντανιέλ Πιομέλι, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης, ανέφερε ότι η ουσία ΟΕΑ ενεργοποιεί σήματα που ενισχύουν τη μνήμη στην αμυγδαλή, περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην παγίωση των αναμνήσεων σχετικά με συναισθηματικά βιώματα. Οπως χαρακτηριστικά τόνισε ο καθηγητής, «η ΟΕΑ αποτελεί τμήμα μιας μοριακής“κόλλας” που κάνει τις αναμνήσειςνα…κολλούν.Βοηθώντας τα θηλαστικά να θυμούνται πού κατανάλωσαν ένα λιπαρό χορταστικόγεύμα,φαίνεται ότι αποτελεί σημαντικό “εργαλείο” της εξέλιξης για τους πρώτους ανθρώπους και άλλα θηλαστικά».
Το κρύο, η συννεφιά, οι βροχερές μέρες μας κάνουν πιο άκεφους. Στην ουσία όμως έχουν και τη θετική τους πλευρά, δεδομένου ότι βελτιώνουν την ικανότητα της μνήμης, σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα.
Αντίθετα, όταν είμαστε σε καλή ψυχολογική διάθεση, αυτό φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα, αποκαλύπτει μελέτη που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας από μια ομάδα ψυχολόγων. Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που δείχνει ότι η ψυχική διάθεση του ατόμου έχει επίδραση στην ικανότητα του να θυμάται λεπτομέρειες από την καθημερινή του ζωή.
Η καλή ή η κακή διάθεση επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες που δέχεται.
Όταν ο άνθρωπος αισθάνεται λίγο μελαγχολικός, αυτό φαίνεται να αυξάνει την ικανότητά του να παρατηρεί με περισσότερη προσοχή τα συμβάντα γύρω του και να σκέφτεται πιο καθαρά.
Η σοκολάτα βοηθάει σημαντικά τη μνήμη μας και βελτιώνει τις επιδόσεις μας στα μαθηματικά, σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστήμιου Νορθάμπρια, στη Μεγάλη Βρετανία.
Τα αποτελέσματα των μελετών δείχνουν ότι εκείνοι που κατανάλωσαν σοκολάτα κατά τη διάρκεια της επανάληψης των μαθημάτων τους, θυμόντουσαν περισσότερα μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης.
Η ενίσχυση της εγκεφαλικής αυτής δραστηριότητας οφείλεται σε χημικές ουσίες που περιέχει η σοκολάτα, τις πολυφενόλες, οι οποίες αυξάνουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο.
Ξεχνάτε εύκολα τηλέφωνα, ονόματα και διευθύνσεις, ή νιώθετε συχνά τη μνήμη να σας εγκαταλείπει; Κι όμως, υπάρχουν αρκετοί τρόποι που μπορούν να «βάλουν ένα χεράκι» στην τόνωση της πνευματικής σας διαύγειας. Κάποιοι από αυτούς μάλιστα στηρίζονται και σε πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα.
H πλοήγηση στο Διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη εγκεφαλική άσκηση για τους μεσήλικες, ισχυρίζονται γιατροί από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. Κλινικές εξετάσεις έδειξαν ότι η χρήση του Ιντερνετ διεγείρει μεγάλο μέρος του εγκεφάλου και τον αναγκάζει να κάνει πολλαπλές ταυτόχρονες λειτουργίες.
Οι επιστήμονες αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι το «σερφάρισμα» αποδείχτηκε πολύ πιο ωφέλιμο από την ανάγνωση ενός βιβλίου. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι όσοι χρησιμοποιούν καθημερινά τον παγκόσμιο ιστό θα αντιμετωπίσουν λιγότερα προβλήματα μνήμης στο μέλλον.
Εγώ πάλι γιατί είμαι σίγουρη ότι έχω επιταχύνει το κάψιμο των εγκεφαλικών μου κυττάρων; Ειδικά όταν στέκομαι στη μέση του δωματίου κι αναρωτιέμαι μα τι ήθελα κι ήρθα εδώ…
Ο Μπωντλαίρ είχε ?σπεύσει να? σταθεί απέναντι: Χαρακτήριζε την (τότε πρωτοεμφανιζόμενη) φωτογραφία ως τον «ηθικό εχθρό της ζωγραφικής».
