ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Εκεί γύρω στη δεκαετία του ’70, ένα από τα μεγαλύτερα μαθηματικά μυαλά του πλανήτη, ο John Conway είχε μια ιδέα. Βαθιά επηρεασμένος από το συνάδελφό του John Von Neumann αποφάσισε να δημιουργήσει ένα σετ από κανόνες σε ένα πρωτότυπο ‘παιχνίδι’ που το ονόμασε ‘Το παιχνίδι της ζωής’.

Ο Κόνγουεϊ ενδιαφέρθηκε για ένα πρόβλημα που παρουσιάστηκε το 1940 από τον μαθηματικό Τζον φον Νόιμαν. Ο Τζον φον Νόιμαν επιχείρησε να ανακαλύψει μία υποθετική μηχανή που μπορούσε να αντιγράψει τον εαυτό της. Πέτυχε όταν ανακάλυψε ένα μαθηματικό μοντέλο με πολύ περίπλοκους κανόνες σε ορθογώνιο πίνακα. Το παιχνίδι της ζωής δημιουργήθηκε όταν ο Κόνγουεϊ προσπάθησε να απλοποιήσει τις ιδέες του Νόιμαν. Το παιχνίδι δημοσιοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Scientific American το 1970 στην έκδοση Οκτωβρίου στη στήλη “Mathematical Games” του Μάρτιν Γκάρντνερ.

Παράσταση της εξέλιξης των κελιών

Ο κόσμος του παιχνιδιού είναι ένας άπειρος ορθογώνιος πίνακας δύο διαστάσεων με τετράγωνα κελιά. Κάθε κελί μπορεί να βρίσκεται σε μία κατάσταση, «νεκρό» ή «ζωντανό». Κάθε κελί έχει ακριβώς 8 γείτονες που βρίσκονται οριζόντια, κατακόρυφα και διαγώνια δίπλα του. Σε κάθε χρονικό βήμα παρατηρούνται οι ακόλουθες αλλαγές:

1. Κάθε ζωντανό κελί με λιγότερους από δύο ζωντανούς γείτονες, πεθαίνει.

2. Κάθε ζωντανό κελί με δύο ή τρεις ζωντανούς γείτονες επιβιώνει στην επόμενη γενεά.

3. Κάθε ζωντανό κελί με περισσότερους από τρεις ζωντανούς γείτονες πεθαίνει.

4. Κάθε νεκρό κελί με ακριβώς τρεις ζωντανούς γείτονες ζωντανεύει.

Το αρχικό μοτίβο αποτελεί τον σπόρο του συστήματος. Η πρώτη γενιά δημιουργείται εφαρμόζοντας τους κανόνες ταυτόχρονα σε όλα τα κελιά του σπόρου. Η δημιουργία και ο θάνατος συμβαίνουν ταυτόχρονα. Κάθε γενιά είναι συνάρτηση μόνο της προηγούμενης γενιάς. Οι κανόνες εφαρμόζονται σε κάθε νέα γενιά δημιουργώντας τις επόμενες.

Η θεωρία που κάνει το παιχνίδι της ζωής ενδιαφέρουσα είναι πως κάτι τόσο απλό με τόσο απλούς κανόνες, εν τέλει μπορεί να δημιουργήσει κάτι αρκετά περίπλοκο και απρόβλεπτο. Μοιάζει με έναν εξομοιωτή της ζωής και του τρόπου λειτουργίας της. Και περνώντας σε θεωρητικό επίπεδο, έχοντας ένα πλαίσιο που αποτελείται από δισεκατομμύρια των δισεκατομμυρίων τετραγώνων με αυτούς τους κανόνες, μπορεί κανείς να δει να δημιουργείται ένα μυαλό, μια συνείδηση, μια ζωή. Έτσι κι αλλιώς, αυτό που είχε στο μυαλό του ο Conway όταν έφτιαχνε το παιχνίδι ήταν το πώς δημιουργήθηκε ο πρώτος εγκέφαλος. Και όπως λέει ο ίδιος, μέσα μας έχουμε τόσα πολλά κύτταρα που ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες και φέρουν συγκεκριμένες πληροφορίες που μοιάζουν πολύ με το πείραμά του.Η θεωρία που κάνει το παιχνίδι της ζωής ενδιαφέρουσα είναι πως κάτι τόσο απλό με τόσο απλούς κανόνες, εν τέλει μπορεί να δημιουργήσει κάτι αρκετά περίπλοκο και απρόβλεπτο. Μοιάζει με έναν εξομοιωτή της ζωής και του τρόπου λειτουργίας της. Και περνώντας σε θεωρητικό επίπεδο, έχοντας ένα πλαίσιο που αποτελείται από δισεκατομμύρια των δισεκατομμυρίων τετραγώνων με αυτούς τους κανόνες, μπορεί κανείς να δει να δημιουργείται ένα μυαλό, μια συνείδηση, μια ζωή. Έτσι κι αλλιώς, αυτό που είχε στο μυαλό του ο Conway όταν έφτιαχνε το παιχνίδι ήταν το πώς δημιουργήθηκε ο πρώτος εγκέφαλος. Και όπως λέει ο ίδιος, μέσα μας έχουμε τόσα πολλά κύτταρα που ακολουθούν συγκεκριμένους κανόνες και φέρουν συγκεκριμένες πληροφορίες που μοιάζουν πολύ με το πείραμά του.

Μπορεί κανείς να πειραματιστεί με το παιχνίδι της ζωής εδώ: https://bitstorm.org/gameoflife/