1821-1830
Πολεμικά-πολιτικά- διπλωματικά γεγονότα
Πολεμικά γεγονότα
Στον ελλαδικό χώρο η επανάσταση ξεσπά το Φλεβάρη του 1821. Ξεκινά από την Πελοπόννησο και εξαπλώνεται σε πολλές περιοχές ( Στερεά, Θεσσαλία, Ήπειρο Μακεδονία, Θράκη, Νησιά, Κρήτη, Κύπρο). Οι Οθωμανοί προβαίνουν σε αντίποινα και βέβαια στέλνουν στρατό να καταπνίξει την επανάσταση. Σε πολλές περιοχές το κατορθώνουν, όμως η επανάσταση διασώζεται και ενισχύεται σε Πελοπόννησο, Στερεά και Νησιά*. Στα πρώτα χρόνια (1821- 1824) σημειώνονται στρατιωτικές επιτυχίες και πράξεις ηρωισμού από τους επαναστατημένους Έλληνες. Όμως το 1824 ο Σουλτάνος συμμαχεί με την Αίγυπτο και ο Ιμπραήμ με στόλο και στρατό λεηλατεί και καταλαμβάνει τμήμα της Πελοποννήσου. Από την άλλη, οι Έλληνες σπαράσσονται από τον εμφύλιο. Η επανάσταση κινδυνεύει. Διασώζεται τελικά από τη δράση κάποιων επαναστατικών δυνάμεων που εξακολουθούν να αγωνίζονται και από την επέμβαση των Ευρωπαϊκών κρατών.
πολιτικά γεγονότα
Μετά τις πρώτες πολεμικές επιτυχίες και την εδραίωση της επανάστασης στην Πελοπόννησο και την Στερεά, οι Έλληνες καταλαβαίνουν ότι απαιτείται πολιτική οργάνωση για τη διοίκηση των απελευθερωμένων περιοχών και για την οργάνωση του Αγώνα. Αρχικά ιδρύονται τοπικοί οργανισμοί που διοικούν συγκεκριμένα γεωγραφικά διαμερίσματα: Πελοπόννησο, δυτική Στερεά, ανατολική Στερεά.
Στη συνέχεια όμως γίνεται αναγκαία η κεντρική διοίκηση και καλούνται εθνοσυνελεύσεις , οι οποίες συντάσσουν συντάγματα και ορίζουν κεντρική εξουσία. Συνολικά γίνονται 3 εθνοσυνελεύσεις
- 1η Εθνοσυνέλευση Επιδαύρου / Ιανουάριος του 22 → Σύνταγμα Επιδαύρου
- 2η Εθνοσυνέλευση στο Αστρος Κυνουρίας / Άνοιξη 23 → Νόμος Επιδαύρου
- 3η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας /1826 η οποία ψηφίζει Κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια. → Πολιτικό Σύνταγμα της Ελλάδας
Όμως από την αρχή του Αγώνα διαφαίνεται η σύγκρουση ανάμεσα: α) στις ομάδες που κατείχαν και προεπαναστατικά εξουσία -και τώρα βέβαια την διεκδικούσαν στην νέα κατάσταση που διαμορφωνόταν- (……………………………… ) και β) στους ηγέτες που αναδείχτηκαν μέσα από την επανάσταση(……………………………………….). Η σύγκρουση αυτή καταλήγει σε εμφύλιο πόλεμο από το1823 έως τις αρχές του1825. Ο εμφύλιος θέτει σε κίνδυνο την επανάσταση η οποία διασώζεται και από το γεγονός ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης αλλάζουν σταδιακά στάση απέναντι στην επαναστατημένη Ελλάδα.
διπλωματικά γεγονότα
Η Ευρώπη την εποχή που ξεσπά η επανάσταση στην Ελλάδα ζει την Παλινόρθωση και είναι εχθρική σε οποιοδήποτε κίνημα απειλεί τη μοναρχία στην Ευρώπη. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα η είδηση της ελληνικής επανάστασης βρίσκει τις ευρωπαϊκές Αυλές εχθρικές. Ωστόσο, και καθώς η επανάσταση έχει στρατιωτικές επιτυχίες, αλλάζει σταδιακά η στάση των Ευρωπαίων. Η αρχή γίνεται από την Αγγλία, η οποία αρχίζει να βλέπει με θετικό μάτι τη δημιουργία ενός μικρού ελληνικού κράτους , το οποίο θα υποστηρίζει τα συμφέροντα της στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και θα ανακόπτει την κάθοδο της Ρωσίας στην Μεσόγειο.
Η αλλαγή της Αγγλίας παρασύρει στο παιχνίδι του ανταγωνισμού και τις άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις .
Επίσης θα πρέπει να έχουμε υπόψη και το κίνημα του Φιλελληνισμού που διαμορφώνεται στην Ευρώπη .
Τελικά τον Ιούλιο του 1826 υπογράφεται από Αγγλία , Ρωσία και Γαλλία το Πρωτόκολλο του Λονδίνου που προβλέπει τη δημιουργία αυτόνομου ελληνικού κράτους.
Η άρνηση των Οθωμανών να συμμορφωθούν με την απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων οδηγεί στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου τον Οκτώβριο του 1827, ανάμεσα στον τουρκοαιγυπτιακό στόλο και το στόλο της Αγγλίας, Ρωσίας και Γαλλίας.
Η επανάσταση , λοιπόν καταλήγει στη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους με το Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας το 1830. Στο νεαρό κράτος οι Μεγάλες Δυνάμεις ορίζουν περιορισμένα σύνορα ( χάρτης σελ. 37) και πολίτευμα μοναρχικό, αντίθετα με ο,τι προέβλεπαν τα συντάγματα του Αγώνα που ψηφίστηκαν στις 3 Εθνοσυνελεύσεις!!!
Εργασίες- μικρές έρευνες
- Αναζητήστε πληροφορίες για κάποιο από τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα της επανάστασης.
- Αναζητήστε πληροφορίες για κάποιο από τα γεγονότα της επανάστασης
- Βρείτε πληροφορίες για την επανάσταση στη Σάμο.
- Ποιοι παράγοντες ευνόησαν την επιτυχία της ελληνικής επανάστασης το 1821, ενώ
οι άλλες επαναστάσεις στην Ευρώπη το ίδιο διάστημα απέτυχαν;
ΕΡΓΑΣΙΕΣ
1.Γιατί η επανάσταση του 21 αποτελεί κορυφαίο γεγονός στη νεότερη ελληνική ιστορία;
2.Πώς ερμηνεύετε την επιτυχή κατάληξη της ελληνικής επανάστασης, γνωρίζοντας ότι άλλα επαναστατικά κινήματα της ίδιας εποχής (Ισπανία, Ιταλία) απέτυχαν;
ή κάπως τροποποιημένο το ερώτημα :
Ποιοι παράγοντες συντέλεσαν στην επιτυχή έκβαση της ελληνικής επανάστασης;
3.Επιλέξτε ένα γεγονός της περιόδου αυτής, που σας έκανε εντύπωση, θετική ή αρνητική.
Παρουσιάστε το και σχολιάστε το.