Αρχείο για Οκτώβριος, 2010

Με αλλαγή του λογότυπου της σελίδας αναζήτησης. Με ένα κλικ πάνω στην εικόνα μεταφέρεστε στα αποτελέσματα της αναζήτησης για τη μάχη του Μαραθώνα. 2500 χρόνια μετά…

Comments 0 σχόλια »

Καλύτερη από ότι την περίμενα. Στακάτοι ευφυείς πυκνοί διάλογοι που χρειάζονται γρήγορα αντανακλαστικά για να τους παρακολουθήσεις. Ο σκηνοθέτης David Fincher έχει κάνει καλή έρευνα για τη δημιουργία του facebook. Σαφείς αναφορές στον Πολίτη Κέιν.

Ο Fincher αναδεικνύεται σε συναρπαστικό καταγραφέα των χρονικών των καιρών μας. Justin Chang Variety

Comments 0 σχόλια »

Εποικοδομητικό ΠΣΚ. Ένα θεατρικό και δύο ταινίες. Ο Woody αναμενόμενος έως και προβλέψιμος.

Στα γνωστά του θέματα, τη ζωή, τον έρωτα, την απιστία, την απώλεια αλλά και το θάνατο στρέφεται ακόμη μια φορά ο Γούντι Αλεν στη νέα του κωμωδία «Θα συναντήσεις έναν ψηλό, μελαχρινό άντρα».

Μια κωμωδία γυρισμένη και πάλι στο Λονδίνο, παιχνιδιάρικη, δοσμένη με φρεσκάδα, με έναν αφηγητή να συνδυάζει τις επιμέρους σκηνές. Ταυτόχρονα, μια κωμωδία, που πίσω από το χιούμορ της κρύβει μια σκοτεινή, μαύρη, πεσιμιστική ματιά. «Οι χαρακτήρες μου είναι γελοίοι», μου είχε πει κάποτε σε μια συνέντευξή μας ο Γούντι Αλεν, «αλλά όταν τους κοιτάξεις είναι πολύ θλιμμένοι. Εξάλλου κι ο δικός μου ο χαρακτήρας είναι πολύ θλιμμένος. Ο έρωτας και το σύμπαν, η ζωή και ο θάνατος, είναι ακριβώς όπως οτιδήποτε άλλο, πράγμα που σημαίνει, είναι τίποτα. Δεν ξέρεις τίποτα γι’ αυτά, πας κάπου και δεν υπάρχει τίποτα».

Ο σκηνοθέτης παρουσιάζει τα ερωτικά και υπαρξιακά προβλήματα δυο ζευγαριών. Από τη μια του Αλφι (Αντονι Χόπκινς) και της Ελενας (Τζέμα Τζόουνς) και από την άλλη της κόρης τους Σάλι (Ναόμι Γουότς) και του άντρα της Ρόι (Τζος Μπρόλιν). Οταν ο Αλφι, από το φόβο του θανάτου αλλά και της χαμένης νιότης του, εγκαταλείπει τη γυναίκα του και ακολουθεί μια νεαρή κοπέλα, τη Σαρμέν (Λούσι Παντς), η Ελενα στρέφεται σε μια μάντισσα, που της λέει: «Θα συναντήσεις έναν ψηλό, μελαχρινό άντρα». Μόνο που η συνάντηση αυτή δεν περιορίζεται σ’ έναν άντρα, αλλά αναφέρεται και στο άλλο, ψηλό, μελαχρινό και τρομερό πρόσωπο που κάποτε όλοι θα συναντήσουμε. Για άλλη μια φορά ο κωμικός Αλεν συναντά τον με υπαρξιακά προβλήματα Ινγκμαρ Μπέργκμαν.

Παράλληλα, παρακολουθούμε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τόσο η δυστυχισμένη από τη συζυγική ζωή της Σάλι, ερωτευμένη κρυφά με τον γκαλερίστα και αφεντικό της Γκρεγκ (Αντόνιο Μπαντέρας), καθώς ο συγγραφέας σύζυγός της Ρόι, στερημένος από έμπνευση, αρχίζει να ενδιαφέρεται για μια νεαρή, μυστηριώδη γυναίκα (Φρίντα Πίντο) ντυμένη στα κόκκινα. «Είναι άνθρωπος που περνάει μια δύσκολη περίοδο στη ζωή του», ανέφερε ο Αλεν, «και όταν βλέπει αυτή τη φρέσκια πνοή αέρα απέναντι από το παράθυρό του, αυτό τον ιντριγκάρει και σταδιακά η κοπέλα μετατρέπεται σε μια ελκυστική φαντασίωση».

Παρ’ όλες τις προσπάθειες των προσώπων αυτών να ξεφύγουν από τα προβλήματά τους με απραγματοποίητα όνειρα και φανταστικά σχέδια, το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα ευχάριστο. Ο δρόμος τους είναι γεμάτος με απογοητεύσεις και αναπάντεχους κινδύνους. Μέσα από την πορεία τους αυτή, ο σκηνοθέτης εξερευνά την ανθρώπινη ανάγκη για φαντασιώσεις και όνειρα. Βέβαια ο ίδιος, που επιμένει πως δεν πρέπει να τον παίρνουμε στα σοβαρά, αρχίζει την ταινία του με ένα τσιτάτο του Σέξπιρ από τον «Μάκβεθ», που αναφέρει πως τη ζωή την αφηγείται ένας βλάκας που κάνει πολλή φασαρία για το τίποτα…

ΝΙΝΟΣ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗΣ στην Ελευθεροτυπία

Comments 0 σχόλια »

Μια μεγάλη μορφή της Αρχαιολογίας, ο Γιάννης Σακελλαράκης, πέθανε προχθές το βράδυ σε ηλικία 74 ετών, ύστερα από μια λεβέντικη αλλά άνιση μάχη με τον καρκίνο. Ο θάνατος τον βρήκε στο σπίτι του και η κηδεία έγινε χθες το πρωί σε στενό οικογενειακό κύκλο. Αλλά είναι βέβαιον ότι εκείνος θα ήθελε να βρίσκεται τώρα ψηλά στον Ψηλορείτη, στην τελευταία ανασκαφή του, στη Ζώμινθο. Γιατί εκεί μπορούσε, όπως έλεγε, να ζει τη μινωική γαλήνη των βουνών.

Δεν ήταν Κρητικός ο Γιάννης Σακελλαράκης, αλλά έγινε- άλλωστε διετέλεσε για αρκετά χρόνια διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου- και οι άνθρωποι στην Κρήτη δικό τους τον ένιωθαν. Του έγραφαν μαντινάδες, τον περίμεναν όχι μόνο κάθε καλοκαίρι για την ανασκαφή αλλά και σε κάθε τους σημαντική στιγμή, είτε εκλογές- είχε γίνει επίτιμος δημότης Ανωγείων και Αρχανών- είτε συνέδρια, γάμους και χαρές.

Ο τελευταίος από τους μεγάλους αρχαιολόγους της γενιάς του- δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τον συνέδεε στενή φιλία με τον μεγαλύτερό του Μανώλη Ανδρόνικο -, ο Γιάννης Σακελλαράκης ήταν ένας επιστήμονας διεθνούς ακτινοβολίας, προσωπικότητα με μεγάλο έρεισμα, αναγνωρισμένος και στο εξωτερικό ως ο υπ΄ αριθμόν 1 γνώστης της Μινωικής Αρχαιολογίας.

