Ηλ-εμπόριο: επίλυση διαφορών χωρίς ταλαιπωρία

Οι καταναλωτές, κυνηγώντας τις διασυνοριακές ευκαιρίες, μπορούν να βρουν τις καλύτερες προσφορές στο σύνολο της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ. Οι αγορές μέσω του Διαδικτύου διευκολύνουν ακόμα πιο πολύ την πρόσβαση στις εν λόγω ευκαιρίες. Ωστόσο, μερικές φορές, μπορεί να υπάρξουν προβλήματα που σχετίζονται με τα προϊόντα ή με την παράδοση. Για την αποφυγή δύσκολων, δαπανηρών και χρονοβόρων νομικών διαδικασιών, η Ευρωπαϊκή Ένωση διευκολύνει την πρόσβαση των ευρωπαίων καταναλωτών στη δικαιοσύνη, ούτως ώστε να μπορούν να ασκήσουν αποτελεσματικά τα δικαιώματά τους. Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών είναι μία από τις λύσεις που διατίθενται για την επίλυση διασυνοριακών διαφορών σε υποθέσεις που αφορούν ποσό 2.000 ευρώ ή και μικρότερο. Ωστόσο, μια νέα έκθεση του Δικτύου Ευρωπαϊκών Κέντρων Καταναλωτών (EKK-Net), που δημοσιεύθηκε στις 21/9/2012, δείχνει ότι συχνά δεν αξιοποιείται επαρκώς αυτή η φιλική προς το χρήστη διαδικασία που διατίθεται από την 1η Ιανουαρίου 2009. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι δικαστές δεν γνωρίζουν τη διαδικασία – κάτι που η Επιτροπή προτίθεται να αντιμετωπίσει δυναμικά.

Βασικά πορίσματα

Η έλλειψη ευαισθητοποίησης και η μη εκτέλεση των αποφάσεων εξακολουθούν να αποτελούν βασικά προβλήματα

Το 2010 στο πλαίσιο ενός σχεδίου του EΚΚ Ιταλία, τα ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών (ΕΚΚ) στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ διερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί στην πράξη η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Διαπίστωσαν ότι η διαδικασία είναι σχετικά άγνωστη – όχι μόνο στους καταναλωτές, αλλά και στους δικαστές. Αν και η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών αυτή καθαυτή είναι καταρχήν απλή και δωρεάν, η εκτέλεση της απόφασης που προκύπτει από τη διαδικασία αυτή συχνά καθυστερεί λόγω του ηττηθέντα διάδικου. Κατά συνέπεια, μόνο η μειονότητα των θετικών αποφάσεων των δικαστηρίων σε χώρες προέλευσης των καταναλωτών εκτελούνται στην πράξη σε διασυνοριακό επίπεδο. Όταν απαιτείται η ανάληψη δράσης για να ληφθεί απόφαση που εκτελείται στη χώρα του εμπόρου και σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας αυτής, οι καταναλωτές συχνά εγκαταλείπουν τη διαδικασία, επειδή η επιβολή της σε εθνικό επίπεδο είναι περίπλοκη και μπορεί να είναι δαπανηρή.

Ωστόσο, η ανάγκη για μια αποτελεσματική διαδικασία μικροδιαφορών εξακολουθεί να είναι σαφής

Στις εγχώριες αγορές, περίπου το 20% των ευρωπαίων καταναλωτών αναφέρουν ότι τους 12 τελευταίους μήνες έχουν αντιμετωπίσει πρόβλημα σχετικά με προϊόν, υπηρεσία, έμπορο λιανικής πώλησης ή πάροχο. Η μέση εκτιμώμενη αξία των απωλειών είναι 375 ευρώ ανά υπόθεση. Το 60% των ερωτηθέντων καταναλωτών βρήκαν ικανοποιητική λύση απευθείας με τον έμπορο, αλλά το υπόλοιπο 40% δεν βρήκε λύση και το 25% από αυτούς δεν προσπάθησε καν να υποβάλει καταγγελία. Ο αριθμός των καταναλωτών που προσφεύγουν στο δικαστήριο, όταν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, είναι πολύ χαμηλός (το 2% των καταναλωτών που αντιμετώπισαν πρόβλημα τους 12 τελευταίους μήνες). Πολλοί είπαν ότι δεν υπέβαλαν καταγγελία, επειδή τα εν λόγω ποσά ήταν πολύ μικρά (26%), άλλοι πίστευαν ότι η διαδικασία θα ήταν υπερβολικά δαπανηρή σε σύγκριση με το σχετικό ποσό (13%) ή ότι θα διαρκούσε υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα (12%).

Επόμενα βήματα

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει την εφαρμογή της ευρωπαϊκής διαδικασίας μικροδιαφορών και για να ευαισθητοποιήσει σχετικά τους πολίτες. Περισσότεροι καταναλωτές πρέπει να γνωρίσουν τη διαδικασία και να την χρησιμοποιούν. Ειδικότερα, η Επιτροπή:

θα συνεργαστεί με τις δικαστικές αρχές για να μάθουν τη διαδικασία·

θα εκδώσει οδηγό παροχής πρακτικών συμβουλών στους καταναλωτές και τους ασκούντες νομικά επαγγέλματα το 2012·

θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα υφιστάμενα τυποποιημένα έντυπα και θα διαθέσει τις πληροφορίες στο Διαδίκτυο στις 22 επίσημες γλώσσες της ΕΕ μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, ώστε να γίνει ευκολότερη η υποβολή της αξίωσης και να γίνει γνωστό πώς λειτουργεί η διαδικασία·

θα συνεργαστεί με τα ΕΚΚ για να προωθήσει ενεργά τη διαδικασία στους καταναλωτές και τους δικαστές·

