Πάνος Βασιλόπουλος

Μετά τον Γενάρη του 2015 έχω ακόμα τη πεποίθηση ότι στο Ελληνικό σχολείο έχει ανοιχτεί ένας καινούργιος δρόμος.Παρατώντας τη συγγραφή στο μπλογκ, λόγω των καταιγιστικών εξελίξεων, δεν βρήκα εκείνη την έμπνευση να συνεχίσω την αρθρογραφία  μέσα από δω.

Το προηγούμενο κείμενο στις 21-6-2015 με αφορμή τις εκλογές για τους Διευθυντές έκλεινε έτσι:

…Εύχομαι σε όλους τους συναδέλφους η συγκεκριμένη διετία να αποδείξει την ορθότητα των επιλογών μας, να μας δώσει την υγεία, τη δύναμη και τη παιδεία, να συγκροτήσουμε το δημοκρατικό σχολείο που θα μπορεί να κάνει τις πληγές του δύναμη και να δημιουργεί το ισχυρότερο θεμέλιο της μελλοντικής κοινωνίας των ανθρώπων με ιδανικά, ηθική και αξίες.Σε ένα κόσμο που αλλάζει αν το σχολείο δεν μπει οδηγός πάμε χαμένοι. Ακόμα και με …ευρώ!…

Σήμερα ακόμα, δεν μπορώ να κάνω αποτίμηση.Οι εξελίξεις γύρω από τη παιδεία , μέσα στη γενικότερη πολιτική σκηνή, είναι οι αναμενόμενες. Διαβάστε την συνέχεια »

Ολοκληρώθηκαν οι εκλογές για την ανάδειξη των νέων διευθυντών στα σχολεία της Λίμνης. Με συντριπτικές  ή απλά μεγάλες πλειοψηφίες, οι εκπαιδευτικοί σε κάθε σχολείο εξέλεξαν τον Γιάννη Παλάντζα διευθυντή στο Λύκειο Λίμνης, τη Γεωργία Λάττα στο Γυμνάσιο και τον Σέφη Σκρέτα στο Δημοτικό σχολείο.

Το πρωτοφανές ήταν φυσικά η νέα διαδικασία: Κάλπες και οι σύλλογοι καθηγητών και δασκάλων επιλέγουν με μυστική ψηφοφορία τους διευθυντές τους, σε αντίθεση με την επιεικώς διαβλητή και αμφισβητούμενη διαδικασία των συνεντεύξεων από διορισμένους

προϊσταμένους  που ίσχυε μέχρι σήμερα. Οι κομματικές συμπάθειες και επιλογές του παρελθόντος έδωσαν τη θέση τους στη βούληση κάθε εκπαιδευτικού συλλόγου διδασκόντων, ποιόν θέλει για διευθυντή στο σχολείο του. Η συμμετοχή υποψηφίων ήταν ελεύθερη και υπήρξε και η δυνατότητα ώστε  υποψήφιοι με «προσόντα» προϋπηρεσία και τίτλους να αποκλεισθούν, αν δεν Διαβάστε την συνέχεια »

Ξεκινούν σε λίγες μέρες οι διαδικασίες για την ανάδειξη νέων διευθυντών στη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επειδή τώρα θα αναρωτηθείτε «κι εμάς τι μας νοιάζει;», προφανώς δεν θα είχε κανένα νόημα να ασχοληθεί κανείς με κάτι τόσο εξειδικευμένο και ανιαρό.

Και όμως.

Για πρώτη φορά επιχειρείται στο Δημόσιο μια μεγάλη καινοτομία. Ένα σημαντικό κομμάτι της αξιολόγησης των διευθυντών των σχολείων, πέρα από τυπικά προσόντα και προϋπηρεσία,  θα προκύψει από τη ψήφο των συναδέλφων τους. Μάλιστα τα συγκεκριμένα μόρια θα αποδίδονται με μυστική ψηφοφορία, σε κάθε σύλλογο διδασκόντων και με μονοσταυρία για τον πιο επιθυμητό διευθυντή. Τέλος η συγκεκριμένη μοριοδότηση αντικαθιστά τη μέχρι σήμερα «συνέντευξη», που ο κόσμος το ‘χε  τούμπανο, ότι κομματικές, φιλικές και «άλλες» μεθοδεύσεις, θα μπορούσαν να αλλοιώσουν, κάλλιστα και αδιαφανώς, τη σειρά επιλογής των υποψηφίων. Διαβάστε την συνέχεια »

Τη Πέμπτη το μεσημέρι κλείσαμε τα σχολεία του αυταρχισμού και τον μνημονιακών επιλογών.