Υπήρξε ο αρχαιολόγος που ανέσκαψε στην Κρήτη το Ιδαίο Αντρο, το σπουδαιότερο λατρευτικό ιερό της Μινωικής εποχής σε υψόμετρο 1.500 μ., τη σπηλιά δηλαδή όπου γεννήθηκε ο Δίας, φέρνοντας στο φως ευρήματα μοναδικής σημασίας και ποιότητας. Και στα Ανεμόσπηλια, ένα μικρό ιερό κορυφής, εντόπισε μια ανθρωποθυσία, ανακάλυψη που έγινε διεθνώς γνωστή- αν και στην Ελλάδα τον αντιμετώπισαν με επιθετικότητα. Ηταν επίσης εκείνος που έφερε στο φως το μινωικό ανάκτορο των Αρχανών στην Κρήτη και που ανέσκαψε ένα ακόμη σπουδαίο ιερό κορυφής, στα Κύθηρα.

Ο Γιάννης Σακελλαράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1936. Αποφοίτησε από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε το διδακτορικό του στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, όπου και δίδαξε ως καθηγητής. Αυτός και η πιστή σύντροφός του, η αρχαιολόγος Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη , εργάστηκαν μαζί στην ανασκαφή και συχνά στις δημοσιεύσεις. Εργαζόταν μανιωδώς ως πριν από περίπου έναν μήνα, για να προφθάσει να ολοκληρώσει το τελευταίο έργο του με βάση την αρχή ότι ο αρχαιολόγος υποχρεούται να μελετά και να δημοσιεύει ό,τι φέρνει στο φως. Παρήγαγε άλλωστε σπουδαίο επιστημονικό συγγραφικό έργο, με αμέτρητες δημοσιεύσεις αλλά και βιβλία για το ευρύτερο κοινό- σε έναν λόγο ποιητικό και φιλοσοφικό, που γοητεύει. Και εκείνος έτσι ήταν. Με βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης και της μοίρας του επί Γης, σταθερός στις αξίες της ηθικής και της αξιοπρέπειας, με μια παλιού καιρού ευγένεια και γοητεία.

«Οραματίζομαι μια Αρχαιολογία που δεν θα είναι καταστροφική, διότι και εγώ νιώθω καταστροφέας. Αυτό ελπίζω για τους μελλοντικούς. Να έχουν καθαρότερη συνείδηση από τη δική μου» έλεγε. Τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον χρυσό σταυρό του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας, ενώ βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών και με το χρυσό μετάλλιο του Πανεπιστημίου Κρήτης. Το περασμένο καλοκαίρι ο Γιάννης Σακελλαράκης ανέβηκε για τελευταία φορά στη Ζώμινθο. «Εδώ είμαι καλύτερα. Αν αφήσω κάτι στην Αρχαιολογία, αυτό θα είναι η διάσταση των βουνών» μου είχε πει στην τελευταία συνομιλία μας.

tovima.gr

Δάσκαλός μας στην αρχαιολογία, μας συνεπήρε με το πάθος του, μας έβγαλε από τους τέσσερεις τοίχους της Φιλοσοφικής. Εκανε το μάθημά του στο Εθνικό και Αρχαιολογικό μουσείο, μας άνοιγε τις προθήκες να αγγίξουμε τα ευρήματα. Θυμάμαι με τι λαχτάρα είχα δοκιμάσει ένα μυκηναικό δαχτυλίδι και πως εκείνος το προστάτευε μη μου πέσει.

Καλό ταξίδι δάσκαλε!

Comments 0 σχόλια »

why_parrot___by_vladis.jpgΤου Θάνου Bερέμη Ομότιμου καθηγητή Πολιτικής Ιστορίας στην Καθημερινή

Οι αντιδράσεις στο σχέδιο για το Λύκειο δεν είναι δικαιολογημένες. Με υποχρεωτικά μαθήματα μόνο τα Νέα Ελληνικά, μια ξένη γλώσσα και τη Φυσική Αγωγή και όλα τα άλλα ως επιλογές, ο μαθητής μπορεί να διαλέξει το πρόγραμμα μαθημάτων που του ταιριάζει. Με λιγότερα μαθήματα αλλά περισσότερες ώρες διδασκαλίας ανά μάθημα, το υπουργείο επιχειρεί να ενισχύσει την εμβάθυνση έναντι της δειγματοληψίας στη γνώση. Οι περισσότεροι από τους διαμαρτυρόμενους ζητούν να περιληφθεί στα υποχρεωτικά και η Ιστορία. Παρά τα μεγάλα κενά στις γνώσεις των φοιτητών που παρακολούθησαν ως υποχρεωτικό το μάθημα στο Λύκειο, η Ιστορία εξακολουθεί να συγκεντρώνει τη μεγαλύτερη αφοσίωση των Ελλήνων. Ισως γιατί προσδοκούν ότι θα βρουν σ’ αυτήν κάποια οδηγητική πυξίδα και δικαίωση. Πώς να εξηγηθεί η κατακραυγή κατά του βιβλίου της Στ΄ Δημοτικού επί υπουργίας Γιαννάκου και η εξίσου εντυπωσιακή σιωπή για το ανεπαρκές πόνημα που το αντικατέστησε; Παρά τα όποια προβλήματά του, το αποβληθέν βιβλίο, σε αντίθεση με το υπάρχον, ωθούσε τουλάχιστον τον μαθητή σε κάποιο προβληματισμό. Τι να υποθέσουμε; Οτι η προοπτική να διδαχθούν Ιστορία σε βάθος και με κριτική διάθεση, τρομάζει τους πιστούς του κατανυκτικού παπαγαλισμού; Η αλλαγή φοβίζει ιδιαίτερα όσους προτιμούν ό, τι τους είναι οικείο και όχι τους επικίνδυνους νεωτερισμούς.

Comments 0 σχόλια »

Ξαφνιασμένοι ευχάριστα, αλλά και με απορία για το τι έκρυβαν τα τεράστια λευκά πανιά, οι επισκέπτες του νέου Μουσείου της Ακρόπολης χθες το μεσημέρι, είχαν την ευκαιρία να δουν τα αποκαλυπτήρια της Νίκης του Καλλιμάχου.

Το Μνημείο ξαναστήθηκε έπειτα από 25 αιώνες και τώρα προστέθηκε στα εκθέματα της αίθουσας των αρχαϊκών. Ψηλό, 4,68 μ., δεν συναρμολογήθηκε με τον κλασικό τρόπο και τις απαραίτητες συμπληρώσεις πάνω στον σκελετό από ανοξείδωτο χάλυβα στον οποίο στηρίζονται τα θραύμαστα. Ο επισκέπτης βλέπει τα κενά σημεία, εκεί όπου δεν υπήρχαν άλλα τμήματα για να ολοκληρώσουν τη μορφή του.

