Terra Computerata

«Η Υδρα των πουλιών» αποτελεί ένα άλμπουμ σταθμό για την ελληνική μουσική. Eίναι η πρώτη φορά που επιχειρείται μελοποίηση ποιημάτων του κορυφαίου Έλληνα σουρεαλιστή ποιητή και ζωγράφου Νίκου Εγγονόπουλου, σε επίπεδο ολόκληρου άλμπουμ. Παράλληλα πρόκειται και για το πρώτο άλμπουμ του Δημήτρη Πουλικάκου εδώ και 35 χρόνια. Το εγχείρημα για τη δημιουργία του άλμπουμ τόλμησε ένας από τους πλέον δραστήριους και ευρηματικούς δημιουργούς της εποχής μας – ο Socos των Socos & The Live Project Band. O Socos ξεπερνάει τις όποιες δυσκολίες μελοποίησης παρουσιάζει ο Εγγονόπουλος, ενώ ο Πουλικάκος ξαφνιάζει με την ερμηνεία του, που ενώ διατηρεί το αναγνωρίσιμο προσωπικό του ύφος εντούτοις ακούγεται απίστευτα φρέσκος. Κι ένα δείγμα:

Συνέντευξη του Πουλικάκου στο Βήμα

“Να σε χαρεί κι η άνοιξη
μαζί με τα λουλούδια
όπου ‘ναι σαν αμέτρητα
ζωγραφιστά τραγούδια…
Τη χάρη σου τη σπλαχνική
μη μ’ αρνηστείς αρνί μου
αγάπη μου αιώνια
αγάπη μου στερνή μου”…

(στίχοι: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης – “Εικον’ αχειροποίητη”)

«Αν πεζογραφία είναι η γλώσσα της διάνοιας, ποίηση είναι η γλώσσα της καρδιάς».
Ο Αλ. Παπαδιαμάντης άρχισε και έκλεισε το έργο του με στίχους. Η τέχνη του Αλ. Παπαδιαμάντη και η μουσική τέχνη έχουν, ένα κοινό σημείο.
Η μουσική τέχνη έχει σκοπό την καλλιτεχνική συγκίνηση – αυτό που στα νεότερα χρόνια λέμε αισθητική χαρά. Κι ο κυρ-Αλέξανδρος εδώ και 130 τουλάχιστον χρόνια καλεί κάθε Έλληνα να του χαρίσει μια αισθητική χαρά. Η προσφορά αυτή είναι το καλύτερο και το χρησιμότερο που μπορεί να δώσει ένας πνευματικός άνθρωπος.

Οι Νίκος Μαστοράκης, Μανόλης Λιαπάκης και Κώστας Πανταζής (ερασιτέχνες μουσικοί) μελοποίησαν 12 ποιήματα – κείμενα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για τις ανάγκες της θεατρικής διασκευής του έργου «Φόνισσα» που παρουσιάστηκε το 2003 από τη θεατρική ομάδα του δήμου Ιεράπετρας. Τα 12 αυτά τραγούδια κυκλοφορούν σε ένα cd με τίτλο «Το σκοτεινό τρυγόνι» με τη συμμετοχή γνωστών τραγουδιστών. Σε 3 από αυτά συμμετέχει ο Σωκράτης Μάλαμας, σε 2 ο Ψαραντώνης, σε 2 η Νίκη Τσαΐρέλη και από ένα η Λιζέτα Καλημέρη, η Μαρία Κώττη (τραγουδίστρια των Χαΐνηδων), η Νίκη Ξυλούρη,ο Χαρίλαος Παπαδάκης και ο Μανόλης Λιαπάκης.
Η μουσική έχει παιχτεί από φυσικά όργανα και έχει πολλά στοιχεία της παραδοσιακής και κρητικής μουσικής αλλά και της έντεχνης μουσικής.

H αδιάλειπτη συντροφιά που κρατούσαν κάποια ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη στο συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο ήρθε η ώρα να μετουσιωθούν σε ένα νέο, δημιουργικό έργο υπό την αιγίδα του Ιanos. Ένα έργο συνολικό, που περιλαμβάνει επιλεγμένα ποιήματα, κείμενα, επτά προσωπογραφίες του Καβάφη από τον Γιάννη Ψυχοπαίδη και φυσικά δέκα τραγούδια με μελοποιημένα ποιήματα του Αλεξανδρινού ποιητή. Η συνάντηση του μουσουργού με τον ποιητή δεν είναι τυχαία. Η ποίηση ηχούσε στο οικογενειακό σπίτι στην Πάτρα από τότε που ήταν παιδί, καθώς ο πατέρας του Στέργιος απήγγειλε Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Χατζόπουλο, Μπάρα, Σαραντάρη. Εξάλλου, αρκετά χρόνια αργότερα, έμελλε ένας ποιητής, ο Νίκος Καββαδίας, να χαρίσει στον Θάνο Μικρούτσικο ένα δημιουργικό κύκλο που ταυτίστηκε με τη μουσική του έκφραση.

Όπως σημειώνει ο Γιώργος Μονεμβασίτης στην έκδοση του Ιanos, ήταν ο Καβάφης αυτός που βασάνισε περισσότερο τον Θάνο Μικρούτσικο: για πρώτη φορά προσπάθησε να μελοποιήσει το λόγο του το 1971, αλλά τα ποιήματα «του αντιστέκονταν». Τέσσερα χρόνια μετά συνέθεσε το Αποχαιρετισμός και Αντιθέσεις, τριμερές έργο για υψίφωνο, βαρύτονο, αφηγητή, με μελοποιημένα κείμενα των Καβάφη, Σεφέρη Ρίτσου, Μπρεχτ. Και πάλι ο Μικρούτσικος αισθανόταν πως δεν είχε εκπληρώσει την αποστολή του. Η «ένωσή» του με τον ποιητή προέκυψε ουσιαστικά μέσω της συνεργασίας του με τον Ανρί Ρονς για την παράσταση Ο γέρος της Αλεξάνδρειας σε κείμενα Καβάφη και Λόρενς Ντάρρελ. Η πρώτη παράσταση έγινε στις Βρυξέλλες το 1982 και την επόμενη χρονιά ηχογραφήθηκε ο κύκλος τραγουδιών Ο Γέρος της Αλεξάνδρειας. Είκοσι χρόνια μετά, ετοιμάζοντας το πρόγραμμα ενός αφιερώματος στην τραγουδοποιία του από το Μέγαρο Μουσικής, συνέθεσε το ποίημα Για να ‘ρθουν.

Αναφερόμενος στο βιβλίο-CD ο Θάνος Μικρούτσικος, σημειώνει: «Δεν μου πέρασε από το μυαλό να γίνω ανθολόγος ποίησης, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τον Καβάφη, τον οποίο θεωρώ από τους μεγαλύτερους ποιητές παγκοσμίως. Όλα του τα ποιήματα ανεξαιρέτως τα θεωρώ σπουδαία, είτε τα αναγνωρισμένα είτε τα ανέκδοτα. Έτσι κι αλλιώς δεν είμαι ούτε φιλόλογος, ούτε κριτικός της ποίησης. Είμαι ένας καλλιτέχνης που λατρεύει την Ποίηση και τους Ποιητές, και μια από τις εμμονές μου είναι να ξεκλειδώνω μουσικά τους κόσμους τους. Το μοναδικό λοιπόν κριτήριο για την επιλογή των ποιημάτων του Καβάφη ήταν πολύ προσωπικό: ποια ποιήματα του Αλεξανδρινού -είτε μελοποιήθηκαν από μένα είτε όχι- με ακολουθούσαν συνεχώς σε πολλές φάσεις της ζωής μου, ποια με συντρόφευσαν αδιαλείπτως όλα αυτά τα χρόνια, ποια με ταξιδεύουν σε κόσμους που δεν υπάρχουν πια, ποια με πονάνε, ποια με συνθλίβουν…».

Το βιβλίο-CD o Kαβάφης του Θάνου Μικρούτσικου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ianos περιλαμβάνει 10 συνθέσεις του Μικρούτσικου σε νέα μουσική επεξεργασία και ενορχήστρωση. Ανάμεσα στα ποιήματα του Κ. Π. Καβάφη, ο συνθέτης επέλεξε να μελοποιήσει στη συγκεκριμένη έκδοση τα εξής: «Επέστρεφε», «Σύγχυσις», «Ο Γενάρης του 1904», «Μονοτονία», «Για να ‘ρθουν», «Επήγα», «Επιθυμίες», «Ο Δεκέμβρης του 1903», «105 αργότερα», «Η πόλις». Στο CD τραγουδούν οι Κώστας Θωμαΐδης, Θόδωρος Δημήτριεφ, Σάκης Μπουλάς και Γεωργία Συλλαίου.

Για να μη με καταραστείτε να σας εξομολογηθώ την αμαρτία μου, ότι όταν το άκουσα κάπως απογοητεύτηκα. Εγκεφαλική προσέγγιση η οποία κατά την ταπεινή μου άποψη δε συνάντησε την καβαφική ατμόσφαιρα.

LIFO

Γεννιέται το 1902 η ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη. “Δεν τραγουδώ παρά γιατί μ’αγάπησες” ποίηση:Μαρία Πολυδούρη μελοποίηση:Δημήτρης Παπαδημητρίου  εκτέλεση:Ελευθερία Αρβανιτάκη δίσκος:”Τραγούδια για τους μήνες”

Wikipedia