Βρεφική ηλικία0 ? 1 έτους Βασική εμπιστοσύνη – δυσπιστία Kατά την περίοδο αυτή το άτομο βρίσκεται Erikson also referred to infancy as the Oral Sensory Stage (as anyone might who watches a baby put everything in her mouth) where the major emphasis is on the mother’s positive and loving care for the child, with a big emphasis on visual contact and touch. σε πλήρη εξάρτηση από τα πρόσωπα του άμεσου περιβάλλοντος. Αν το βρέφος νιώσει ότι οι ανάγκες του ικανοποιούνται μόλις προκύψουν κι ότι οι γονείς του, του εξασφαλίζουν άφθονη αγάπη και περιποίηση, αναπτύσσει το συναίσθημα της βασικής εμπιστοσύνης, της ασφάλειας και της αισιοδοξίας. Αν όμως το βρέφος νιώθει ότι το παραμελούν, αναπτύσσει το συναίσθημα της δυσπιστίας προς τους άλλους, της καχυποψίας και της ανασφάλειας.Incidentally, many studies of suicides and suicide attempts point to the importance of the early years in developing the basic belief that the world is trustworthy and that every individual has a right to be here. Παρεμπιπτόντως, πολλές μελέτες για τις αυτοκτονίες και απόπειρες αυτοκτονίας, τονίζουν τη σημασία των πρώτων ετών στην ανάπτυξη βασικών πεποιθήσεων ότι ο κόσμος είναι αξιόπιστος και ότι κάθε άτομο έχει το δικαίωμα να είναι εδώ!!Not surprisingly, the most significant relationship is with the maternal parent, or whoever is our most significant and constant caregiver. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η πιο σημαντική σχέση είναι με την μητέρα. Νηπιακή ηλικία 2 με 3 ετώνΑυτονομία-Ντροπή και Αμφιβολία Στην περίοδο αυτή το παιδί αρχίζει να αποκτά την ικανότητα για συντονισμένη σωματική κίνηση και διανοητική λειτουργία. Αν το παιδί νιώθει ότι οι γονείς του και τα γύρω του πρόσωπα αναγνωρίζουν την ανάγκη να ενεργεί με το δικό του τρόπο και με το δικό του ρυθμό, αναπτύσσει το αίσθημα ότι ασκεί έλεγχο επάνω στον εαυτό του και στο περιβάλλον, ότι έχει αποκτήσει αυτονομία. Αν όμως το παιδί νιώθει ότι οι γονείς του δείχνουν υπερπροστατευτική διάθεση και δεν το αφήνουν να αυτενεργεί, αναπτύσσει το συναίσθημα της ντροπής και της αμφιβολίας.During this stage we learn to master skills for ourselves. Σημαντικό είναι να του δοθεί να χρησιμοποιήσει την ισχυρή λέξη “ΟΧΙ!” It may be pain for parents, but it develops important skills of the will. Μπορεί να είναι πόνος για τους γονείς, αλλά αναπτύσσει σημαντικές δεξιότητες της βούλησης. (See Use of the Will from He Hit Me Back First! ) It is also during this stage, however, that we can be very vulnerable. If we’re shamed in the process of toilet training or in learning other important skills, we may feel great shame and doubt of our capabilities and suffer low self-esteem as a result. Αν οι γονείς πιέσουν ή νιώσουν ντροπή στη διαδικασία της εκμάθησης της τουαλέτας, το παιδί την αμφισβητεί τις ικανότητές του και υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση ως αποτέλεσμα. The most significant relationships are with parents. Σημαντική είναι η σχέση και με τους δυο γονείςΠροσχολική ηλικία 3-6 ετών (Ηλικία του παιγνιδιού) Πρωτοβουλία – ΕνοχήDuring this period we experience a desire to copy the adults around us and take initiative in creating play situations. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το παιδί δεν αντιδρά παρορμητικά στα ερεθίσματα του περιβάλλοντος, αλλά με τη δική του πρωτοβουλία. Αν το παιδί νιώσει ότι τα οικεία πρόσωπα ενθαρρύνουν και ενισχύουν την αυτόβουλη εξερεύνηση του περιβάλλοντος, αναπτύσσει το συναίσθημα της πρωτοβουλίας. Αντίθετα, αν το παιδί νιώσει ότι οι γονείς θεωρούν τις πρωτοβουλίες του αυτές ενοχλητικές, γελοίες ή ανάρμοστες, αναπτύσσει το συναίσθημα της ενοχής. θα αντιμετωπίσετε την επιθυμία να αντιγράψετε το ενήλικες γύρω μας και να λάβει πρωτοβουλία για τη δημιουργία παίξει καταστάσεις. We make up stories with Barbie’s and Ken’s, toy phones and miniature cars, playing out roles in a trial universe, experimenting with the blueprint for what we believe it means to be an adult. Σημαντικό είναι το συμβολικό παιχνίδι, το παιχνίδι ρόλων όπου το παιδί αναπαραστά βιώνει τον κόσμο των ενηλίκων. We also begin to use that wonderful word for exploring the world?”WHY?” Πρέπει επίσης να αρχίσουν να χρησιμοποιούν τη θαυμάσια λέξη για να εξερευνήσουν τον κόσμο – “ΓΙΑΤΙ;” Σχολική ηλικία 6-11 ετώνΦιλοπονία (Επιμέλεια)-Κατωτερότητα During this stage, often called the Latency, we are capable of learning, creating and accomplishing numerous new skills and knowledge, thus developing a sense of industry . Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, το παιδί είναι ικανό για μάθηση, δημιουργία και ανάπτυξη πολλών νέων δεξιοτήτων, όπως η συνεργασία με τους συμμαθητές, και γνώσεων, αναπτύσσοντας έτσι το αίσθημα της φιλοπονίας. This is also a very social stage of development and if we experience unresolved feelings of inadequacy and inferiority among our peers, we can have serious problems in terms of competence and self-esteem. Αυτό είναι επίσης ένα πολύ κοινωνικό στάδιο ανάπτυξης και αν δημιουργηθούν στο παιδί συναισθήματα ανεπάρκειας και κατωτερότητας μεταξύ των συμμαθητών του, μπορεί να έχει σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την επάρκεια και την αυτοεκτίμηση του. As the world expands a bit, our most significant relationship is with the school and neighborhood. Καθώς ο κόσμος διευρύνεται λίγο, είναι σημαντική η σχέση με το σχολείο. Parents are no longer the complete authorities they once were, although they are still important. Εφηβεία 11-18 ετώνΤαυτότητα – Σύγχυση (Διάχυση ταυτότητας) Στη φάση αυτή το άτομο έχει αποκτήσει την αφηρημένη σκέψη και μπορεί να διαμορφώνει θεωρίες και φιλοσοφικές ιδέες που κοντράρουν την πραγματική κοινωνία και οραματίζεται ένα πρότυπο ιδεώδους κοινωνίας. And while adolescence is a stage at which we are neither a child nor an adult, life is definitely getting more complex as we attempt to find our own identity , struggle with social interactions, and grapple with moral issues. Η εφηβεία είναι μια φάση κατά την οποία το άτομο, δεν είναι ούτε παιδί, ούτε ενήλικος. Η ζωή του εφήβου είναι σίγουρα πιο σύνθετη, καθώς προσπαθεί να βρεί τη δική του ταυτότητα. Αν ο έφηβος ενθαρρυνθεί ναOur task is to discover who we are as individuals separate from our family of origin and as members of a wider society. αποκτήσει μια φιλοσοφία ζωής, ανακαλύψει ποιός είναι ως άτομο, μέσα από την οικογένεια καταγωγής του αλλά και ως μέλος μιας ευρύτερης κοινωνίας καιUnfortunately for those around us, in this process many of us go into a period of withdrawing from responsibilities, which Erikson called a “moratorium.” αν αρχίσει να προσανατολίζεται στο τι θα κάνει, θα αποκτήσει μια ικανοποιητική ταυτότητα, μια σαφή εικόνα του ποιος είναι, από πού προήλθε και που κατευθύνεται. Up to this stage, according to Erikson, development mostly depends upon what is done to us . Αν όμως ο έφηβος, είτε λόγω κακών συγκυριών κατά τα προηγούμενα στάδια, είτε λόγω δυσχερών συνθηκών, δεν κατορθώσει να αποκτήσει μια σαφή εικόνα του Εγώ, καταλαμβάνεται από σύγχυση ρόλων και κρίση της ταυτότητας και μπορεί να αποχωριστεί τις ευθύνες του (ακούνα ματάτα!!). And if we are unsuccessful in navigating this stage, we will experience role confusion and upheaval. A significant task for us is to establish a philosophy of life and in this process we tend to think in