Το αναθηματικό αυτό μνημείο έγινε προς τιμήν του Πολέμαρχου Καλλιμάχου. Εναν από τους δέκα στρατηγούς των Αθηναίων που αποφάσισαν τη σύγκρουση της Αθήνας με την αυτοκρατορία των Περσών το 490 π.Χ. Το όνομά του έμεινε στην ιστορία, θύμισε ο Δ. Παντερμαλής, γιατί η δική του ψήφος, η ενδεκάτη, έκρινε το αδιέξοδο. Οταν ισοψήφησαν οι στρατηγοί, υποστηρίζοντας οι πέντε ότι είναι μάταιο να συγκρουστεί η Αθήνα με τους παντοδύναμους Πέρσες και οι άλλοι πέντε, συμφωνώντας με τη γνώμη του Μιλτιάδη να αγωνιστούν στον Μαραθώνα.

Ο Καλλίμαχος έπεσε γενναία στη μάχη για την ελευθερία της πατρίδας και οι Αθηναίοι τον απεικόνισαν μαζί με τον Μιλτιάδη ως πρωταγωνιστή στην περίφημη ζωγραφική παράσταση της μάχης, στην Ποικίλη Στοά.

Τον Φεβρουάριο του 1886, κοντά στο Ερέχθειο βρέθηκαν τα κομμάτια ενός αγάλματος Νίκης. Χρειάστηκαν δεκαετίες για να συνδυαστούν με τα θραύσματα ιωνικού κίονα όπου σωζόταν αποσπασματικά μια σπουδαία επιγραφή: «ανέθεκεν Αφιδναίος ταθεναίαι», «πολέμαρχος Αθεναίον», «άγγελον αθανάτων», «παισίν Αθεναίων μνημείον».

«Το συμπέρασμα ήταν προφανές. Ο Αφιδναίος πολέμαρχος ήταν ο Καλλίμαχος και το αφιέρωμα ήταν για τη θεά του Βράχου, την Αθηνά. Tο άγαλμα ήταν η Νίκη, που ως θεϊκή αγγελιαφόρος βιαζόταν να φέρει το μήνυμα για την έκβαση της μάχης».

Από παριανό μάρμαρο η Νίκη απεικονίζεται με έντονο διασκελισμό να σπεύδει προς τα δεξιά του θεατή. Μοιάζει να ανεμίζει με τον χιτώνα ανάμεσα στα σκέλη. Οι εννέα τρυπούλες στο λαιμό χρησίμευαν για τη στερέωση κοσμήματος. Τα κυματιστά μαλλιά και το χρώμα στα φτερά κάνουν τη μορφή της εντυπωσιακότερη. Στο χέρι της κρατούσε μάλλον το κηρύκειο του αγγελιαφόρου.

Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

Comments 0 σχόλια »

Comments 1 σχόλιο »

Το κινητό χτυπάει και ο μικρός μαθητής από τη Γεωργία απαντά στα ελληνικά: «Δεν μπορώ τώρα. Είμαι εδώ με την κυρία Εφη και την κυρία που βγάζει κάμερα»… Η κυρία Εφη είναι η δασκάλα του. Η κυρία που «βγάζει κάμερα» είναι η σκηνοθέτις Λουκία Ρικάκη. Η τελευταία ταινία της παιζόταν μέχρι χθες για το ευρύ κοινό στο Ιδρυμα Κακογιάννη. Για τους επόμενους τρεις μήνες θα προβάλλεται για τα σχολεία, έπειτα από συνεννόηση με το Ιδρυμα (Τηλ. 210-3418550).

Σίγουρα, πολλοί είναι αυτοί που έχασαν την ευκαιρία να δουν το έργο στη μεγάλη οθόνη. Το σχολικό κοινό όμως είναι αυτό που θα επωφεληθεί περισσότερο από μια ταινία που δείχνει τις δυνατότητες ενός σχολικού περιβάλλοντος, όταν οι «μεγάλοι» είναι πρόθυμοι και ελεύθεροι να φανταστούν και να υλοποιήσουν έναν τρόπο διδασκαλίας και επικοινωνίας με τα παιδιά που ταιριάζει στην περίσταση.

Η ταινία που έχει τίτλο «Ονειρα σε άλλη γλώσσα» επικεντρώνεται σε μια ομάδα αξιόλογων Κυπρίων δασκάλων και τα παιδιά ενός πολύ ξεχωριστού σχολείου, του Σχολείου της Φανερωμένης, που βρίσκεται στο κέντρο της Παλιάς Λευκωσίας. Το εντυπωσιακό κτίριο κάποτε φιλοξενούσε το Παρθεναγωγείο Φανερωμένης, όπου φοιτούσαν πολλές γενιές Κυπρίων κορασίδων. Τώρα, λειτουργεί με 300 μαθητές από δεκάδες διαφορετικές χώρες. Η πλειοψηφία εξ αυτών είναι παιδιά μεταναστών από τις Φιλιππίνες, τη Ρωσία, τη Γεωργία, το Ιράκ, που έφτασαν στην Κύπρο για μια καλύτερη ζωή, αφήνοντας πίσω τους μιαν άλλη πατρίδα.

Η κ. Ρικάκη αφηγείται την ιστορία της, αφήνοντας συγχρόνως παιδιά, γονείς και δασκάλους να πουν τις δικές τους. Το συμπέρασμά της είναι ότι αυτή η σχολική κοινότητα ξέρει όχι μόνο να αποδέχεται τη διαφορετικότητα αλλά και να διαμορφώνει το σχολικό της πρόγραμμα γύρω από αυτήν. Η επίσκεψη μιας ολόκληρης τάξης στο τζαμί στο οποίο προσκυνάει η οικογένεια ενός συμμαθητή, με ξεναγό τον ίδιο τον μικρό μαθητή, αποτελεί το μάθημα της ημέρας.

Δεν είμαι κριτικός κινηματογράφου ή ειδικός για να κρίνω τη σκηνοθεσία ή την ευρηματικότητα του θέματος (υπάρχουν κι άλλα τέτοια σχολεία, πιο κοντά μας). Τα «Ονειρα» της κ. Ρικάκη μπορούν να γίνουν έμπνευση για πολλά σχολεία, είτε αυτά διαθέτουν έναν πολυπολιτισμικό χαρακτήρα είτε όχι…

Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

history_matters.jpgΗ πυκνότητα των σχολικών εγχειριδίων και της ύλης της Ιστορίας οφείλεται και στην υπερευαισθησία που υπάρχει μήπως η επίσημη πολιτεία παραλείψει στοιχεία των παρακαταθηκών του Eθνους, αλλά και στο γεγονός ότι η Ιστορία θεωρείται το βασικό μέσο για τη διαμόρφωση εθνικής ταυτότητας σήμερα. Την ίδια στιγμή υπάρχει αίτημα να παρουσιάζονται ισάξια όλες οι χρονικές περίοδοι και τα ιστορικά γεγονότα σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας ανεξαρτήτως επιστημονικής σπουδαιότητας.

