ΜΑΤΣΙΚΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ

ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΣΕΝΑΡΙΟΥ :  ΜΑΤΣΙΚΑΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ

 1.ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Υποπρογράμματα

 

2.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

3 διδακτικές ώρες

 

3.ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ/ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

 

Το παρόν σενάριο εντάσσεται στο μάθημα Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και Σπουδών Οικονομίας και Πληροφορικής, «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» της Γ’, στη 10η ενότητα «ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ» για την αναπαράσταση των αλγορίθμων με μορφή προγράμματος.

 

Το σενάριο απευθύνεται σε μαθητές που έχουν ήδη διδαχθεί τις θεμελιώδεις έννοιες του προγραμματισμού, καθώς και τις βασικές αλγοριθμικές δομές. Οι έννοιες αυτές διδάσκονται υποχρεωτικά και εξετάζονται στις πανελλαδικές εξετάσεις της Γ’ Λυκείου για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

 

Για την επιτυχή εκτέλεση του σεναρίου οι μαθητές θα πρέπει να:

γνωρίζουν το προγραμματιστικό περιβάλλον Γλώσσα, (γλωσσομάθεια ή το περιβάλλον http://www.pseudoglossa.gr/), και να κατέχουν την έννοια της δομής της ακολουθίας, της δομής επιλογής και της δομής της επανάληψης (τις οποίες και έχουν διδαχθεί σε προηγούμενα του κεφάλαια) και να δημιουργούν απλά προγράμματα σε κωδικοποίηση σε ΓΛΩΣΣΑ με αυτές τις δομές.

 

4.ΣΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

 

Ο γενικός σκοπός του μαθήματος είναι να καταστούν ικανοί οι μαθητές να χρησιμοποιούν υποπρογράμματα για τη δημιουργία συνθέτων προγραμμάτων.

 

Εξοικείωση με τη χρήση προγραμματιστικών εννοιών στο περιβάλλον της ΓΛΩΣΣΑ.

 

4.1 Ειδικοί διδακτικοί σκοποί

Οι μαθητές μετά το τέλος της διδασκαλίας θα μπορούν να:

 

• Να αναλύουν ένα σύνθετο πρόγραμμα σε απλά υποπρογράμματα.
• Να διακρίνουν τις συναρτήσεις από τις διαδικασίες.
• Να γράφουν τη δομή των υποπρογραμμάτων.
• Να επιλέγουν τη χρήση διαδικασίας ή συνάρτησης για την υλοποίηση ενός υποπρογράμματος.
• Να χρησιμοποιούν παραμέτρους για την επικοινωνία των υποπρογραμμάτων.
• Να καθορίζουν τις περιοχές εμβέλειας των παραμέτρων.
• Να διατυπώνουν την έννοια της αναδρομής.
• Να συντάσσουν αναδρομικά υποπρογράμματα.
• Να συγκρίνουν αναδρομικές και επαναληπτικές διαδικασίες.

 

4.2 Οδηγίες – επισημάνσεις

Οι μαθητές πρέπει να ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν υποπρογράμματα. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην σωστή ανάλυση του προγράμματος σε υποπρογράμματα και στην επιλογή του κατάλληλου τύπου συνάρτησης ή διαδικασίας. Η ανάλυση αυτή πρέπει να γίνεται πάντα πριν αρχίσουν να γράφουν το πρόγραμμα. Πρέπει να αποφασίζουν για κάθε υποπρόγραμμα το είδος του, τη λειτουργία του καθώς και τον αριθμό των παραμέτρων που χρειάζεται.

 

Ο τρόπος με τον οποίο υλοποιούνται τα υποπρογράμματα σε κάθε γλώσσα

προγραμματισμού έχει ιδιαιτερότητες. Αυτό που πρέπει να τονιστεί στους μαθητές, είναι ότι υπάρχουν δυο είδη παραμέτρων. Αυτές που απλώς περνούν τιμές στη διαδικασία κατά την κλήση της (in parameters ή value parameters) και αυτές που περνούν τιμές κατά την κλήση αλλά επιστρέφουν τιμές μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας (in- out parameters ή variable parameters).

 

Η κατανόηση του τρόπου που γίνεται η ανταλλαγή των τιμών ανάμεσα στις παραμέτρους είναι ιδιαίτερα σημαντική και γι αυτό ας παραθέσουμε στους μαθητές το επόμενο παράδειγμα και να τους επισημάνουμε τον τρόπο ανταλλαγής των τιμών στη ΓΛΩΣΣΑ που θα χρησιμοποιήσουμε στο μάθημα.

 

Οι μεταβλητές Α, Β, Διαφ1, Αθρ1, Α,Β, Διαφ2, Αθρ2 είναι μεταβλητές του προγράμματος Παράδειγμα_3 και αποτελούν τις πραγματικές παραμέτρους, ενώ οι μεταβλητές Χ,Υ, Διαφορά, Άθροισμα είναι μεταβλητές της διαδικασίας Πράξεις, και ονομάζονται τυπικές παράμετροι.

 

Οι μεταβλητές Χ,Υ, Διαφ1 καθώς και όλες οι μεταβλητές του προγράμματος Παράδειγμα_3 δεν είναι γνωστές στη διαδικασία Πράξεις και αντίστοιχα όλες οι μεταβλητές της διαδικασίας Πράξεις είναι άγνωστες στο πρόγραμμα Παράδειγμα_3. Τα ονόματα των τυπικών και των πραγματικών παραμέτρων μπορούν να είναι οποιαδήποτε. Αφού είναι ονόματα μεταβλητών σε διαφορετικά τμήματα προγράμματος, είναι υποχρεωτικά διαφορετικές μεταβλητές, άσχετα αν έχουν το ίδιο όνομα.

 

Όλες οι μεταβλητές είναι γνωστές, έχουν ισχύ όπως λέγεται, μόνο για το τμήμα προγράμματος στο οποίο έχουν δηλωθεί, ισχύουν δηλαδή τοπικά για το συγκεκριμένο υποπρόγραμμα ή κυρίως πρόγραμμα.

 

5.ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

 

Περιλαμβάνει 2 φύλλα εργασίας με δραστηριότητες αυξανόμενης δυσκολίας

 

Στοχεύει στη διδασκαλία βασικών εννοιών σχετικές με τα Υποπρογράμματα.

 

Οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες 2 μαθητών και καθοδηγούμενοι από φύλλο εργασίας, καλούνται να κατανοήσουν τη διαδικασία ανάλυσης, σχεδίασης και εκτέλεσης ενός προγράμματος – υποπρογράμματος μέσα από την προσπάθεια τους να γνωρίσουν και να εμβαθύνουν στην έννοια της ανταλλαγής τιμών και κλήσης υποπρογραμμάτων.

                                                                                                              

1η Διδακτική ώρα

Γίνεται θεωρητική παρουσίαση

 

Περιεχόμενα θεωρητικής παρουσίασης Τμηματικός προγραμματισμός

Ορισμός

Ανάλυση προβλήματος σε υποπροβλήματα

Διαγραμματική απεικόνιση της ανάλυσης

 

Υποπρογράμματα

Χαρακτηριστικά των υποπρογραμμάτων

Χρήση των υποπρογραμμάτων

 

Πλεονεκτήματα του τμηματικού προγραμματισμού

 

Διδακτικοί στόχοι :

Οι μαθητές πρέπει :

 

• Να αναλύουν ένα σύνθετο πρόγραμμα σε απλά υποπρογράμματα.
• Να διακρίνουν τις συναρτήσεις από τις διαδικασίες.

 

2η Διδακτική ώρα

Γίνεται υπενθύμιση της θεωρίας και παρουσιάζονται τα

 

Παράμετροι

 

Συναρτήσεις- διαδικασίες

Διαφορές συναρτήσεων και διαδικασιών

Σύνταξη συναρτήσεων

Κλήση συναρτήσεων

Διαδικασίες

Σύνταξη διαδικασιών

Κλήση διαδικασιών

 

Τυπικές παράμετροι – Πραγματικές παράμετροι

 

Στο τέλος της παρουσίασης δίδεται και το Φύλλο Εργασίας 1, οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των δύο.

 

Διδακτικοί στόχοι :

Οι μαθητές πρέπει :

 

• Να γράφουν τη δομή των υποπρογραμμάτων.
• Να επιλέγουν τη χρήση διαδικασίας ή συνάρτησης για την υλοποίηση ενός υποπρογράμματος.
• Να χρησιμοποιούν παραμέτρους για την επικοινωνία των υποπρογραμμάτων

 

Δραστηριότητα :

Ζητείται από τους μαθητές να απαντήσουν σε απλές ερωτήσεις – ασκήσεις, σε ομάδες των δύο και να χρησιμοποιήσουν και τον Η/Υ, όπου αυτό είναι αναγκαίο.

 

3η Διδακτική ώρα

Γίνεται υπενθύμιση της θεωρίας και παρουσιάζεται το θέμα της κλήσης των υποπρογραμμάτων και της εμβέλειας των μεταβλητών. Δίδονται απλά παραδείγματα εκτέλεσης προγραμμάτων με υποπρογράμματα

 

Στο τέλος της παρουσίασης δίδεται και το Φύλλο Εργασίας 2, οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των δύο.

 

Διδακτικοί στόχοι :

Οι μαθητές πρέπει :

 

• Να μπορούν να εκτελέσουν απλά προγράμματα – υποπρογράμματα.
• Να καθορίζουν τις περιοχές εμβέλειας των παραμέτρων.

 

6 . ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ /ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ Η ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ

 

Οι μαθητές θα μπορούν να εργαστούν σε ομάδες των δύο με την βοήθεια Η/Υ, στο εργαστήριο πληροφορικής, με τα επόμενα Φύλλα εργασίας, προκειμένου οι δραστηριότητές τους να παρουσιάζουν εναλλαγές.

 

7. . ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ ΠΟΥ ΘΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΝ ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ.

 

Οι δυσκολίες ενός αρχάριου προγραμματιστή αποτελούν εμπόδιο για την εκμάθηση αρχών προγραμματισμού σε κλασσικά προγραμματιστικά περιβάλλοντα. Οι σχετικές με τα υποπρογράμματα  δυσκολίες αφορούν:

 

Αδυναμία γενίκευσης

Οι αρχάριοι προγραμματιστές παρουσιάζουν την τάση να μην χρησιμοποιούν στα προγράμματα τους υποπρογράμματα διότι δεν μπορούν να κατανοήσουν την χρησιμότητά τους.

 

Αδυναμία εντοπισμού της εμβάλειας των παραμάτρων

Οι αρχάριοι προγραμματιστές δεν αντιλαμβάνονται σε μία πολύπλοκη σειρά κώδικα ποιες είναι οι πραγματικές και ποιες οι τυπικές παράμετροι με αποτέλεσμα να μην μπορούν να περάσουν αποτελεσματικά την τιμή τους μεταξύ προγράμματος και υποπρογράμμάτος.

 

9. ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ Ο ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ

ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ

 

Tα χαρακτηριστικά των περιβαλλόντων (οπτικός προγραμματισμός και καθοδήγηση των μορφών) αποτελούν ένα ενδιαφέρον περιβάλλον για τους μαθητές ® ενεργός συμμετοχή μαθητών

 

Οπτική ανατροφοδότηση ® κατανόηση δύσκολων εννοιών

 

Εξάλειψη συντακτικών λαθών ® επικέντρωση σε επίλυση προβλήματος, δημιουργία έργου

 

10.ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΘΟΡΥΒΟΣ

 

Το περιβάλλον της ΓΛΩΣΣΟΜΑΘΕΙΑΣ εγκαθίσταται και λειτουργεί εύκολα χωρίς να δημιουργεί διδακτικό θόρυβο.

 

Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και το περιβάλλον της ψευδόγλωσσας

ΦΥΛΛΟ  ΕΡΓΑΣΙΑΣ  1

 Δραστηριότητα :

 Συμπληρώστε με σωστό ή λάθος

1. Η κλήση των διαδικασιών γίνεται με απλή αναφορά του ονόματος τους.
2. Κάθε υποπρόγραμμα πρέπει να έχει μόνο μία είσοδο και μία έξοδο.
3. Οι συναρτήσεις μπορούν να υπολογίζουν και να επιστρέφουν μόνο μία τιμή.
4. Μια διαδικασία και μια συνάρτηση μπορούν να εκτελούν ακριβώς τις ίδιες λειτουργίες.

Επιλέξτε μεταξύ των προτεινόμενων μία σωστή απάντηση.

5. Ποια η επικεφαλίδα της συνάρτησης Εμβαδό που υπολογίζει το εμβαδόν ενός τριγώνου (Ε = 1/2*β*υ).

Α) ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Εμβαδό(β,υ)

Β) ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Εμβαδό

Γ) ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Εμβαδό(β,υ):ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ

Δ) ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Εμβαδό

Συμπλήρωσε τα κενά με τη σωστή λέξη που λείπει:

6. Οι μεταβλητές που ισχύουν μόνο στο υποπρόγραμμα που δηλώθηκαν λέγονται …………………………………
7. Η λίστα των ………………………. παραμέτρων εμφανίζεται στη δήλωση των υποπρογραμμάτων ενώ η λίστα των ………………………….. παραμέτρων στην κλήση τους.
8. Η λίστα των παραμέτρων που υπάρχει στη δήλωση μίας διαδικασίας ονομάζεται λίστα _________________ παραμέτρων.
9. Τα δύο είδη υποπρογραμμάτων είναι οι _____________ και οι _____________.

 

 

ΦΥΛΛΟ  ΕΡΓΑΣΙΑΣ  2

 Δραστηριότητα :

Συμπλήρωσε τα κενά με τη σωστή λέξη που λείπει:

1. Οι μεταβλητές οι οποίες ισχύουν σε όλα τα υποπρογράμματα ενός προγράμματος και όχι μόνο σε αυτό που ορίστηκε λέγεται ότι έχουν _________________ εμβέλεια.

Χαρακτήρισε τα παρακάτω σαν σωστό ή λάθος:

2. Το πλήθος των τυπικών και των πραγματικών παραμέτρων πρέπει να είναι ίδιο.
3. Η ενεργοποίηση μίας συνάρτησης γίνεται με την εντολή ΚΑΛΕΣΕ.

Διάλεξε ένα μεταξύ των προτεινόμενων:

4. Όταν μία μεταβλητή ισχύει μόνο στο υποπρόγραμμα που ορίστηκε ονομάζεται:

Α) Τοπική       Β) Καθολική               Γ) Παράμετρος          Δ) Τυπική

Τι θα τυπώσουν οι παρακάτω εντολές:

5.

…… Α <- 5 Β <- 10 Γ <- 0 ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1(Α, Β) ΓΡΑΨΕ Α,Β,Γ ……

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ1(Γ,Δ) …… ΑΡΧΗ Γ <- Γ-Δ ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Διαδ1

Α) 5,10,0 Β) 5,10,-5 Γ) -5,10,0 Δ) -5,10,-5

 

6.

…… Α <- 5 Β <- 10 ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1(Β, Α) ΓΡΑΨΕ Α,Β ……

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ1(Α,Β) …… ΑΡΧΗ ΓΡΑΨΕ Α,Β Α <- Α-Β ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Διαδ1

Α) 5,10           Β) 10,5          Γ) 5,10            Δ) 10,5

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Μάθημα : Παγκόσμιος Ιστός (World Wide Web)

Σκοπός : Θα εξηγήσουμε πρώτα τι είναι το “Διαδίκτυο” και τι ο ¨Παγκόσμιος Ιστός” και στη συνέχεια θα παρκολουθήσουμε το βίντεο πατώντας στον δεσμό που βρήσκεται στο κείιμενο.

Ο Παγκόσμιος Ιστός δημιουργήθηκε το 1990 από τον Τιμ Μπερνερς-Λι στο CERN. Ο δημιουργός του ήθελε ένα εύχρηστο και γρήγορο τρόπο διαμοιρασμού των αποτελεσμάτων από τα πειράματα που έκαναν όλες οι ερευνητικές ομάδες στο CERN.

Η ιδέα αυτή εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα και έξω από την ακαδημαϊκή κοινότητα, και κατέληξε στην ανταλλαγή και τον διαμοιρασμό εκατοντάδων χιλιάδων πληροφοριών. Κάθε Πανεπιστήμιο, οργανισμός και επιχείρηση «έστηναν» από έναν ιστότοπο (web site), για να κάνουν γνωστή την παρουσία τους.

Ο Παγκόσμιος Ιστός αποτελεί ίσως την κινητήρια δύναμη του Διαδικτύου, σε σημείο τέτοιο που να ταυτίζουμε τις δύο έννοιες. Στην ταύτιση αυτή συμβάλλει το γεγονός ότι έχει σε μεγάλο βαθμό ενσωματώσει όλες τις άλλες υπηρεσίες του Διαδικτύου που μπορούν πλέον να γίνουν μέσα από τον Παγκόσμιο Ιστό.

Ωστόσο, οφείλουμε να τονίσουμε εδώ ότι ο Παγκόσμιος Ιστός είναι μία υπηρεσία του Διαδικτύου. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το Διαδίκτυο είναι η φυσική υποδομή και ο Παγκόσμιος Ιστός ο τρόπος οργάνωσης των πληροφοριών.