Λόγια και επιτύμβιοι και μάχες που δόθηκαν ,αλλά και θα δοθούν…συζητήσεις που έγιναν και δεν έβγαλαν πουθενά κι άλλες που έβγαλαν κι άλλες που θα γίνουν…ένας από τους πιο καλούς συνομιλητές και αμφισβητίες της ιδεολογικής νεύρωσης δεν είναι πια εδώ από το περασμένο Σάββατο…δεν χρειάζεται τίποτα άλλο να ειπωθεί ,να αφιερωθεί ,να εξηγηθεί…η αστρική σκόνη του σύμπαντος είναι η γεννεσιουργός αιτία και ο τελικός σκοπός…αντίο φίλε…

Ο Raoul Vaneigem είναι Βέλγος συγγραφέας και φιλόσοφος. Γεννήθηκε το 1934 και μαζί με τον Γκυ Ντεμπόρ ήταν οι βασικοί θεωρητικοί εκφραστές του κινήματος των Καταστασιακών κατά τη διάρκεια του ταραχώδους Γαλλικού Μάη του ‘68. Πολλά από τα «τσιτάτα» του έγιναν συνθήματα που αποτυπώθηκαν στους τοίχους του Παρισιού και έμειναν στην ιστορία, ενδεικτικά του ανατρεπτικού κλίματος της δεκαετίας του ‘60. Το παρακάτω είναι ένα παλιότερο άρθρο του Ραούλ Βανεγκέμ όπου εξηγεί γιατί δεν συμμετέχει στις εθνικές εκλογικές διαδικασίες.

Πέρσι, η μικρότερη κόρη μου, γυρίζοντας από το σχολείο μου είπε: «Βρίσκομαι σε μεγάλη αμηχανία. Μου εξήγησαν ότι όλοι έχουν καθήκον να ψηφίζουν. Εν τω μεταξύ, εσύ δεν ψηφίζεις. Εξήγησέ μου γιατί!»

Είχα, τότε, καλά επιχειρήματα, σήμερα είναι ακόμα καλύτερα.

Κάποτε οι πολιτικές ιδέες είχαν σημασία στα μάτια των πολιτών και καθόριζαν την εκλογική τους επιλογή. Υπήρχε τότε ένα πολύ ξεκάθαρο όριο ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά, ανάμεσα στους προοδευτικούς και τους συντηρητικούς. Ήδη όμως από τότε φαινόταν καθαρά ότι οι κοινωνικές κατακτήσεις είχαν κερδηθεί πρώτα απ’ όλα στους δρόμους, με τις εξεγέρσεις, τις απεργίες ή τις μεγάλες λαϊκές διαδηλώσεις. Οι λαϊκοί ρήτορες και οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι σοσιαλιστές και «κομμουνιστές» απέδιδαν κατόπιν στον εαυτό τους τα εύσημα και επωφελούνταν για να ασκούν την επιρροή τους στις μάζες. Χωρίς την αποφασιστικότητα των διεκδικητικών κινημάτων δεν θα υπήρχε ούτε μείωση του χρόνου εργασίας, ούτε πληρωμένες διακοπές, ούτε δικαιώματα περίθαλψης, επίδομα ανεργίας, προνόμια που οι πολυεθνικές μαφίες κατεδαφίζουν σήμερα, με τη βοήθεια των κυβερνήσεων της δεξιάς και της αριστεράς.

Πολύ σύντομα είδαμε το εργατικό κίνημα να γίνεται γραφειοκρατικό. Φάνηκε ότι τα κόμματα και τα συνδικάτα τα απασχολούσε περισσότερο η αύξηση της εξουσίας τους παρά η προστασία ενός προλεταριάτου που μέχρι τη δεκαετία του 1960 υπερασπιζόταν μια χαρά τον εαυτό του. Το κόκκινο έγινε ροζ και το ρόδο φυλλορρόησε. Καθώς ο σοσιαλδημοκρατικός ρεφορμισμός γινόταν καπνός, η απάτη του λεγόμενου «κομμουνιστικού» κινήματος κατέρρεε με τη διάλυση της σταλινικής αυτοκρατορίας, αφήνοντας ελεύθερο το πεδίο σε μια πραγματική αποικιοποίηση των μαζών. Η ανάδυση και η κυριαρχία μιας οικονομίας κατανάλωσης ήρθαν όντως στην κατάλληλη στιγμή να αντισταθμίσουν τα δυσάρεστα αποτελέσματα της απο-αποικιοποίησης που οι λαοί του τρίτου κόσμου είχαν αποσπάσει διά της βίας.

Ο μύθος της κοινωνίας της ευδαιμονίας, που προπαγανδίζει ο καταναλωτισμός και που καταγγέλθηκε απ’ το Μάη του ’68, αποσυντίθεται σήμερα και συνοδεύει στη χρεοκοπία του τον χρηματιστηριακό καπιταλισμό, που η κερδοσκοπική του φούσκα σκάει και αποκαλύπτει γύρω μας το κενό που δημιούργησε το τρελό χρήμα, το χρήμα που χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή του σε κλειστό κύκλωμα (όχι χωρίς να γεμίζουν στο διάβα του οι τσέπες των μαφιόζων μπίζνεσμαν και των πολιτικών, που μόλις ξαναεκλεγούν θα συστήσουν λιτότητα).

Εν τω μεταξύ το σουπερμάρκετ έγινε το πρότυπο της δημοκρατίας: διαλέγουμε ελεύθερα οποιοδήποτε προϊόν, φτάνει να το πληρώνουμε βγαίνοντας. Το σημαντικό για την οικονομία και αυτούς που επωφελούνται είναι να μας κάνουν να καταναλώνουμε οτιδήποτε για να ανεβαίνει ο τζίρος. Μέσα στην πελατειακή πολιτική που μας μαστίζει σήμερα, οι ιδέες δεν έχουν περισσότερη αξία από ένα διαφημιστικό φυλλάδιο. Αυτό που μετράει για τον υποψήφιο είναι να μεγαλώσει την εκλογική του πελατεία, ώστε να πάνε οι δουλειές του καλύτερα για τα εγωιστικά του συμφέροντα.

Tι θα πει πραγματική δημοκρατία; Μια συνέλευση πολιτών διαλέγει αντιπροσώπους για να υπερασπιστούν τις διεκδικήσεις της, τους δίνει εντολή να την εκπροσωπούν και τους ζητάει να δώσουν λόγο για την επιτυχία ή την αποτυχία της αποστολής τους. Όμως, σε τι θα με εκπροσωπούσαν αυτοί που:

• κλέβουν τον δημόσιο πλούτο,
• χρησιμοποιούν τους δασμούς και τους φόρους των μισθωτών και των μικροεπαγγελματιών για να ξελασπώσουν τις καταχρήσεις των μπάνγκστερ,
• διαχειρίζονται τα νοσοκομεία σαν κερδοσκοπικές επιχειρήσεις χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους ασθενείς,
• προωθούν τα σχολεία-στρατόπεδα και κατασκευάζουν φυλακές και κλειστά κέντρα αντί να πολλαπλασιάζουν τα μικρά σχολεία,
• υποστηρίζουν τις μαφίες των αγροτικών προϊόντων που εκτρέπουν τη διατροφή από τη φύση,
• καταστρέφουν τους τομείς προτεραιότητας (μεταλλουργία, υφαντουργία, κατοικία, ταχυδρομεία, μεταφορές, υαλουργία, εργοστάσια αγαθών χρήσιμων στην κοινωνία);

Απ’ την άκρα αριστερά ως την άκρα δεξιά, αυτό που προέχει είναι η αναζήτηση πελατείας, είναι η εξουσία, το ψέμα, η απάτη και τα φούμαρα. Είναι η περιφρόνηση του φουκαρά που ρίχνει στα χαμένα την εμπιστοσύνη του στην κάλπη χωρίς να σκέφτεται τη χολέρα της απογοήτευσης που, καθώς τον οδηγεί εξαγριωμένο στην τυφλή λύσσα, τον προετοιμάζει για τη βαρβαρότητα του «ο καθένας για πάρτη του» και του «όλοι εναντίον όλων».

