Αρχείο ετικέτας Κάλβος

Ο Κάλβος και το PSI

Εδώ και ένα χρόνο η ζωή μας άρχισε να περιστρέφεται γύρω από νέες, παράξενες λέξεις: νευρικές αγορές (νευρωτικές καλύτερα), χρέος, υποβάθμιση χωρών (δήθεν μόνο πιστοληπτικής ικανότητας αλλά τελικά συνολικής και καθολικής υποβάθμισης), spreads, PSI…

Ειδικά αυτό το PSI δε μου άρεσε καθόλου. Μάταια τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων κόπτονται για την αναγκαιότητά του, μάταια οι πατέρες του έθνους αλληλοσυγχαίρονται για την επιτυχία της εφαρμογής του. Εγώ εκεί, κολλημένος: αυτό το PSI, δε μου το βγάζετε από το μυαλό, με το PSA έχει σχέση. Ξέρετε, άμα περάσεις τα σαρανταπέντε – πενήντα, λένε οι γιατροί, πρέπει οπωσδήποτε να κάνεις την εξέταση PSA γιατί ο καρκίνος του προστάτη δεν αστειεύεται. Έτσι άλλωστε γίνεται πάντα με τους προστάτες άλλωστε: εκεί που σε προστατεύουν σου ρίχνουν και μερικές φάπες. Και με τον καιρό όσο περισσότερο σε προστατεύουν, τόσο περισσότερο σε σφαλιαρίζουν.

Και με όλα αυτά στο νου έφτασα στον Κάλβο. Που και από “προστάτας” (αν και πολύ απείχε από τα πενήντα) ήξερε και από σφαλιάρες όταν έγραφε στις Ωδές του το ποίημα “Ευχαί” (Λυρικά, 1826  – και μια ανάλυση εδώ)

δὴ Ἕκτη. Αἱ Εὐχαί

στροφὴ πρώτη.

Τῆς θαλάσσης καλήτερα
φουσκωμένα τὰ κύματα
῾νὰ πνίξουν τὴν πατρίδα μου
ὡσὰν ἀπελπισμένην,
ἔρημον βάρκαν. 5

Καρμπονάροι. Όπως ο Κάλβος.

 

β´.
῾Στὴν στεριάν, ῾ς τὰ νησία

καλήτερα μίαν φλόγα
῾νὰ ἰδῶ παντοῦ χυμένην,
τρώγουσαν πόλεις, δάση,

λαοὺς καὶ ἐλπίδας. 10

γ´.

Καλήτερα, καλήτερα
διασκορπισμένοι οἱ Ἕλληνες
῾νὰ τρέχωσι τὸν κόσμον,
μὲ ἐξαπλωμένην χεῖρα
ψωμοζητοῦντες· 15

δ´.

Παρὰ προστάτας ῾νἄχωμεν.
Μὲ ποτὲ δὲν ἐθάμβωσαν
πλούτη ἢ μεγάλα ὀνόματα,

μὲ ποτὲ δὲν ἐθάμβωσαν
σκήπτρων ἀκτῖνες. 20

 

Αλλά βέβαια, τι κατάφερε τελικά ο Κάλβος;  Πικραμένος από τα χάλια της επανάστασης ξανάφυγε για Αγγλία και εκεί τελείωσε, παντρεμένος με μια “γριά Εγγλέζα δασκάλα” και ξεχασμένος απ’όλους. Τι να σας πω, πολύ γενναία τη βρίσκω αυτή την εξαφάνιση του Κάλβου. Την ώρα που όλο το Φαναριώτικο – λογιότατο σινάφι εφορμούσε για την κατάληψη των δημοσίων αξιωμάτων, αυτός αποσύρονταν στην Κέρκυρα. Και εκεί πάλι αναγνώριση στο έργο του δε βρήκε, δεν ταίριαζε στο γλωσσικό μοντέλο των Επτανησίων. Μια ζωή αγώνες και κυνήγι χωρίς καμιά εξαργύρωση. Πάντα μόνος και στην απέξω. Ιδιόρρυθμος, είπαν, μοναχικός, δύστροπος. Απλώς “δεν συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις” κατά τον Μίκη.

Αλλά καλύτερα από μένα θα τα πει ο Σεφέρης στο ποιήμα του
[Προμετωπίδα σὲ μιὰ ἀντιγραφὴ τῶν «Ὠδῶν»] (Τετράδιο Γυμνασμάτων Β΄)

«Θλίβει ὁ καπνὸς τὸ διάστημα γαλάζιον τῶν ἀέρων»- διαβάζω
Κάλβο, ποὺ τύπωσε στὰ ῾26 καὶ τὸν γνωρίσαμε στὰ ῾88·
καὶ ποὺ ἔμεινε ἀξομολόγητος στὰ γεροντάματα, σὰν ἕνα «ραγισμένο βάζο»,
στὰ χέρια μιᾶς γριᾶς Ἐγγλέζας δασκάλας, σύμβολο ἀκατάλυτο καὶ φριχτὸ

γιὰ ὅσους ἐπιμένουν νὰ γράφουν στίχους ἢ πρόζα ποὺ κανεὶς δὲν καταλαβαίνει,
καὶ γυρεύουν νὰ δοξαστοῦν, οἱ τυχάρπαστοι, ἀπὸ τοὺς λογάδες καὶ τοὺς σοφούς,
ἐνῶ θὰ νά ῾ταν χίλιες φορὲς προτιμότερο, καὶ ἡ τέχνη πολὺ πιὸ εὐτυχισμένη,
ἂν πήγαιναν στὴν Ἐκάλη νὰ μαζεύουν κούμαρα, ἢ στὴ Γλυφάδα νὰ ψαρεύουν ροφούς.

Τράνσβααλ, 11. 12. 1941

Έργα και ημέρες των Βαυαρών. Ο Κολοκοτρώνης φυλακή

Έτσι πρέπει. Να μεμψιμοιρούμε που σώθηκε ο τόπος; Τι κι αν διώχτηκαν από το στρατό κλωτσηδόν οι αγωνιστές του ’21 και ψωμολυσσούσαν, τι κι αν ο λαός  Συντάγματα ψήφισε και Αντιβασιλεία και Όθωνα βρήκε, τι κι αν τα “δάνεια” έφτασαν σε δυσθεώρητα ύψη; Ήρθαν οι Γερμανοί (μη μου πείτε οτι δεν είναι Γερμανοί οι Βαυαροί…) να οργανώσουν δημόσια διοίκηση, στρατό, παιδεία, υπουργεία για να λειτουργήσει τελικά  η αποικία. Και επειδή οι ιθαγενείς είναι εντελώς ανίκανοι και διεφθαρμένοι, τις θέσεις κλειδιά τις παίρνουν οι σοφοί Βαυαροί και μερικοί άνθρωποι της κατάστασης, οι φαναρολογιότατοι – ξενόφερτοι και αυτοί. Για να μας σώσουν βέβαια. Για το καλό μας.
Από αηδία πήγε ο Κάλβος. Όρκο παίρνω.