Τα σχολεία με λειψούς ακόμα καθηγητές, τα σχολεία που οι μνημονιακές κυβερνήσεις απέλυσαν και έβαλαν σε διαθεσιμότητα εκατοντάδες συναδέλφους.Τα σχολεία που λειτουργούν χειμώνα με υποχρηματοδότηση ή χωρίς πετρέλαιο.Τα σχολεία της τράπεζας θεμάτων,του μάισκουλ, των αμφιλεγόμενων και αλληλοαναιρούμενων πολιτικών εκπαίδευσης.Τα σχολεία που ανατυπώνουν παλαιολιθικά βιβλία σαν τάχα νέων προγραμμάτων, ή αυτά που δεν ξέρουν τι βιβλία και τι ύλη θα έχουν σε λίγους μήνες.Τα σχολεία που διέσυραν τους καθηγητές τους, τα σχολεία που δέχτηκαν επιστρατευμένους εκαπιδευτικούς  την στιγμή των μεγάλων κινητοποιήσεών τους.Τα σχολεία που πήραν ντιβιντι αντί για βιβλία, τα σχολεία που ακόμα και σήμερα παίρνουν μεσοχρονίς τις οδηγίες των φετινών τους μαθημάτων.Τα σχολεία της αξιολόγησης με το μαχαίρι , τα σχολεία των συμπτύξεων, τα σχολεία της εντατικοποίησης της χωρίς στόχους δουλειάς, των στοιβαγμένων μαθητών και των μεγάλων τμημάτων.Τα σχολεία των απελπισμένων ιδιαιτερατζήδων, τα σχολεία της αγοραίας εκπαίδευσης.

Η μεγάλη ευκαιρία των εκπαιδευτικών, των γονιών και των μαθητών που ψηφίζουν είναι να διαγράψουν αυτό το θλιβερό παρελθόν με μια ψήφο.

Τα σχολεία της Τρίτης πρέπει να έχουν ανοίξει μια νέα σελίδα,τη σελίδα της Δημοκρατίας στην εκπαίδευση.Χωρίς να ξεχνούν το παρελθόν, για να διδαχθούν από τα χάλια τους.

Τη Τρίτη μετά τις εκλογές το ελληνικό δημόσιο σχολείο έχει τη νέα μεγάλη του ευκαιρία.

Να γίνει σχολείο για τη νέα ελληνική κοινωνία, της ανοικοδόμησης, της πραγματικής γνώσης.Να αγκαλιάσει όλα τα παιδιά ανεξάρτητα από την οικονομική τους θέση, άσχετα με τη προέλευσή τους , άσχετα με τη γεωγραφία τους.Να εμψυχώσει τους νέους εκπαιδευτικούς  στα ιδανικά του λειτουργήματος της παιδείας για όλους.Να φτιάξει δημοκρατικούς συλλόγους που θα είναι υπεύθυνοι για την πραγματική και αντικειμενική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού τους έργου.Να έχει εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές  σαν κινητήρια δύναμη για τη νέα του πορεία.Να ξεπετάξει σε μια στιγμή της αδυναμίες του και να κοιτάξει μπροστά για την Ελλάδα της προκοπής.

Το σχολείο να προχωρήσει στο αυτονόητο ,να αναδείξει ξανά τον αποφασιστικό ρόλο της παιδείας στη πρόοδο του κόσμου.

Σήμερα είναι Σάββατο.Μέχρι τη Κυριακή το βράδυ ο κάθε Έλληνας ψηφοφόρος έχει το   δικαίωμα να ονειρεύεται με ελπίδα ή εφιάλτες.Από τη εκπαιδευτική κοινότητά , δεν αξίζει ούτε μια ψήφος στους δυνάστες.Το Ελληνικό σχολείο έχει μόνο ένα δρόμο να διαλέξει.Να βγει από τον γκρεμό και να ξανασκάψει τη δική του πορεία.

Τη Τρίτη που θα ξανανοίξουμε τις αίθουσες οι εκλογές θα έχουν αλλάξει ήδη πολλά.Τα περισσότερα όμως η σχολική κοινότητα θα τα έχει μπροστά της.

Ελπίζω πολλά;Τουλάχιστον ελπίζω.

