Επιστροφή σε Προγραμματισμός

Οι στόχοι της Φυσικής Αγωγής

Οι στόχοι της Φυσικής Αγωγής στο σχολείο

Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας οι στόχοι της Φυσικής Αγωγής είναι

  • Υγειινολογικός: Η ένταξη σε κατάλληλα καθοδηγούμενες φυσικές δραστηριότητες και αθλήματα μπορούν να καλλιεργήσουν την υιοθέτηση υγιών συμπεριφορών συμπεριλαμβανομένου της αποφυγής από το κάπνισμα, χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών και βίαιης συμπεριφοράς όπως επίσης την υιοθέτηση υγιούς διατροφής, επαρκούς ξεκούρασης και καλύτερων πρακτικών ασφάλειας.
  • Σωματικός: Η τακτική φυσική δραστηριότητα οικοδομεί υγιή οστά, μυς και συνδέσμους, βοηθάει στον έλεγχο του βάρους, στη μείωση του λίπους και στην ανάπτυξη αποτελεσματικής λειτουργίας της καρδιάς και των πνευμόνων.
  • Ψυχοκινητικοί:
    • Η τακτική σωματική άσκηση διευκολύνει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων κίνησης και βοηθά στην πρόληψη και έλεγχο των συναισθημάτων άγχους και κατάθλιψης.
    • Η συμμετοχή σε παιχνίδια και αθλήματα δίνουν στους νέους ευκαιρίες για φυσική αυτό-έκφραση, αυτοπεποίθηση, ανακούφιση από ένταση, επίτευξη, κοινωνική αλληλεπίδραση, εκμάθηση του πνεύματος αλληλεγγύης και τίμιου παιχνιδιού.
  • Γνωστικός: Τα παιδιά που είναι περισσότερο φυσικά δραστήρια έχουν καλύτερη σχολική επίδοση.
  • Βιωματικός:
    • Οι μορφές φυσικής δραστηριότητας που αποκτούνται στην παιδική ηλικία και στην εφηβεία είναι πιο πιθανό να διατηρούνται σ’ όλη τη ζωή, εξασφαλίζοντας έτσι τη βάση για φυσικά δραστήρια και υγιεινή ζωή.
    • Οι ανθυγιεινοί τρόποι ζωής – περιλαμβανομένου και του καθιστικού τρόπου ζωής, φτωχής διατροφής και κατάχρησης ουσιών που υιοθετούνται σε νέα ηλικία, είναι πιθανό να συνεχίζουν στην ενήλικη ζωή.

«Οι σκοποί τη σχολικής φυσικής αγωγής επιδιώκουν την ισορροπημένη ψυχοκινητική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη των μαθητών και την ομαλή τους ένταξη στην κοινωνία.»

Τα αναλυτικά προγράμματα σε πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια

Τα αναλυτικά προγράμματα του 1990 για τη Δευτεροβάθμια και Πρωτοβάθμια Εκπ/ση, όσο και τα τελευταία Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Α.Π.Σ.) της Φυσικής Αγωγής για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγράμματος Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.), και τα Α.Π.Σ. της Πιλοτικής Εφαρμογής του 2011-12  παρουσιάζουν ένα ευρύ πλαίσιο αξιακών προσανατολισμών, οι οποίοι σε γενικές γραμμές δεν διαφοροποιούνται ιδιαίτερα από τους στόχους της Π.Ο.Υ.

Τα προγράμματα του 1990

Οι κεντρικοί στόχοι  των προγραμμάτων του 1990 ορίζονται ακολούθως:

  • Η Φ.Α. στο γυμνάσιο (και Λύκειο) αποσκοπεί με τις γυμναστικές αθλητικές και άλλες κινητικές δραστηριότητες να αναπτύξει ισόρροπα κι αρμονικά τις σωματικές, ψυχικές και πνευματικές δυνάμεις των μαθητών και να τους καταστήσει ικανούς να ενταχθούν αρμονικά και ωφέλιμα στο κοινωνικό σύνολο

Αντίστοιχη είναι η διατύπωση για τους στόχους της Φ.Α. στο πρόγραμμα σπουδών της Φ.Α. για το Δημοτικό του 1995:

  • Ο σκοπός της διδασκαλίας της Φ.Α. στο δημοτικό σχολείο είναι μέσα από ποικίλες κινητικές και αθλητικές δρστηριότητες να βοηθήσει κατά προτεραιότητα στη σωματική ανάπτυξη των μαθητών και να συμβάλλει στην ψυχική και πνευματική τους καλλιέργεια καθώς και την αρμονική τους ένταξη στην κοινωνία.

Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών

Οι σκοποί της Φ.Α. διατυπώθηκαν αντίστοιχα στα προγράμματα Δ.Ε.Π.Π.Σ. για την υποχρεωτική εκπαίδευση (Δημοτικό και Γυμνάσιο). Να τονίσουμε ότι στα Δ.Ε.Π.Π.Σ., για πρώτη φορά, αντιμετωπίζονται η πρωτοβάθμια και κατώτερη/lower/δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως ενιαίο σύνολο υποχρεωτικής εκπαίδευσης

  • Ο σκοπός της Φ.Α. στην υποχρεωτική εκπαίδευση είναι να συμβάλει κατά προτεραιότητα στη σωματική ανάπτυξη των μαθητών και παράλληλα να βοηθήσει στην ψυχική και πνευματική τους καλλιέργεια καθώς και την αρμονική ένταξή τους στην κοινωνία.

Πιλοτική Εφαρμογή Νέων Προγραμμάτων Σπουδών

«Νέο Σχολείο»

Οι σκοποί της Φ.Α. τέλος ορίζονται στο Π.Σ. της Φ.Α. των πιλοτικών προγραμμάτων ως εξής:

  • Το Π.Σ. σχεδιάστηκε αποβλέποντας να αναπτύξει παράλληλα με τον κινητικό τομέα, τον γνωστικό, τον αντιληπτικό, τον συναισθηματικό και τον κοινωνικό τομέα της προσωπικότητας του νέου ατόμου, αποσκοπώντας στην ανάπτυξη αυτών των στοιχείων που σήμερα θεωρούνται αναγκαία για την επιτυχή αντιμετώπιση των προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών της ενήλικης ζωής.

Συνθέτοντας στόχους σκοπούς και προτεραιότητες

Ας  συμφωνήσουμε σε ένα γενικότερο πλαίσιο αυτονόητων, σύμφωνα με το οποίο η φυσική άσκηση ενισχύει την υγεία μέσω βιολογικών προσαρμογών, συμβάλλει στην κινητική επιδεξιότητα  και επηρεάζει ευνοϊκά τη σωματική διάπλαση και προάγει την υγεία των παιδιών. Σύμφωνα με μελέτες, επιδρά άμεσα και έμμεσα στην ψυχική ισορροπία, επηρεάζει τη θετική ανάπτυξη των  συναισθηματικών ικανοτήτων, μειώνει το άγχος, βελτιώνει τη διάθεση και ενισχύει την κοινωνικοποίηση των ατόμων. Παράλληλα, στο γνωστικό επίπεδο, αφ’ ενός βελτιώνει την ικανότητα των παιδιών να ανταποκρίνονται στα γνωστικά ερεθίσματα και αφ’ ετέρου παρέχει τόσο τις γνώσεις τα για τις αθλητικές διαδικασίες, την υγεία, τη βιολογία, κ.α. όσο και διαθεματικά γενικότερες γνώσεις για την καθημερινή ζωή του παιδιού.

Για την επίτευξη του γενικού σκοπού της Φ.Α. καθορίζονται ειδικοί σκοποί του μαθήματος, οι οποίοι κατανέμονται σε τρεις τομείς:

  • Τον ψυχοκινητικό/σωματικό που αφορούν στην
    • Ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων (βασικές κινήσεις και σταδιακά πιο σύνθετες
    • Ανάπτυξη των συντονιστικών ικανοτήτων (ταχύτητα αντίδρασης, ρυθμός, ισορροπία, προσανατολισμός, κιναίσθηση
    • Ανάπτυξη των αντιληπτικών ικανοτήτων (κιναίσθηση, χρήση των αισθήσεων και της ισορροπίας)
    • Ανάπτυξη των φυσικών ικανοτήτων (δύναμη, ταχύτητα, αντοχή, ευλυγισία, αερόβια ικανότητα)
    • Προαγωγή της υγείας και της ευεξίας
    • Τον συναισθηματικό/κοινωνικό τομέα όπου
      • Μέσω των κινητικών δεξιοτήτων προωθούν τη μη λεκτική επικοινωνία
      • Μέσω της συμμετοχής σε αθλοπαιδιές, παιχνίδια και φυσικές δραστηριότητες αναπτύσσουν συναισθηματικές και κοινωνικές δεξιότητες όπως την επικοινωνία, τη συνεργασία, το ομαδικό πνεύμα, την αυτοπειθαρχία, την επιμονή, τη θετική αυτοαντίληψη, την ισότιμη συμμετοχή, τη διεκδίκηση, το σεβασμό των κανόνων κ.α.
      • Μέσω της συμμετοχής σε ανταγωνιστικές και συνεργατικές αθλητικές δραστηριότητες αναπτύσσουν ηθικές αξίες όπως  τιμιότητα, δικαιοσύνη, αποδοχή της διαφορετικότητας, σεβασμός του αντιπάλου, συνετή αντιμετώπιση της νίκης και της ήττας κ.α.
      • Αποκτούν βιώματα και συνήθειες δια βίου άθλησης
      • Αναπτύσσουν τη φαντασία και της δημιουργικότητα τους ως ανταπόκριση σε προβλήματα που θέτει ο εκπαιδευτικός γύρω απ’ την κίνηση, τις σωματικές δεξιότητες κ.α.
      • Τον γνωστικό  όπου βασικές παράμετροι είναι
        • Η κατανόηση των εννοιών της Φ.Α. όπως η φυσική δραστηριότητα, η φυσική κατάσταση κ.α.
        • Η απόκτηση γνώσεων σχετικά με τη Φ.Α. και τον Αθλητισμό όπως κανονισμοί διαφόρων αθλημάτων, τεχνικές και τακτικές ομαδικών και ατομικών αθλημάτων, βιομετρικές και εργοφυσιολογικές προσαρμογές κ.α., γνωριμία με τα ολυμπιακά ιδεώδη και το ολυμπιακό κίνημα κ.α.
        • Η διασύνδεση των γνώσεων γύρω από τον παραδοσιακό χορό, τη μουσική και το τραγούδι με τις διαφορετικές κουλτούρες και παραδόσεις των λαών
        • Η απόκτηση βασικών γνώσεων υγιεινής όπως θέματα υγιεινής διατροφής, διασύνδεσης φυσικής δραστηριότητας και καλής φυσικής κατάστασης, ζητήματα γύρω από το κάπνισμα, την παχυσαρκία κ.α.
        • Η απόκτηση βασικών γνώσεων πρώτων βοηθειών

Φυσικά, όταν αναφερόμαστε στους στόχους της Φ.. στο σχολείο δεν πρέπει να  παραλείπουμε να καταγράφουμε ως προτεραιότητα στους στόχους της

  • την ανάπτυξη του σχολικού αθλητισμού και
  • την ανάδειξη και  την τόνωση της ψυχαγωγικής διάστασης της Φ.Α.

Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε τελικά, είναι ότι η διδασκαλία της Φ.Α., πέρα από γενικούς σκοπούς και ειδικότερους στόχους πρέπει να επικεντρώνεται στο να κάνει τη φυσική δραστηριότητα μια θετική εμπειρία για όλους τους μαθητές ειδικά για αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, όπως είναι τα παιδιά με μειωμένες φυσικές ικανότητες, μεγαλύτερο βάρος από το «κανονικό», με προβλήματα ένταξης και ανασφάλειες. Αυτό που τελικά καθορίζει την επιτυχία του διδάσκοντος  είναι το αν θα έχει βοηθήσει τα παιδιά να αποδεχθούν τις αξίες ενός υγιεινότερου τρόπου ζωής και να αναπτύξουν συμπεριφορές δια βίου άσκησης.

Μόνιμος σύνδεσμος σε αυτό το άρθρο: https://blogs.sch.gr/meniek64/?page_id=41

Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση του email σας δεν θα δημοσιευθεί.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση