Θεματικά κέντρα
♦ Άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) και εργασιακά δικαιώματα.
♦ Άτομα με ειδικές ανάγκες και δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία για τη διευκόλυνση της ζωής τους.
Δομή του κειμένου:
Ενότ. 1η: («Έχουν περάσει κιόλας δύο…στην άλλη πλευρά της πόλης»): Η Λεώνη στο εργαστήριο, τα σχέδιά της για το μέλλον και η προετοιμασία για το πάρτι
Ενότ. 2η: («Φτάνει επιτέλους ο θείος…Ολυμπιακούς αγώνες»): Τα επαγγελματικά σχέδια του θείου Τόνι και η πρότασή του στη Λεώνη για νέα δουλειά
Πρόσωπα του κειμένου:
Είναι η Λεώνη, ο θείος Τόνι, η μητέρα και ο πατέρας του κοριτσιού, η παρέα της και το κορίτσι με το πρόσωπο Φαγιούμ
Τίτλος: Αναφέρει το όνομα της ηρωίδας, καθώς με την αισιοδοξία της γίνεται παράδειγμα για όλους τους ανθρώπους
Λογοτεχνικό είδος: Είναι απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Λεώνη»
Χαρακτήρας της Λεώνης:
Σε ηλικία δεκαπέντε ετών χτυπήθηκε από μια αρρώστια που την άφησε παράλυτη. Αρχικά ένιωσε απόγνωση, όπως ήταν φυσιολογικό, αλλά γρήγορα ξεπέρασε το πρόβλημά της και άρχισε να διεκδικεί τη ζωή της. Έχει πείσμα, αποφασιστικότητα, θάρρος και κάνει σχέδια για το μέλλον.
- 1. Το πρόβλημα της Λεώνης – Το αγωνιστικό πνεύμα και η αισιοδοξία της
-Η Λεώνη είναι ένα κορίτσι δεκαεφτά ετών, που πριν από δύο χρόνια έπαθε σκλήρυνση κατά πλάκας, μιαν ασθένεια ανίατη, η οποία παρέλυσε τα πόδια της και την ανάγκασε να κυκλοφορεί σε όλη τη ζωή της με αναπηρικό καροτσάκι. Ωστόσο το κορίτσι αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα της υγείας με θάρρος, αγωνιστικότητα και αισιοδοξία, με το ξύπνιο μυαλό που διαθέτει, με δυναμισμό και επιμονή, δουλεύοντας και κάνοντας με ζωντάνια σχέδια για το μέλλον, συμμετέχοντας στις φιλίες και στον κοινωνικό βίο και προσπαθώντας γενικά να απολαμβάνει τις χαρές της ζωής. Έτσι, τη βλέπουμε να ζει υποβαθμίζοντας το πρόβλημα της: εργάζεται σαν υγιής άνθρωπος σε ένα κανονικό εργαστήριο με πλήρη εξοπλισμό· απολαμβάνει τη χαρά της δημιουργίας, είναι ένας χαρούμενος και ευτυχισμένος άνθρωπος με απαιτήσεις από τη ζωή {Θα πάρει δικό της αυτοκίνητο με αυτόματο σύστημα οδήγησης, ειδικό για ανάπηρα άτομα — Κάτι μέσα της συνέχεια τη σπρώχνει και την κάνει να ονειρεύεται, να θέλει να κατακτήσει τον κόσμο). Είναι πολύ σημαντικό το ότι δε φθονεί και δε ζηλεύει τους υγιείς με αποτέλεσμα να γκρινιάζει, να αυτοεγκαταλείπεται και να βασανίζεται από συναισθήματα κατωτερότητας, αλλά έχει γενικά αποδεχτεί την κατάσταση της και, το κυριότερο, βλέπει τα χειρότερα: όταν πέθανε το κοριτσάκι που ήταν δίπλα της στο νοσοκομείο, σκέφτηκε ότι αυτό το χτύπημα της μοίρας ήταν χειρότερο από το δικό της και το θυμόταν για να αντλεί κουράγιο και αισιοδοξία {«Εγώ θα ζήσω! Θα ζήσω για να σε θυμάμαι!»).
- Στο πλαίσιο της αισιόδοξης αντιμετώπισης της ζωής η Λεώνη είναι άνθρωπος ανοιχτόκαρδος και ενθουσιώδης, που δε χάνει την ευκαιρία να δοκιμάζει τη χαρά:
Μέσα της νιώθει μια μεγάλη χαρά κάθε φορά που τελειώνει ένα κομμάτι.
