3 επιτροπές της Ε.Ε. καταδικάζουν τη συμφωνία ACTA

Η αμφιλεγόμενη συμφωνία για την καταπολέμηση της πλαστογράφησης προϊόντων και την πειρατεία, ACTA, φθάνει στην τελική ευθεία μετά τις απορριπτικές ψηφοφορίες σε τρείς διαφορετικές επιτροπές του ΕΚ στις 31 Μαΐου. Η επιτροπή Νομικών Θεμάτων καταψήφισε σχέδιο γνωμοδότησης υπέρ της συμφωνίας, οι δε επιτροπές Βιομηχανίας και Πολιτικών Ελευθεριών ενέκριναν ψηφίσματα υπέρ της απόρριψης της συμφωνίας. Τι μένει να γίνει;

Στο Κοινοβούλιο

Για ισχύσει εντός της ΕΕ, η ACTA πρέπει να εγκριθεί από το ΕΚ και το Συμβούλιο υπουργών και να επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη. Η ολομέλεια θα τοποθετηθεί στην ολομέλεια της 2-5 Ιουλίου με βάση τη γνωμοδότηση της επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου που έχει τον πρώτο λόγο για την ACTA αλλά λαμβάνοντας υπόψη και τις γνωμοδοτήσεις τεσσάρων άλλων επιτροπών, των τριών που προαναφέρθηκαν και της επιτροπής Ανάπτυξης, η οποία ψηφίζει για τη δική της γνωμοδότηση στις 4 Ιουνίου. Το σχέδιο ψηφίσματος επί του οποίου θα τοποθετηθούν τα μέλη της επιτροπής προτείνει την έγκριση της συμφωνίας όμως ήδη έχουν κατατεθεί τρείς διαφορετικές απορριπτικές τροπολογίες.

Στην καθ’ ύλην αρμόδια επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, η ψηφοφορία είναι προγραμματισμένη για τις 20-21 Ιουνίου, ο δε εισηγητής του ΕΚ για την ACTA, στην έκθεσή του προτείνει την απόρριψη της συμφωνίας (βλ. παρακάτω την αιτιολογική έκθεση)

Οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική συμφωνία για την καταπολέμηση της παραποίησης /απομίμησης (ACTA) άρχισαν τον Ιούνιο του 2008 και ολοκληρώθηκαν τον Νοέμβριο του 2010 μετά από 11 γύρους διαπραγματεύσεων. Όπως συμβαίνει με όλες τις διεθνείς συμφωνίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατόπιν εντολής από το Συμβούλιο, ήταν ο διαπραγματευτής εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεδομένου ότι η ACTA είναι “μικτή συμφωνία” που καλύπτει αρμοδιότητες τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε επίπεδο κρατών μελών, τα κράτη μέλη εκπροσωπήθηκαν κατά τις διαπραγματεύσεις με τις εκ περιτροπής Προεδρίες.

Η συμφωνία συνήφθη μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αυστραλίας, του Καναδά, της

Ιαπωνίας, της Κορέας, του Μεξικού, του Μαρόκου, της Νέας Ζηλανδίας, της Σιγκαπούρης,

της Ελβετίας και των ΗΠΑ. Οι υπογράφουσες χώρες βρίσκονται τώρα στη διαδικασία κύρωσης της συμφωνίας, η οποία στην Ευρωπαϊκή Ένωση απαιτεί την επικύρωση από τα κράτη μέλη και την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πριν η συμφωνία τεθεί σε ισχύ στην Ε.Ε..

Η ACTA, όπως ορίζεται από τους διαπραγματευτές, είναι μια εμπορική συμφωνία που αφορά την εμπορική παραποίηση και τη διαδικτυακή πειρατεία, με τον συντονισμό της εφαρμογής παγκοσμίως της ισχύουσας νομοθεσίας για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι δεν θα απαιτηθεί προς τούτο αλλαγή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, αλλά ότι θα συντονιστούν οι διαδικασίες στα σύνορα για την αντιμετώπιση της μεγάλης κλίμακας παραχάραξης.

Τα προβλήματα που η ACTA επιδιώκει να αντιμετωπίσει είναι πραγματικά και αυξανόμενα. Η απομίμηση και η πειρατεία έχουν αυξηθεί σημαντικά και εξακολουθούν να το κάνουν. Οι συνέπειες του πολλαπλασιασμού των παράνομων δραστηριοτήτων κυμαίνονται από οικονομικές ζημίες έως κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πολλά να χάσει χωρίς την αποτελεσματική επιβολή παγκόσμιου συντονισμού στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων.

Η πνευματική ιδιοκτησία (IP) είναι μια πρώτη ύλη για την Ένωση. Ο εισηγητής πιστεύει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια οικονομία, χωρίς επαρκή προστασία για την ευρωπαϊκή μόδα, τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, τις ταινίες και τη μουσική. Ο παγκόσμιος συντονισμός για την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα στηρίζεται στη γνώση, και την προστασία και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης σε ολόκληρη την Ένωση.

Μέσα σε αυτήν τη βασισμένη στη γνώση οικονομία, ο τρόπος με τον οποίο ανταλλάσσουμε πληροφορίες μεταβάλλεται με ταχείς ρυθμούς και η ισορροπία μεταξύ της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και των θεμελιωδών ελευθεριών εξελίσσεται. Οι διεθνείς συμφωνίες σχετικά με οποιαδήποτε πτυχή των ποινικών κυρώσεων, των διαδικτυακών δραστηριοτήτων ή της πνευματικής ιδιοκτησίας πρέπει να ορίσουν σαφώς το πεδίο εφαρμογής τους και την προστασία των ατομικών ελευθεριών, ώστε να αποφευχθούν ανεπιθύμητες ερμηνείες της συμφωνίας.

Οι ανεπιθύμητες συνέπειες του κειμένου της ACTA συνιστούν μια σοβαρή ανησυχία. Σχετικά με τις ατομικές περιπτώσεις ποινικοποίησης, τον ορισμό της «εμπορικής κλίμακας», τον ρόλο των παρόχων υπηρεσιών Διαδικτύου και την πιθανή διακοπή της διέλευσης των γενόσημων φαρμάκων, ο εισηγητής σας διατηρεί αμφιβολίες υποστηρίζοντας ότι το κείμενο της ACTA δεν είναι τόσο ακριβές όσο είναι απαραίτητο.

Τα επιδιωκόμενα οφέλη αυτής της διεθνούς συμφωνίας είναι κατά πολύ μικρότερα από τις πιθανές απειλές για τις πολιτικές ελευθερίες. Με δεδομένη την ασάφεια ορισμένων πτυχών του κειμένου και την αβεβαιότητα ως προς την ερμηνεία του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν μπορεί να εγγυηθεί την επαρκή προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών στο μέλλον στο πλαίσιο της ACTA.

Ο εισηγητής συνιστά, επομένως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αρνηθεί να δώσει έγκριση για την ACTA. Συγχρόνως, πρέπει να επισημανθεί ότι η αύξηση της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας για τους ευρωπαίους παραγωγούς που κινούνται στην παγκόσμια αγορά είναι υψίστης σημασίας. Μετά την αναμενόμενη αναθεώρηση των σχετικών οδηγιών της ΕΕ, ο εισηγητής σας ελπίζει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει νέες προτάσεις για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων.

Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Η Επιτροπή προτείνει την έγκριση της ACTA. Στις 10 Μαΐου απευθύνθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ζητώντας γνωμοδότηση για το κατά πόσον είναι συμβατή η ACTA με τα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες που προβλέπει το ευρωπαϊκό Δίκαιο. Σημειώνεται ότι έχει ζητήσει από το ΕΚ να μην προχωρήσει σε τελική ψηφοφορία για το θέμα πριν το Δικαστήριο εκδώσει τη γνωμοδότησή του.

Τι είναι η ACTA

Στόχος της ACTA είναι η καταπολέμηση της πλαστογράφησης προϊόντων και της πειρατείας στο ίντερνετ, μεταξύ άλλων μετά τις διαμαρτυρίες πολλών ανεπτυγμένων χωρών για σοβαρές βλάβες στις οικονομίες τους από τη βιομηχανία κατασκευής απομιμήσεων. Άλλοι ωστόσο  έχουν εκφράσει σοβαρές αντιρρήσεις σημειώνοντας πώς η συμφωνία δείχνει να προστατεύει τις μεγάλες επιχειρήσεις εις βάρος των δικαιωμάτων των πολιτών, με άλλους να διαμαρτύρονται επίσης και για το μυστικό τρόπο με τον οποίο εκτυλίχθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το θέμα