Μα, θα πείτε, δεν είναι όλοι οι πολιτικοί διεφθαρμένοι, δεν ξοδεύουν όλοι το χρήμα του φορολογούμενου σε επαγγελματικά ταξίδια, σε έξοδα παραστάσεως, σε διάφορες καταχρήσεις. Μερικοί είναι έντιμοι και αφελείς. Σίγουρα, αλλά αυτοί δεν μένουνε καιρό στην αρένα.

Εν τω μεταξύ χρησιμοποιούνται για προπέτασμα από τους διψασμένους για εξουσία, τους άρρωστους για κυριαρχία, τους διαχειριστές της εκλογικής φάρσας, τους προαγωγούς ενός ίματζ που κοτσάρουν παντού χωρίς να φοβούνται τη γελοιοποίηση. Ας μην παρεξηγηθώ: αν και η κοινοβουλευτική δημοκρατία σαπίζει όρθια, δεν προτείνω ούτε να την εξαφανίσουμε ούτε να την ανεχθούμε σαν το μη χείρον. Δεν θέλω ούτε το «Βούλωσ’ το!» ούτε το «Μη σταματάς να μιλάς!». Θέλω να ξαναβρεί η πολιτική το αρχικό της νόημα: τέχνη της διακυβέρνησης της πολιτείας. Θέλω μια άμεση δημοκρατία που να πηγάζει όχι από δαρμένους, προδομένους πολίτες που λένε «καλά είμαι εδώ», αλλά από άνδρες και γυναίκες που νοιάζονται να προάγουν παντού την αλληλεγγύη και την πρόοδο του ανθρώπου.

Όταν τοπικές κοινότητες δρώντας συνολικά –στο πρότυπο των διεθνών ομοσπονδιών–αποφασίσουν την αυτοδιαχείρισή τους και εξετάσουν:

• Με ποιο τρόπο θα προωθηθεί η δημιουργία μορφών δωρεάν ενέργειας προς χρήση όλων.
• Πώς θα ιδρυθεί ένας επενδυτικός συνεταιρισμός που θα χρηματοδοτήσει την οικοδόμησή της.
• Πώς θα τεθεί σε λειτουργία η συλλογική διαχείριση ενός επενδυτικού ταμείου συγκροτημένου με τέτοια χρηματοδοτική συμμετοχή που να καθιστά δυνατή την άρνηση των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων να καταβάλλουν τους δασμούς και τους φόρους που επιβάλλει το Κράτος-μπάνγκστερ.
• Πώς θα γενικευθεί η κατάληψη των εργοστασίων και η διαχείρισή τους από τους εργαζόμενους σε αυτά.
• Πώς θα οργανωθεί μια τοπική παραγωγή που θα προορίζεται για κατανάλωση από τις τοπικές και τις ομόσπονδες κοινότητες, ώστε να γλιτώσουμε από τις κομπίνες της αγοράς και να εξασφαλίσουμε σιγά σιγά τη δωρεάν διάθεση των αγαθών επιβίωσης, που καταργεί το χρήμα. (Μην πείτε πως είναι ουτοπία! Αυτό ακριβώς έκαναν το 1936 οι ελευθεριακές κοινότητες της Καταλονίας και της Αραγoνίας, πριν να τις συντρίψουν οι κομμουνιστές.)
• Πώς θα διαδοθεί η ιδέα και η πρακτική αυτού του δωρεάν που είναι το μόνο απόλυτο όπλο απέναντι στο εμπορευματικό σύστημα.
• Πώς θα ευνοηθεί η εξάπλωση των λεγόμενων βιολογικών αγροκτημάτων και η διείσδυσή τους μέσα στις πόλεις.
• Πώς θα πολλαπλασιαστούν μικρές σχολικές μονάδες γειτονιάς, απ’ όπου να έχουν εξοριστεί οι έννοιες του συναγωνισμού, του ανταγωνισμού και της αλληλοσφαγής. Ουτοπικό; Όχι. Στο Μεξικό, στο Σαν Κριστομπάλ, το Πανεπιστήμιο της Γης προτείνει μια δωρεάν εκπαίδευση στους πιο διαφορετικούς τομείς (συν τους παραδοσιακούς: εργαστήρια τσαγκαράδων, μηχανικών, ηλεκτρονικών, σιδηρουργίας, φυσικής καλλιέργειας, μαγειρικής, μουσικής, ζωγραφικής κτλ). Η μόνη απαιτούμενη ιδιότητα είναι η επιθυμία για μάθηση. Δεν υπάρχουν διπλώματα, αλλά ζητιέται από αυτούς «που ξέρουν» να μεταδίδουν δωρεάν και παντού τις γνώσεις τους.
• Πώς θα προικιστούν οι τοπικές κοινότητες με υγειονομικούς σταθμούς, όπου θα μπορεί να εξασφαλίζεται η βασική περίθαλψη με τη βοήθεια αγροτικών και συνοικιακών γιατρών.
• Πώς θα οργανωθεί ένα δίκτυο δωρεάν μεταφορών, που να μη μολύνει.
• Πώς θα τεθεί σε λειτουργία μια ενεργή αλληλεγγύη με στόχο τα παιδιά, τους γέροντες, τους αρρώστους και τους αναπήρους, τα άτομα με νοητικές δυσκολίες.
• Πώς θα φτιαχτούν εργαστήρια καλλιτεχνικής δημιουργίας ανοιχτά σε όλους.
• Πώς θα μετατραπούν τα σουπερμάρκετ σε αποθήκες, όπου τα προϊόντα, τερπνά και ωφέλιμα, θα ανταλλάσσονται με πράγματα ή με υπηρεσίες, με στόχο να εξαφανιστεί το χρήμα και η εξουσία.

Τότε θα ψηφίσω. Με πάθος!!!

Αναδημοσίευση από  eagainst.com

Δεχόμενος αμφισβήτηση, ο μύθος ενοποιεί τις αμφισβητήσεις που του απευθύνονται, τις ενσωματώνει και αργά ή γρήγορα τις χωνεύει. Δεν του αντιστέκεται καμία από τις εικόνες ή τις έννοιες που επιχειρούν να καταλύσουν τις κυρίαρχες διανοητικές δομές. Δεσπόζει στην έκφραση των γεγονότων και βιωμάτων, στην οποία επιβάλλει τη δική του ερμηνευτική δομή (δραματοποίηση) .Η ιδιωτική συνείδηση ορίζεται από τη συνείδηση του βιώματος που βρίσκει την έκφρασή του στο επίπεδο της οργανωμένης φαινομενικότητας. Η αντισταθμισμένη θυσία τρέφει το μύθο. Εφόσον κάθε ατομική ζωή συνεπάγεται μια απάρνηση του εαυτού μας, το βίωμα πρέπει να οριστεί ως θυσία και ανταμοιβή. Ο μυημένος παίρνει σαν ανταμοιβή για τον ασκητισμό του ένα καταφύγιο λαξευμένο μέσα στην οργάνωση της φαινομενικότητας, εγκαθίσταται αναπαυτικά στην αλλοτρίωση. Ωστόσο τα συλλογικά καταφύγια εξαφανίστηκαν μαζί με τις ενωτικές κοινωνίες…Σήμερα παραμένουν τα ατομικά που την αποτελεσματικότητά τους μπορεί κάποιος να την αμφισβητήσει, αλλά το τίμημά τους το γνωρίζει μετά πλήρους βεβαιότητας.

Η ‘ιδιωτική’ ζωή ορίζεται πρωταρχικά μέσα σ’ ένα πλαίσιο τυπικό. Αντλεί την ύπαρξή της από τις κοινωνικές σχέσεις που δημιουργεί η στερητική ιδιοποίηση, αλλά της δίνει ουσιώδη μορφή η έκφραση αυτών των σχέσεων. Καθολική, αναμφισβήτητη και κάθε στιγμή αμφισβητούμενη, μια τέτοια μορφή κάνει την ιδιοποίηση ένα δικαίωμα αναγνωρισμένο σε όλους και από το οποίο ο καθένας έχει αποκλειστεί, ένα δικαίωμα που αποκτάς πρόσβαση μόνο στο μέτρο που το απαρνείσαι. Στο βαθμό που δεν συντριβεί το πλαίσιο όπου βρίσκεται φυλακισμένο, ακόμα και το αυθεντικότερο βίωμα εισδύει στη συνείδηση, εκφράζεται και κοινολογείται μόνο μέσω μιας διαδικασίας αντιστροφής προσήμου όπου η θεμελιώδης αντίφασή του συγκαλύπτεται. Με άλλα λόγια, αν οποιοδήποτε θετικό εγχείρημα παραιτηθεί απ’ το να προεκτείνει μια πρακτική ριζικής ανατροπής των συνθηκών ζωής-που, με όλες τους τις μορφές, είναι συνθήκες στερητικής ιδιοποίησης-δεν έχει καμία πιθανότητα να αποφύγει την κηδεμονία της αρνητικότητας που δεσπόζει στις κοινωνικές σχέσεις και να αναπαράγει την αρνητικότητα. Επαναφομοιώνεται όπως η εικόνα στον καθρέφτη, ανεστραμμένη. Μέσα στη συνθετική προοπτική που διέπει το σύνολο της ζωής όλων, κι όπου δεν διακρίνεται πια η πραγματική της εξουσία από τη μυθική, (και οι δυό τους πραγματικές και οι δυό τους μυθικές) ,η διεργασία της στερητικής ιδιοποίησης δεν αφήνει στο βίωμα άλλο δρόμο έκφρασης από το αρνητικό.

Ολόκληρη η ζωή λούζεται μέσα σε μια αρνητικότητα που τη διαβρώνει και την ορίζει ρητά. Το να μιλάς για ζωή ηχεί σήμερα σαν να μιλάς για σχοινί στο σπίτι του κρεμασμένου. Αφού χάθηκε το κλειδί της θέλησης για ζωή ,όλες οι πόρτες βλέπουν στο κενό. Όσοι δέχονται ακόμα να ζουν στον οίκο της ίδιας τους της κούρασης, το έχουν ευκολότερο να σχηματίζουν για τον εαυτό τους μια εικόνα απάθειας παρά να διακρίνουν στην κάθε τους χειρονομία μία διάψευση της απελπισίας τους, μια διάψευση που μάλλον θα έπρεπε να τους παρακινήσει να απελπίζονται μόνο από τη φτώχεια της φαντασίας τους. Οι εικόνες αυτές, που είναι κάτι σαν τη λήθη της ζωής, προσφέρουν ένα φάσμα επιλογής που περικλείεται ανάμεσα σε δύο ακραία σημεία: το κατακτητικό κτήνος και το πειθήνιο κτήνος απ’ τη μια πλευρά, ο άγιος και ο αγνός ήρωας απ’ την άλλη…Πάει πολύς καιρός που σε αυτό τον απόπατο η δυσωδία έγινε αφόρητη. Ο κόσμος και ο άνθρωπος σαν αναπαράσταση βρωμάνε πτωμαΐνη και δεν υπάρχει κανείς θεός για να μεταμορφώσει τους ομαδικούς τάφους σε παρτέρια λουλουδιασμένα…Εκείνοι που μιλάνε σήμερα για επανάσταση και ταξική πάλη δίχως να αναφέρονται ρητά στην καθημερινή ζωή ,δίχως να καταλαβαίνουν τι είναι ανατρεπτικό στον έρωτα και τι είναι θετικό στην άρνηση των περιορισμών, αυτοί οι άνθρωποι έχουν ένα πτώμα στο στόμα τους…

ΡΑΟΥΛ ΒΑΝΕΓΚΕΜ: ‘ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΕΣ’ Απρίλης 1962

κείμενο και άσμα αφιερωμένο σε όλους όσοι σοκάρονται από την πραγματικότητα της εξαθλίωσης και των αυτοκτονιών.