Η χρήση της μεταφοράς είναι πολύ συχνή στο λόγο, γραπτό  αλλά και προφορικό.

Ακολουθούν μερικές μεταφορικές δηλώσεις:

Έγιναν μαλλιά κουβάρια      = μάλωσαν  , κατάπιε τη γλώσσα του = δε μιλάει   ,  έδωσαν τα χέρια = συμφιλιώθηκαν  . Ακολουθούν δύο κείμενα ,το πρώτο με μεταφορικές δηλώσεις και το δεύτερο χωρίς. Έτσι θα μπορέσετε να δείτε τη διαφορά με τη χρήση της μεταφορικής δήλωσης και χωρίς αυτή.

1) Ο ποδοσφαιρικός αγώνας τελείωσε με την ίδια όπως πάντα εικόνα. Οι παίκτες  να γίνονται μαλλιά κουβάρια και ο διαιτητής να ΄χει καταπιεί τη γλώσσα του. Κάθε φορά  όμως λίγο πριν χωριστούν και φύγει ο καθένας  για το σπίτι του δίνουν τα χέρια και τα ξεχνούν όλα.

2)Ο ποδοσφαιρικός αγώνας τελείωσε με την ίδια όπως πάντα εικόνα.Οι παίκτες  να μαλώνουν και ο διαιτητής να είναι αμίλητος. Κάθε φορά  όμως λίγο πριν χωριστούν και φύγει ο καθένας  για το σπίτι του συμφιλιώνονται και τα ξεχνούν όλα.

Όπως είναι φανερό η χρήση της μεταφοράς λειτουργεί όπως η εικόνα. Δημιουργεί δηλαδή  μια παραστατική εικόνα στο μυαλό του αναγνώστη, κάνοντας έτσι πιο ενδιαφέρον το κείμενο, πιο εκφραστικό.

Τεχνική του Αφηγήματος

Άσκηση

Έχεις το παρακάτω αφηγηματικό κείμενο που είναι γραμμένο από το τέλος στην αρχή. Να το μελετήσεις προσεχτικά και να το ξα­ναγράψεις σε ευθύγραμμη αφήγηση, από την αρχή στο τέλος.

Και βέβαια ντρεπόμουν. Όμως δεν το είχα κάνει σκόπιμα. Μια απερισκεψία ήταν.

Γύρισα σπίτι, αφήνοντας τους άλλους χωρίς να τους χαιρετήσω. Ήμουν αμίλητος.

Ο ήλιος έγερνε. Η παρέα μας βρισκόταν ακόμη στην πλατεία της γειτονιάς. Το παιχνίδι είχε τελειώσει. Αποφασίσαμε να φύγουμε.

Ο Δημήτρης βάδιζε μπροστά με την μπάλα στα χέρια, θέλοντας να τον πειράξω, του την πήρα και την κλότσησα. Ξαφνικά, την είδαμε να χτυπά με δύναμη στην τζαμαρία του ζαχαροπλαστείου.

Έντρομος ο ζαχαροπλάστης πετάχτηκε έξω. Ευτυχώς ζημιά δεν έγινε. Το τι άκουσα δε λέγεται. Ήθελα ν’ ανοίξει η γη να με καταπιεί. Πάλι καλά που δεν άπλωσε χέρι πάνω μου να με στείλει σε κανένα νοσοκομείο.

-Λεν ντρέπεσαι παλιόπαιδο, φώναξε.

Περίληψη

Ορισμός: Αποτελεί δευτερογενές κείμενο που προέκυψε από προϋπάρχον κείμενο μετά από διαδικασίες επιλογής και πύκνωσης του περιεχομένου του. Κύρια χαρακτηριστικά (α) η νοηματική πύκνωση, (β) λεκτική συνοπτικότητα και (γ) η πληροφοριακή πληρότητα.

Κατά τη σύνταξη του περιληπτικού κειμένου ενεργοποιούνται διαδικασίες επιλογής των σημαντικότερων πληροφοριακών στοιχείων του αρχικού κειμένου και μετασχηματισμού αυτών σε λεκτικώς συνοπτικότερα και νοηματικώς πυκνότερα σχήματα.

Είδη περίληψης

1. Απλής πύκνωσης

2. Πληροφοριακή

3. Αξιολογική

4. Επιλεκτική

5. Συνθετική

Κατηγορίες Περιλήψεων

1. Αναπαραγωγικές, ακολουθούν με μεγάλη πιστότητα τη δόμηση και οπτική του αρχικού κειμένου.
2. Δοκιμιακές, εκφράζουν την οπτική θεώρησης, το σχολιασμό και τις αξιολογικές κρίσεις του συντάκτη της περίληψης για το περιεχόμενο και τις προθέσεις του αρχικού.

Σπουδαιότητα

Έχει μεγάλη σημασία γιατί: α) προωθεί τη σχολική γνώση, β) αναπτύσσει την κριτική σκέψη, γ) προωθεί τη γλωσσική ανάπτυξη και δ) αποτελεί αξιόπιστο τρόπο αξιολόγησης της σχολικής μάθησης.