Ημερολόγιο

Απρίλιος 2024
Δ Τ Τ Π Π Σ Κ
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
2930  
European Radio Logo

Σύνδεσμοι

Πρόσφατα άρθρα

Αναζήτηση

Αρχεία για Το Σχολείο

Γυμνάσιο Τσαριτσάνης «Κωνσταντίνος Οικονόμος»

13 Απριλίου 2013 από

ΓΥΜΝΑΣΙΟ  ΤΣΑΡΙΤΣΑΝΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ  ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ”


Γυμνάσιο Τσαριτσάνης “Κωνσταντίνος Οικονόμος”


Χώρος Αθλητικών Δραστηριοτήτων

“ΟΙΚΟΝΟΜΕΙΟΣ  ΣΧΟΛΗ”

Οικονόμειος Σχολή- Πορεία της στο χρόνο.

α. Ίδρυση- Λειτουργία της στα πρώτα χρόνια του Ν.Ε.Διαφωτισμού

Φάρο πνευματικό για την κεντρική αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα, τόσο στα χρόνια της σκλαβιάς, όσο και αργότερα, μέχρι σήμερα, χωρίς διακοπή, αποτέλεσε η Οικονόμειος Σχολή.

Τα θεμέλιά της μπήκαν το 1670 αλλά άρχισε να λειτουργεί το 1690.Πρώτος δάσκαλός της ήταν ο Νικόλαος Πεταλιάς και τον διαδέχτηκαν ιδιαίτερα αξιόλογες πνευματικές μορφές της εποχής.

Στα μέσα του 18ου αιώνα τα εκπαιδευτήρια πήραν καινούρια μορφή και επαναπροσδιόρισαν το παιδευτικό τους έργο.

Ο σημαντικος δάσκαλος αυτής της περιόδου ήταν ο Κυριάκος Οικονόμου, πατέρας του Κων/νου Οικονόμου. Το σχολείο γνώρισε μεγάλη ακμή επί Κων/νου Κούμα (1798-1802) και ακόμη μεγαλύτερη επί Κων/νου Οικονόμου (1805-1808)

Μετά το 1808 και για ένα χρονικό διάστημα δεν λειτούργησαν τα σχολεία της Τσαριτσάνης εξαιτίας της επιδημίας της πανώλης και επαναλειτούργησαν επί Μητροπολίτη Χρύσανθου με δάσκαλο τον Ιωάννη εξ Αγράφων.

β. Διδάσκαλοι- Μορφή


Κων/νος Οικονόμου ο εξ Οικονόμων


.


Στη σχολή της Τσαριτσάνης, σ’ αυτό το αξιόλογο πνευματικό κέντρο, όπως χαρακτηρίστηκε εκείνη την εποχή, δίδαξαν οι σπουδαιότεροι λόγιοι και σοφοί της νεότερης Ελλάδας.

Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο Ν. Πεταλιάς, οι πατριώτες, Χρύσανθος Κουλούρης από το 1700-1725, Αθανάσιος Θεμελής από το 1729-1764 καθώς και ο Σεβαστός Λεοντιάδης από το 1725-1728.

Αργότερα, δίδαξαν ο Ευγένιος Βούλγαρης (1752-1754), Μέγας Διδάσκαλος του γένους, ο Κων/νος  Μοναχός (1765-1768) και ο διάσημος τυρναβίτης Ιωάννης Δημητριάδης  Πέζαρος, θεμελιωτής της ελληνικής παιδείας.

Όμως, τη δόξα και τη φήμη, τη μεγάλη ακμή της, τη γνώρισε κατά τη διάρκεια της Σχολαρχίας του Κων/νου Οικονόμου Εξ Οικονόμων, στις αρχές του 19ου αι.  και του Λαρισαίου Λόγιου Κ. Κούμα Μεγάλη του καινοτομία ήταν η εισαγωγή της Άλγεβρας για πρώτη φορά στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Σχολής.

γ. Η  Οικονόμειος  Σχολή στον 20ο αι.

Ο ι.ν Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η Οικονόμειος Σχολή και στη μέση το υπεραιωνόβιο κυπαρίσσι.

Μέχρι το 1910 το ελληνικό σχολείο της Τσαριτσάνης στεγαζόταν στην πανάρχαια κατοικία του Κων/νου Οικονόμου. Με σουλτανικό διάταγμα, εκεί ανοικοδομήθηκε  το καλλιμάρμαρο γυμνάσιο, που αποτελούνταν από 3 ορόφους. Προς τιμή του μεγάλου ευεργέτη, Κων/νου Οικονόμου Εξ Οικονόμων, που με τη διαθήκη του άφησε ένα σημαντικό ποσό για την ανέγερσή του, ονομάστηκε από τότε Οικονόμειος Σχολή.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κτίστηκε με πολύ μεράκι και τέχνη από ντόπιους μαστόρους, που απέκρυπταν τα μυστικά της τέχνης τους. Το σχέδιο εκπόνησε ο λαρισαίος μηχανικός Αστεριάδης, ο οποίος δεν δέχτηκε αμοιβή. Λειτούργησαν  Σχολεία  όλων  των  βαθμίδων,  όπως Δημοτικό,  ημι-Γυμνάσιο (Ελληνικό  Σχολείο),  Αστική Σχολή  Θηλέων (Παρθεναγωγείο). Μετά  την  απελευθέρωση  του  1912   η  Οικονόμειος   Σχολή εξελίχθηκε  σ’ ένα  από τα πρότυπα  γυμνάσια του κράτους, το  μοναδικό  στην  επαρχία  Ελασσόνας.

Η   Οικονόμειος   Σχολή πυρπολήθηκε   από   τους   Γερμανούς στις  20  Αυγούστου  του  1944  και  ανοικοδομήθηκε  το  1956  με  δωρεά  του  Τσαριτσανιώτη   Θεμιστοκλή   Βούλγαρη,   και   εράνους  των αποδήμων  Τσαριτσανιωτών  της   Αμερικής  και   κατοίκων   της   Τσαριτσάνης. Το 1956 – 1957  έγινε παράρτημα του μοναδικού τότε Γυμνασίου της επαρχίας Ελασσόνας. Το αρχείο φυλάσσεται στο 1ο Λύκειο Ελασσόνας.  Το  1964-1965  έγινε ανεξάρτητο Γυμνάσιο Τσαριτσάνης.  Το 1976 – 1977  δημιουργήθηκε το Λύκειο Τσαριτσάνης,  το οποίο  καταργήθηκε με τις συγχωνεύσεις του 2010-2011.

Η Οικονόμειος Σχολή δεσπόζει σήμερα στο χώρο και   επιβάλλεται με τη μοναδική της παρουσία, αναλλοίωτη στο χρόνο .

Κάθε χρόνο τελείται Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και επιμνημόσυνη δέηση  για τον μεγάλο διδάσκαλο   του γένους Κωνσταντίνο Οικονόμου του «εξ Οικονόμων», την  Κυριακή της Ορθοδοξίας στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Τσαριτσάνη  και ακολουθεί δεξίωση στην «Οικονόμειο Σχολή» για τις αρχές και το κοινό.

Κατηγορία Το Σχολείο | 1 σχόλιο »

Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων

13 Απριλίου 2013 από

 

Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων

(1780 -1857)

Η προτομή του Κωνσταντίνου Οικονόμου
στην πλατεία της Τσαριτσάνης

O Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων, επιφανής κληρικός, γεννήθηκε στην Τσαριτσάνη και διακρίθηκε κατά την προεπαναστατική και μετεπαναστατική περίοδο. Ο πατέρας του ήταν λόγιος παπα-δάσκαλος και ο πρώτος που του δίδαξε την Ελληνική γλώσσα, τα λατινικά και την Αγία Γραφή. Η μεγάλη φιλομάθειά του και το ενδιαφέρον του για τα γράμματα, ανάγκασαν τους γονείς του να τον στείλουν για περαιτέρω μάθηση στην ξακουστή και ακμάζουσα τότε Σχολή των Αμπελακίων, όπου διδάχτηκε, πέραν των άλλων και τη Γαλλική γλώσσα. Στα είκοσί του χρόνια ο Κωνσταντίνος νυμφεύθηκε, τον επόμενο χρόνο χειροτονήθηκε διάκονος και λίγο αργότερα πρεσβύτερος. Το 1805, έλαβε τον τίτλο του Οικονόμου της επισκοπής Ελασσόνας και έκτοτε είναι γνωστός ως «Οικονόμος ο εξ Οικονόμων».
Στην Τσαριτσάνη ο Κωνσταντίνος δεν διακόνησε μόνον ως Ιερέας, αλλά υπηρέτησε και ως δάσκαλος. Με τη διδασκαλία και το ήθος του, αλλά πάνω απ’ όλα με την αγάπη του προς την Εκκλησία, την πατρίδα και την ελευθερία φρόντιζε να συντηρεί το εθνικό φρόνημα των μαθητών του και των συμπατριωτών του. Αυτή του η δράση όμως εξόργισε τον Αλί Πασά. Το 1806 (26 ετών), θεωρήθηκε συμμέτοχος της επανάστασης του Παπα-Ευθύμιου Βλαχάβα και… ρίχνεται στις φυλακές των Ιωαννίνων. Απελευθερώθηκε, με πολλά λύτρα, αλλά πάλι συλλαμβάνεται και απελευθερώνεται αυτή τη φορά, με απαγωγή! Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Τσαριτσάνη και να καταφύγει στην Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου στις Σέρρες.

