Η ψηφιακή αφήγηση   (digital storytelling) είναι η τέχνη του να λες ιστορίες συνδυάζοντας πολυμέσα, συμπεριλαμβάνοντας γραφικά, ήχο, video και διαδικτυακή δημοσίευση. Αποτελεί ένα σημαντικό εκπαιδευτικό εργαλείο, καθώς αναπτύσσει τον γραπτό και προφορικό λόγο, την κριτική σκέψη αλλά και τον οπτικό και ψηφιακό γραμματισμό των μαθητών.

 Παρά το γεγονός ότι σήμερα δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην τεχνολογία των πολυμέσων, η ψηφιακή αφήγηση δεν αποτελεί μια νέα ιδέα. Η ιδέα της ψηφιακής αφήγησης ξεκίνησε το 1993 από τους Joe Lambert και Dana Atchley, οι οποίοι αποτέλεσαν τους συνιδρυτές του Κέντρου Ψηφιακής αφήγησης (CDS) του Πανεπιστημίου Berkeley στην Καλιφόρνια, ενός διεθνούς μη κερδοσκοπικού οργανισμού με  σκοπό την εκπαίδευση νέων και ενηλίκων στην κατασκευή ψηφιακών ιστοριών, την έρευνα γύρω από την ψηφιακή αφήγηση και την αξιοποίησή της στο πλαίσιο θεσμών της εκπαίδευσης, της υγείας, της κοινωνικής πρόνοιας, της πολιτισμικής κληρονομιάς, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η ψηφιακή αφήγηση σε βήματα

  • Αποφασίζουμε τον τύπο της αφήγησης
  • Γράφουμε το σενάριο
  • Συγκεντρώνουμε τα υλικά (εργαλεία)
  • Δημιουργούμε το εικονογραφημένο σενάριο/storyboard
  • Κατασκευάζουμε το προσχέδιο
  • Επεξεργαζόμαστε και ολοκληρώνουμε το προϊόν
  • Δημοσιεύουμε και μοιραζόμαστε το προϊόν με κοινό

Βασικές αρχές επιτυχημένης χρήσης της αφήγησης στην εκπαίδευση

Σύμφωνα με το μοντέλο που πρότεινε ο Larry Brooks, όλες οι ιστορίες που πρόκειται να γίνουν αντικείμενο προς αφήγηση, θα πρέπει να υποστηρίζουν κάθε μία από τις παρακάτω αρχές προκειμένου να γνωρίσουν επιτυχία, να ευχαριστήσουν τον ακροατή και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά τα κυριότερα σημεία τους. Το μοντέλο αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από υποψήφιους αφηγητές προκειμένου να δομήσουν και να δημιουργήσουν σωστά την αφήγηση μιας ιστορίας. Οι αρχές που προτείνονται είναι:

  • Βασική Ιδέα: Η ιδέα πάνω στην οποία δομείται η υπόλοιπη ιστορία. Κάθε ιστορία πρέπει να διακατέχεται από ένα κοινό μήνυμα το οποίο επιθυμεί να μεταδώσει. Η ιδέα αυτή πρέπει να αναγνωριστεί εξαρχής, ώστε όλα τα κομμάτια της ιστορίας που θα προστίθενται να υποστηρίζουν αυτόν τον σκοπό.
  • Χαρακτήρες/ήρωες: Κάθε ιστορία θα πρέπει να έχει τους πρωταγωνιστές της. Οι βασικοί ήρωες και ο ρόλος τους στην ιστορία θα πρέπει να αναδεικνύονται ξεκάθαρα.
  • Θέμα: Κάθε ιστορία πρέπει να έχει ένα θέμα (σενάριο), το οποίο επιλέγεται κατάλληλα, ώστε να αναδεικνύει τη βασική ιδέα της ιστορίας.
  • Δομή: Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στη σειρά/αλληλουχία των γεγονότων της ιστορίας.
  • Οπτικοποίηση: Στην παραδοσιακή αφήγηση, ο αφηγητής πρέπει να δώσει έμφαση στον τρόπο με τον οποίο θα παρουσιαστεί η ιστορία, την εκφραστικότητα του σώματος και του προσώπου του, τις κινήσεις του στον χώρο και την αλληλεπίδραση με το ακροατήριο ή άλλα αντικείμενα που πιθανώς συμμετέχουν στην ιστορία.
  • Ήχος: Κάθε ιστορία πρέπει να «ντύνεται» με τον κατάλληλο κάθε φορά ήχο/τόνο και χροιά φωνής, ώστε να προσελκύει το ενδιαφέρον και να μεγιστοποιεί την αποτελεσματική μετάδοση μηνυμάτων και συναισθημάτων στο ακροατήριο και να δημιουργεί κλίμα επικοινωνίας.

Πηγή: Επιμορφωτικό Πρόγραμμα Μεικτής Μάθησης με θέμα “Ψηφιακή Αφήγηση για την Ανάπτυξη Δεξιοτήτων Παραγωγής Λόγου και Συνεργατικών Δεξιοτήτων” (Δεκέμβριος 2017-Ιανουάριος 2018, ΠΕΚ Αλεξανδρούπολης)