συρρίκνωση

Ο απολογισμός μιας ζοφερής χρονιάς πρακτικά δεν έχει νόημα, μιας και δεν χρησιμεύει για να κάνεις κάτι καλύτερο για την επόμενη. Η αξιολόγηση της λειτουργίας του σχολείου έχει να κάνει μόνο με επίμονες ανόητες ανώτερες δυνάμεις και όχι με το τι καλύτερο θα μπορούσα να κάνω εγώ.

Ξεκινώντας με μια απεργία διαρκείας εκτός εξετάσεων, σμιλεύοντας τη γραφειοκρατική κατάσταση του μάισκουλ και καταλήγοντας στην ανηθικότητα της Τράπεζας, η χρονιά πέρασε συγκαλύπτοντας με πυροτεχνήματα την ουσία της: Ότι το Λύκειο δεν αναπαράγει πια την ιδεολογία της άρχουσας τάξης, αλλά η επιθυμία της άρχουσας τάξης έχει να κάνει με την ουσιαστική διάλυσή του ή την οικονομική συρρίκνωσή του.

Οι πολιτικές δηλώσεις των σοφών ηγετών της εκπαιδευτικής πολιτικής αρκούν.Συμεών Κεδίκογλου να μην εφαρμοστεί η τράπεζα θεμάτων (πρωί) ,  Αρβανιτόπουλος:θα εφαρμοστεί η τράπεζα (μεσημέρι), Λοβέρδος : Η τράπεζα θεμάτων έσπρωξε τους μαθητές στα φροντιστήρια , Γκλαβάς: δεν δώσαμε τη τράπεζα θεμάτων νωρίς, να μη τη πάρουν τα φροντιστήρια!

Τέλος οι ιθύνοντες του Myschool έπαιξαν με τα νεύρα μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών φτάνοντας να (ξανα)βγάλουν αποτελέσματα της Α Λυκείου μια βδομάδα μετά τη λήξη της χρονιάς και παράνομα.(ο νόμος ψηφίστηκε μετά τη διόρθωση του αλγόριθμου.)Κορυφαία δε, το ίδιο το Myschool κατέρρεε συνεχώς τις μέρες που χρειαζόταν, αυτές τις έκδοσης των αποτελεσμάτων!

Αν υπήρχε αξιολόγηση των δομών του νέου Λυκείου, πολλοί δεν θα έπρεπε σήμερα να είναι στη θέση τους. Και φυσικά όχι οι άβουλοι και άμοιροι καθηγητές, αλλά τα ακριβοπληρωμένα στελέχη και εταιρείες του υπουργείου.

Επειδή δεν είμαι σκληρός για να τον απολύσω, θα έβαζα τον εμπνευστή του Myschool στη θέση της αναπληρώτριας πληροφορηκάριας, που τοποθετήθηκε Δεκέμβρη αντί της μέχρι πέρσι εκδιωχθείσας στα δημοτικά μόνιμης συναδέλφου της. Θα τον έβαζα να προσπαθεί να περάσει βαθμολογίες τον Ιούνη με ρυθμό ένα κλικ την ώρα, να ξενυχτάει σπίτι για να προφτάσει τη καταχώρηση που δεν γινόταν μέρα, να προσπαθεί να παρατείνει το νοίκι για μια αυθαίρετη σχολική παράταση τον Ιούλη. Θα τον έβαζα να κάνει μάθημα πληροφορικής με υπολογιστές 13 χρονών , θα τον έβαζα να εργάζεται σαν γραμματέας του σχολείου κι όχι σαν εκπαιδευτικός, θα τον έβαζα να συμπληρώνει καθημερινά τα νταμάκια στους πίνακες του ΕΣΠΑ. Μετά θα τον απέλυα! Ή θα καταλάβαινε!

Η λογική της κλήρωσης στη Τράπεζα (…8:30 οι εξετάσεις ,στο σχολείο από τις 6:30!), η λογική των ανισοδυνάμων θεμάτων στο ίδιο μάθημα ή η τεράστια διαφορά δυσκολίας ανάμεσα σε διαφορετικά μαθήματα, λογική κλήρωσης τζόγου και όχι παιδαγωγική. Άραγε ποιος καθηγητής διόρθωσε καλά ή καλύτερα τα θέματα αυτά; Ποιος έβαλε δυσκολότερα ή ευκολότερα θέματα σε αυτά που του αναλογούσαν; Ποιός θα κάτσει να ελέγξει αν το ίδιο θέμα βαθμολογήθηκε με τον ίδιο τρόπο ανάμεσα σε διαφορετικά σχολεία; Ποιος θα ελέγξει αν μπήκε πραγματικά το θέμα της κλήρωσης στις εξετάσεις ή αν γινόταν τελικά κλήρωση και όχι ορισμός αποδεκτών θεμάτων;

