Μέχρι στιγμής πάνω από 5.500 πολίτες της ΕΕ συμμετείχαν σε μια από τις ευρύτερες ηλεκτρονικές διαβουλεύσεις στην ιστορία της ΕΕ για τα δικαιώματα των πολιτών και το μέλλον της Ευρώπης, όπως προκύπτει από τα τελευταία αριθμητικά στοιχεία που δημοσίευσε στις 17/8/2012 η Επιτροπή. Στις 9 Μαΐου, Ημέρα της Ευρώπης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τους πολίτες ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμβάλουν στην κατάρτιση του θεματολογίου πολιτικής για τα επόμενα χρόνια και στη διαμόρφωση του μέλλοντος της Ευρώπης. Έως τις 9 Σεπτεμβρίου, όλοι οι Ευρωπαίοι μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους απαντώντας σε ερωτήματα όπως «Πώς θα θέλατε να εξελιχθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση στο εγγύς μέλλον; Σε τι είδους Ευρωπαϊκή Ένωση θα θέλατε να ζείτε το 2020;»
Καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει μείζονες προκλήσεις, αν μη τι άλλο εξαιτίας της κρίσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στον τομέα του δημόσιου χρέους, ο πολιτικός διάλογος περιστρέφεται όλο και περισσότερο γύρω από το θέμα του μέλλοντος της Ευρώπης τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Κατά το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συζήτησαν την ανάγκη να περάσει η Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) σε «νέα φάση». Ωστόσο, οποιαδήποτε περαιτέρω ενοποίηση στο οικονομικό και δημοσιονομικό πεδίο πρέπει να νομιμοποιηθεί στα μάτια των λαών της Ευρώπης. Για τον λόγο αυτόν, η έκθεση των «τεσσάρων Προέδρων» (του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Προέδρου της Ευρωομάδας και του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) που δημοσιεύθηκε στις 26 Ιουνίου αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Γενικά, η στενότερη ενοποίηση της ΟΝΕ θα απαιτήσει ισχυρότερη δημοκρατική βάση και ευρεία υποστήριξη εκ μέρους των πολιτών. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό η πορεία για την υλοποίηση αυτού του οράματος να βασίζεται ήδη σε ευρεία διαβούλευση και συμμετοχή. Η ενοποίηση και η νομιμοποίηση πρέπει να προχωρούν παράλληλα.» Μετά από πρόταση της Επιτροπής, το 2013 ορίστηκε ως το Ευρωπαϊκό Έτος των Πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να αξιοποιήσει την ευκαιρία αυτή προκειμένου να ενθαρρύνει τους πολίτες να συμμετάσχουν στη διαμόρφωση της αυριανής Ένωσης και να ακούσει τις απόψεις τους όσον αφορά το μέλλον της Ευρώπης.
Η διαβούλευση της Επιτροπής που φέρει τον τίτλο «Πολίτες της ΕΕ: Τα δικαιώματά σας, το μέλλον σας» περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικά με τα πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολίτες στην καθημερινότητά τους, όταν ασκούν τα δικαιώματά τους ως πολίτες της ΕΕ ή όταν θέλουν να επικαλεστούν τα θεμελιώδη δικαιώματα που έχουν κατοχυρωθεί στην νομοθεσία της ΕΕ. Η Επιτροπή θέλει να πληροφορηθεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι όταν ταξιδεύουν στην Ευρώπη, όταν μετακομίζουν σε άλλη χώρα της ΕΕ, όταν ψηφίζουν ή θέτουν υποψηφιότητα σε εκλογές ή όταν πραγματοποιούν αγορές ηλεκτρονικά. Οι πληροφορίες που θα συγκεντρωθούν θα ενσωματωθούν άμεσα στο θεματολόγιο πολιτικής της Επιτροπής για τα επόμενα χρόνια και θα αποτελέσουν τη βάση για την Έκθεση για την ιθαγένεια της ΕΕ του 2013, η οποία θα υποβληθεί στις 9 Μαΐου 2013, δηλαδή κατά την Ημέρα της Ευρώπης του επόμενου έτους.
Μέσα σε τρεις μόλις μήνες από την έναρξη της διαβούλευσης, στις 9 Μαΐου, πάνω από 5000 άτομα συμμετείχαν στην ηλεκτρονική διαβούλευση και απάντησαν στο ερωτηματολόγιο. Συμμετείχαν πολίτες από όλα τα κράτη μέλη (11,3% από τη Γαλλία, 10,5% από την Ιταλία, 9% από την Ισπανία, 8,9% από τη Γερμανία και 6,1% από τη Βρετανία – το ποσοστό συμμετοχής της Ελλάδας ανέρχεται στο 1,9% μέχρι στιγμής).
Το σύντομο ερωτηματολόγιο μπορεί να συμπληρωθεί εύκολα ηλεκτρονικά και απαιτεί μόνον δέκα λεπτά. Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 9 Σεπτεμβρίου: http://ec.europa.eu/your-rights-your-future.
Ιστορικό
Χάρη στην ιθαγένεια της ΕΕ – η οποία δεν αντικαθιστά την εθνική ιθαγένεια, αλλά την συμπληρώνει – όλοι οι πολίτες των 27 κρατών μελών της ΕΕ διαθέτουν μια σειρά πρόσθετων δικαιωμάτων ως πολίτες της ΕΕ. Τα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνουν το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι σε τοπικές και ευρωπαϊκές εκλογές στο κράτος μέλος της ΕΕ στο οποίο κατοικούν, το δικαίωμα στην προξενική προστασία στο εξωτερικό υπό τους ίδιους όρους με τους υπηκόους, το δικαίωμα αναφοράς προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το δικαίωμα υποβολής καταγγελίας στον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή και το δικαίωμα συμμετοχής σε Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών. Επιπλέον, οποιοσδήποτε στην Ευρώπη μπορεί να επικαλεστεί τα θεμελιώδη δικαιώματα του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ή από τις εθνικές αρχές.
Εν τω μεταξύ, από 1ης Απριλίου που ισχύει η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών, οι πολίτες απέκτησαν μια νέα δυνατότητα να επηρεάζουν την Ατζέντα της ΕΕ. Εννέα πρωτοβουλίες έχουν καταχωρισθεί μέχρι τώρα, οι δε εμπνευστές τους ελπίζουν να συγκεντρώσουν το 1 εκατομμύριο υπογραφές που απαιτούνται για να καλέσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση.
Η Πρωτοβουλία Πολιτών καθιερώθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και δίνει στους κατοίκους της ΕΕ που έχουν δικαίωμα ψήφου στις ευρωεκλογές το δικαίωμα να έχουν τη δική τους λέξη για την Ατζέντα της ΕΕ.
Η πρώτη Πρωτοβουλία Πολιτών καταχωρήθηκε την Ημέρα της Ευρώπης, στις 9 Μαΐου. Μέχρι τώρα, εννέα πρωτοβουλίες έχουν καταχωρηθεί στην Επιτροπή, μια εκ των οποίων ανακλήθηκε. Οι οκτώ πρωτοβουλίες που είναι ανοικτές προς υπογραφή την 1η Αυγούστου αφορούν τα εξής θέματα:
Υπεύθυνη διαχείριση αποβλήτων
Μεγαλύτερη κινητικότητα
Κοινοί εκπαιδευτικοί στόχοι
Κατάργηση πειραμάτων στα ζώα
Εκλογικά δικαιώματα πολιτών ΕΕ κατοίκων άλλου κράτους μέλους
Προστασία ανθρωπίνου εμβρύου στην έρευνα, στην αναπτυξιακή βοήθεια και στη δημόσια υγεία
Πρόσβαση στο νερό
Τιμολόγια περιαγωγής
Για να εξετασθεί, μια πρωτοβουλία πρέπει να υποστηριχθεί από τουλάχιστον 1 εκατομμύριο πολίτες της ΕΕ, από τουλάχιστον 7 εκ των 27 κρατών μελών, εντός 12 μηνών από την ημέρα καταχώρησής της. Πρέπει επίσης να εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιοτήτων της Επιτροπής.
Η Επιτροπή δεν είναι υποχρεωμένη να υποβάλει νομοθετική πρόταση, οφείλει όμως να εξηγήσει το γιατί. Εάν η Επιτροπή υποβάλει πρόταση, αυτή θα ακολουθήσει την κανονική νομοθετική διαδικασία, που σημαίνει συνήθως ότι θα εξετασθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προτού γίνει νόμος.
Μάθετε περισσότερα για τη λειτουργία της όλης διαδικασίας με την πολυμεσική εφαρμογή μας “Θέλεις να παρέμβεις; Εδώ το πώς” στη σχετική ιστοσελίδα.
Κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους των Πολιτών, το 2013, η Επιτροπή θα δημοσιεύσει μια δεύτερη έκθεση για την ιθαγένεια της ΕΕ, στην οποία θα παρουσιάσει περαιτέρω στοχοθετημένες πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των εμποδίων που εξακολουθούν να υφίστανται και δυσκολεύουν τους πολίτες να ασκήσουν πλήρως τα δικαιώματά τους ως πολίτες της ΕΕ.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Ενημερωθείτε για το πώς βλέπει το μέλλον της Ευρώπης η Αντιπρόεδρος Viviane Reding, Επίτροπος της ΕΕ για Θέματα Δικαιοσύνης, Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ιθαγένειας
