Μέγαρα – Αξιοθέατα

1. Μέσα στην πόλη

Τα Μέγαρα έχουν δυο λόφους: του Αγίου Δημητρίου (αρχ. Αλκάθους) και του Προφήτη Ηλία (αρχ. Καρία). Ονομάζονται έτσι από τις δυο μεγάλες ομώνυμες εκκλησίες που υπάρχουν εκεί. Είναι πολύ όμορφα να κάνει κανείς μια βόλτα στα γραφικά σοκάκια τους και να θαυμάσει από ψηλά την πόλη, τον κάμπο, τα γύρω βουνά και το Σαρωνικό κόλπο που ανοίγεται νότια.
Στο λόφο του Αγίου Δημητρίου μπορεί να ανακαλύψει τα μικρά ταπεινά εκκλησάκια του Αγίου Αντωνίου (17ου αι.), του Χριστού (17ου αι.), τα δίδυμα ναΐδρια Αγίου Γεωργίου – Αγίου Ιεροθέου (17ου αι.), Αγίου Νικολάου – Αγίου Βλασίου (17ου αι.), Υπαπαντής – Αγίου Λαυρεντίου (17ου αι.), Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού – Αγίου Μηνά (16ου-17ου αι.), όλα έργα της βαθιάς χριστιανικής πίστης των προγόνων μας. Κατεβαίνοντας πιο κάτω, στη συμβολή των δυο λόφων (συνοικία Πλακάκια), υπάρχει το δίδυμο ναΐδριο των Αγίου Αθανασίου – Αρχαγγέλων και ακριβώς πίσω απ? αυτό η ονομαστή αρχαία Κρήνη του Θεαγένους που σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση (σύμφωνα με τον Παυσανία χτίστηκε από τον τύραννο Θεαγένη αλλά η χρονολόγησή της, όπως προκύπτει από την τοιχοδομία,  είναι νεότερη τουλάχιστον 100 χρόνια).
Ανατολικά του λόφου του Προφήτη Ηλία υπάρχει ένα όμορφο αλσύλλιο με πεύκα και παιδική χαρά για δροσιά, ξεκούραση και παιχνίδι. Νότια, στην αρχή του λόφου υπάρχει το κτήριο (παλαιό δημαρχιακό μέγαρο, κτίσμα 19ου αι.) στο οποίο εκτίθενται μερικά από τα ευρήματα της αρχαιολογικής συλλογής των Μεγάρων και πίσω από αυτό μια σπηλιά, πιθανόν «Μέγαρο» της Θεάς Δήμητρας στο οποίο γίνονταν ιεροπραξίες από τους αρχαίους Μεγαρίτες για την ευόδωση της σποράς.
Άλλα σημεία της πόλης που μπορεί να επισκεφθεί κανείς είναι: η πλατεία Ηρώων με το μνημείο των ηρώων, η κεντρική πλατεία ο σιδηροδρομικός σταθμός (1885), η πλατεία Αγίου Ιωάννου του Γαλιλαίου με το ομώνυμο εκκλησάκι (16ου-17ου αι.) κ.α.

2. Έξω από την πόλη

Η μεγαρική γη έχει μεγάλη ποικιλομορφία εδάφους και μπορεί ο φυσιολάτρης επισκέπτης να περιηγηθεί σε βουνό, θάλασσα και πεδιάδα, σε λόφους, πλαγιές, χαράδρες, μαγευτικές τοποθεσίες μέσα στη φύση, γραφικούς δρόμους, ανάμεσα σε μια πλούσια χλωρίδα και πανίδα με πεύκα, έλατα, αμπέλια με τα σπιτάκια και τα πατητήρια τους, αμέτρητες ελιές, τσακάλια, αλεπούδες, λαγούς, γεράκια, κουκουβάγιες, καρδερίνες, σπίνους, κοτσύφια, σπουργιτάκια, άλογα και γαϊδουράκια και τόσα άλλα φυτά και ζώα, παραλίες με αμμου-διές, βοτσαλάκια, βραχάκια,  ωραιότατες περιοχές και οικισμούς πάνω στα βουνά και κοντά στη θάλασσα.