Η αξιολόγηση των μεγαλοστόμων θα καθυστερήσει , η λειτουργία του Λυκείου σαν σχολείου γενικής εκπαίδευσης έχει ήδη τελειώσει. Πολλοί , δυστυχώς και συνάδελφοι, είδαν σε αυτό την ενίσχυση του οικογενειακού τους προϋπολογισμού με τα ιδιαίτερα , την αποφυγή της ανεργίας με τα φροντιστήρια, την ευκολία της έλλειψης αλλαγών διδάσκοντας 15 χρόνια το ίδιο ακριβώς βιβλίο, σε ένα κόσμο που αλλάζει βίαια.

Τώρα όλοι μοιραίοι, ψάχνουν στα λιγότερα παιδιά και  λιγότερα τμήματα το που θα συμπληρώσουν μεγαλύτερα ωράρια , το αν ο κομμένος μισθός φτάνει για μετακινήσεις.25.000 φτηνότεροι προσωρινοί αναπληρωτές θα αντικαταστήσουν χιλιάδες μόνιμους καθηγητές θύματα, που διέφυγαν προσωρινά στη προοπτική των τσεκουρεμένων συντάξεων.

Η μάχη μέσα στο δημόσιο σχολείο μοιάζει να είναι χαμένη. Μένει λίγο φιλότιμο, λίγη αξιοπρέπεια και εκείνη η λειψή ευελιξία στο μυαλό, που θα δημιουργήσουν το πραγματικό κρυφό σχολείο της σύγχρονης διαφώτισης, μέσα στα στεγανά του ρημαδιού.

Τα θέματα που δεν θα έβαζα φέτος στους μαθητές μου είναι:

1.Β1,α: επειδή η έλλειψη δυνατότητας  σχολιασμού ότι ο ημιπολικός είναι ομοιοπολικός δεσμός, το κάνει  διφορούμενο, για τον αν το χλώριο σχηματίζει μόνο ένα ομοιοπολικό δεσμό, ιδιαίτερα για προβληματισμένους μαθητές στη …κυριολεξία.

2.Β1,γ:Η εκτίμηση για τη δράση των Na2CO3 και NaΗCO3 προκύπτει από την αξιολόγηση ενός πίνακα στη σελίδα 111 και χωρίς προηγούμενο μέσα στο βιβλίο για την συμπεριφορά αμφολυτών σε ρυθμιστικά διαλύματα.

3.Β2,β: επειδή δίνοντας 4 ενέργειες ιονισμού για σύγκριση στο πολύ ή λίγο μεταξύ τους, αποτελεί κριτήριο μόνο για όποιον ξέρει το θέμα και όχι για όποιον διαβάσει το σχολικό βιβλίο.

4.Β2,δ:επειδή η πολυπλοκότητα του θέματος ομολογείται στο παράθεμα της σελίδας 113 του βιβλίου, για άλατα που προέρχονται από ασθενές οξύ και ασθενή βάση με διαφορετικά Κα, Κβ

5.Δ4:Αφού βρε συνάδελφε εξεταστή λες στο τέλος, ότι οι γνωστές προσεγγίσεις επιτρέπονται από τα δεδομένα , γιατί βάζεις μια άσκηση που για να την απαντήσει (με απόδειξη) ο μαθητής χρειάζεται να μη κάνει  προσεγγίσεις;

Επί πλέον ο χρόνος και η πολυπλοκότητα των πράξεων, όχι μόνο στις ασκήσεις αλλά και σε θέματα σωστό-λάθος ή θεωρίας (Β2γ-Β2δ), μετατρέπει το διαγώνισμα από άσκηση σκέψης σε ιπποδρόμιο. Όποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε. Ιδιαίτερα όταν οι μαθητές  του ΑΟΔΕ και των Λατινικών έχουν ήδη σχολάσει, οι ιδρωμένοι μαθητές της  θετικής κατεύθυνσης τους βλέπουν και απορούν.

Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι εκείνη η δοκιμασία που κάθε εκπαιδευτικός πέρα από τα παιδιά αξιολογεί και τη δουλειά του. Βλέποντας τα χτεσινά θέματα της Χημείας με στενοχωρούν περισσότερο οι λεπτομέρειες, παρά η συνολική τους θεώρηση. Νομίζω ότι το δημόσιο σχολείο δεν μπορεί πια να παρέχει τις γνώσεις για να απαντηθούν όλα αυτά τα θέματα. Το να επιλέγεις ερωτήματα για να βρεις ταλέντα Χημείας το κάνει ο μαθητικός διαγωνισμός της Ένωσης Χημικών ,αλλά αυτό δεν σημαίνει αντίστροφα ότι τα θέματα της ΕΕΧ κάνουν στο σύνολό τους και για τις πανελλήνιες εξετάσεις.

Ερευνώντας το θέμα με καλούς μαθητές που φοιτούσαν σε «καλά» φροντιστήρια οι παραπάνω ερωτήσεις τους φάνηκαν «κοινές». Χρησιμοποιώντας λοιπόν σαν εφαλτήριο το δημόσιο σχολείο, η ιδιωτική εκπαίδευση φαίνεται να επιβάλλει τους δικούς της όρους στα θέματα. Εκείνους τους όρους που κάνουν το «καλό» φροντιστήριο αναγκαίο και την δημόσια εκπαίδευση «ανεπαρκή». Απαραίτητο και αποκλειστικό δε στην επιλογή των Ιατρικών σχολών.  Μόνο και μόνο με τα «κατάλληλα» μικρά θέματα στις πανελλήνιες εξετάσεις.

15 χρόνια εξετάσεων το ίδιο σχολικό βιβλίο  έχει στραγγίσει από πρωτότυπα θέματα, αλλά δεν απαγορεύει αυτό στις επιτροπές να βάζουν μέσα από αυτό, νέα διαβαθμισμένης δυσκολίας.

Η θύελλα με τη τράπεζα θεμάτων έχει μόλις ξεκινήσει. Η δημόσια εκπαίδευση δεν είναι ότι χωλαίνει αλλά ότι την κουτσαίνουν. Και οι Χημικοί που βάζουν θέματα τα δυο τελευταία χρόνια, νομίζω ότι βοηθούν σε αυτή τη κατεύθυνση: Χάνουν τη μπάλα.

Στο παραπέντε των εξετάσεων της Α Λυκείου, χαμένος μέσα στα θέματα της τράπεζας που άνοιξε χτες το βράδυ, προσπαθώ να δω τι θα γίνει.Το επίπεδο και η διατύπωση των θεμάτων στα μαθήματα που με αφορούν είναι απαράδεκτο για παιδιά 15 χρονών.Οι γνώμες συναδέλφων που συλλέγω ελάχιστα απέχουν από τη δική μου.Η κλήρωσή τους και η ανομοιομορφία τους κατοχυρώνει την απόλυτη τυχαιότητα στο ποιος μαθητής θα πάρει ή όχι καλό βαθμό, σε οποιοδήποτε μάθημα.Η αναστάτωση στην εκπαιδευτική κοινότητα , ιδιαίτερα στους μαθητές, δυο μέρες πριν τις εξετάσεις είναι πρωτοφανής!

Μπορούμε να αφήσουμε τα πράγματα όπως είναι οπότε τη θύελλα θα τη σηκώσουν τα 9ρια των αριστούχων που δεν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν σε θέματα νοοτροπίας πανελλαδικών Γ Λυκείου.

Μπορούμε να δείξουμε την απόλυτη ελαστικότητα στη διόρθωση, αδικώντας τα παιδιά που θα έχουν νόμιμα ανελαστικούς καθηγητές.

Μπορούμε να αδιαφορίσουμε κοιτώντας την αμφίβολη θέση μας σε ένα Λύκειο, που διαλύεται και στέλνει τους μαθητές του στην εναλλακτική “θολή” ακόμα σε προοπτικές και επιλογές τεχνολογική εκπαίδευση.

Θα μπορούσαμε να απεργήσουμε ή να καλέσουμε σε κινητοποιήσεις μαθητές και γονείς.(λέμε και τρέλες…)

Τη μοναδική διέξοδο αυτή τη στιγμή μπορούν να δώσουν ένας Ολυμπιακάρας υπουργός παιδείας και ένας  εκδικητικός υφυπουργός που έφερε μες το Πάσχα καθηγητές και μαθητές να συμπληρώσουν μαθήματα, που θα ξανάχαναν στις εκλογές που έχασε ο ίδιος.

