Η Ορθογραφία είναι ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία στη μάθηση της Γλώσσας. Πώς όμως το παιδί μπορεί να μαθαίνει σωστά και εύκολα την ορθογραφία;

Καταρχήν, πρέπει να σημειωθεί πως η εκμάθησή της δεν είναι το πιο εύκολο για ένα μαθητή. Η ελληνική γλώσσα έχει χαρακτηριστικά σημεία που δυσκολεύουν ένα παιδί, όπως τα διάφορα “ι” ή τα “ο” ή τα “ε”. Επίσης, έχει τους συνδυασμούς “αυ” και “ευ”, οι οποίοι συχνά συγχέονται με τα “αφ” και εφ” και “αβ” και “εβ”, καθώς και τα δίψηφα σύμφωνα “γγ” και “γκ” ,

Ο πλούτος της γλώσσας μας είναι τέτοιος που αναπόφευκτα δημιουργεί μερικές φορές εμπόδια όχι μόνο στους μικρούς μαθητές αλλά ακόμη και σε ενήλικες, οι οποίοι δεν κατέχουν πλήρως τους ορθογραφικούς κανόνες.

Σημειώνεται εδώ ότι

• υπάρχει η “ιστορική” ορθογραφία, η οποία σχετίζεται με το πώς γράφεται μία λέξη από τη δημιουργία της π.χ. η “γνώση” έχει το “γνω” το οποίο από τη βάση του θέλει “ω”, και από εκεί και πέρα όλες οι παράγωγες λέξεις γράφονται με “ω” (γνωρίζω, γνωστός, ανάγνωση κ.τ.λ.) 
• η ορθογραφία σχετίζεται άμεσα με τους γραμματικούς κανόνες, π.χ. το ρήμα “τρέχουμε” θέλει “ε” διότι είναι κατάληξη α’ πρόσωπο Πληθυντικού αριθμού Ενεργητικής φωνής, ενώ το ρήμα “πλένομαι” θέλει κατάληξη “αι” διότι είναι α’ πρόσωπο Ενικού αριθμού διότι πρόκειται για Παθητική φωνή. 

Τα λάθη της ορθογραφίας ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες. Είναι

• αυτά που σχετίζονται με το θέμα (ιστορική ορθογραφία)
• αυτά που σχετίζονται με τη Γραμματική, π.χ. τόνοι, τα κύρια ονόματα θέλουν κεφαλαίο το πρώτο γράμμα ή οι καταλήξεις των ρημάτων
• λάθη που αφορούν στη γραπτή κωδικοποίηση των φθόγγων (των ήχων που ακούγονται) π.χ. ποιος-πχοιος

Πώς ένας μαθητής μπορεί να βοηθηθεί στην Ορθογραφία;

• Μαθαίνει τους κανόνες της Γραμματικής π.χ. τα ρήματα σε -ίζω γράφονται με “ι”, πλην κάποιων εξαιρέσεων
• Μαθαίνει οικογένειες λέξεων ώστε να κατακτήσει σταδιακά την ιστορική ορθογραφία, π.χ. το “παιδί” θέλει “αι” αφού ανήκει στην οικογένεια λέξεων του “παίζω”, εξού και το παιχνίδι, ο παιδικός – η παιδική – το παιδικό, η εκπαίδευση κ.ο.κ.
• Αντιγράφει λέξεις ώστε να εξοικειωθεί η όραση στη σωστή ορθογραφία.

Η αντιγραφή και η εύρεση λέξεων της ίδιας οικογένειας είναι διαδικασίες που συνδράμουν σημαντικά στην ορθή γραφή, για το λόγο αυτό η εξάσκηση αυτού του είδους πρέπει να είναι συχνή ιδιαίτερα στο Δημοτικό, πέραν της εκ των ων ουκ άνευ εκμάθησης των γραμματικών κανόνων.

Τέλος, ιδιαίτερο ρόλο παίζει η αυτοδιόρθωση. Η αυτοδιόρθωση (το να διορθώνει δηλαδή το ίδιο το παιδί τα λάθη του ανατρέχοντας σε κάποιο κείμενο-υπόδειγμα ή στο λεξικό είναι ιδιαίτερα εποικοδομητική, καθώς ενισχύει την απομνημόνευση και αυξάνει τις πιθανότητες «αποθήκευσης» της λέξης στο Οπτικό Λεξικό του παιδιού. Αλλωστε, ο μαθητής μαθαίνει καλύτερα όταν αυτενεργεί.