Μαρία Ιορδανίδου
Στην εποχή του τσιμέντου και της πολυκατοικίας
1η ενότητα (Ζούμε στην εποχή… που κρέμεται στον τοίχο): Η ομοιομορφία των
πολυκατοικιών και τα τυποποιημένα διαμερίσματα
2η ενότητα (Αλλάζουν οι καιροί… μας χωρίζει ένας τοίχος): Η αποξένωση των ενοίκων στις
πολυκατοικίες και η ενόχληση από τις συζητήσεις και τους θορύβους των γειτόνων
3η ενότητα (Από το λουτροκαμπινέ… και ησυχάσαμε): Η καταπιεστική συμπεριφορά της
μητέρας του διπλανού διαμερίσματος και η έντονη αντίδραση του παιδιού.
Σχήματα λόγου:
Παρομοίωση: «Θυμίζει κατάστρωμα βαποριού», «μοιάζει διάδρομος», «Στέκεται μπροστά
σου σαν κολόνα πάγου»
Μεταφορά: «Εκεί που θα κουρνιάσει (η νοικοκυρά)
Προσωποποίηση: «να αφουγκραστεί την ανάσα του σπιτιού της»
Ειρωνεία: «Εσωτερικά τα λένε τώρα τα διαμερίσματα που δε βλέπουν στο
δρόμο…», «μπαλκόνι που ζώνει την πολυκατοικία ένα γύρο και θυμίζει κατάστρωμα
«Έχασαν οι Ρωμιοί τη ρωμιοσύνη τους»
(Ρωμιοσύνη: ο Ελληνισμός, η ελληνική ψυχή, το φρόνημα και τα ιδανικά του ελληνικού
έθνους και εδώ ο τρόπος συμπεριφοράς των Ελλήνων)
Στη συνείδηση της αφηγήτριας η λέξη «ρωμιοσύνη» είναι συνυφασμένη με
τις παραδοσιακές αρετές των Ελλήνων: τη φιλοξενία, την αλληλεγγύη, τη φιλία, την
ψυχική ευγένεια, τη συμπόνια. Άλλωστε με αυτές τις αρετές μεγάλωσε όταν ζούσε
στην Κωνσταντινούπολη. Τώρα όμως στην Αθήνα διαπιστώνει μια άλλη κοινωνική
πραγματικότητα. Οι άνθρωποι έχουν υιοθετήσει ξενικές συνήθειες. Έχουν γίνει τυπικοί
κι εσωστρεφείς. Δεν ανοίγουν τα σπίτια τους και τις καρδιές τους. Έτσι στη θέση των
παραδοσιακών αξιών έχει μπει η καχυποψία, η αδιαφορία, ο φόβος, η αντικοινωνικότητα.
Οι ένοικοι των πολυκατοικιών πολλές φορές δε γνωρίζονται. Γι αυτό λοιπόν η αφηγήτρια
καταλήγει ότι έχασαν οι ρωμιοί τη ρωμιοσύνη τους δηλαδή την ελληνική τους
φυσιογνωμία, αφού αλλοτριώθηκαν από τα ξενικά πρότυπα. (αλλοτρίωση: αποξένωση του
ανθρώπου από τη φύση, από τον άλλο άνθρωπο και από τον ίδιο του τον εαυτό)
Η συμπεριφορά της μητέρας του διπλανού διαμερίσματος απέναντι στο παιδί της και η στάση της αφηγήτριας.
Η αφηγήτρια άθελά της παρακολουθεί τη σχέση της γυναίκας του διπλανού
διαμερίσματος με τη μικρή της κόρη. Η μητέρα συμπεριφέρεται αντιπαιδαγωγικά στο παιδί
της, δείχνει αγχωτική, υστερική και εξουσιαστική. Το παιδί αντιδρά νευρωτικά, αρνείται
το φαγητό. Είναι ο τρόπος του για να την εκδικηθεί για το ξύλο που τρώει και για την
εγκατάλειψη.(η μητέρα είχε πάει διακοπές με τον πατέρα αφήνοντας το παιδί στη γιαγιά
του) Η αφηγήτρια προβληματίζεται η οποία έχοντας διάθεση να βοηθήσει παρεμβαίνει με
τρόπο ευγενικό συμβουλεύοντας τη μητέρα να συμπεριφέρεται με ηρεμία στο παιδί της και
να του δίνει πρωτοβουλίες. Η αντίδραση της γυναίκας δεν άφηνε περιθώρια για συζήτηση.
Η αφηγήτρια δεν έπαψε να ενδιαφέρεται. Η όλη στάση της δείχνει άτομο σκεπτόμενο, με
ευαισθησία, καλλιέργεια, πείρα και καλοπροαίρετη διάθεση.
Αφιέρωμα εδώ
κι εδώ
κι εδώ
