Περί Φυσικής

Ο «αλχημιστής» φυσικός

Ο Νεύτων, ένα από τα σημαντικότερα πνεύματα της Φυσικής και γενικότερα των θετικών επιστημών, απέκτησε φήμη με το έργο του που δημοσιεύτηκε το 1687 «Philosophiae naturalis principia mathematica», στο οποίο παραθέτει 3 αξιώματα της Μηχανικής που διατύπωσε ο ίδιος και τον ήδη από το έτος 1666 διατυπωμένο ομώνυμο νόμο της βαρύτητας.

Αυτές οι ανακαλύψεις του μεγάλου ερευνητή αποτέλεσαν επιστημονική επανάσταση και επηρέασαν τις μετέπειτα ερευνητικές προσπάθειες σε όλους τους επιστημονικούς τομείς. Οι νόμοι του Νεύτωνα για την κίνηση συμπληρώθηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα με τη Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν, για την περίπτωση πολύ μεγάλων ταχυτήτων. Μια ακόμα ανακάλυψη του Νεύτωνα που εντυπωσίασε, αφορά τη φύση του ηλιακού φωτός ως σύνολο επιμέρους μονοχρωματικών ακτινοβολιών. Αλλά και στα Μαθηματικά είχε σημαντικές εργασίες, γνωστότερη από τις οποίες είναι το ομώνυμο διώνυμο. Με τον επίσης μεγάλο Μαθηματικό και φιλόσοφο Λάιμπνιτς ήρθε ο Νεύτων σε σύγκρουση για τα πρωτεία στην ανακάλυψη του Διαφορικού Λογισμού, τον οποίο, όπως σήμερα γνωρίζουμε, ανακάλυψαν και οι δύο παράλληλα και ανεξάρτητα.

Ο Νεύτων ήταν στους σύγχρονούς του ελάχιστα αγαπητός, λόγω ιδιοτροπιών και του αυταρχικού του χαρακτήρα. Μετά τα 70 χρόνια του ανέλαβε τη διοίκηση του βρετανικού νομισματοκοπείου, το οποίο είχε και αρμοδιότητα για τη δίωξη των παραχαρακτών, μέχρι την επιβολή και της θανατικής ποινής. Ο Νεύτων φρόντιζε να επιβάλλεται σχεδόν πάντα αυτή η ποινή και υπέγραφε όλες τις εντολές εκτελέσεως, χωρίς ποτέ να δεχτεί μετατροπή της σε μακροχρόνια φυλάκιση.

Λιγότερο γνωστός είναι ο Νεύτων για τις αστρολογικές και αλχημιστικές μελέτες και για τη θρησκοληψία του. Πίστευε κατά λέξη όλα τα ιερά βιβλία και προσπαθούσε επί 50 χρόνια να «υπολογίσει», όπως δείχνουν εκτεταμένα κείμενα και σημειώσεις που βρέθηκαν μετά το θάνατό του (περί τις 4.500 σελίδες), πότε θα γίνει η δεύτερη παρουσία που επαγγέλλεται η Καινή Διαθήκη. Κάποια στιγμή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό θα συμβεί το έτος 2060 και ότι τότε θα αρχίσει η χιλιετής βασιλεία των αγίων! Ο Νεύτων προέβλεψε στα γραπτά για τον εαυτό του μια θέση ανάμεσά τους…

Για να κατανοήσει κάποιος τη βαρύτητα της κρυφής αυτής πλευράς του Άγγλου επιστήμονα, αξίζει να αναφέρουμε ότι από το σύνολο του έργου του που αριθμεί 10 εκατομμύρια λέξεις, τα 4 εκατομμύρια λέξεις αφορούν σε θεολογικά κείμενα και άλλο ένα εκατομμύριο λέξεις είναι αλχημικά κείμενα.

Όλα αυτά τα χρόνια η πιο βαθιές και εσωτερικές μελέτες και απόψεις του Νεύτων έμειναν στην αφάνεια, καθώς φαίνεται ότι δεν ταίριαζαν με τις επιστημονικές απόψεις της σύγχρονης σκέψης.

Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, τον περισσότερο χρόνο του τον αφιέρωσε στα θεολογικά του συγγράμματα, από τα οποία ξεχωρίζουν τα χειρόγραφά του για την «Αποκάλυψη» του Ιωάννη, όπως αυτά για την «πόρνη της Βαβυλώνας» και τα τέρατα με τα δύο ή τα δέκα κέρατα.

Βλέποντας αναλυτικά τις θεολογικές απόψεις του Νεύτων, θα τις βρει κανείς αρκετά αντι-καθολικές, ενώ παράλληλα φαίνεται εμμένει να αναφέρεται στον «Ένα και Μοναδικό Πατέρα Θεό» απορρίπτοντας το δόγμα της Αγ. Τριάδας. Επίσης ασκεί αυστηρή κριτική στη πρώιμη εκκλησιαστική ιστορία (μεταξύ 3ου και 5ου αιώνα), κατά την οποία θεωρεί ότι ο Χριστιανισμός έχασε τις βάσεις του.

Πολύ πιθανόν αυτές οι «επικίνδυνες» απόψεις του να έκαναν κάποιους να υποστηρίξουν την κατάσταση «γεροντικής άνοιας» του συγγραφέα. Πάντως σίγουρα αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Άγγλος επιστήμονας και φιλόσοφος δεν επιδείκνυε το έργο του στο ευρύ κοινό, αλλά φρόντιζε να το κρατάει μυστικό, διακινώντας τις απόψεις του σε πολύ κλειστούς κύκλους στην Αγγλία ή έξω από αυτήν.

Μέσα από την παρουσίαση του συνόλου του έργου του Νεύτων φαίνεται ότι το να χαρακτηριστεί απλά «επιστήμονας» είναι «λίγο» αν όχι ανακριβές. Στην πραγματικότητα ο Νεύτων ήταν ένας «φυσικός φιλόσοφος», ένας διανοητής που πάσχισε να ανακαλύψει τα μυστικά της φύσης, χωρίς να διαχωρίζει τον άνθρωπο και τη Φύση, από τον Θεό – όπως κάνει σε γενικές γραμμές η επιστήμη των τελευταίων αιώνων.

Το φάσμα των ενασχολήσεών του ταιριάζει περισσότερο με αυτό των προσωκρατικών φιλοσόφων και καθόλου με αυτό ενός σύγχρονου «επιστήμονα», αποκαλύπτοντας έτσι και τις ρίζες και το αληθινό νόημα των όρων «Φιλοσοφία» και «Επιστήμη». Με άλλα λόγια η Φιλοσοφία για τον Νεύτων δεν ήταν ακόμα μία – θεωρητική – επιστήμη, αλλά η ίδια η αναζήτηση της Σοφίας, που αγκαλιάζει και συνθέτει κάθε ακτίνα του ανθρώπινου πνεύματος, όπως η επιστήμη και η θρησκεία.

Πηγή: focusmag.gr

~ από Μάνος Ψαρουδάκης στις Δεκέμβριος 8, 2010 .