Αγωνία και Αγώνας

Κυριακή Ι’ Ματθαίου, Ηθικοφιλοσοφική προσέγγιση με απλούς λόγους

του Ιωάννου Π. Μπουγά, Θεολόγου.

Ο ασθενής της σημερινής ευαγγελικής διηγήσεως αγωνιά. Αγωνία είναι η θλιβερή εμπειρία που δοκιμάζει ο άνθρωπος μπροστά στο δίλλημα της αιώνιας καταδίκης η της αιώνιας σωτηρίας όπως λέγει και ο φιλόσοφος Κίρκεγκωντ. Εμπειρία, η οποία βιώνεται έντονα όταν ο άνθρωπος ξεψυχά. Κάτι παρόμοιο νοιώθει ο δαιμονιζόμενος, αλλά και ο κάθε άνθρωπος κάθε εποχής και τόπου που τυραννιέται από τα πάθη.
Τι κάνει ο δαιμονιζόμενος; αφρίζει τρίζει τους οδόντας, ξεραίνεται, πέφτει στο νερό, στην φωτιά, χαροπαλεύει. Το ίδιο πάσχει και ο κατεχόμενος από τα πάθη.
Ας δούμε τις μορφές των παθών πλεονεξία, σαρκολατρία και υπερηφάνεια. Η κίνηση προς απόκτηση του πλούτου, η επίδειξη της σάρκας, η εγωιστική απόλαυση των αποκτηθέντων προκαλούν αγωνία.
Ο πλεονέκτης ριψοκινδυνεύει τα πάντα για να αποκτήσει το ποθούμενο και να θησαυρίσει, δεν κοιμάται, δεν ησυχάζει, αγωνιά. Ο υπερήφανος ξεψυχά για ένα μπράβο για ένα νεύμα, για ένα χαμόγελο στενοχωριέται όμως όταν δει απέναντι του στάση σοβαρή και όχι κολακευτική του εγωισμού του. Αγωνιά και αυτός για ένα ζήτω, ή για να αναφέρουμε και ένα παράδειγμα από την σύγχρονη ζωή, ο υπερήφανος αγωνιά και πολλές φορές είναι η μόνη του ασχολία, αν οι φίλοι του δηλώσουν ότι τους αρέσει και η πιο βλακώδης ανάρτησή του στο Facebook.

Αλλά και αν κατορθώσει τον επιδιωκόμενο πλούτο ο πλεονέκτης, ο σαρκολάτης την ικανοποίηση της σάρκας, ο υπερήφανος τα λιβανίσματα των συμφεροντολόγων θαυμαστών του, τότε ξεκινά μια νέα κατάσταση αγωνίας. Η διατήρηση των αποκτηθέντων. Πόσο ρευστά είναι τα υλικά αγαθά και πρόσκαιρα για τον πλεονέκτη ;
Ρευστότερη και η ανθρώπινη καρδιά αλλά και η γνώμη των ανθρώπων πάνω στην οποία στηρίζει ο υπερήφανος την την δόξα του και το ωσαννά δεν αργεί να μεταβληθεί σε άρον – άρον σταύρωσον αυτόν. Αλλά και αν αποκτηθούν και αν διατηρηθούν, νέα αγωνία εγείρεται ενώπιον του ανθρώπου ο κορεσμός. Ο κορεσμός φέρνει την αηδία και η αηδία του πλεονέκτη στρέφεται στα υλικά αγαθά, σιχαίνεται, υποτιμά την αξία της ύλης, την οποία διδάσκουν οι Πατέρες της Εκκλησίας πρέπει να σεβόμαστε, ο σαρκολάτης σιχαίνεται τον εαυτό του και τη ζωή του, πολλές φορές δε επιθυμεί και την στέρηση της ζωής βλέποντας το σώμα του να φθείρεται, ο δε υπερήφανος κορεσμένος από τους επαίνους που δεν αξίζει, βλέποντας ότι δεν είναι ειλικρινείς, αλλά ψεύτικοι αρχίζει να επιτίθεται κατά των συνανθρώπων του και στο τέλος ενίοτε τρελαίνεται.

Πως όμως αντιμετωπίζεται η αγωνία, ποια είναι η θεραπεία της;

Ο αγώνας.

Αγώνας να αποσπασθούμε από τα υλικά πράγματα του κόσμου τούτου οι επιθυμίες των οποίων προκαλούν την αγωνία αλλά και αγώνας για να προσκολληθούμε στον Χριστό και στην Εκκλησία Του, γιατί η καρδιά μας μετά από την απομάκρυνση από τα επίγεια θέλει κάπου να ακουμπήσει, να αναπαυθεί. Ο Χριστός αυτό συνιστά στην σημερινή ευαγγελική περικοπή τον αγώνα με νηστεία για
να ξεκολλήσουμε από τα επίγεια και προσευχή για να κολλήσουμε στον Θεό.
Με την νηστεία θα περιορίσουμε τις επιθυμίες μας και θα αποφύγουμε την αγωνία. Ο πλεονέκτης αν γίνει ολιγαρκής αισθάνεται χαρά στην απλότητα, ο σαρκολάτρης αν περιορίσει την αγάπη του για την σάρκα θα νοιώθει ηρεμία, ο υπερήφανος αγωνιζόμενος να είναι καλός, χωρίς να πολυσκοτίζεται για να επιδεικνύεται, έχει ήρεμη την συνείδησή του και αισθάνεται βαθειά χαρά.
Αλλά και πάλι μόνο με τον αγώνα περιορισμού των παθών δεν θα καταφέρουμε να απαλλαγούμε από αυτά, χρειάζεται και ο αγώνας της προσευχής. Με την προσευχή και κυρίως με την συμμετοχή μας στην Θεία Ευχαριστία καταθέτουμε στον Χριστό και στους συνανθρώπους τα λάθη μας και λέμε: Θεέ μου βλέπω ότι είναι συμφέρον μου να περιορίσω τις επιθυμίες μου γιατί με καταστρέφουν. Δεν έχω όμως την δύναμη. Ενίσχυσε με Θεέ μου στον αγώνα μου να βλέπω, ότι ο εγωισμός με οδηγεί στον εξευτελισμό. Συγκράτησε με στον κατήφορο της εγωπάθειας. Προσευχή που με το μυστήριο της Θειας Ευχαριστίας απευθύνεται και στους συνανθρώπους μας και βιώνεται μαζί με αυτούς στην Εκκλησιαστική σύναξη. Η προσπάθεια αυτή απαλλαγής από τα πάθη είναι ένας καθημερινός αγώνας και για να μπορούμε να αγωνιζόμαστε πρέπει να καταφεύγουμε στον Χριστό και στην Εκκλησία
μας διότι απόσπαση από τα εγκόσμια χωρίς προσκόλληση στον Θεό είναι ατελής και πολλές φορές οδηγεί σε λαθεμένα μονοπάτια. Ας αγωνιζόμαστε λοιπόν τον αγώνα της μετανοίας αν θέλουμε να ξεφύγουμε από την αγωνία της αμαρτίας.

Πηγή: http://www.amen.gr/article/agonia-kai-agonas