Γεράνεια όρη

Βρίσκονται δυτικά των Μεγάρων και εκτείνονται από την Κακιά Σκάλα μέχρι το Λουτράκι, την Περαχώρα και το Αλεποχώρι. Περιβάλλονται από δύο θάλασσες (Σαρωνικός και Κορινθιακός κόλπος). Χαρακτηρί-ζονται από μεγάλη ποικιλία εδάφους – βραχώδεις εκτάσεις, απότομες πλαγιές, χαράδρες, ελατόδασος και πευκόδασος.
Σύμφωνα με το μύθο το όνομα του βουνού προέρχεται από τους γερανούς (πουλιά με μακρύ λαιμό). Κατά τον κατακλυσμό, την εποχή του Δευκαλίωνα, ο Μέγαρος, γιος του Δία και της νύμφης Σιθνίδας, για να σωθεί κολύμπησε προς τις κορυφές του βουνού οδηγούμενος από τις κραυγές των γερανών που πετούσαν από επάνω του.

Το βουνό διαθέτει πλούσια χλωρίδα από πεύκα, δρύες, έλατα και αποτελεί βιότοπο περίπου 950 ειδών ζώων και πουλιών. Αποτελεί προστατευόμενη περιοχή του Natura 2000. Προσφέρεται για αναρρίχηση, πεζοπορία και ορεινή ποδηλασία. Η θέα από τις κορυφές του είναι μαγευτική και καλύπτει όλη τη γύρω περιοχή, Αττική, Μέγαρα, Σαρωνικό και Κορινθιακό κόλπο. Ψηλότερη κορυφή το Μακρυπλάγι στα 1.369 μέτρα όπου και υπάρχει πύργος επικοινωνιών του ΟΤΕ. Από τα έγκατα των Γερανείων προέρχεται το ιαματικό νερό Λουτρακίου και το φημισμένο επιτραπέζιο μεταλλικό νερό του.
Οι τύποι οικοτόπων της περιοχής είναι χαρακτηριστικοί για τα μεσογειακού τύπου οικοσυστήματα, όπως δάση αείφυλλων σκληρόφυλλων, με Quercus coccifera (πουρνάρι), Pistacia lentiscus (σχίνο), P. terebinthus (κοκκορεβιθιά), Phillyrea latifolia (φιλλύκι), Cistus creticus (λαδανιά), C. monspelliensis και Brachypodium ramosum, που καλύπτουν την πλειονότητα των ασβεστολιθικών πλαγιών. Στην περιοχή εμφανίζεται υψηλή δασοκάλυψη με κωνοφόρα είδη της εύκρατης ζώνης, κυρίως με δάση χαλεπίου πεύκης (Pinus halepensis). Παρόχθιες διαπλάσεις υγρόφιλων ειδών, μικρής έκτασης, εμφανίζονται κατά μήκος των ρεμάτων περιοδικής ροής, με Nerium oleander (πικροδάφνη) και Vitex agnus-castus (λυγαριά). Οι ψηλότερες και ψυχρότερες εκτάσεις της προτεινόμενης περιοχής καλύπτονται από άριστης δομής συστάδες της ενδημικής ελάτης, Abies cephalonica. Συχνά απαντούν φρύγανα και διαπλάσεις αρκεύθου (Juniperus phoenicea), που καλύπτουν σημαντική έκταση. Επίσης η ευμεσογειακή υποζώνη βλάστησης Oleo-Ceratonion, εκπροσωπείται από θαμνώδη είδη όπως η Ceratonia siliqua (χαρουπιά), η Juniperus phoenicea (άρκευθος) και η Olea oleaster (αγριελιά). Την πανίδα τους αποτελούν τσακάλια, αλεπούδες, λαγοί, γεράκια κ.ά.

Η μονή της Παναγίας στο Πράθι
Στην καρδιά των Γερανείων και σε υψόμετρο 1.150 m, σε πευκόφυτο ξέφωτο που περιβάλλεται από λόφους με έλατα βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας στο Πράθι. Πρόκειται για την αρχαιότερη εκκλησία της Κορινθίας και μία από τις αρχαιότερες της Πελοποννήσου. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι τοιχογραφίες χρονολογούνται από το 1466. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο και μέχρι την Ελληνική Επανάσταση, ο ναός αποτελούσε το κέντρο ενός μοναστηριού, από το οποίο δε σώζεται κάτι ιδιαίτερο στις μέρες μας. Δίπλα στον παλιό ναό έχει χτιστεί νέος, εδώ και αρκετά χρόνια. Η εκκλησία μέχρι πρόσφατα ήταν σε οριακή κατάσταση, έχοντας υποστεί τεράστιες φθορές τόσο από τον χρόνο και τις καιρικές συνθήκες, όσο και από τη δράση αρχαιοκάπηλων (κλοπή ανυπολόγιστης αξίας μαρμάρινου δικέφαλου από το δάπεδο). Σήμερα η εκκλησία είναι πλήρως ανακαινισμένη, έτοιμη να συνεχίσει την πορεία της στους αιώνες. (Πηγές: Site ιστοσελίδας Αγ. Θεοδώρων, Ορειβατικού συλλόγου Λουτρακίου και ΒΙΚΙπαίδεια)

Αλεποχώρι
Το Αλεποχώρι είναι ένα από τα πιο εξελιγμένα παραθαλάσσια θέρετρα της Αττικής. Απέχει 20 χλμ. από τα Μέγαρα και 60 χλμ. από την Αθήνα. Είναι χτισμένο στην ανατολική πλευρά της Αλκυονίδας θάλασσας του Κορινθιακού κόλπου, στους πρόποδες του όρους Γεράνεια και συνδυάζει το καταπράσινο τοπίο και τις καθαρές παραλίες. Διαθέτει μία από τις καθαρότερες και μεγαλύτερες παραλίες του νομού Αττικής, αλλά και πολλές μικρότερες και γραφικές στην διαδρομή προς Σχίνο (δυτικά) και προς την παραλία της Ψάθας (ανατολικά). Ο οικισμός αναπτύσσεται συνεχώς από την δεκαετία του ?70 και σήμερα χιλιάδες κάτοικοι της Αττικής έχουν εκεί την μόνιμη ή την εξοχική τους κατοικία. Τους καλοκαιρινούς μήνες συγκεντρώνει πολλές χιλιάδες παραθεριστές και επισκέπτες.  (Πηγή: Site δήμου Μεγαρέων)

Μαυρολίμνη
Σε απόσταση 2 χλμ. από το Αλεποχώρι, ακολουθώντας την παραλιακή οδό προς  Σχίνο – Περαχώρα – Λουτράκι, βρίσκεται η Μαυρολίμνη, η ακτή της οποίας εφάπτεται με το δρόμο. Το όνομά της το οφείλει στον ηφαιστειογενή και σκοτεινό πυθμένα της. Κατά την αρχαιότητα ονομαζόταν Γοργώπις ή Εσχατιώτπις. Κατά μία εκδοχή, το πρώτο όνομα προέρχεται από την κόρη του Μεγαρέα Γόργη ενώ το δεύτερο δηλώνει ότι βρισκόταν στο έσχατο – ακραίο σημείο της στεριάς. Το βάθος της ξεπερνά τα 50 μ., ενώ ένας σεισμός του 1981 (με επίκεντρο τις Αλκυονίδες νήσους) ήταν η αιτία που υποχώρησε ένα μεγάλο κομμάτι που χώριζε την λίμνη από την θάλασσα.  Σήμερα διαθέτει λιμενοβραχίονα, όπου ελλιμενίζονται αλιευτικά και ιδιωτικά σκάφη. (Πηγή: Site δήμου Μεγαρέων)

