Τα ευρωπαϊκά μονοπάτια είναι ένα δίκτυο μονοπατιών μεγάλων αποστάσεων που διασχίζουν την Ευρώπη, τα οποία περνώντας μέσα από πολλές διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες διέρχονται μέσα από ποικίλα οικοσυστήματα και περιοχές ιδιαίτερου πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Σε γενικές γραμμές, οι διαδρομές κάνουν χρήση των εθνικών και τοπικών μονοπατιών που ήδη υπάρχουν.

Η ιστορία των μονοπατιών ξεκινά περίπου στα τέλη της δεκαετίας του 1960 τότε που οι ορειβάτες της Ευρώπης, επηρεασμένοι από το εναλλακτικό πνεύμα της εποχής, αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα διεθνές δίκτυο μονοπατιών. Ήταν η αρχή μιας αξιόλογης προσπάθειας που ως αποτέλεσμα είχε τη δημιουργία συνολικά 11 ευρωπαϊκών μονοπατιών μεγάλων αποστάσεων, μέχρι σήμερα, συνολικού μήκους 50.000 χιλιομέτρων. Οι διαδρομές που χαράχτηκαν διαπερνούν τη γηραιά ήπειρο από άκρη σε άκρη.
Στην δεκαετία του 1980 ξεκίνησε μια προσπάθεια, ώστε δύο από τα 11 μονοπάτια να περάσουν και από την Ελλάδα. Πρόκειται για το Ε4 και το Ε6, που διασχίζουν τη χώρα από βορρά προς το νότο και από δύση προς ανατολή.

Το Ε6 (5.200 χλμ.) ξεκινώντας από τον Αρκτικό Κύκλο στη Φιλανδία και κατηφορίζοντας νότια διέρχεται τις χώρες της κεντρικής Ευρώπης, φτάνει στις ακτές της Αδριατικής και αφού περάσει στην Ελλάδα στην Ηγουμενίτσα, κινείται κατά μήκος των βόρειων παραμεθόριων περιοχών της χώρας (Ήπειρος, Μακεδονία, Θράκη), καταλήγοντας στη Σαμοθράκη, διερχόμενο από την περιοχή της Μαρώνειας. Το Ε4 (6.300 χλμ.) ξεκινώντας από το Γιβραλτάρ και περνώντας από τη νότια και την κεντρική Ευρώπη μέσω Ισπανίας, Γαλλίας, Ελβετίας, Αυστρίας, Γερμανίας, Ουγγαρίας και μέσω της τότε Γιουγκοσλαβίας φτάνει στην Ελλάδα, καταλήγοντας στην Αμμόχωστο της Κυπρου.

Τα Ε6+Ε4, στο ελληνικό τμήμα τους έχουν συνολικό μήκος περίπου 3.000 χιλιομέτρα και για τη σήμανσή τους, χρησιμοποιείται κίτρινος ρόμβος με μαύρο έντονο περίγραμμα και το γράμμα Ε και τον αριθμό του μονοπατιού στο κέντρο του.
Το Ε4 και το Ε6, εντός του ελληνικού εδάφους, συναντώνται στη περιοχή της Φλώρινας στη Μακεδονία. Διασχίζουν ορεινές και πεδινές περιοχές, διερχόμενα ποικίλα οικοσυστήματα, προστατευμένες περιοχές (Εθνικοί Δρυμοί, NATURA 2000, RAMSAR κά.) και περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Προσφέρουν, έτσι, τη δυνατότητα για ποικίλες διερευνήσεις ως προς το φυσικό περιβάλλον, το δομημένο ανθρωπογενές περιβάλλον, την ιστορία, την πολιτισμική μας κληρονομιά, τις επιπτώσεις από ανθρώπινες παρεμβάσεις, αλλά και τις καλές πρακτικής αξιοποίησής των στον άξονα της ορθολογικής διαχείρισής τους και την αειφορία.

 

Τα 11 Ευρωπαϊκά μονοπάτια είναι τα εξής:

Ε1: Νορβηγία – Σουηδία – Δανία – Γερμανία – Ελβετία – Ιταλία 5.000 χλμ.

Ε2: Ολλανδία – Βέλγιο – Λουξεμβούργο – Γαλλία 2.800 χλμ.

Ε3: Βουλγαρία – Ουγγαρία – Σλοβακία – Πολωνία – Τσεχία – Γερμανία – Λουξεμβούργο – Βέλγιο – Γαλλία – Ισπανία 7.200 χλμ.

Ε4: Ισπανία – Γαλλία – Ελβετία – Αυστρία – Γερμανία – Ουγγαρία – Βουλγαρία – Ελλάδα – Κύπρος 6.300 χλμ.

Ε5: Γαλλία – Ελβετία – Γερμανία – Αυστρία – Ιταλία 3.000 χλμ.

Ε6: Φινλανδία-Σουηδία – Δανία – Γερμανία – Αυστρία – Σλοβενία – Ελλάδα 5.200 χλμ.

Ε7: Ισπανία -Ανδόρα – Γαλλία – Ιταλία – Σλοβενία – Ρουμανία 4.800 χλμ.

Ε8: Βρετανία – Ολλανδία – Γερμανία – Αυστρία – Σλοβακία – Πολωνία – Βουλγαρία 3.200 χλμ.

Ε9: Γαλλία – Βέλγιο – Ολλανδία – Γερμανία – Πολωνία 4.600 χλμ.

Ε10: Γερμανία – Τσεχία – Αυστρία – Ιταλία 2.406 χλμ.

Ε11: Γερμανία – Πολωνία 2.100 χλμ