terms of ideals, which are conflict free, rather than reality, which is not. Ωστόσο, μπορεί επίσης να αναπτύξει ισχυρή προσήλωση σε φίλους, ομάδες και ιδέες. Νεαρή ενήλικη ζωή 18-40 ετώνΑλληλεγγύη – Απομόνωση In the initial stage of being an adult we seek one or more companions and love. Στο αρχικό στάδιο ως ενήλικας, το άτομο θα αναζητήσει έναν ή περισσότερους συνταξιδιώτες και αγάπη. As we try to find mutually satisfying relationships, primarily through marriage and friends, we generally also begin to start a family, though this age has been pushed back for many couples who today don’t start their families until their late thirties. Αν το άτομο κατορθώσει να μπορεί να δίνει και να παίρνει αγάπη και στοργή, δηλαδή να έχει αμοιβαία ικανοποίηση τις σχέσεις, κυρίως μέσω του γάμου, της οικογένειας και της φίλίας, θαIf negotiating this stage is successful, we can experience intimacy on a deep level. αναπτύξει το συναίσθημα της οικειότητας. If we’re not successful, isolation and distance from others may occur. Αν δεν κατορθώσει τα παραπάνω, η απομόνωση και η απόσταση από τους άλλους μπορεί να συμβούν, καθώς μπορείAnd when we don’t find it easy to create satisfying relationships, our world can begin to shrink as, in defense, we can feel superior to others. να γίνει δύσπιστος, ή να αισθάνεται ανώτερος από τους άλλους. Our significant relationships are with marital partners and friends. Οι συντροφικές και οι φιλικές σχέσεις είναι σημαντικές. Ενήλικη ζωή 40 – 70 ετώνΠανανθρώπινο ενδιαφέρον ? Απορρόφηση στον εαυτό ή Στασιμότητα Κατά το στάδιο αυτό, το άτομο αφού έχει ήδη εξασφαλίσει μια ικανοποιητική επαγγελματική και κοινωνική προσαρμογή, πρέπει να δείξει ενδιαφέρον για άτομα πέρα από το στενό του περιβάλλον και να φροντίσει να συμβάλλει στην καλυτέρευση της κοινωνίας. The significant task is to perpetuate culture and transmit values of the culture through the family (taming the kids) and working to establish a stable environment. Το σημαντικό καθήκον του είναι να διαιωνίσει τον πολιτισμό και παράλληλα να μεταδώσει άξιες του πολιτισμού μέσα από την οικογένειά του. Strength comes through care of others and production of something that contributes to the betterment of society, which Erikson calls generativity , so when we’re in this stage we often fear inactivity and meaninglessness.As our children leave home, or our relationships or goals change, we may be faced with major life changes?the mid-life crisis?and struggle with finding new meanings and purposes. Σ? αυτό το στάδιο το άτομο ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπο με αλλαγές, όπως η απομάκρυνση των παιδιών από το σπίτι, και γι? αυτό καλείται να βρει νέους σκοπούς και στόχους στην ζωή του. If we don’t get through this stage successfully, we can become self-absorbed and stagnate . Αν δεν περάσει επιτυχώς αυτό το στάδιο, μπορεί να καταλήξει να απορροφάται μόνο στον εαυτό του και να λιμνάσει. Significant relationships are within the workplace, the community and the family. Σημαντικές σχέσεις βρίσκονται, στο χώρο εργασίας, της κοινότητας και της οικογένειας. Γηρατειά (Ώριμη ηλικία)70 – θάνατοςΑκεραιότητα ? Απόγνωση ή Απελπισία Αν το άτομο, ανασκοπώντας την πορεία της ζωής του, διαπιστώνει ότι έπραξε σωστά και σημείωσε επιτυχίες και αποδεχτεί το θάνατο ως φυσική ολοκλήρωση της ζωής, νιώθει το συναίσθημα της προσωπικής αξίας και καταξίωσης. Αν όμως διαπιστώνει ότι η πορεία του είναι μια σειρά από αποτυχίες και λάθος εκτιμήσεις ή φοβηθεί το θάνατο, θα δημιουργήσει το συναίσθημα της πίκρας, της αναξιότητας και της απόγνωσης. Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ERIKSONΣωτηροπούλου Ντιάνα