Κτήμα «Εύχαρις»
Το Κτήμα Εύχαρις βρίσκεται στα Μέγαρα (περιοχή ¨Πευκενέας¨), στις ηλιόλουστες πλαγιές των Γερανείων, περιτριγυρισμένο από ψηλά πεύκα και παλιούς ελαιώνες, σε μια έκταση περίπου 40 εκταρίων. Μία από τις σημαντικότερες αγροτουριστικές μονάδες της χώρας που διαθέτει παραδοσιακό οινοποιείο και πολυδύναμους χώρους συνεδριακών εκδηλώσεων και δεξιώσεων. Μια πρόταση για όλες τις εποχές του χρόνου είναι η ξενάγηση στον αμπελώνα, τα οινοποιεία, τα αναπαλαιωμένα παραδοσιακά  πατητήρια, το γραφικό εκκλησάκι και μια μοναδική γευσιγνωσία των κρασιών του κτήματος στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Για τους επισκέπτες που θέλουν να γνωρίσουν την όμορφη φύση των Μεγάρων και τα κρασιά Εύχαρις, το Κτήμα είναι ανοικτό καθημερινά από τις 9.00 έως τις 17.00, καθώς και τα Σαββατοκύριακα μετά από συνεννόηση. Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στα τηλέφωνα 210 6990106, 22960 90346 και στο http://www.evharis.gr/
(Πηγή: Site δήμου Μεγαρέων)

Ι. Μ. Αγίου Ιωάννου Προδρόμου – Μακρυνού  (Βλέπε Μοναστήρια)

Ι. Μ. Αγίας Παρασκευής στο Μάζι   (Βλέπε Μοναστήρια)

Ι. Μ. Κοιμήσεως Θεοτόκου Κυπαρισσιωτίσσσης και Αγίου Ιεροθέου Μεγάρων  (Βλέπε Μοναστήρια)

Κινέττα
Πευκόφυτος παραθεριστικός οικισμός με ωραίες εξοχικές κατοικίες, στο σημείο όπου τελειώνει η Kακιά Σκάλα. Η Κινέττα απέχει 55 χλμ. από την Aθήνα και 14 χλμ. από τα Μέγαρα. Είναι η δυτικότερη περιοχή του Νομού Αττικής, στην ανατολική κατάληξη του όρους Γεράνεια. Διαθέτει παραλίες με λευκό βότσαλο σε μήκος 6 χλμ. με το πεύκο να κυριαρχεί σε όλο το μήκος τους. Η περιοχή αποτέλεσε θέρετρο της Αττικής από την δεκαετία του ?50. Τα τελευταία χρόνια υλοποιούνται σημαντικά έργα εφαρμογής σχεδίου από τον Δήμο Μεγαρέων που αναβαθμίζουν το οικιστικό περιβάλλον.

Μέγαρα – Κακιά σκάλα – Κινέττα
Ίσως η πιο όμορφη και γραφική διαδρομή της περιοχής. Παίρνοντας από τα Μέγαρα την Παλαιά Εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου, προχωρούμε σ? ένα δρόμο ανάμεσα σε βουνό και θάλασσα. Βλέποντας από τη μια τις απότομες, βραχώδεις πευκόφυτες πλαγιές των Γερανείων και από την άλλη το Σαρωνικό κόλπο που ανοίγεται πιάτο μπροστά μας, μαγευόμαστε τόσο, που πηγαίνουμε με το αυτοκίνητο όσο πιο αργά μπορούμε για να θαυμάζουμε την απαράμιλλη ομορφιά της φύσης. Σε λίγο φθάνουμε στην Κακιά Σκάλα, το Σκιρώνειο μουσείο και τις Σκιρωνίδες πέτρες. Εκεί, σύμφωνα με τη μυθολογία, έμενε ο Σκίρωνας ένας μεγαλόσωμος άνδρας που κρατούσε ένα τσεκούρι. Όταν περνούσε κάποιος ξένος, ο Σκίρωνας τον έβαζε να του πλύνει τα πόδια και όταν αυτός έσκυβε τον κλοτσούσε και έπεφτε από τα βράχια, ενώ στην ακτή ήταν μια χελώνα-τέρας που περίμενε το θύμα για να το κατασπαράξει. Ο Θησέας κατάφερε και έριξε τον Σκίρωνα στον γκρεμό και απάλλαξε τους ταξιδιώτες από αυτόν. Προχωρώντας φθάνουμε στην Κινέττα που είναι πευκόφυτος παραθεριστικός οικισμός με εξοχικές κατοικίες, ξενοδοχειακές μονάδες και μεγάλες αμμουδερές παραλίες. Εκεί κάνουμε στάση για ξεκούραση κάτω από τα σκιερά πευκάκια, μπάνιο, και φαγητό στις παραδοσιακές ψαροταβέρνες.

Σκιρώνειο Μουσείο Πολυχρονόπουλου (Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης).
Βρίσκεται στο 50ο χλμ. της Παλαιάς Εθνικής Οδού Αθηνών Κορίνθου, περιοχή που από την αρχαιότητα ονομάζεται «Σκιρωνίδες Πέτρες», σε ένα ιδιαίτερου κάλλους αττικό τοπίο δίπλα στη θάλασσα. Μέσα σε μια φυσική χαράδρα είναι φτιαγμένο το αμφιθέατρο του Σκιρώνειου στα πρότυπα των αρχαίων ελληνικών αμφι-θεάτρων.  http://www.skironio.gr/

Τάφος βασιλιά Καρός
Βρίσκεται στη νοτιοδυτική είσοδο της πόλης. Ο Καρ, σύμφωνα με τον Παυσανία, ήταν ο πρώτος βασιλιάς των Μεγάρων. Γιος του Φορωνέως και αδελφός του Μυσσού και του Λυδού. Προς τιμήν του η ανατολική κορυφή του δίδυμου λόφου των Μεγάρων ονομάστηκε Καρία.

Παλιόκαστρο
Παλαιόκαστρο ονομάζεται ο μικρός λόφος, ύψους 40 μέτρων , νότια της πόλης κοντά στην παραλία (πηγαίνοντας προς Πάχη). Ήταν το επίνειο των Μεγάρων και η ανθρώπινη παρουσία εδώ χρονολογείται από την Πρωτοελλαδική περίοδο (3η χιλιετία π.Χ. έως 1900 π.Χ.). Από ανασκαφές που έχουν γίνει στον λόφο, έχουν έρθει στο φως ίχνη παρουσίας οικισμού και λιμανιού από την Πρωτοελλαδική έως και την Ρωμαϊκή εποχή. Πολλοί ερευνητές ταυτίζουν το Παλαιόκαστρο με την Μινώα, το ένα από τα δύο λιμάνια της αρχαίας πόλης. Σήμερα σώζει τμήμα οχύρωσης ύστερων Μεσαιωνικών χρόνων, πάνω σε οχυρώσεις των αρχαίων χρόνων.

Πάχη
Η Πάχη είναι το επίνειο των Μεγάρων. Βρίσκεται 3 χλμ. νότια της πόλης και 1 χλμ. αριστερά, στην έξοδο της Εθνικής οδού προς Μέγαρα. Είναι οικισμός με μόνιμους κατοίκους. Έχει γραφική όψη, όμορφο λιμανάκι, με ψαροταβέρνες που μπορεί κανείς να φάει φρέσκο ψάρι. Με το πανέμορφο λοφάκι του αγίου Γεωργίου που μπορείς να ανεβείς με αυτοκίνητο ή με τα πόδια και να θαυμάσεις το εκκλησάκι του αγίου (17ος αι.), την Πάχη με το λιμανάκι της και τα δυο νησάκια που βρίσκονται σε μικρή απόσταση ακριβώς απέναντι, όλη την παραλία των Μεγάρων, το πέλαγο με τη Σαλαμίνα και την Αίγινα στο βάθος, τις ακτές της Πελοποννήσου, το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα, την πόλη των Μεγάρων με τον κάμπο και τα βουνά Γεράνεια και Πατέρας.

Βαρέα και Βαρδάρης
Οι ωραίες παραλίες των Μεγάρων. Με βραχάκια, βότσαλα και αμμουδιά. Μπορείς να κάνεις μπάνιο, ψάρεμα, βόλτα και κατασκήνωση κάτω από τα πεύκα που φθάνουν μέχρι τη θάλασσα και να δεις ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα με τον ήλιο να δύει πίσω από τα βουνά της Πελοποννήσου σχηματίζοντας πάνω στο νερό της θάλασσας πορκοκαλόχρυση γραμμή.

Τείχος Αγίας Τριάδας – Υδροβιότοπος Βουρκάρι
Νοτιοανατολικά των Μεγάρων, λίγο πιο δεξιά από την Πάχη, στην περιοχή της Αγίας Τριάδας, βρίσκεται το περίφημο τείχος της Αγίας Τριάδας, έργο των αγωνιστών προγόνων μας εναντίον των Τούρκων κατακτητών. Η κατασκευή του άρχισε το 1818, λίγο πριν την έναρξη της ελληνικής επανάστασης και αποπερατώθηκε το 1823. Έχει μήκος 600 m και ύψος 4 m και πολλές πολεμίστρες. Εκεί οχυρώνονταν οι Μεγαρίτες και πολεμούσαν τους Τούρκους. (Η κεντρική πόρτα του τείχους, ξύλινη με μεγάλο πάχος και θωρακισμένη εξωτερικά με λαμαρίνα, βρίσκεται σήμερα στην είσοδο του μοναστηριού της Παναγίας της Φανερωμένης στη Σαλαμίνα.)
Στο ίδιο σημείο υπάρχει και ο υδροβιότοπος «Βουρκάρι» που είναι ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας, όπως έχει καταδειχθεί και από μελέτες του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Κάμπος των Μεγάρων – Ο ελαιώνας
Μια μικρή βόλτα στον κάμπο των Μεγάρων με το μεγάλο ελαιώνα είναι αρκετή για να νιώσει κανείς την ευλογία του Θεού στην περιοχή. Δε χορταίνει το μάτι να βλέπει το ευλογημένο δέντρο της ελιάς που την αξία του βλέπουμε από τα αρχαία χρόνια, διαβάζοντας το μύθο για την ονομασία της Αθήνας που την κέρδισε η Αθηνά δίνοντας στους Αθηναίους το πολύτιμο δώρο την ελιά. Οι παλιοί Μεγαρίτες λέγανε: «Αν βγεις στον κάμπο με τις ελιές, δε σου κάνει καρδιά να γυρίσεις πίσω στην πόλη». Εκεί λοιπόν, ανάμεσα στις αιωνόβιες ελιές μπορείς να ανακαλύψεις και πολλά μικρά βυζαντινά ξωκλήσια (του  Χριστού στον κάμπο 12ου αι., Αγίου Γεωργίου στον Ορκό 12ου αι., Αγίου Αθανασίου 11ου αι., Αγίου Νικολάου στις Άκρες 14ου-15ου αι., Αγίας Βαρβάρας 13ου-14ου αι., Αγίου Γεωργίου Βασιλικού 15ου-16ου αι., Αγίου Δημητρίου Καρδατά 13ου-14ου αι., Αγίου Στεφάνου 19ου αι., Ζωοδόχου Πηγής στο Πηγαδάκι 18ου αι., Αγίας Παρασκευής στο Πηγαδάκι 17ου-18ου αι., Αγίου Λουκά 19ου αι., Αγίου Σαράντη στη Νέα Δάφνη 19ου αι., Αγίας Ελεούσας 18ου αι., κ.α.), δείγματα μιας άλλης, ανώτερης, πνευματικής ζωής. Τότε που οι άνθρωποι έβγαιναν στον κάμπο για να κερδίσουν με τον καθημερινό μόχθο τους «τον άρτον τον επιούσιον» και συνάμα να ευχαριστήσουν και να δοξολογήσουν τον Πλάστη τους μέσα στα ταπεινά αυτά εκκλησάκια για το δώρο της δημιουργίας και της ζωής.