31 Μαΐου 2017
Έρευνα
Το Σχολείο του Μέλλοντος
Το Σχολείο του Μέλλοντος
Θα αρχίσω να αναπτύσσω τις σκέψεις μου θέτοντας την ερώτηση «Πώς οραματίζομαι το σχολείο του μέλλοντος;» και θα εστιάσω στη λέξη οραματίζομαι. Το σχολείο του μέλλοντος πρέπει να δίνει στους νέους οράματα, προοπτικές, ελπίδες. Οι νέοι θα συμβάλλουν στην εξέλιξη και στην ευημερία της κοινωνίας και γι’ αυτό είναι επιβεβλημένο το σχολείο, οι εκπαιδευτικοί του, να του παρέχουν τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του οραματίζοντας το μέλλον της κοινωνίας. Αναφέρθηκα σε δύο βασικές συνιστώσες, στο σχολείο και στους εκπαιδευτικούς, οι οποίες αποτελούν τους θεμέλιους λίθους για την ανασυγκρότηση και την εξέλιξη της εκπαιδευτικής διαδικασίας που θα συνδιαμορφώσουν την ταυτότητα του μελλοντικού σχολείου καθιστώντας το εκκολαπτήριο ελεύθερων και δημιουργικών ανθρώπων.
Η επίσημη εκπαιδευτική πολιτική του κράτους με τη διαμόρφωση σχολικών προγραμμάτων σπουδών που στόχο έχουν τη συσσώρευση τεράστιου όγκου γνώσεων και πληροφοριών χωρίς νόημα και η επίδραση λανθασμένων κοινωνικών προτύπων λειτουργούν ως τροχοπέδη στην εξέλιξη της πορείας του μαθητή. Ο ενεργά επιμορφούμενος και καταρτισμένος εκπαιδευτικός διαμεσολαβεί μεταξύ του επίσημου κράτους και του μαθητή, έχει τη μοναδική δυνατότητα να παρέμβει στη μαθησιακή διαδικασία και στη διαμόρφωση της προσωπικής τροχιάς μάθησης του κάθε μαθητή με σκοπό την εκκόλαψη συνειδητοποιημένων ελεύθερα σκεπτόμενων πολιτών και τη λειτουργική εκπαιδευτική ανασυγκρότηση από «κάτω» προς τα «πάνω». Ο εκπαιδευτικός θα επιλέξει τον κατάλληλο συνδυασμό διδακτικών μεθόδων, θα καθορίσει τους επιδιωκόμενους μαθησιακούς στόχους επιλέγοντας το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό προκειμένου να βοηθήσει τους μαθητές του να αντιλαμβάνονται και να κατανοούν την πραγματικότητα και τον κόσμο γύρω τους. Αυτό που έχει σημασία είναι οι εκπαιδευτικοί να οραματίζονται το μέλλον και να το κάνουν πράξη στο παρόν. Με αυτόν τον τρόπο οικοδομείται σιγά σιγά και αναπτύσσεται ο στρατηγικός σχεδιασμός και τα λειτουργικά σχέδια δράσης. Ο σύγχρονος τρόπος διδασκαλίας αποτελεί σημαντικό κίνητρο γιατί ενθουσιάζει τους μαθητές αυξάνοντας το ενδιαφέρον τους για μάθηση και στηρίζει αποτελεσματικά την πρόοδό τους. Οι μαθητές οι οποίοι έχουν αναπτύξει εσωτερικά κίνητρα θεωρούν το σχολείο και τη διαδικασία μάθησης προσωπική τους υπόθεση. Ο εκπαιδευτικός ως ηγέτης της εκπαίδευσης μπορεί να προβεί στις ανάλογες μεταρρυθμίσεις εκπαιδεύοντας τη σημερινή γενιά στις συνθήκες της αυριανής κοινωνίας.
Σε όλη αυτή τη διαδικασία συμβάλει καθοριστικά ο εκσυγχρονισμός της κτιριακής και της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολείων ευνοώντας την ανάπτυξη ενός σύγχρονου φιλικού και ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντας και τη διευκόλυνση της εφαρμογής καινοτόμων διδακτικών μεθόδων. Οι σύγχρονες αίθουσες διδασκαλίας με διαδραστικούς πίνακες, τα εργαστήρια, οι βιβλιοθήκες παρέχουν δυνατότητες κινητοποίησης των μαθητών μέσα από πολλαπλές αναπαραστάσεις, ενθαρρύνουν την έρευνα και την αναζήτηση πληροφοριών, θέτουν νέες μορφές αξιολόγησης των γνώσεων και αναπτύσσουν την ομαδοσυνεργατική μάθηση. Ουσιαστικά, η διαδικασία της μεταφοράς της πληροφορίας και της μετάδοσης της γνώσης μετατοπίζεται από τον δάσκαλο στο μαθητή.
Το σχολείο του μέλλοντος θα πρέπει να αποτελεί με την ομαδική του ζωή μια μικρογραφία της κοινωνίας που οραματίζονται από κοινού οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές. Η γνώση και η παιδεία αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την ατομική και συλλογική εξέλιξη, ελευθερία, αυτονομία και ανάπτυξη. Υποχρέωση όλων των εκπαιδευτικών είναι να διαφυλάττουν από κάθε κίνδυνο απαξίωσης τα ηθικά πρότυπα και τις αξίες, όπως είναι η δημοκρατία, η ελευθερία, ο ανθρωπισμός.
Μάρκος Δάλλας BEd, MSs