θα ενθαρρύνει τα ευρωπαϊκά κέντρα καταναλωτών να παράσχουν συγκεκριμένη βοήθεια στους καταναλωτές, ώστε να χρησιμοποιούν την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών σε ατομικές περιπτώσεις·

θα υποβάλει έκθεση αξιολόγησης σχετικά με τη λειτουργία της διαδικασίας (συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών τελών, της ταχύτητας και της ευκολίας χρήσης της διαδικασίας) και, αν χρειαστεί, θα αναθεωρήσει την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών για να την καταστήσει αποτελεσματικότερη για τους καταναλωτές μέσω, για παράδειγμα, της αύξησης του ανώτερου ποσού των 2.000 ευρώ για την κάλυψη μεγαλύτερων αξιώσεων ή μέσω της περαιτέρω απλοποίησης των τυποποιημένων εντύπων που χρησιμοποιούνται για την υποβολή της αξίωσης.

Μια πετυχημένη ιστορία που επεξηγεί πώς λειτουργεί

Ένας αυστριακός καταναλωτής παράγγειλε ρούχα από γερμανική ιστοσελίδα. Κατέβαλε 228 ευρώ εκ των προτέρων μέσω τραπεζικού εμβάσματος. Ο έμπορος δεν παρέδωσε ποτέ τα ρούχα και δεν επέστρεψε το ποσό της αγοράς. Κατόπιν συμβουλής του γερμανικού ευρωπαϊκού κέντρου καταναλωτών, ο καταναλωτής ξεκίνησε την ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών. Στο Linz, το αρμόδιο αυστριακό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση υπέρ του καταναλωτή, η οποία εφαρμόστηκε από τις γερμανικές αρχές στο Charlottenburg. Στη συνέχεια επιστράφηκε στον καταναλωτή το ποσό της αγοράς.

Ιστορικό του φακέλου

Η ευρωπαϊκή διαδικασία μικροδιαφορών (κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 861/2007) σκοπό έχει να βελτιώσει την πρόσβαση στη δικαιοσύνη με την απλούστευση της διασυνοριακής εκδίκασης των μικροδιαφορών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις και να μειώσει το κόστος. Είναι ένα από τα μέτρα που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δικαιοσύνη και σχεδιάστηκε ειδικά για να βοηθήσει τους καταναλωτές να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και να κατοχυρώνουν την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για διασυνοριακές υποθέσεις. Άρχισε να ισχύει για πρώτη φορά την 1η Ιανουαρίου 2009.

«Μικροδιαφορές» είναι υποθέσεις που αφορούν ποσό 2.000 ευρώ ή και μικρότερο, εκτός των τόκων, των δαπανών και των λοιπών εξόδων (τη στιγμή της υποβολής της αξίωσης στο αρμόδιο δικαστήριο). Η απόφαση λαμβάνεται στη χώρα διαμονής του καταναλωτή ή στη χώρα της εταιρείας από την οποία διεκδικεί την αξίωση ο καταναλωτής σε περίπτωση που το επιλέξει. Προστατεύει τα διαδικαστικά δικαιώματά του και είναι αμέσως εκτελεστή στη χώρα του ηττηθέντα διάδικου και σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ. Η διαδικασία διεξάγεται κυρίως εγγράφως, χρησιμοποιώντας προκαθορισμένα έντυπα. Η εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι αναγκαία. Από το 2013, οι καταναλωτές σε περίπου 5-6 πιλοτικές χώρες θα είναι σε θέση να συμπληρώσουν τα έντυπα αξίωσης μικροδιαφορών και να διενεργήσουν όλη τη δικαστική διαδικασία ηλεκτρονικά, μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης ηλεκτρονικής δικαιοσύνης. Οι ηλεκτρονικές εκδόσεις των τυποποιημένων εντύπων διατίθενται ήδη ηλεκτρονικά (σε 22 επίσημες γλώσσες της ΕΕ).

Διαβάστε την έκθεση του ΕΚΚ (στην Αγγλική)

Σχετικά με eSafety

Για κάθε γονιό έρχεται κάποτε η στιγμή που συνειδητοποιεί ότι η σχέση του παιδιού του με το Διαδίκτυο ξεπερνάει κατά πολύ όσα ο ίδιος έχει -ή δεν έχει- συζητήσει μαζί του. Λίγο αργότερα, όσο μεγαλώνει, φτάνει και η στιγμή που ίσως να στερείται απαντήσεων στις απορίες του. Για τους εκπαιδευτικούς τα πράγματα είναι ακόμη πιο σύνθετα, καθώς όσοι/ες έχουν σχέση με την τεχνολογία χρησιμοποιώντας ψηφιακά εργαλεία, καλούνται όλο και πιο συχνά να γεφυρώσουν το χάσμα της ενημέρωσης που αφήνει η πιθανή άγνοια της οικογένειας και του μεγαλύτερου μέρους της σχολικής κοινότητας. Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, μέσω του επίσημου κόμβου internet-safety.sch.gr, στοχεύει στην ενημέρωση μαθητών, εκπαιδευτικών και γονιών σε θέματα ασφαλούς πλοήγησης στο Διαδίκτυο. Μέσα από το site παρέχει εργαλεία και υλικό τα οποία βοηθούν στην καλλιέργεια μιας πιο ώριμης κουλτούρας αντιμετώπισης πιθανών κινδύνων στο Διαδίκτυο.


Περισσότερες πληροφορίες
Κατηγορίες: Γενικά. Ετικέτες: , , , . Προσθήκη στους σελιδοδείκτες.

Αφήστε μια απάντηση