«Σε πολλούς συγγραφείς των βιβλίων της Ιστορίας παρατηρείται ένας φόβος μήπως ξεχάσουν κάτι και εκ των υστέρων κατηγορηθούν ότι ενήργησαν εκ του πονηρού. Θυμηθείτε τι συνέβη προ τετραετίας με το βιβλίο της Ιστορίας της Στ΄ Δημοτικού και τις οξύτατες επικρίσεις που δέχθηκε η επικεφαλής συγγραφέας Μαρία Ρεπούση για τον χειρισμό ορισμένων ζητημάτων» ανέφερε στην «Κ» στέλεχος της εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, με βάση τις επιταγές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ως προς τη δομή της ύλης, στο Δημoτικό δίνεται έμφαση στα γεγονότα και τα πρόσωπα της Ιστορίας, στο Γυμνάσιο δίνεται έμφαση στην εθνική Ιστορία αλλά μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο και στο Λύκειο παρουσιάζεται η παγκόσμια Ιστορία στην οποία είναι ενταγμένη η εθνική Ιστορία.

Φόβος, όμως, διακατέχει όχι μόνο τους συγγραφείς των σχολικών βιβλίων, αλλά και τους εκπαιδευτικούς του μαθήματος, οι οποίοι πασχίζουν να τελειώσουν την ύλη ώστε οι μαθητές να είναι, τυπικά τουλάχιστον, πανέτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις εξετάσεις.

Γιατί, όμως, το μάθημα της Ιστορίας και οι εξελίξεις γύρω από αυτό αποτελούν πεδίο εύκολης ανάφλεξης από διάφορες πλευρές του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας στην Ελλάδα (και όχι μόνο);

«Οι ειδικοί έχουν πειστεί ότι το στοιχείο που προκαλεί κοινωνικοπολιτικές αντιδράσεις για το περιεχόμενο των αναλυτικών προγραμμάτων και των βιβλίων της Ιστορίας ή γενικότερα για το συνολικό πλαίσιο που διέπει τη διδασκαλία του μαθήματος (τόσο στην υποχρεωτική εκπαίδευση όσο και στο Λύκειο) είναι η κινδυνολογία, η συνωμοσιολογία («σκοτεινά» διεθνή και εγχώρια κέντρα) και ο ηθικός πανικός για τη δήθεν «αλλοίωση» των ιερών παρακαταθηκών του έθνους, της συλλογικής μνήμης, της παράδοσης, της πολιτισμικής κληρονομιάς, της τοπικής κοινότητας (εσχάτως και ιστορικού πολιτικού κόμματος)» δήλωσε στην «Κ» ο καθηγητής Ιστορίας και Διδακτικής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου κ. Γεώργιος Κόκκινος, το βιβλίο του οποίου για την Ιστορία της Γ΄ Λυκείου αποσύρθηκε το 2002.

Με το υφιστάμενο πλαίσιο

«Είναι σε όλους γνωστό ότι στο υφιστάμενο πλαίσιο οι μαθητές ούτε την Ιστορία του έθνους τους γνωρίζουν, όπως θα όφειλαν, ούτε εθνική ταυτότητα αποκτούν ούτε κριτικές δεξιότητες κατακτούν, ούτε ιστορική αυτογνωσία διαμορφώνουν στον διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο όπου ζουν, ούτε σχετίζονται -στον βαθμό του εφικτού- με τη βαλκανική, τη μεσογειακή, την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια Ιστορία. Ούτε, επίσης, κατορθώνουν να συγκροτήσουν ιστορική συνείδηση ποικιλότροπα και κριτικά ενημερωμένου, υπεύθυνου και ενεργού πολίτη. Απαιτείται επομένως η ριζική και συστηματική αναμόρφωση του συνολικού πλαισίου που διέπει τη διδασκαλία του μαθήματος της Ιστορίας στην Ελλάδα με γνώμονες, πρώτον, τον διεθνή επιστημονικό προβληματισμό, δεύτερον, τα ισχύοντα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και τον δυτικό κόσμο, και βεβαίως, τρίτο, την κατανόηση της εθνικής ιδιαιτερότητας. Για μένα μια σοβαρή μεταρρύθμιση έχει νόημα και όραμα μόνο όταν έχει ως αφετηρία την πρωτοβάθμια εκπαίδευση», καταλήγει ο ίδιος.

Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

history_matters.jpgΤου Απόστολου Λακασά στην Καθημερινή

Μπορεί ένας μαθητής να μπερδεύει τον Αθανάσιο Διάκο με τον Γεώργιο Μεταξά; Μάλλον θα πρόκειται για ακραία περίπτωση. Ομως είναι γεγονός ότι οι ιστορικές γνώσεις των Ελλήνων μαθητών είναι πολύ χαμηλές σε σχέση με την ύψιστη σημασία που αποδίδεται από πολιτεία, κόμματα, επιστημονική κοινότητα και κοινωνικές ομάδες στη διδασκαλία της Ιστορίας από το Δημοτικό έως και το Λύκειο. Και η πρόσφατη «περιπέτεια» του μαθήματος της Ιστορίας στη Β΄ και Γ΄ Λυκείου -ένα πρώτο σχέδιο επιτροπής του υπ. Παιδείας πρότεινε τη μετατροπή της από υποχρεωτικό σε μάθημα επιλογής- αναδεικνύει, για μία ακόμη φορά, τον στρεβλό τρόπο που γίνεται ο δημόσιος διάλογος στη χώρα μας. Αντί να τεθούν ερωτήματα για την ποιότητα της διδασκαλίας, τα βιβλία, τις παιδαγωγικές μεθόδους, τον ρόλο της οικογένειας και της κοινωνίας, αντί να συζητηθούν οι πτυχές της συγκεκριμένης πρότασης του υπουργείου, οι αντιδράσεις, που προκλήθηκαν μόλις το σχέδιο είδε το φως της δημοσιότητας, ύψωσαν προσκόμματα, δημιουργώντας αρνητικό υπόβαθρο στην όποια μεταρρυθμιστική διάθεση.

Εγκριτοι επιστήμονες, όπως ο Θ. Βερέμης και ο Ι. Κολιόπουλος, αναφέρουν ότι η Ιστορία πρέπει να είναι στον βασικό κορμό των μαθημάτων, όμως το βάρος πρέπει να δοθεί και στη διδασκαλία του μαθήματος, στο τι μένει στους μαθητές. «Οι μαθητές δεν ενδιαφέρονται για την Ιστορία. Βλέπουν το μάθημα, όπως και όλη την εκπαιδευτική διαδικασία, ως έναν τρόπο που θα τους οδηγήσει σε μία πιστοποίηση γνώσεων ώστε να προχωρήσουν στο πανεπιστήμιο και στην αγορά εργασίας» παρατηρεί στην «Κ» ο έμπειρος φιλόλογος-ιστορικός κ. Κ. Παπαντωνόπουλος. «Εν πολλοίς τα παιδιά είναι ιστορικά αμόρφωτα. Βασική αιτία, το ότι ο τρόπος διδασκαλίας του μαθήματος εξαρτάται από τον τρόπο εξέτασής του. Ερωτήσεις κρίσεως συνήθως αποφεύγονται διότι οι απαντήσεις δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μία ομοιογένεια στη διόρθωση» συμπληρώνει. «Τα βιβλία είναι πυκνογραμμένα και αυτό σε συνδυασμό με την τάση απομνημόνευσης κάνει κουραστικό το μάθημα. Από την άλλη, όταν ο εκπαιδευτικός πιέζεται να ολοκληρώσει την ύλη, δεν μπορεί να πάρει πρωτοβουλία για να αναπτύξει την κριτική διάσταση της διδασκόμενης ύλης» τονίζει στην «Κ» η σύμβουλος φιλολόγων στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο κ. Αναστασία Κιρκίνη. «Ο εκπαιδευτικός μπορεί να διαχειριστεί πολύ καλύτερα τον χρόνο του όταν αισθάνεται ασφαλής -κυρίως μέσω της επιμόρφωσης- ως προς τη γνώση του περιεχόμενου και της διδακτικής μεθοδολογίας. Και, δυστυχώς, υπάρχει μεγάλη ανομοιογένεια στους καθηγητές που διδάσκουν την Ιστορία στα σχολεία», προσθέτει.


