Ο καθένας από μας διαθέτει ορισμένες ικανότητες, νοητικές ή σωματικές, σε μικρό ή σε μεγάλο βαθμό.
Για μερικούς, οι ικανότητές τους είναι πολύ συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα η μουσική ή το σχέδιο, ενώ για άλλους είναι πιο γενικές, όπως για παράδειγμα η ικανότητα να ηγούνται σε ομάδες, να διδάσκουν, κ.λ.π.
Αλλά, τι εννοούμε με τη λέξη «ικανότητες»;
Όλοι οι άνθρωποι, σε ορισμένες στιγμές της ζωής τους, διαπιστώνουν ότι υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούν να κάνουν πολύ καλά και κάποια άλλα που τους δυσκολεύουν ή στα οποία αισθάνονται ότι τα πάνε μέτρια.
|
Οι ικανότητες αποτελούν τα έμφυτα χαρίσματα του καθένα μας, τα ταλέντα του. |
Οι ικανότητες ή τα ταλέντα μας, μας ακολουθούν από τη γέννησή μας. Δεν μαθαίνονται, ούτε ξεχνιούνται. Είναι απλά ένα κομμάτι του εαυτού μας.
Εκείνο που μπορεί να αλλάξει είναι οι δεξιότητες, που στην ουσία αποτελούν ενδείξεις των ικανοτήτων και ο βαθμός ανάπτυξής τους καθορίζεται από τις υπάρχουσες ικανότητες. Οι δεξιότητες είναι επίκτητες, δηλαδή μαθαίνονται και βελτιώνονται μέσα από συνεχή εξάσκηση και εφαρμογή. Για το λόγο αυτό μερικές δεξιότητες μπορούν να απαλειφθούν, ενώ κάποιες άλλες νέες μπορούν να κάνουν την εμφάνισή τους ύστερα από εξάσκηση.
Οι ικανότητες λοιπόν, δύσκολα αλλάζουν και μόνο σε πολύ μικρή ηλικία και πολύ μικρό βαθμό, ενώ καθορίζουν τον βαθμό ανάπτυξης αντίστοιχων δεξιοτήτων.
Για παράδειγμα, ένα άτομο που έχει αυξημένη μαθηματική ικανότητα, όπως είναι ένας μαθηματικός, αν βρεθεί στο κατάλληλο περιβάλλον και καλείται να κάνει συχνά μαθηματικούς υπολογισμούς, είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει υψηλά ποσοστά στη δεξιότητα εκτέλεσης μαθηματικών πράξεων. Ωστόσο, δεν συμβαίνει και το αντίστροφο. Για παράδειγμα ένα άτομο με πολύ καλή επίδοση στην δεξιότητα της εκτέλεσης αριθμητικών πράξεων, όπως για παράδειγμα ένας μανάβης, που καλείται να κάνει καθημερινά υπολογισμούς αριθμητικούς, δεν σημαίνει ότι ταυτόχρονα έχει και υψηλή μαθηματική ικανότητα.