Η μόνη αναίμακτη διέξοδος είναι η απόσυρση ή τουλάχιστον η προαιρετική χρήση της τράπεζας θεμάτων.

Αυτιά να ιδρώνουν δεν έχουμε δει,αλλά η ηθική στάση απέναντι σε ένα κορυφαίο πρόβλημα μπορεί να αναγνωρισθεί ακόμα και στους άκαμπτους.

Αναπολώντας τα μαθητικά και φοιτητικά μου χρόνια, με βλέπω συνέχεια στους δρόμους για ψύλλου πήδημα. Να διαμαρτύρομαι για αντεργατικά νομοσχέδια, να καταλαμβάνω σχολές για την αποχουντοποίηση, να συμμετέχω σε πορείες διεθνούς αλληλεγγύης για τους Παλαιστίνιους έως τους Σαντινίστας, να γεμίζω τον κόσμο αφίσες με καλέσματα σε απεργίες και κινητοποιήσεις. Η αφετηρία ήταν το Πολυτεχνείο το 73, που μαζί με τους συμμαθητές μου νοιώσαμε την αύρα του δακρυγόνου και την ανάσα της διαμαρτυρίας.

Σήμερα μάταια ψάχνω για το αόρατο φοιτητικό κίνημα και για τις λαϊκές αντιδράσεις που θα αντιστεκόντουσαν στα μνημόνια και στη ξευτίλα της καθημερινής μας ζωής.Ο αγώνας από τα αμφιθέατρα και τις πορείες , από τα πηγαδάκια και τις αφισοκολλήσεις, πέρασε στα τηλεοπτικά πάνελ και στις δημοσκοπήσεις.

Σίγουρα ο καιρός του μνημονίου έχει πολύ περισσότερα θύματα από αυτά του Πολυτεχνείου. Ακόμα πιο σίγουρα αυτό δεν αθωώνει τη προηγούμενη Χούντα του 73 σε σχέση με τη σημερινή κατάλυση κάθε δημοκρατικής διαδικασίας.

Όμως η κατάληψη της ΕΡΤ διαλύθηκε χωρίς τανκς, απλά με τη συνδρομή των ΜΑΤ , του Άδωνι και του ΣΚΑΪ.Η κατάλυση της Δημοκρατίας μπορεί να γίνει σίγουρα και χωρίς όπλα. Το αίμα χύνεται κάπου δίπλα κι από μόνο του. Ο κόσμος που πηδάει από ταράτσες , μπαλκόνια, γέφυρες προσφέρει μόνο τα ψιλά γράμματα στις μεγάλες θυσίες του σήμερα, στο πικρό λόγο «ρε σεις δεν πάμε καλά , κάντε κάτι!»

Οι αγωνιστές του Πολυτεχνείου, είδος σε εξαφάνιση, 60ρηδες, εβδομηντάρηδες-αν δεν πέθαναν κιόλας-παίρνουν τη σειρά των αγωνιστών της εθνικής αντίστασης ή των πολεμιστών του 1940:Στο δρόμο της λήθης και της ιστορικής απαξίωσης. Σιγά τι ‘κάναν κι αυτοί;

Οι μόνοι που μένουν ή επανέρχονται και ευδοκιμούν, οι συνεργάτες των Γερμανών της κατοχής, ταγματασφαλίτες, γερμανοτσολιάδες, με τους πολιτικούς τους απογόνους, οι υμνητές και συνεργάτες της Χούντας σαν λυτρωτές του Ελληνισμού και οι σύγχρονοι συνεργάτες της Μέρκελ που αυξάνουν τα εισοδήματά τους, στην Ελλάδα των νέων ανέργων.

Ελλάδα είμαστε όλοι. Με την ιστορία που ερμηνεύει ο καθένας όπως τον βολεύει και με τις ανησυχίες που μας αποτρέπουν τον ύπνο. Η ήσυχη συνείδηση του λαού γύρω μας σημαίνει σήμερα παρακάλι ή καρτερικότητα  μεγαλύτερη από τις αγωνιστικές του περγαμηνές.

Το κτίριο του Πολυτεχνείου στέκει κάπου στη Πατησίων ορθό και μουτζουρωμένο, με τους συμβολισμούς του θολούς και απόμακρους. Πιο πίσω οι πορείες Ειρήνης, ο Γοργοπόταμος, η Πίνδος.

Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία.

Το άλλο με τον Τοτό το ξέρεις;

δημοσιεύθηκε στον Παλμό της Βόρειας Εύβοιας στις 16-11-2013