Comments 0 σχόλια »

Comments 0 σχόλια »

Είμαι και εγώ εκπαιδευτικός που έχω προσληφθεί μέσω ΕΣΠΑ, όπως και αρκετοί φίλοι και συνάδελφοι. Η γενική λειτουργία των 800 ολοήμερων Δημοτικών σχολείων είναι κατά τη γνώμη μου ένας απαράδεκτος θεσμός που δεν καταλαβαίνω το λόγο που τα δημοτικά σχολεία άλλαξαν τη λειτουργία τους και το πρόγραμμα σπουδών, χωρίς πρώτα να αλλάξει η υλικοτεχνική υποδομή, οδηγώντας παιδιά και εκπαιδευτικούς σε ένα απαράδεκτο για περιβάλλον και ωράριο λειτουργίας!

Αποφασίστηκε λοιπόν η αναδιαμόρφωση και η διεύρυνση του προγράμματος και του ωραρίου, αρκεί το εκάστοτε δημοτικό σχολείο να είναι 12θέσιο. Αναρωτιέμαι, δεν απασχόλησαν κανέναν από τους υπευθύνους τα ζητήματα όπως η κτιριακή υποδομή του κάθε 12θέσιου σχολείου, η έλλειψη αιθουσών, η έλλειψη αίθουσας εστίασης των μαθητών και πολλά άλλα ζητήματα που αφορούν την ευχάριστη και ουσιαστική παραμονή των μαθητών στα σχολεία;;;Εγώ που εργάζομαι σε ένα από τα 800 αυτά σχολεία μπορώ να πω με σιγουριά ότι, όχι δεν έχει απασχολήσει κανέναν. Και αυτό διότι το σχολείο στο οποίο εργάζομαι δεν έχει ούτε αίθουσα πληροφορικής, ούτε εννοείται αίθουσα μουσικής, θεάτρου, χορού κλπ. (πολλαπλών χρήσεων) και μάλιστα το προαύλιο του σχολείου είναι κατάλληλο να φιλοξενεί έως 100 μαθητές και παρόλα αυτά φιλοξενεί τουλάχιστον τον διπλάσιο αριθμό μαθητών. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: είναι αυτό το περιβάλλον φιλόξενογια τους μαθητές;Κάθε νοήμων άνθρωπος θα έλεγε πως δεν είναι και όμως οι ειδικοί θεώρησαν ότι βέβαια και είναι, γι’ αυτό άλλωστε και τα έκαναν ολοήμερα διευρυμένου ωραρίου, γιατί δεν έχουν πραγματοποιήσει στη ζωή τους ούτε 1 διδακτική ώρα σε κάποιο δημόσιο σχολείο!

Αλλά βέβαια οι μαθητές μας και ειδικά των Δημοτικών Σχολείων δε πρόκειται ούτε να κάνουν καταλήψεις, ούτε να προβούν σε απεργίες, είναι γενικώς μία κοινωνική ομάδα άβουλη και καλοπροαίρετη σε κάθε αλλαγή που της επιβάλλεται, είναι δηλαδή η πιο βολική κοινωνική ομάδα για κάθε κυβέρνηση στην εποχή που διανύουμε!!!

Από την άλλη μεριά ας μιλήσουμε για τους εκπαιδευτικούς που καλούνται να διδάξουν σε αυτά τα σχολεία, με τις συνθήκες που προανέφερα, χωρίς τις κατάλληλες υποδομές. Οφείλουμε όλοι οι εκπαιδευτικοί να απαιτήσουμε από την κυβέρνηση την βελτίωση των σχολείων, την εύρεση αιθουσών και των υλικών που χρειαζόμαστε και αν είναι απαραίτητο ακόμη και να προτείνουμε τα σχολεία που είμαστε, εφόσον δεν πληρούν τις κατάλληλες προυποθέσεις, να μην περιλαμβάνονται στα ολοήμερα διευρυμένου ωραρίου.

Εκτός των παραπάνω οι εκπαιδευτικοί έχουν να αντιμετωπίσουν και το ζήτημα της επιβίωσής τους. Πολλοί μετακινούνται και σε άλλους τόπους εκτός της μόνιμής τους κατοικίας και οι οποίοι έχουν να αντιμετωπίσουν και την περίπτωση του να μην πληρωθούν άμεσα. Ακόμη και αυτό που συνέβαινε τα τελευταία χρόνια, δηλαδή να πληρωνόμαστε περίπου 2 μήνες μετά την πρόσληψή μας ήταν λάθος, διότι καλούσαν ανθρώπους από διάφορες κοινωνικές τάξεις να πληρώνουν έξοδα μετακίνησης, διαμονή και διατροφή, αδιαφορώντας αν όλοι εμείς αντέχουμε να καλύψουμε τις ανάγκες αυτές χωρίς να πληρωνόμαστε.

Και φέτος προσθέτουν και ένα άλλο μέτρο στην ήδη επιβαρυμένη εργασία μας, ότι δεν γνωρίζουμε πότε θα σας πληρώσουμε. Εγώ αποφάσισα φέτος εάν δε πληρωθώ να μην πηγαίνω στο σχολείο που είμαι διορισμένη και μάλιστα να κοινοποιήσω και έγγραφο στο Υπουργείο Παιδείας αλλά και στη Διεύθυνση στην οποία ανήκω ότι εφόσον δεν αμείβομαι έγκαιρα (κάθε μήνα), αδυνατώ να προσέλθω στην εργασία μου, διότι αδυνατώ να πληρώνω το ενοίκιο μου και άρα πρέπει να επιστρέψω στον τόπο διαμονής μου έως ότου τακτοποιηθεί το ζήτημα της πληρωμής μου. Μία πρόταση την οποία απευθύνω σε όλους τους εκπαιδευτικούς μέσω ΕΣΠΑ εφόσον δεν τηρήσει η Υπουργός Παιδείας την υπόσχεσή της για τα μέσα Νοεμβρίου.

Με εκτίμηση

αναπληρώτρια εκπαιδευτικός.

Αντί εορταστικού αφιερώματος…

Φυσικά μία αντίστοιχη πρόταση για τους επιμορφωτές που παραμένουν απλήρωτοι -και μερικοί εξ΄αυτών δεν πληρώθηκαν ποτέ κι ούτε πρόκειται- γνωρίζουμε ότι θα έπεφτε στο κενό. Αυτοί έχουν τουλάχιστο τον παχυλό μισθό τους και μπορούν να χρηματοδοτούν τις “δράσεις” του υπουργείου.

