H έρευνα που επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα χρόνια, είναι θεσμός σε περισσότερες από 40 χώρες, με τα αποτελέσματα αυτής να συμβάλλουν στη δημιουργία πολιτικών και στρατηγικής πρόληψης για τους εφήβους και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Στην Ελλάδα, η έρευνα πραγματοποιείται από το ΕΠΙΨΥ.
Στόχοι της έρευνας: Η έρευνα μελετά τους σημαντικότερους τομείς της ζωής των εφήβων όπως την οικογένεια, το σχολείο, τις φιλικές σχέσεις, τις ασχολίες στον ελεύθερο χρόνο. Εξετάζει επίσης τις συνήθειες και συμπεριφορές που επηρεάζουν την υγεία όπως, τις συνήθειες διατροφής και σωματικής άσκησης, τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, τη βία στο σχολείο, τα ατυχήματα, την παχυσαρκία.
Μεθοδολογία: Στην έρευνα συμμετέχει αντιπροσωπευτικό δείγμα περίπου 4.500 μαθητών ηλικίας 11, 13 και 15 ετών. Η συλλογή των στοιχείων γίνεται με τη χρήση ανώνυμου, αυτοσυμπληρούμενου ερωτηματολογίου που χορηγείται μέσα στην τάξη, χωρίς την παρουσία εκπαιδευτικού. Η συμμετοχή των σχολείων και των μαθητών στην έρευνα είναι προαιρετική.
Αποτελέσματα έρευνας. (Τα αποτελέσματα της έρευνας HBSC 2014 θα αναρτώνται διαδοχικά στον ιστότοπο του ΕΠΙΨΥ, από 20/02/2015. Εδώ δημοσιεύονται τα δύο πρώτα)
- Οι έφηβοι στο σχολικό περιβάλλον (δημοσίευση: 05/03/2015)
Δύο στους τρεις εφήβους (63,3%) απάντησαν ότι τους αρέσει το σχολείο. Η ικανοποίηση από το σχολείο μειώνεται σημαντικά με την ηλικία των εφήβων: έτσι, ενώ οι 11χρονοι έφηβοι δηλώνουν ικανοποιημένοι από αυτό σε ποσοστό 83,9%, το ποσοστό για τους 13χρονους μειώνεται σε 57,1% και για τους 15χρονους σε 48,9%. Ένας στους τρεις μαθητές (32%) νιώθει πιεσμένος από τη δουλειά του σχολείου.
Μεγαλώνοντας οι έφηβοι, αναφέρουν σε υψηλότερο ποσοστό πίεση (το 44,5% των 15χρονων). Το 7,5% των εφήβων ανέφεραν εκφοβισμό άλλου μαθητή στο σχολείο τουλάχιστον δύο φορές το μήνα κατά το προηγούμενο δίμηνο. Οι συχνότερες μορφές εκφοβισμού είναι τα λεκτικά πειράγματα (7,8% του συνόλου των μαθητών), τα πειράγματα/χειρονομίες σεξουαλικού περιεχομένου (6,6%), η διάδοση ψεμάτων και φημών (4,9%) και ο αποκλεισμός από κοινές παρέες και δραστηριότητες. Η χρήση σωματικής βίας και άλλοι τρόποι εκφοβισμού, αναφέρθηκαν σε ποσοστά χαμηλότερα του 2,0%.
Δείτε ολοκληρωμένο το θέμα Οι έφηβοι στο σχολικό περιβάλλον
- Οι έφηβοι και η οικογένειά τους (δημοσίευση: 20/02/2015)
Τα κύρια ευρήματα της έρευνας ήταν: Από το 1998 στο 2014 έχει διπλασιαστεί το ποσοστό των εφήβων που αναφέρουν ότι ζουν σε μονογονεϊκή οικογένεια (από 5,5% σε 11,8%). Το 2014 το ποσοστό των εφήβων που ανέφεραν ότι οι γονείς τους είναι άνεργοι και ψάχνουν για δουλειά ήταν διπλάσιο (14,6%) συγκριτικά με το 2010 (6,8%) και πενταπλάσιο συγκριτικά με το 2002 (3,2%). Διαχρονικά, από το 1998 στο 2006 παρατηρήθηκε τάση αύξησης του ποσοστού των εφήβων που θεωρούσαν την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους ως καλή, ενώ τα επόμενα χρόνια το ποσοστό μειώθηκε με το 2014 να φτάνει στα χαμηλότερα επίπεδα διεξαγωγής της έρευνας.
Αυξήθηκε επίσης ο αριθμός των εφήβων που αναφέρουν ότι οι γονείς τους είναι άνεργοι. Το ποσοστό των εφήβων που ανέφεραν το 2014 ότι ο πατέρας ή/και η μητέρα δεν εργαζόταν και έψαχνε για δουλειά ήταν διπλάσιο (14,6%) συγκριτικά με το 2010 (6,8%) και πενταπλάσιο συγκριτικά με το 2002 (3,2%).
Αξιοσημείωτο ποσοστό των εφήβων ανέφεραν το 2014 ότι λόγω της οικονομικής κρίσης σταμάτησαν να πηγαίνουν διακοπές (27,9%) ενώ παράλληλα παρατηρήθηκε αύξηση στους καυγάδες και στις εντάσεις στην οικογένεια (27,3%). Τέλος, σχετικά με τον γονεϊκό έλεγχο, οι δύο στους 5 εφήβους απάντησαν ότι ο πατέρας δε γνωρίζει ποιοι είναι οι φίλοι τους (43,2%) ή τι κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους (39,4%) ή που ξοδεύουν το χρήματά τους.
Δείτε ολοκληρωμένο το θέμα Οι έφηβοι και η οικογένειά τους
Πηγή: Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ)