Η μονή Καλυβίτη βρίσκεται σε απόσταση 3χλμ. από τα Ψαχνά.Πριν από μερικές δεκαετίες, το μοναστήρι λειτουργούσε ως γυναικείο, αλλά αργότερα έγινε -και παραμένει- ανδρικό, έχοντας αυτό τον καιρό μόνο ένα μοναχό. Από το 2000, χρέη ηγουμενοσυμβουλίου εκτελεί ο αρχιμανδρίτης Ιωάννης Καραμούζης, με τη μέριμνα του οποίου έγιναν σημαντικά έργα για τη συντήρηση της μονής σε τούτα τα τελευταία χρόνια.
Τμήμα του παλιού ναού βρίσκεται στο βάθος του περιβόλου. Στο παλιό κομμάτι του ναού και γύρω από αυτόν ο επισκέπτης με την πρώτη ματιά μπορεί να παρατηρήσει κομμάτια από αρχαία γλυπτά εκ των οποίων άλλα είναι εντοιχισμένα στα παράθυρα του Ιερού και άλλα είναι σκόρπια. Σύμφωνα με τον ερευνητή Θόδωρο Σκούρα έχουμε να κάνουμε με μια εξαφανισμένη παλαιοχριστιανική εκκλησία, που έδωσε τη θέση της στο βυζαντινό ναό του Ιωάννη του Καλυβίτη, ο οποίος αργότερα μετετράπη στον σημερινό.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του ερευνητή Γίαγκου Τσαούση γύρω απ’ τον ναό υπάρχουν πολλά κυονόκρανα, επιστύλια, βάσεις κιόνων και άλλα μαρμάρινα λείψανα, που μαρτυρούν την ύπαρξη προχριστιανικού ναού. Στα θεμέλια του ειδωλολατρικού ναού ανεγέρθηκε ο πρώτος βυζαντινός ναός του Ε’ αιώνα, για την ανέγερση του οποίου χρησιμοποιήθηκαν πολλά αρχιτεκτονικά μέλη του προχριστιανικού ναού. Αυτός καταστράφηκε άγνωστο πότε. Ανοικοδομήθηκε το 1245, στα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας, καθώς μαρτυρεί η υπάρχουσα κτητορική επιγραφή. Αργότερα κατεστράφη και πάλι.
Ο ναός εσωτερικά ήταν όλος αγιογραφημένος με αγιογραφίες εξαιρετικής τέχνης, με επιγραφές, που αναφέρονται σε χωρία της Αγίας Γραφής και σε αγώνες θρησκευτικούς της βυζαντινής εποχής. Μια από αυτές είναι του Πρωτοδιάκονου Στεφάνου, που φέρει την επιγραφή «Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας». Οι τοιχογραφίες αποδίδονται στον Αθηναίο ζωγράφο Ιωάννη, που υπογράφεται «ο εξ Αθηνών».
Επίσης υπήρχαν περίφημα γλυπτά του 11ου και 12ου αιώνα, ειδωλολατρικού και χριστιανικού ναού, των οποίων δυστυχώς η τύχη δεν είναι γνωστή.
Η εκκλησία είναι τρίκλιτη βασιλική, χωρίς αγιογραφίες, με στέγη ξύλινη κεραμοσκεπή. Το δάπεδό της είναι σύγχρονο με μωσαϊκό. Τα κιονόκρανα των δύο μπροστινών κιόνων, καθώς και οι μαρμάρινες παραστάδες της εισόδου, είναι από αρχαίο μνημείο.
Το Ιερό είναι το μόνο μέρος που σώζεται από τον αρχικό ναό και διασώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών στην Πρόθεση, την Πλατυτέρα και το Διακονικό. Σκεπάζεται δε από μεγάλη λιθόκτιστη καμάρα. Δίπλα από τον ναό σώζονται κομμάτια μαρμάρινων κιόνων και γωνιόλιθων από τον Παλαιοχριστιανικό και ειδωλολατρικό ναό.
Ο ΌΣΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΚΑΛΥΒΙΤΗΣ
Ο Όσιος Ιωάννης ο Καλυβίτης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη στο τέλος του 4ου αιώνα. Ήταν γιος του συγκλητικού Ευτροπίου και της Θεοδώρας, που καταγόταν από τη Ρώμη. Σε πολύ μικρή ηλικία, ο Ιωάννης ζήτησε και έλαβε ως δώρο από τους γονείς του ένα Ευαγγέλιο και αφοσιώθηκε ολόψυχα στο λόγο του Θεού. Ο πατέρας του, όμως, τον προόριζε για κοσμικά αξιώματα κι έτσι, ο νεαρός ακόμη Ιωάννης, αποφάσισε να φύγει κρυφά από το σπίτι, για να γίνει μοναχός. Μόνασε στη μονή των Ακοιμήτων, όπου ηγούμενος ήταν ο Άγιος Μάρκελλος, ενώ οι γονείς του, αφού τον αναζήτησαν και δεν βρήκαν κανένα ίχνος τους, τον θεωρούσαν πια νεκρό
Ύστερα από 6 χρόνια γύρισε στο πατρικό του σπίτι, αγνώριστος και σαν ζητιάνος, ταλαιπωρημένος και σκελετωμένος από τη νηστεία. Οι γονείς του τον δέχτηκαν σαν μοναχό και ο πατέρας του του πρότεινε να μείνει στο δωμάτιο του παιδιού του που πίστευε ότι είχε πεθάνει. Ο Ιωάννης δεν αποκάλυψε την ταυτότητά του και τους παρακάλεσε να του φτιάξουν μία καλύβα στην άκρη του κήπου τους όπου έζησε τα τελευταία τρία χρόνια της ζωής του. Έτσι έλαβε και την ονομασία του «Καλυβίτης».
Προαισθανθείς το θάνατο του, αποκαλύφθηκε στους γονείς του και μετά από μικρό διάστημα πέθανε (γύρω στο 450 μΧ.). Ο ενταφιασμός του Ιωάννη έγινε στο χώρο της καλύβας του και στη συνέχεια οι γονείς του ανέγειραν ναό πάνω από τον τάφο του. Η μνήμη του εορτάζεται στις 15 Ιανουαρίου.
Πηγές:
- Καλέμης, Αλέξανδρος. Οι μονές και τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Εύβοιας. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Εύβοιας.
- “Η μονή του Αγίου Ιωάννη του Καλυβίτη”. Παρρησία 15: 12-18. 2010.Μαθητικό Περιοδικό Γυμνασίου Ψαχνών
Κάτω από : Χωρίς κατηγορία | Με ετικέτα: Μονή, Όσιος Ιωάννης Καλυβίτης, Πληροφορίες για τον Τόπο μας, σχολική χρονιά 2013-2014
Αφήστε μια απάντηση