Από εκεί πηγαίνει στην Θεσσαλονίκη το 1806, ως Έξαρχος και επίτροπος του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γερασίμου όπου για δύο χρόνια ασχολήθηκε με το Θείο κήρυγμα. Από εκεί, κλήθηκε από τον Κωνσταντίνο Κούμα στη Σμύρνη όπου και δίδαξε επί μια δεκαετία στο νέο «Φιλολογικό Γυμνάσιο» στο οποίο το 1814 ανέλαβε καθήκοντα σχολάρχη. Με το κλείσιμο του γυμνασίου Σμύρνης το 1819, βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη (εκεί μυήθηκε στην Φιλική Εταιρία) προσκεκλημένος του Οικουμενικού Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, ο οποίος, εκτιμώντας την μέχρι τότε δράση και προσφορά του στο Γένος και την Εκκλησία, εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του Έθνους και τον διόρισε ιεροκήρυκα στην Πόλη, δίνοντάς του τον μοναδικό τίτλο του «καθολικού ιεροκήρυκος της Μεγάλης Εκκλησίας και πασών των Ορθοδόξων του Ελληνικού Γένους Εκκλησιών».

Λίγο πριν από την Επανάσταση του 1821, φυγαδεύθηκε στη Ρωσία και συγκεκριμένα στην Οδησσό όπου και συνέχισε τα κηρύγματά του για την Εκκλησία και την πατρίδα. Αναγνωρίζοντας την πνευματική του κατάρτιση, η Ακαδημία της Πετρούπολης τον εξέλεξε μέλος της και τον τίμησε δια του μεγάλου ρωσικού παρασήμου και ισόβιας σύνταξης 7000 ρουβλίων.  Ο Τσάρος Αλέξανδρος Β’ τιμώντας την επίσκεψη του Οικονόμου στην Πετρούπολη, του δώρισε δύο χρυσοποίκιλτες ταμπακιέρες μαζί με χαρτοφύλακα, τα οποία αργότερα δώρισε στο μουσείο Μπενάκη η Μαγδαληνή Φραντζή, δισέγγονη του Οικονόμου. Παράλληλα ο Οικονόμος είχε εκλεγεί και αντεπιστέλλον μέλος της ακαδημίας του Βερολίνου.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1834 τέθηκε επικεφαλής της συντηρητικής μερίδας της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία προ ολίγου είχε καταστεί αυτοκέφαλος και αγωνίσθηκε εναντίον κάθε φιλελεύθερης εκδήλωσης στα εκκλησιαστικά πράγματα υπερασπιζόμενος την αμετακίνητη προσήλωση στους κανόνες της Oρθοδοξίας. Και στο γλωσσικό ζήτημα, ενώ παλιότερα ήταν οπαδός της κοραϊκής «μέσης οδού», εμφανίστηκε αργότερα οπαδός του αρχαϊσμού και αντιτάχθηκε κατηγορηματικά στην πρόταση του Νεόφυτου Βάμβα να μεταφραστεί η Αγία Γραφή στην ομιλούμενη γλώσσα. Ιδιαίτερα πολέμησε τις απόψεις του δεινού επίσης Θεόκλητου Φαρμακίδου.

Έγραψε εκκλησιαστικά και φιλολογικά έργα τα οποία τον παρουσιάζουν συγγραφέα με σπάνια πολυμάθεια ενώ ο όγκος των συγγραμμάτων του προκαλεί κατάπληξη. Μεταξύ των φιλολογικών του πραγματειών περιλαμβάνονται και τα εξής : «Τέχνη ρητορικής βιβλία τρία» (όπου η αρχαία ρητορική τέχνη του Αριστοτέλη συνυπάρχει με νεότερες αντιλήψεις), «Γραμματικών ή εγκυκλίων παιδευμάτων βιβλία τέσσερα», «Δοκίμιο περί της πληρέστατης συγγένειας της σλαβονορωσικής γλώσσας προς την Ελληνική» κ.α.

Το 1857 απεβίωσε στην Αθήνα (διατηρείται ακόμα το σπίτι του στην οδό Νίκης, όπου υπάρχει και εντοιχισμένη πλάκα) και ετάφη στο προαύλιο της Ιεράς Μονής Πετράκη, αφήνοντας με τη διαθήκη του σεβαστά χρηματικά ποσά στη Θεολογική Σχολή Χάλκης, στην Πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη, στο Αμαλίειο ορφανοτροφείο και στο Σχολείο της ιδιαίτερης πατρίδας του Τσαριτσάνης.

Τα ιερά άμφια του Κωνσταντίνου Οικονόμου
που φυλάσσονται στον Ιερό Ναό της
Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Τσαριτσάνη

Κάθε χρόνο τελείται Αρχιερατική Θεία Λειτουργία και επιμνημόσυνη δέηση  για τον μεγάλο διδάσκαλο   του γένους Κωνσταντίνο Οικονόμου του «εξ Οικονόμων», την  Κυριακή της Ορθοδοξίας στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Τσαριτσάνη  και ακολουθεί δεξίωση στην «Οικονόμειο Σχολή» για τις αρχές και το κοινό.

Κατηγορία Το Σχολείο | 1 σχόλιο »