Είμαστε ή όχι άξιοι της μοίρας μας;

«άφετε αυτούς, οδηγοί εισίν τυφλοί τυφλών, τυφλός δε τυφλόν εάν οδηγή, αμφότεροι εις βόθυνον πεσούνται».
Ματθ. 15,14

Comments 0 σχόλια »

Πλέον στην εποχή των οικονομικών δολοφόνων δε ζητούν να περάσουν ξένα στρατεύματα από τη χώρα αλλά να δράσουν ανενόχλητα ξένα δανειακά κεφάλαια.  Για άλλη μία φορά μόνοι μας ανοίξαμε την κερκόπορτα. Μόνοι μας προσκαλέσαμε τους κατακτητές και κάνουμε τα πάντα για να διαιωνιστεί η παρουσία τους στη χώρα και η αφαίμαξη.

Μουδιασμένοι, μπερδεμένοι παρακολουθούμε την άλωση και νιώθουμε ότι κάτι έχει ξεφτίσει μέσα μας.

Αλλά συνεχίζουμε να παρελαύνουμε και να γιορτάζουμε το όχι. Κάτι σαν όπερα μπούφα μου θυμίζει.

Comments 0 σχόλια »

 Ο Neil Pasricha, συγγραφέας του βιβλίου  The Book of Awesome & 1000 Awesome Things, μίλησε στο TEDxToronto πριν λίγες εβδομάδες. Στην παρουσίασή του μας μιλάει για το πως ξεκίνησε το blog του και τα Three A’s of Awesome!

Comments 0 σχόλια »

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου σκηνοθετεί τον νέο κύκλο τραγουδιών της Λένας Πλάτωνος βασισμένο σε 13 ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη.

Η Λένα Πλάτωνος, μετά από 28 χρόνια από τον θρυλικό Καρυωτάκη, μελοποιεί ξανά έναν μεγάλο ποιητή, και ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, μετά από 10 χρόνια, επιχειρεί ξανά την σκηνοθεσία ενός μουσικού θεάματος, αυτή την φορά χρησιμοποιώντας πρωταγωνιστικά την video-εικόνα, και προτείνοντας 13 μικρά φιλμ που γύρισε και μόνταρε ο ίδιος.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10 ΚΑΙ ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΣΤΟ ΠΑΛΛΑΣ


Comments 0 σχόλια »

Το πτυχίο μου γράφει ιστορικό και αρχαιολογικό τμήμα της Φιλοσοφικής. Μου θυμίζει τα όνειρα που είχαμε με τους συμφοιτητές μου όταν μπαίναμε στο Πανεπιστήμιο και την απογοήτευση που εισπράξαμε με τα χρόνια,  όταν καταλάβαμε ότι μάλλον δεν θα εξασκούσαμε ποτέ το επάγγελμα του αρχαιολόγου.

Τις προάλλες γνώρισα μία απόφοιτο του αρχαιολογικού ετών 36 η οποία μου διηγήθηκε την περιπέτειά της ανά την επικράτεια για να βρει δουλειά. Πλέον έχει φτάσει στην απόγνωση γιατί δεν κατόρθωσε να “τρουπώσει”  κι επειδή συμπλήρωσε 24 μήνες ως εποχιακή της απαγορεύουν να καταθέσει νέα αίτηση.

Μου φάνηκε αδιανόητο. να σπουδάζεις τόσα χρόνια, να ιδρώνεις την καρέκλα στα μεταπτυχιακά, να εγκαταλείπεις τα πάντα για να τρέχεις σε σωστικές ανασκαφές και μόλις συμπληρώνεις δύο χρόνια να σου λένε δεν μας κάνετε; Σε μία χώρα που όπου κι αν σκοντάψεις θα βρεις απομεινάρια του παρελθόντος;

Διάβασα και το παρακάτω άρθρο της Ελευθεροτυπίας κι ήρθε κι έδεσε το κερασάκι:

Εκατοντάδες Ηρακλειώτες διαμαρτυρήθηκαν σιωπηλά την Παρασκευή το βράδυ έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το οποίο παραμένει κλειστό εδώ και περίπου πέντε χρόνια, χωρίς να υπάρχει ένα συγκροτημένο χρονοδιάγραμμα λειτουργίας του στο προσεχές μέλλον.

Τώρα πρέπει να πάω να διδάξω τα παιδιά που ετοιμάζονται για τις εξετάσεις τους για να σπουδάσουν αρχαιολόγοι…

Και το τραγελαφικό: οι πτυχιούχοι της αρχαιολογίας δεν μπορούν να εργαστούν ως ξεναγοί γιατί το σωματείο των ξεναγών γνωρίζει και προφυλάσσει τα δικαιώματά του. Κλειστό το κλαμπ. Σορυ, δεν θα πάρετε.

Οι αρχαιολόγοι έχουν άραγε δικαιώματα; Κατά τα άλλα κοπτόμαστε για την ιστορία μας…

Comments 0 σχόλια »

Οι Momix έρχονται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Και συγκεκριμένα στο Θέατρο Παλλάς από τις 24 έως 28 Νοεμβρίου και στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης από την 1η έως τις 4 Δεκεμβρίου 2010.

«Σκηνικός πλούτος, φυσική τόλμη, απέριττη ομορφιά, μέγιστη έμπνευση, ύμνος στη δόξα του ανθρώπινου σώματος. Οι μυστικές δυνάμεις του σύμπαντος συνωμότησαν σε μία παράσταση συναρπαστική, που όμοιά της δεν έχει ποτέ ξανά εκκολαφθεί
LE MONDE

Comments 0 σχόλια »

O Παντελής Μπουκάλας θέτει κάποια ζητήματα για τα λογοτεχνικά βραβεία από τις σελίδες της Καθημερινής:

Mε αφορμή την απονομή στον Περουβιανό συγγραφέα Μάριο Βάργκας Λιόσα του Νομπέλ Λογοτεχνίας, ξανάρθε στο προσκήνιο το ζήτημα της σχέσης της πολιτικής με τη λογοτεχνία. Δεν εννοώ εδώ την πολιτικότητα της ίδιας της λογοτεχνίας, τη στράτευσή της με τη μια ή την άλλη μορφή, αλλά την παρείσδυση ή και επικράτηση πολιτικών παραμέτρων στην αποτίμησή της, οπότε τα κριτήρια θολώνουν και η αξιολόγηση κάθε άλλο παρά αμερόληπτη και απροσωπόληπτη αποβαίνει. Δύο λοιπόν τα ερωτήματα, όχι πρωτότυπα είναι η αλήθεια, αφού επανέρχονται με κάθε απονομή του Νομπέλ. Το πρώτο, πόσο βαραίνει η πολιτική στην απόφαση των δεκαοκτώ ισόβιων μελών της Σουηδικής Ακαδημίας για τον ετήσιο εκλεκτό τους. Πόσο καθοριστικά, δηλαδή, δρουν καθαρά εξωλογοτεχνικές παράμετροι, λ.χ. η επιθυμία των ακαδημαϊκών να εκδηλώσουν τη συμπάθειά τους για κάποια χώρα που εξέρχεται από τυραννικό καθεστώς, έστω κι αν η αξία του έργου των λογοτεχνών της υπολείπεται της αξίας λογοτεχνημάτων άλλων χωρών, δημοκρατικών, αν συγκριθούν με γραμματολογικά μέτρα και σταθμά. Επίσης, πόσο δραστική αποδεικνύεται (τόσο που να παραχαράσσεται οτιδήποτε αφορά τη λογοτεχνία) η εξωλογοτεχνική φήμη ή αίγλη κάποιας προσωπικότητας.

Ως προς την πολιτικότητα των κριτηρίων της σουηδικής Ακαδημίας δεν χωρεί αμφισβήτηση. Από τη μια δεκαετία στην άλλη, η επιλογή των λογοτεχνών που βραβεύονται δεν είναι άσχετη από τα πολιτικοϊδεολογικά ρεύματα των καιρών ούτε από το είδος των ιδεών τις οποίες προβάλλει το έργο τους. Τούτου δοθέντος, μοιάζει λογικό αυτό που δεν είναι καθόλου λογοτεχνικό, να μένουν δηλαδή εκτός του κανόνα των βραβευτέων πνεύματα και έργα αντισυμβατικά ή αιρετικά. Και επίσης λογικό το ότι ο Ουίνστον Τσόρτσιλ δεν κοπίασε να αποσπάσει το 1953, με τα Απομνημονεύματά του και μόνο, το Νομπέλ Λογοτεχνίας, ένα βραβείο δηλαδή για το οποίο δεν κρίθηκαν άξιοι ο Κάφκα, ο Τζόις, ο Μπροχ, ο Ντίλαν Τόμας, ο Σελίν, ο Προυστ, ο Μούζιλ, ο Καλβίνο, ο Πάουντ, ο Πεσόα, ο Μπόρχες, ο Μπέρνχαρντ και, από τους ζώντες, ο Κούντερα και ο Ροθ (τα ονόματα όλων αυτών των λογοτεχνικά υποδεέστερων τόσο του Τσόρτσιλ όσο και του Μπέρτραντ Ράσελ, που και αυτός, παρότι μη λογοτέχνης αλλά φιλόσοφος, τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1950, τα θύμισε ο Ηλίας Μαγκλίνης στην «Καθημερινή» του Σαββάτου 16 Οκτωβρίου)· τουλάχιστον για τον Παλαμά, τον Καβάφη, τον Καζαντζάκη και τον Σικελιανό έχουμε να σκεφτόμαστε ημιπαρηγορητικά ότι έγραψαν σε περιφερειακή, «αδύναμη» γλώσσα, και οι δύο εξ αυτών, οι νεότεροι, καίτοι προταθέντες ως υποψήφιοι το 1950 (όπως και ο Παλαμάς το 1929), υπονομεύτηκαν από την ίδια τους τη μετεμφυλιακή πατρίδα.

Κρισιμότερο πιστεύω είναι το δεύτερο ερώτημα-ζήτημα, που μάλιστα έχει βαθύτατες τις ρίζες του, στον καιρό των Μηδικών πολέμων, όταν η πόλη των Θηβών μήδισε και ο μέγας Πίνδαρος είχε συντελέσει σε αυτό, υμνώντας την ουδετεροφιλία, για να αλλάξει στάση μετά τη νίκη των Ελλήνων: Πόσο επηρεάζεται ή πόσο πρέπει ή δεν πρέπει να επηρεάζεται η κρίση του αναγνώστη (είτε στον δήμο ανήκει είτε στους σοφιστές που αποδίδουν βραβεία και τιμές) από τα πολιτικά και ιδεολογικά γνωρίσματα όχι τόσο του λογοτεχνικού έργου ενός συγγραφέα, ποιητή ή πεζογράφου, όσο του βίου του. Δηλαδή, χοντροκομμένα: Παραμένει μέγας ο Πίνδαρος ή απορρίπτεται μετά πολλών επαίνων; Κι ο «αντιδραστικός» Αριστοφάνης μετράει ή όχι ως ποιητής; Και πιο κοντά στα δικά μας χρόνια: Είναι σπουδαίος συγγραφέας ο Φερντινάν Σελίν (ή ο Εζρα Πάουντ) ή μήπως ο αχαλίνωτος αντισημιτισμός του και ο έμπρακτος φιλοναζισμός του μηδενίζουν την αξία των λογοτεχνημάτων του, ακόμα και όσων είχε γράψει πριν από τη μεταστροφή του; Ή μήπως πρέπει να τον κόψουμε περίπου στη μέση και να πούμε, αν είμαστε αριστεροί, πως είναι θαυμάσιος συγγραφέας έως το 1936, ενόσω δηλαδή έκλινε προς τις ιδέες της σοσιαλιστικής Αριστεράς, και κάκιστος έκτοτε, και να ισχυριστούμε το αντίθετο αν είμαστε δεξιοί; Ή, ακόμα πιο κοντά: Μηδενίζεται (ή αυξάνεται, ανάλογα με το πολιτικοϊδεολογικό πρίσμα του αναγνώστη-κριτή) η αξία της λογοτεχνικής παραγωγής του Μάριο Βάργκας Λιόσα αν συναρτηθεί με τις νεοφιλελεύθερες από ένα σημείο κι έπειτα ιδέες του (που τον κατέστησαν και υποψήφιο της Κεντροδεξιάς για την προεδρία του Περού το 1990) και με τον ρητό θαυμασμό του για τη Μάργκαρετ Θάτσερ και την πολιτική της;

Ακόμα πιο βάναυσα: Είναι μέτριος ποιητής ο Σεφέρης, όπως πρεσβεύουν ορισμένοι, «επειδή ήταν δεξιός»; Είναι μέτριος ποιητής ο Ρίτσος, όπως πρεσβεύουν άλλοι, από την αντίπερα όχθη, «επειδή ήταν αριστερός»; Και είναι χείριστος ποιητής ο Καβάφης επειδή κάποιοι αποφάσισαν να του φορτώσουν αναδρομικά μια (ανύπαρκτη) συνυπογραφή του σε επιστολή Αλεξανδρινών, το 1928, υπέρ της «Ενωσης Ελλήνων Φασιστών»; Και τι κάνουμε με τον Παλαμά; Τον προσκυνούμε (ή τον σταυρώνουμε, ανάλογα με τις απόψεις μας) όταν γράφει, το 1913, «Στου κόσμου τους θησαυριστές το βιος σου, εργάτη, νόμοι / που τρώνε αδικητές χωρίς ντροπή. / Αγκαλιαστείτε αδέρφια, ορθοί! Με μια καρδιά, μια γνώμη, / Δικαιοσύνη, βρόντηξε, και λάμψε, Προκοπή», τον σταυρώνουμε (ή τον δοξάζουμε, κατά το πιστεύω μας) όταν λέει, το 1922, «Βοσκοί, στη μάντρα της Πολιτείας οι λύκοι! Οι λύκοι! / Στα όπλα, Ακρίτες! Μακριά και οι φαύλοι και οι περιττοί, / καλαμαράδες και δημοκόποι και μπολσεβίκοι, / για λόγους άδειους ή για του ολέθρου τα έργα βαλτοί», και τον ακούμε προσεκτικά όταν αυτοκρίνεται το 1929: «Εργάτη, είδα το δίκιο σου κι έλεα να ξεκινήσω / να σταθώ πλάι σου… Μια φωνή μού έκραζε πάντα: Πίσω! / Να ήταν το αίμα μέσα μου που ρέει του νοικοκύρη / να ήταν η Μούσα ρηγικό που μου ‘δωσε ψαλτήρι;»

Προφανώς η στάση κάθε λογοτέχνη ως πολίτη, οι επιλογές και οι κοσμοαντιλήψεις του, δεν αφήνουν ανεπηρέαστη τη λογοτεχνική του οπτική και βρίσκουν τον τρόπο να την προσανατολίσουν, προσωρινά ή μονιμότερα – γιατί δεν πρέπει να παραβλέπουμε ότι και οι συγγραφείς έχουν δικαίωμα στην αναθεώρηση, την αναστοχαστική αυτοκριτική και την αυτοαναίρεση ακόμα· αντιφατικοί άνθρωποι είναι κι αυτοί και εξελισσόμενοι, όπως όλοι, όχι εξαρχής και τελεσίδικα σχηματισμένοι. Αν ωστόσο το μόνο που καταφέρνουν με τη γραφή τους, ή το μόνο που θέλουν να καταφέρουν είναι, δημαγωγώντας, να την καταστήσουν (ή να την καταντήσουν) άμουσο αχθοφόρο των ιδεολογημάτων τους, μπορεί να γευτούν πρόσκαιρη φήμη αλλά γρήγορα θα αποκαλυφθεί η λογοτεχνική μετριότητά τους. Οσο τίμιο είναι λοιπόν να μη χρησιμοποιούμε τη λογοτεχνική αξία ενός συγγραφέα σαν συχωροχάρτι ή άλλοθι για τις πολιτικές επιλογές που σημάδεψαν τον βίο τους, άλλο τόσο τίμιο είναι να αποφασίσουμε ότι δεν αγαπάμε αποκλειστικά τους λογοτέχνες που συμφωνούν με τα δικά μας ιδεολογικά και πολιτικά πιστεύω ή όσους υιοθετούν την τεχνοτροπία και την αισθητική της προτιμήσεώς μας. Η λογοτεχνία θέλει φανατικούς της ανάγνωσης αλλά κανενός άλλου είδους φανατισμό.

Comments 0 σχόλια »

Η ταινία θρύλος του γερμανικού εξπρεσιονισμού. Η Μητρόπολη παρουσιάζει μια πόλη του μέλλοντος χωρισμένη σε δύο ζώνες, με τεράστιες σκηνογραφίες και μεγάλα πλήθη. Στους κήπους της, μέσα σε οργιστική χλιδή, ζουν οι άρχοντες. Στα υπόγεια, εξαθλιωμένοι εργάτες με σκυφτούς ώμους και μηχανικό βάδισμα, δουλεύουν σκληρά σε παράλογα έργα. Ανάμεσά τους ζει και η Μαρία, μια προφήτισσα που προσπαθεί ειρηνικά να τους αφυπνίσει. Η άρχουσα τάξη επιδιώκοντας τη σύγκρουση, διατάζει έναν εφευρέτη να κατασκευάσει ένα ρομπότ με τη μορφή της Μαρίας, προκειμένου να παρασύρει τους εξεγερμένους σε μια αυτοκαταστροφική επανάσταση. Ο Lang χρησιμοποιεί το εξπρεσιονιστικό στιλιζάρισμα με μεγάλη επιτυχία, κυρίως στις ομαδικές σκηνές με τους εργάτες, το περπάτημα των οποίων αναπτύσσεται σε σχηματισμούς με κλιμακωτή διάταξη, συγκροτώντας ορθογώνια ή ρομβοειδή τμήματα χορογραφικής ακρίβειας. Το πλήθος αυτό συγκροτούσε μια συμπαγή, ζοφερή μάζα, συχνά καταθλιπτική, που εκτελούσε κινήσεις μηχανικές. Απρόσωπα καμπουριασμένα, χαμερπή, άψυχα άτομα, που τα ρούχα τους δεν προδίδουν κάποια γνωστή ιστορική περίοδο, όταν φτάνει η ώρα της αλλαγής της βάρδιας στοιβάζονται, στερούμενοι ατομικής ύπαρξης, στους ανελκυστήρες, δημιουργώντας ένα μοναδικά ακραίο στιλιζάρισμα. Τα σπίτια τους σε σχήμα κύβων, τοποθετημένα γεωμετρικά, ενισχύουν τη μονοτονία της υπόγειας πολιτείας. Ο Lang χειρίζεται τους φωτισμούς μ’ έναν αξιοθαύμαστο τρόπο: η φουτουριστική πολιτεία μοιάζει να είναι μια μεγαλειώδης πυραμιδοειδής συγκέντρωση ουρανοξυστών που τρεμολάμπουν. Τα «ταχυδακτυλουργικά» πλάνα σε συνδυασμό με τον περίτεχνο φωτισμό, δημιουργούν στην αντίθεση των φωτισμένων παραθύρων, μια σκακιέρα. Το στούντιο που κατασκευάστηκε ήταν τεράστιο και αυτό φαίνεται στους αχανείς δρόμους και στις προεξέχουσες γέφυρες. Με τη βοήθεια διαφόρων τρικ με καθρέπτες οι προσόψεις των κατοικιών μεγεθύνονται. Μια φιλμική αποκάλυψη της τεράστιας αρχιτεκτονικής παιδείας του σκηνοθέτη. Στο Οργουελικό αυτό σύμπαν της ιστορίας, η νοηματική δομή ξαφνικά αποχωρίζεται τις υφές της λογικής, επενδύοντας σε γραμμικές ασυνέχειες που αποσπούν το ενδιαφέρον του θεατή από την αφηγηματική εξέλιξη. Έτσι η εικονική πραγματικότητα του πλασματικού σύμπαντος κατακτά το προσκήνιο του ενδιαφέροντος, μετατρέποντας ανά διαστήματα το «Metropolis» σε ένα οργασμικό σύμπαν τεχνικών κινηματογράφησης και φουτουριστικής αναπαράστασης. Η ταινία λόγω του αμφιλεγόμενου ιδεολογικού της φινάλε, με την ίδια ευκολία που μπορεί να χαρακτηριστεί «αριστερή», δεν πτόησε τους Ναζί να τη θέσουν επικεφαλής της κινηματογραφικής τους βιομηχανίας, εκμεταλλευόμενοι την καλλιτεχνική μεγαλοφυΐα ενός σκηνοθέτη ευρισκόμενου πάνω από το επίπεδο του νεωτερισμού, στο ρόλο ενός σπουδαίου οραματιστή. Ο Lang ωστόσο ανέκαθεν προέβαλλε το αριστούργημά του ως αντιαπολυταρχικό δημιούργημα. Σήμερα η ταινία υπάρχει μόνο σε ελλιπής κόπιες από μονταρισμένα κομμάτια που διασώθηκαν. Περισσότερο από το 1/4 της ταινίας θεωρείται χαμένο (σ’ αυτό συνέβαλε και το ότι μεγάλο μέρος της λογοκρίθηκε). Η έκδοση των 118 λεπτών είναι αυτή που κυκλοφορεί ευρέως. Όπως και να ‘χει το «Metropolis» στάθηκε το επιστέγασμα του βωβού γερμανικού κινηματογράφου και ο θεμέλιος λίθος της κινηματογραφικής αθανασίας του Fritz Lang.

Περισσότερα για την ταινία: www.cine.gr

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων