Κυκλαδικά ειδώλια

Τα ειδώλια αποτελούν το πρώτο δείγμα τέχνης του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού. Βρέθηκαν στα νησιά των Κυκλάδων και κατασκευάστηκαν πριν από περίπου 5.000 χρόνια.Ειδώλιο (είδος=μορφή) στο λεξικό της Νέας Ελληνικής γλώσσας σημαίνει το μικρού μεγέθους ομοίωμα που αποδίδει με αφηρημένο ή συγκεκριμένο τρόπο τη μορφή ανθρώπου, ζώου, φυτού ή αντικειμένου, από διάφορα υλικά.

Στα νησιά των Κυκλάδων έχουν βρεθεί ίχνη ενός ιδιαίτερου πολιτισμού ο οποίος ονομάστηκε ”Κυκλαδικός πολιτισμός”. Οι Κυκλαδίτες, λαός ναυτικός, ανέπτυξαν όχι μόνο το εμπόριο, αλλά και τις τέχνες. Το άφθονο και εξαιρετικής ποιότητας μάρμαρο έδωσε την πρώτη ύλη στους γλύπτες, οι οποίοι σκάλισαν πάνω του σκεύη και μικροαντικείμενα καθώς και τα περίφημα Κυκλαδικά ειδώλια. Το ύψος τους είναι περίπου 25-30 εκατοστά, υπάρχουν όμως και ειδώλια με ύψος έως 153 εκατοστά. Συνήθως παριστάνουν γυμνές γυναίκες, όρθιες με τα χέρια στήθος, μακρύ λαιμό, πέλματα λοξά με χαραγμένες λίγες λεπτομέρειες.

Το τι πραγματικά αντιπροσωπεύουν δεν θα το μάθουμε ποτέ με σιγουριά. Άλλωστε αυτή είναι η γοητεία της ερμηνείας. Πέρα από τη σχέση του ανθρώπου με την θεότητα, μας οδηγούν και σε άλλες αναζητήσεις. Επειδή λοιπόν δεν υπάρχουν γραπτά κείμενα, αποτελούν βασική πηγή γνώσης, όχι μόνο για την τέχνη των ανθρώπων της εποχής εκείνης, αλλά και για την κοινωνική πραγματικότητα όπου ζούσαν, τα ταφικά τους έθιμα, τις θρησκευτικές τους δοξασίες, τις ασχολίες τους κ.α..

Το λευκό μάρμαρο ήταν υλικό που υπήρχε σε αφθονία στα νησιά. Επειδή όμως είναι σκληρό υλικό το λάξευαν με μεταλλικά εργαλεία κυρίως από χαλκό όπως σμίλες, βελόνα κ.α. και λείαιναν την επιφάνειά του με ελαφρόπετρα. Ήταν μια επίμονη εργασία και για ένα περίτεχνο έργο χρειαζόταν αρκετό χρόνο. Οι Κυκλαδίτες καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν ορυκτά χρώματα, δηλαδή που έβγαζαν από τη γη για να ζωγραφίσουν τα μάτια, το στόμα και άλλες λεπτομέρειες που χάθηκαν στο πέρασμα των χρόνων. Αλλά πώς δημιουργούσαν τα χρώματα; Πρώτα έτριβαν το ορυκτό για να γίνει πούδρα, χρησιμοποιώντας δύο πέτρες και μετά το ανακάτευαν με λάδι ή νερό (πιθανόν και αυγό) για να σταθεροποιηθεί. Μετά χρωμάτιζαν την δημιουργία τους. Στη πλειοψηφία τους τα Κυκλαδικά ειδώλια αναπαριστάνουν γυναίκες γυμνές με τα χέρια διπλωμένα στο στήθος. Προς τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.χ. όμως κατασκευάζονται και αντρικά ειδώλια. Οι αντρικές μορφές εικονίζονται σε συγκεκριμένες δραστηριότητες όπως π.χ. ως μουσικοί ή κυνηγοί ή πολεμιστές. Η μορφοποίηση του ανθρώπινου σώματος ποικίλλει. Βρέθηκαν βιολόσχημα ειδώλια, με σώμα δηλαδή που θυμίζει περισσότερο βιολί αλλά βρέθηκαν και ορισμένα περίοπτα με ανεπτυγμένη κίνηση όπως ”ο Προπίνων” που σηκώνει το χέρι σε πρόποση, ”ο αυλητής”, ο οποίος παίζει διπλό αυλό καθώς και ”ο αρπιστής’.

Museum of Cycladic Art - Female Figurine3.jpg     Cycladic harp player.jpg    Cycladic figurine 2.jpg

Κατηγορίες: Χωρίς κατηγορία | Γράψτε σχόλιο