Μετατρέψτε τη φωτογραφική σας μηχανή σε εργαστηριακό φασματογράφο και κάνετε χημικές αναλύσεις παρόμοιες με αυτές που μπορείτε να κάνετε με ένα κλασσικό οπτικό φασματογράφο!
Κατεβάστε το αρχείο: http://users.sch.gr/pbazanos/spectroscopy/files/spectroscopy2.pdf
Χρησιμοποιώντας ένα CD μπορείτε να εισάγετε τους μικρούς μαθητές σας (και όχι μόνο) στον κόσμο της φασματοσκοπίας και της φασματοσκοπικής ανάλυσης.
Κατεβάστε το αρχείο: http://users.sch.gr/pbazanos/spectroscopy/files/spectroscopy1.pdf
Ένας διαφορετικός “διαδραστικός πίνακας” γι’ αυτούς που δεν τα πάνε καλά με τη νέα τεχνολογία, αλλά είναι λάτρεις των εποπτικών μέσων διδασκαλίας.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, βρέθηκα σε σε ένα μικρό χωριό της περιοχής μου και επισκέφθηκα το κλειστό πλέον δημοτικό σχολείο του. Η έκπληξή μου ήταν μεγάλη, όταν αντίκρυσα την πλούσια βιβλιοθήκη του και την ντουλάπα με τα είδη εργαστηρίου φυσικών επιστημών, πολλά από τα οποία ήταν κατασκευασμένα από το τμήμα εποπτικών μέσων του υπουργείου παιδείας (δεν θυμάμαι ακριβώς τον τίτλο). Ξεσκονίζοντας τη βιβλιοθήκη, το μάτι μου έπεσε (ίσως λόγω ειδικότητας) στο παρακάτω βιβλίο, που σύμφωνα μετα γραφόμενα στο τέλος του, εκδόθηκε το 1959 στο Σιδηρόκαστρο στο τυπογραφείο του Δημηρίου Β. Σεραφειμίδου.
Αποφάσισα να του ρίξω μια ματιά και η έκπληξή μου έγινε μέγιστη με αυτά που διάβασα. Συχρόνως δε που τα διάβαζα, μου ερχότανε στο μυαλό όλα αυτά τα περισπούδαστα που άκούω από τους ειδικούς επί των παιδαγωγικών εδώ και μια εικοσαετία για την οργάνωση και τον τρόπο διδασκαλίας κλπ.
Σταχυολογώ από τα περιεχόμενα του βιβλίου:
«Λέξεις άνευ πραγμάτων είναι κέλυφος άνευ καρπού, θήκη άνευ ξίφους, σκιά άνευ σώματος, σώμα άνευ ψυχής. Η σοφία συνίσταται εν τη γνώσει των πραγμάτων και ουχί των λέξεων.
ΚΟΜΕΝΙΟΣ»
«Η παρατηρουμένη εις τα σχολεία μας έλλειψις εποπτικών μέσων, η αδυναμία των Σχολικών Ταμείων διά την αγοράν τούτων, ο μικρός αριθμός των κυκλοφορούντων και η μή ύπαρξις κατάλληλου βιβλίου, δεικνύοντος ότι είναι δυνατόν δι’ απλών μέσων να κατασκευασθώσι ταύτα υπό των μαθητών και διδασκάλων, ώθησαν ημάς εις την έκδοσιν του παρόντος. Δια τοούτου επιδιώκομεν να καταδείξωμεν ότι ο υπό πάντων συνιστώμενος πλουτισμός των σχολείων δι’ εποπτικών μέσων δεν είναι ζήτημα οικονομικόν, αλλ’ ότι επιτυγχάνεται ευκόλως άνευ εξόδων δια της προς τούτο καθοδηγήσεως και θελήσεως των διδασκάλων».
«Εις την Διδακτικήν καθώς και εις πλείστας άλλας επιστήμας υπάρχουσι θέματα παρουσιάζοντα δύο όψεις και εις τα οποία δύναται τις να ομιλεί υπέρ και κατά δια το αυτό πράγμα. Παραλλήλως όμως προς ταύτα υπάρχουσι και θέματα, τα οποία παρουσιάζουσι μίαν και μόνον όψιν και τα οποία δεν είναι δυνατόν ν’ αμφισβητήσει τις. Είναι ορισμένα αξιώματα, δια το οποία πάσα προσπάθεια αποδείξεως τυγχάνει περιττή, πάσα δ’ αμφισβήτησις αστήρικτος. Τοιούτον αξίωμα είναι η Διδακτική αρχή της εποπτείας. ήτις συνίσταται εις την απαίτησιν, όπως κατά την διδασκαλίαν μή χρησιμοποιήται μόνον το στόμα του διδασκάλου και το ούς του μαθητού, αλλά και ο οφθαλμός και η χείρ και εν γένει να λαμβάνει γνώσιν ο μαθητής του υπό διδασκαλίαν αντικειμένου δια περισσοτέρων κατά το δυνατόν αισθήσεων. Και η καλυτέρα δια λόγων περιγραφή του αντικειμένου δεν είναι δυνατόν ν’ αντικαταστήσει την απλήν επίδειξην τούτου».
«Επιθεωρείται ο διδάσκαλος Α. Θέμα: η τήξις και πήξις των σωμάτων.
Ο διδάσκαλος προσπαθεί δια λόγων, σχεδιάζων και επί του πίνακος, ν’ αντιληφθώσιν οι μαθηταί το διδασκόμενον. Πολλά λόγια, πολύς κόπος και εις το τέλος οι μαθηταί συνέχεον τας λέξεις τήξιν και πήξιν.
Ο διδάσκαλος ούτος εν συνεχεία εις το γραφείον του σχολείου ετοιμάζει το μεσημβρινόν φαγητόν. Εκεί υπήρχον καμινέτο, βούτυρον, αυγά και αρκετά κηρία, τα οποία εχρησιμοποίει ο διδάσκαλος δια την σκοτεινήν αποθήκη του σχολείου. Πάντα ταύτα δεν εχρησιμοποιήθησαν.
………………………………………………………………………………….
Πάντες οι ανωτέρω διδάσκαλοι εγνώριζον πολύ καλώς την αρχήν της εποπτείας και πολλάκις εν ταις Παιδαγωγικαίς Ακαδημίαις θα επανέλαβον την φράσιν δίδασκε εποπτικώς. Δεν είχον όμως εξασκηθεί ή παροτρυνθεί είς την εφαρμογήν της θεωρίας».
«Το τρίμορφον σχολείον συνηθίζει τους μαθητάς εις την οικονομίαν και περισυλλογήν. Δεν υπάρχουν άχρηστα αντικείμενα. Καρφιά, βίδες, σανίδια, σύρματα, μπουκαλάκια, αμπούλες, ηλεκτρικοί γλόμποι, σπάγγοι, γυαλιά σπασμένα, καρούλια, όλα φυλλάσονται εις ειδικά δι’ έκαστον είδος κιβώτια, διότι θα έλθει η ώρα που θα χρειασθούν».
Ύστερα απ’ όλα αυτά μου γεννήθηκε η απορία: Αφού οι προσπάθειες εισαγωγής της εποπτικής διδασκλαλίας κρατάνε δεκαετίες, τι δε γίνεται σωστά; Φταίνε οι εκπαιδευτικοί; Φταίνε οι διευθυντές, οι προϊστάμενοι, οι σύμβουλοι; Φταίει το κακό το ριζικό μας;