^ Την κάνει ευτυχισμένη το εργαστήριο της.
^ Την ημέρα που θα πάει στο πάρτι[1] έχει ακόμα ένα λόγο να είναι χαρούμενη.
^ Όταν ο θείος της της εξομολογείται ότι βαρέθηκε να κάθεται και να μην εργάζεται, βάζει τα γέλια.
^ Ξεσπάει σε ενθουσιώδεις ζητωκραυγές, όταν ο θείος της προτείνει να της φέρει ένα κομπιούτερ και να συνεργαστούν.
– Όλα αυτά τα στοιχεία της στάσης της Λεώνης απέναντι στο πρόβλημα της (το θάρρος, η αγωνιστικότητα και η αισιοδοξία, ο δυναμισμός και η επιμονή, η εργατικότητα και η δημιουργικότητα, η κοινωνικότητα) συνιστούν την ισχυρή προσωπικότητά της.
- Οι επαγγελματικές διέξοδοι της Λεώνης
■ Η Λεώνη, παρόλο που έχει κινητικές δυσκολίες, δεν παραιτείται από τη ζωή· και αμέσως μετά το χτύπημα της αρρώστιας της βρίσκει διέξοδο και εργάζεται μέσα στο σπίτι της βιοποριστικά ζωγραφίζοντας πιάτα. Μάλιστα έχει αποκτήσει οικονομική αυτονομία και έχει απορρίψει το χαρτζιλίκι του μπαμπά. Και ακόμα, σχεδιάζει να επεκτείνει τις εργασίες της φτιάχνοντας και άλλα πράγματα (πάνινες κούκλες) και γενικά να έχει δεύτερη δουλειά[2] {Ψάχνω και για κάτι άλλο! Για δεύτερη δουλειά!). Τέλος, οραματίζεται να εργαστεί στην εκδοτική επιχείρηση που σχεδιάζει ο θείος της, χρησιμοποιώντας τις διευκολύνσεις της τεχνολογικής εξέλιξης (ηλεκτρονικό υπολογιστή) και το διαδίκτυο. Μάλιστα, γίνεται παράδειγμα εργατικότητας ακόμα και για τους μεγαλύτερους και υγιείς. Αυτό φαίνεται από όσα πειραχτικά λέει στο θείο της: – Ξέρω! Ξέρω! Ζηλεύεις που εργάζομαι εγώ… Και λες «Τώρα δεν είναι ντροπή η Λεώνη, που είναι πιο μικρή, να εργάζεται κι εγώ όχι;».
Ποιοι μιλούν στην αφήγηση:Ακούγεται κυρίως η φωνή του αφηγητή, της Λεώνης, του θείου Τόνι και της μητέρας της.
Χρόνος: Στο απόσπασμα ο χρόνος είναι δύο χρόνια μετά την αρρώστια της Λεώνης. Πιο συγκεκριμένα, είναι η μέρα που για πρώτη φορά θα κάνει δημόσια έξοδο μετά από δύο χρόνια. Ο χρόνος στο απόσπασμα αρχίζει στο εργαστήριο, όταν ολοκληρώνει τη δουλειά της και προετοιμάζεται για το πάρτι. Η Λεώνη θυμάται την εμπειρία της στο νοσοκομείο (αναδρομή).
Τόπος: Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αναφορές, εκτός από το εργαστήριο και το σπίτι της Λεώνης.
Τεχνικές αφήγησης:
α) Αφήγηση: Παρουσιάζονται τα γεγονότα της ημέρας
β) Διάλογος: Φαίνονται καλύτερα οι προσωπικότητες της
Λεώνης και του θείου Τόνι
γ) Περιγραφή: Υπάρχει στο σημείο της παρουσίασης του κοριτσιού με το πρόσωπο Φαγιούμ στο νοσοκομείο και στην περιγραφή της εμφάνισης της Λεώνης
ε) Ελεύθερος πλάγιος λόγος: Υπάρχει στις φράσεις «Θα πάρει δικό της αυτοκίνητο…να φανταστείς!», «Τι ωραία να ξανάσμιγε…μαζί το Λύκειο»
Γλώσσα: Είναι απλή και κατανοητή
Ύφος: Είναι απλό και ζωντανό
Τελικό συμπέρασμα: Η πραγματικότητα για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες είναι πολύ δύσκολη, ωστόσο η συγγραφέας θέλει να διδάξει την αξία της αγωνιστικότητας και της αισιοδοξίας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής.