6 Μαρτίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού

                                                                                       Σχολικός εκφοβισμός
Οι κλήσεις στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 καθημερινά αυξάνονται σε σχέση με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού ή αλλιώς bullying . Γονείς, εκπαιδευτικοί και μαθητές καλούν ζητώντας συμβουλές για το πώς να διαχειριστούν τέτοια φαινόμενα, μέσα στα οποία νοιώθουν εγκλωβισμένοι.

Η απόκτηση γνώσης σε όλες τις καταστάσεις είναι το πρώτο και βασικό βήμα που πρέπει να γίνει για να μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις. Και στο σχολικό εκφοβισμό το πρώτο που πρέπει να ειπωθεί είναι τι δεν είναι σχολικός εκφοβισμός.

Σχολικός εκφοβισμός λοιπόν δεν είναι μια διαμάχη, σύγκρουση μεταξύ δυο μαθητών ή μαθητριών, δεν είναι το πείραγμα, το αστείο προς κάποιον συμμαθητή που γίνονται σε συγκεκριμένο χρόνο, δεν έχουν συνέχεια και δεν επηρεάζουν την συναισθηματική κατάσταση των παιδιών. Ο σχολικός εκφοβισμός είναι ένα πιο σύνθετο φαινόμενο που αυτό που τον ξεχωρίζει από το πείραγμα και τον τσακωμό, είναι η ένταση του, η διάρκεια του, η ανισορροπία δύναμης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και η συναισθηματική επίδραση που έχει πάνω στα παιδιά.

Με λίγα λόγια ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια κατάσταση επαναλαμβανόμενη, κατευθύνεται σε συγκεκριμένα παιδιά από παιδιά (πολλές φορές και ομάδα παιδιών) που υπερέχουν σωματικά και έχουν ως αποτέλεσμα το παιδί που εκφοβίζεται να νοιώθει απομονωμένο, να βιώνει άγχος και φόβο, να παρουσιάζει σχολική άρνηση και διάφορες συναισθηματικές δυσκολίες.

Γενικά ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να περιλαμβάνει :
–Χτυπήματα
-Απειλές, εκβιασμό, πειράγματα, παρατσούκλια, κοροϊδία , διάδοση φημών
-Εσκεμμένο αποκλεισμό μαθητών από διάφορες κοινωνικές και σχολικές δραστηριότητες,
-Σεξουαλική παρενόχληση
-Κλοπές ή και Ζημιές στα προσωπικά αντικείμενα του παιδιού που βιώνει εκφοβισμό
-Ηλεκτρονικό bullying / cyber bullying. Το cyberbullying είναι ο εκφοβισμός που προκαλείται διαμέσου της χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών, κινητών τηλεφώνων και άλλων ηλεκτρονικών συσκευών

Τις περισσότερες φορές τα παιδιά που βιώνουν εκφοβισμό δεν το λένε σε κανένα γιατί:
    –Ντρέπονται.
    -Η ντροπή είναι ένα συναίσθημα που ακολουθεί τον σχολικό εκφοβισμό καθώς τα παιδιά νοιώθουν ότι όλοι γελάνε μαζί τους
    -Φοβούνται.
  -Τα παιδιά θεωρούν ότι δεν μπορεί να γίνει κάτι και φοβούνται ότι ο οποιοσδήποτε χειρισμός θα θυμώσει το παιδί ή τα παιδιά      που  το εκφοβίζουν και τα πράγματα θα χειροτερεύσουν
   -Νοιώθουν ότι φταίνε.
   -Η σκέψη των παιδιών είναι ενοχική και ιδιαίτερα σε καταστάσεις βίας. Θεωρούν ότι εκείνα φταίνε, ότι εκείνα προκάλεσαν αυτή την κατάσταση
   -Σκέφτονται ότι θα απογοητεύσουν / στενοχωρήσουν τους γονείς τους.
Όλα τα παιδιά αποζητούν την αγάπη και τον θαυμασμό των γονιών τους. Θεωρούν λοιπόν ότι αν μάθουν οι γονείς τους αυτό που συμβαίνει θα απογοητευτούν και θα στενοχωρηθούν.

Γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει:
-Να παρατηρήσουν τη συμπεριφορά του παιδιού τους. Οποιαδήποτε ξαφνική και χωρίς εμφανή αιτία αλλαγή στη συμπεριφορά τους, στη διάθεση τους, στην όρεξη τους, στον ύπνο τους, στη γνώμη τους για κάποια άτομα, στη σχολική τους παρουσία, στην σχολική τους επίδοση πρέπει να τους προβληματίσει και διακριτικά να διερευνήσουν τι συμβαίνει.
–Εάν αντιληφθούν ότι το παιδί τους βιώνει εκφοβισμό θα πρέπει σε πλαίσιο ασφάλειας και εμπιστοσύνης να κουβεντιάσουν με το παιδί τους για την εμπειρία του και γενικά για το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού
-Να αποενοχοποιήσουν το παιδί.
-Να εξηγήσουν στο παιδί ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να του φέρεται έτσι
-Να επιβραβεύσουν το παιδί που συμμετείχε στην κουβέντα και αποκάλυψε σημαντικά πράγματα
-Να μην βάλουν το παιδί σε διαδικασίες αντεκδίκησης. Δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα
-Να αναδείξουν στο παιδί τη σημασία του να έχει επικοινωνία με το δάσκαλο και να εξηγήσουν τη διαφορά του «μαρτυράω» από το «ζητάω» βοήθεια
-Να θυμούνται ότι ο στόχος είναι να βοηθήσουν το παιδί τους και όχι να τιμωρηθεί το άλλο παιδί
-Να επικοινωνήσουν με το δάσκαλο
Σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056, δωρεάν και ανώνυμα, η οποία είναι στελεχωμένη με κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους και λειτουργεί όλο το 24ώρο.

Πηγή: ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Tο φαινόμενο που έχει αρχίσει να λαμβάνει διαστάσεις και στη χώρα μας και η αντιμετώπισή του πρέπει να κινηθεί τόσο προς το πλευρό των θυμάτων και την στήριξή τους, όσο και μακριά από τις εύκολες και ανέξοδες ενοχοποιήσεις των θυτών, που και αυτοί θύματα είναι, από πολλές απόψεις.

Μόνο με ενεργοποίηση της μαθητικής και εκπαιδευτικής κοινότητας, της πολιτείας και της οικογένειας μπορεί να καταπολεμηθεί , να εξηγηθεί και κυρίως να προληφθεί η ενδοσχολική βία.

• Τις πρώτες μέρες της σχολικής χρονιάς παίξαμε Παραδοσιακά παιχνίδια  <<Γύρω-γύρω όλοι…>>,
• << Η μικρή Ελένη >> και παιχνίδια γνωριμίας ( π.χ. όλα τα παιδιά σε κύκλο η νηπιαγωγός λέει Καλημέρα και το όνομά της με μια κίνηση ,
•         την οποία θα μιμηθούν όλα τα παιδιά,  συνεχίζουν με τον ίδιο τρόπο).
• Ένα λάστιχο γίνεται άμαξα μέσα στην οποία χωρούν όλοι. Πρώτη μπαίνει στην άμαξα η νηπιαγωγός λέγοντας το όνομά της και το εξής τραγούδι του Μανώλη Φιλιπάκη <<Τρέχω ,τρέχω και καλπάζω και τον κόσμο όλο γυρνώ χάρισέ μου το όνομά σου για να το’χω φυλακτό >>.

Η άμαξα σταματά μπροστά σε κάθε παιδί μας χαρίζει το όνομά του μπαίνει στην άμαξα και ούτω καθεξής.

Διαβάσαμε τα εξής βιβλία για τις κοινωνικές αξίες και για την ομαλή ένταξη των νηπίων στο σχολικό περιβάλλον:

• << 20 αξίες της ζωής >> εκδόσεις  Άγκυρα
• << Οι λέξεις δεν είναι για να πληγώνουμε >> της Ελίζαμπεθ Βέρντικ
• << Καλοί τρόποι ή Γαϊδουριές >> και
• <<Καλοί τρόποι ή γουρουνιές >> της Σοφίας  Ζαραμπούκα
• << Οι καλοί Τρόποι για τα μικρά παιδιά >> εκδόσεις Στρατίκη
• <<Ο Πάνω και ο Κάτω >>  ( ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ )
• εκδόσεις μικρή ΜΙΛΗΤΟΣ
• <<Άλλος για το πλοίο >> (ΣΥΝΤΡΟΦΙΚΟΤΗΤΑ )
• εκδόσεις μικρή ΜΙΛΗΤΟΣ
• << Μαθαίνω να είμαι υπεύθυνος >> εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί

 Τα οποία μας βοήθησαν να συζητήσουμε με τα παιδιά για τους καλούς τρόπους επικοινωνίας, συνύπαρξης, συντροφικότητας και αλληλοσεβασμού, ώστε να διαμορφώσουμε και να αναρτήσουμε τους κανόνες καλής συμπεριφοράς και καλής λειτουργίας της τάξης, καθώς και πίνακες πληροφόρησης για το πόσοι και πότε μπορούν να παίζουν στις γωνιές .

 Την εβδομάδα του εορτασμού της επετείου της 28^ης Οκτωβρίου 1940 περάσαμε μηνύματα ειρήνης και συμφιλίωσης των λαών. Τα παιδιά συζήτησαν εικόνες Πολέμου και Ειρήνης που τους παρουσίασαν οι νηπιαγωγοί και διατύπωσαν τις απόψεις τους για τις αρνητικές συνέπειες του πολέμου-βίας και τα οφέλη της ειρήνης.

• Σε φύλλο εργασίας έκοψαν εικόνες πολέμου-βίας και εικόνες ειρήνης τις οποίες κόλλησαν στη σωστή στήλη
• Τραγουδήσαμε το ποίημα του ΝΑΙ και του ΟΧΙ σε μουσική του Λουκιανού Κελαηδόνη
• Με αφορμή το παραπάνω τραγούδι-ποίημα καταγράψαμε σε δυο στήλες λέξεις ειρήνης  στις οποίες λέμε ΝΑΙ και λέξεις πολέμου-βίας στις οποίες λέμε ΟΧΙ
• Κατασκευή << Η παλάμη της Ειρήνης >> έκοψαν σε χαρτόνι κάνσον μια παλάμη στην οποία ζωγράφισαν το σύμβολο της ειρήνης και έγραψαν μηνύματα.
• Διαβάσαμε  τα εξής βιβλία :

                    <<Η πόλη που έδιωξε τον Πόλεμο>> εκδόσεις Πατάκη

                     <<Το δάσος με τους κισσούς >> εκδόσεις μικρή Μίλητος

                    << Ειρήνη του Αριστοφάνη >> της  Σοφία Ζαραμπούκα

• Γιορτάσαμε την Παγκόσμια ημέρα του παιδιού 11/12/13.
• Αναρτήσαμε αφίσα της <<UNISEF >> .
• Έγινε συζήτηση για τα δικαιώματα των παιδιών τα οποία και καταγράψαμε.
• Λύσαμε το σταυρόλεξο με τις λέξεις ειρήνη,αγάπη,φιλία, παιχνίδι, τροφή,σεβασμός,σχολείο

 Η ενασχόλησή τις δυο  προηγούμενες εβδομάδες με το project <<Τα παιδιά όλου του κόσμου η χαρά της γης >> μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τα παιδιά της γης ,τα ήθη και έθιμα ,τον τρόπο ζωής τους, τις συνήθειές τους, ακούσαμε τα τραγούδια τους ,την μουσική τους.

•   Κάναμε ένα νοητό ταξίδι στον κόσμο με τον Πιπίνο και την Υδρόγειο Σφαίρα.
•   Εντοπίσαμε τις χώρες που κατοικούν τα παιδιά της γης πάνω σε ένα παγκόσμιο χάρτη...
•   Με την βοήθεια του Η/Υ και του διαδικτύου είδαμε  σε βίντεο π.χ τον τρόπο ζωής των Εσκιμώων και ακούσαμε τραγούδια τους.
•   Ακούσαμε το τραγούδι του Φιλιπάκη  <<Καλημέρα φιλαράκιχαιρετώ το γειτονάκι … >>.
•   Μάθαμε και διαβάσαμε την λέξη Καλημέρα (Ελληνικά,Αγγλικά,Ιταλικά,Γαλλικά,Αλβανικά,Γερμανικά,Ισπανικά).
•   Παίξαμε το εξής παιχνίδι: Απλώσαμε στο πάτωμα καρτέλες με τις παραπάνω καλημέρες. Βάλαμε μουσική και στο σταμάτημα της, διάλεξαν μια καρτέλα και έπρεπε να μας την διαβάσουν.
•   Με τα μουσικοκινητικά παιχνιδοτράγουδα και την μουσική του Σακελλαρίδη,γίναμε Ινδιάνοι,Ισπανοί και Κινέζοι.
•   Ζωγράφισαν σε χαρτί Α3 την Υδρόγειο Σφαίρα και τα παιδιά της γηςπιασμένα χέρι-χέρι να χορεύουν γύρω της.Έδωσαν και τον τίτλο του θέματος << Τα παιδιά της γης η χαρά της ζωής>> .
•   Στη συνέχεια δραματοποίησαν το γνωστό τραγούδι << Αν όλα τα παιδιάτης γης πιάναν’ γερά τα χέρια κορίτσια αγόρια…>>

  Διαβάσαμε βιβλία-παραμύθια όπως:

• << Ο Ρίκο-Κοκορίκο >> για την ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ εκδόσεις μικρή ΜΙΛΗΤΟΣ
• <<Ο ΄Ελμερ ο Παρδαλός ελέφαντας >>
• << Η Μίλι ,ο Μόλι και ο ΄Αλφ >> για τον ρατσισμό
• <<Το Γαϊτανάκι >> της Ζωρζ Σαρή

Μέσα από τα οποία  αναδείχθηκε η σημασία της διαφορετικότητας, η ισότητα,το αίσθημα της αδελφοσύνης και της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών και των παιδιών όλου του κόσμου. Πέρασαν μηνύματα κατά της βίας ,της προκατάληψης, κατά του ρατσισμού και κάθε είδους διακρίσεων.

Σήμερα ξεκινήσαμε διαβάζοντας το βιβλίο<< Tα χέρια δεν είναι για να δέρνουμε >>  της Μάρτιν Αγκάσι

Στην συνέχεια είδαμε,σχολιάσαμε και προβληματιστήκαμε με διάφορες εικόνες που δείχνουν διαφορετικές συμπεριφορές.

Ήρθαμε στην θέση του “θύματος ” καταλάβαμε τα αισθήματά του (ενσυναίσθηση) και αποφασίσαμε ποιο είναι το σωστό και δίκαιο.

  Υποσχεθήκαμε ότι θα είμαστε πάντα αγαπημένοι, θα σεβόμαστε, θα δεχόμαστε τον άλλον όπως είναι και θα συνεργαζόμαστε

όπου και όταν χρειάζεται. Σύμφωνοι, δώσαμε τα χέρια σαν καλοί φίλοι και αναρτήσαμε την παρακάτω αφίσα