Terra Computerata

Η μάχη ανάμεσα σε έντυπο και ψηφιακό μέσο ενημέρωσης μαίνεται αδυσώπητη.

Η αγορά του βιβλίου, αλλά και γενικότερα της έντυπης ενημέρωσης, είτε αυτό είναι βιβλίο είτε είναι εφημερίδες, η οποία τα τελευταία χρόνια πλήττεται από την εισβολή των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης, δεν φαίνεται να το βάζει κάτω. Αντεπιτίθεται με νέα προϊόντα, που έρχονται να «παντρέψουν» το χαρτί με τον άυλο κόσμο του Διαδικτύου.

Ετσι, σε απάντηση στο ηλεκτρονικό βιβλίο, που μπήκε δυναμικά στην αγορά, και πριν καλά καλά προλάβουν οι καταναλωτές να καταλάβουν περί τίνος πρόκειται, οι εκδότες προτείνουν τώρα το υπερβιβλίο (hyperbook), ένα είδος υβριδίου μεταξύ έντυπου και ηλεκτρονικού βιβλίου, καθώς δεν καταργεί το χαρτί αλλά ενσωματώνει στην έντυπη μορφή στοιχεία πολυμέσων, όπως ήχους, εικόνες, βίντεο, υπερδεσμούς.

Ηδη στη Γαλλία κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες το πρώτο υπερβιβλίο με τίτλο «Le sens des choses». Το βιβλίο υπογράφουν ο Ζακ Αταλί, διακεκριμένος οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν, και 32 προσωπικότητες από τον χώρο της γαλλικής διανόησης.

Δεν κοστίζει περισσότερο από ό,τι ένα συμβατικό βιβλίο (21 ευρώ), χάρη όμως στα «υπερπεριεχόμενά» του προσφέρει στους αναγνώστες τη δυνατότητα να διευρύνουν τους αναγνωστικούς τους ορίζοντες με τη βοήθεια των πολυμέσων, παρέχοντας πρόσβαση σε επιπρόσθετο υλικό είτε μέσω του κινητού τους τηλεφώνου είτε κάνοντας μια επίσκεψη στη διαδικτυακή πύλη του βιβλίου.

Αυτό το επιτυγχάνει προσθέτοντας στις 300 σελίδες του βιβλίου 83 «υποσημειώσεις» με τη μορφή γραμμωτού κώδικα, που «παραπέμπουν» σε οτιδήποτε μπορεί να εμπλουτίσει το περιεχόμενο του βιβλίου. Οι αναγνώστες μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες που θέλουν είτε στέλνοντας με ένα απλό SMS από το κινητό τους τον αριθμό της σελίδας που τους ενδιαφέρει είτε κάνοντας μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα hyperlivre-lesensdeschoses.com είτε και απευθείας με τη βοήθεια των κινητών τελευταίας τεχνολογίας που διαθέτουν τις κατάλληλες εφαρμογές.

Για τη δημιουργία του πρώτου υπερβιβλίου, οι εκδόσεις Robert Laffont συνεργάστηκαν με τη γαλλική εταιρεία τηλεφωνίας Orange. Σύμφωνα με τον ισχυρισμό του διευθύνος σύμβουλου των εκδόσεων, Leonello Brandolini, η τεχνολογία αυτή επιτρέπει για πρώτη φορά στον εκδότη να έχει άμεσα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αναγνωσιμότητα των βιβλίων που εκδίδει. Μπορεί για παράδειγμα να γνωρίζει πότε διαβάζονται τα βιβλία, αν διαβάζονται ολόκληρα ή τμηματικά και ποια κεφάλαια ή κομμάτια του βιβλίου προτιμούν οι περισσότεροι αναγνώστες.

Οι εκδότες σκοπεύουν να προχωρήσουν στο προσεχές μέλλον στην έκδοση και άλλων υπερβιβλίων που προσφέρονται ιδιαίτερα για τέτοιου είδους «επιμειξίες», όπως είναι οι εγκυκλοπαίδειες και τα λεξικά. Οσον αφορά πάντως το μέλλον του βιβλίου, δηλώνουν ότι, μολονότι θα μπορούσαν με τα υπάρχοντα μέσα να το πράξουν, σε καμία περίπτωση δεν προτίθενται να υποκαταστήσουν το έντυπο βιβλίο με το αμιγώς ψηφιακό βιβλίο. «Θελήσαμε να παντρέψουμε δύο νομαδικά αντικείμενα, ένα πολύ αρχαίο, το βιβλίο, και ένα πολύ πρόσφατο, το κινητό τηλέφωνο», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Ζακ Αταλί. 

Ελευθεροτυπία

Η υιοθέτηση του «πολλαπλού» ή εναλλακτικού βιβλίου είναι η πρόταση του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που συνεδρίασε χθες υπό την προεδρία του καθηγητή κ. Γ. Μπαμπινιώτη. Κατά τη χθεσινή του συνεδρίαση το συμβούλιο συζήτησε για το θέμα των σχολικών βιβλίων σε συνάρτηση με τα νέα αναλυτικά προγράμματα και αποφάσισε να προτείνει περισσότερα του ενός εγκεκριμένα από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο βιβλία τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως διδακτικά για κάθε μάθημα. Το βιβλίο που θα διδάσκεται σε κάθε επιστημονικό αντικείμενο θα επιλέγεται από κάθε σχολείο και τον σύλλογο διδασκόντων του. Θα χορηγείται δωρεάν ένα μόνο από τα εγκεκριμένα εναλλακτικά βιβλία, αλλά μέσω των σχολικών βιβλιοθηκών και του Ιnternet θα ενθαρρύνονται οι δάσκαλοι και οι μαθητές να ανατρέχουν κατά την καθημερινή διδασκαλία σε περισσότερα του ενός βιβλία.

Η πρόταση του συμβουλίου βέβαια θα συνδυαστεί με την αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας μέσα στην τάξη και τη δυνατότητα μεγαλύτερης ευελιξίας στον εκπαιδευτικό, αλλά και με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και των δυνατοτήτων που προσφέρονται μέσω Διαδικτύου. Παράλληλα, τα μέλη του συμβουλίου τάχθηκαν χθες υπέρ της υιοθέτησης «φακέλου» προς τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς με υποστηρικτικό υλικό των βιβλίων τους.

Η συγγραφή των σχολικών βιβλίων θα μπορεί να γίνεται από φυσικά πρόσωπα, ομάδες φυσικών προσώπων, εκδοτικούς οίκους, ύστερα από σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και στη βάση των αντίστοιχων αναλυτικών προγραμμάτων των σχολείων. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο θα έχει και την ευθύνη για την αξιολόγηση των βιβλίων βάσει κριτηρίων (περιεχόμενο, παιδαγωγική προσέγγιση, οργάνωση κειμένου, εικονογράφηση, γλώσσα κτλ.) που θα ανακοινώνονται εγκαίρως στους υποψήφιους συγγραφείς. Η πρόταση που κατατέθηκε για τη χρήση «ηλεκτρονικού βιβλίου» δεν υιοθετήθηκε χθες από τα μέλη του συμβουλίου, ενώ δεν έγινε δεκτή ούτε πρόταση για την ύπαρξη ενός βιβλίου του Οργανισμού Εκδόσεων Διδακτικών Βιβλίων, όπως ισχύει σήμερα, με την ενίσχυσή του με πληροφοριακό υλικό από το Διαδίκτυο, τις σχολικές βιβλιοθήκες κτλ.