Δεν είναι η πρώτη φορά που η δημοσίευση μιας φωτογραφίας δημιουργεί ?τουλάχιστον? σκεπτικισμό, ούτε είναι η πρώτη φορά που ο διάλογος δείχνει προς αδιέξοδο: «Ποιες φωτογραφίες είναι δημοσιεύσιμες και ποιες δεν είναι;»
«Η ατέρμονη αναπαράσταση ?γράφει η Susan Sontag? (τηλεόραση, βιντεοσκόπηση, κινηματογράφος) είναι το περιβάλλον μας. Οταν όμως πρόκειται για μνήμη, τα βαθύτερα σημάδια τα αφήνει η φωτογραφία. Η μνήμη ?καδράρει? και ακινητοποιεί. Βασική της μονάδα είναι η μεμονωμένη εικόνα. Σε εποχή υπερπληροφόρησης, η φωτογραφία προσφέρει έναν γρήγορο τρόπο για να κατανοήσουμε κάτι και έναν συμπυκνωμένο τύπο για να το απομνημονεύσουμε».
Η αλήθεια είναι πως από την εμφάνισή της μέχρι και σήμερα, η φωτογραφία πόνταρε πολύ στον θάνατο. Στη φωτογραφία υπάρχει, καταγράφεται, το ίχνος μιας ζωής σε μια στιγμή της, ενίοτε δε στην κορυφαία: στον θάνατο. Τελικά ?υποστηρίχθηκε? η φωτογραφία είναι η πραγματικότητα ? έστω ακόμη κι αν στο κάδρο «χωράει» μόνο ένα ψήγμα της.
O homo sapiens παράγει πλέον τόση πληροφορία, ώστε, αν αποφάσιζε να την αποθηκεύσει, δεν θα είχε τα διαθέσιμα μέσα. Σύμφωνα με μία εκτίμηση, το 2006 η ανθρωπότητα παρήγαγε πληροφορίες όγκου 161 δισ. gigabyte. Για να το καταλάβετε πιο απλά, ο συνολικός όγκος των πληροφοριών είναι κατά τρία εκατ. φορές μεγαλύτερος από τα δεδομένα σε όλα τα βιβλία που έχουν γραφτεί στην ιστορία της ανθρωπότητας! Τι μετρήθηκε; Τα πάντα: τα e-mail που ανταλλάξαμε, οι τηλεφωνικές κλήσεις, οι φωτογραφίες μας και τα βίντεο.Η μνήμη δεν μας φτάνει. Για τη βιολογική δε γίνεται λόγος. Δεν μπορείς να διαχειριστείς πλεόν τα δεδομένα της ζωής σου. Από τα ΡΙΝ που πρέπει να θυμάσαι μέχρι τις φωτογραφίες που θέλεις να φυλάξεις, χρειάζεσαι αποθηκευτικό χώρο. Απαιτείς υπολογιστή με γρηγορότερο επεξεργαστή και κινητό τηλέφωνο με μεγαλύτερη κάρτα μνήμης. Στο τέλος, ούτε βλέπεις ούτε θυμάσαι τίποτα.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότερα
Το 1953, όταν το Διαδίκτυο δεν υπήρχε ούτε στη φαντασία, ο φιλόσοφος Αϊζάια Μπερλίν είχε κατατάξει τους στοχαστές σε δύο κατηγορίες: στους σκαντζόχοιρους και στις αλεπούδες. «Η αλεπού γνωρίζει πολλά πράγματα, αλλά ο σκαντζόχοιρος γνωρίζει ένα μεγάλο πράγμα». Οι διανοητές-σκαντζόχοιροι, έλεγε ο Μπερλίν, βλέπουν τον κόσμο μέσα από το πρίσμα μιας ιδέας που επισκιάζει οτιδήποτε άλλο, ενώ οι αλεπούδες πετάγονται από ΄δώ και από ΄κεί, βρίσκοντας την έμπνευση σε πληθώρα εμπειριών και πηγών. Ο Μαρξ, ο Νίτσε και ο Πλάτων ήταν «σκαντζόχοιροι», ενώ ο Αριστοτέλης , ο Σαίξπηρ και ο ίδιος ο Μπερλίν ήταν αλεπούδες.
Άρθρα (RSS)