Δημοσιεύθηκε στην Χριστούγεννα

Έθιμα Χριστουγέννων στη Κέρκυρα

Με την πάροδο των χρόνων πολλά από τα έθιμα των Χριστουγέννων στην Κέρκυρα χάθηκαν, μερικά απ’ αυτά μεταλλάχτηκαν ενώ νέα έκαναν την εμφάνισή τους. Οι επιρροές από ξένα έθιμα και συνήθειες και η αλματώδης τεχνολογική ανάπτυξη των τελευταίων ετών έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις αλλαγές που έγιναν. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι αυτοί που ακόμα και στις μέρες μας τηρούν πολλά απ’ αυτά στα χωριά και στην πόλη της Κέρκυρας. Πολλές φορές οι μεγαλύτεροι σε ηλικία διηγούνται με νοσταλγία στους νεότερους ιστορίες από Χριστούγεννα παλαιότερων δεκαετιών και χάρη σ’ αυτούς αντλούμε πολύτιμες πληροφορίες γι’ αυτά. Στο κλίμα των εορτών έμπαιναν από νωρίς οι ντόπιοι όταν κυκλοφορούσαν στην αγορά. Τα μανάβικα και τα μπακάλικα στολίζονταν από τις πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου. Δεν ήταν λίγα τα κινητά μαγαζιά που στήνονταν τις παραμονές των εορτών στην οδό της Πόρτας Ριάλιας και στα βόλτα του Αγίου Αντωνίου. Τα εμπορεύματα τους τα είχαν πάνω σε χαμηλά κάρα και πουλούσαν κυρίως μαναβική και ξηρούς καρπούς. Ενδιαφέρον είναι ότι σύμφωνα με τις διηγήσεις των παλαιοτέρων στις έντονες και συχνές βροχοπτώσεις οι μαγαζάτορες έμεναν κάτω από τα βόλτα για να προφυλαχθούν. Εκεί έστηναν πρόχειρες χορωδίες και έψαλλαν  το « Η Γέννησις σου Χριστέ ο Θεός ημών» με κερκυραϊκό τρόπο. Σχετικά με το διάκοσμο του σπιτιού το χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν ο βασικός στολισμός αλλά και σ’ αυτόν οι Κερκυραίοι έδιναν τη δική τους πινελιά. Το στόλιζαν με καρύδια χρυσωμένα, φρούτα, πολύ βαμβάκι σε τούφες. Στους τοίχους ήταν κρεμασμένα θαλασσόξυλα με χρυσές και ασημένιες κορδέλες ενώ στα ψηλά σπίτια κρεμασμένες περίτεχνες νεραϊδούλες έδιναν μια ξεχωριστή χριστουγεννιάτικη νότα. Οι λατρευτικές εκδηλώσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας ήταν αναπόσπαστο κομμάτι των εορτών για τους ντόπιους. Μετά τη βραδινή ακολουθία όλοι συγκεντρώνονταν στην πιάτσα και με τους χαρμόσυνους ήχους των καμπανών των εκκλησιών αντάλλαζαν μεταξύ τους ευχές.  Παράλληλα, πολλές ήταν και οι συντροφιές αυτών που έψαλλαν τα κάλαντα με τον κορφιάτικο τρόπο με τη συνοδεία βιολιού, κιθάρας και μαντολίνου. Ακόμα, μικρές ομάδες μουσικών των Φιλαρμονικών περνούσαν από μαγαζί σε μαγαζί και από σπίτι σε σπίτι για να παίξουν το μικρό καθιερωμένο μουσικό κομμάτι. Τα επικρατέστερα  κερκυραϊκά κάλαντα που έψαλλαν ξεκινούσαν ως εξής: «Λαμπροφορά η Ανατολή κι η Δύση καμαρώνει ..». Τα κάλαντα αυτά προέρχονται από τη μέση Κέρκυρα.  Μια άλλη εκδοχή τους σε στίχους γραμμένους από λόγιο και άρχιζαν ως εξής: «Σήμερα οι μάγοι έρχονται στη χώρα του Ηρώδη…». Επίσης, μια άλλη εκδοχή από τη Βόρεια Κέρκυρα ήταν η εξής:  «Καλησπερίζω και ρωτώ αν είναι ορισμός σας…». Το γεύμα της ημέρας των Χριστουγέννων διατηρούσαν τη συνήθεια του «αυγολέμονου» σαν κύριο πιάτο. Από κρέατα συνόδευαν στο τραπέζι υπήρχαν η σούπα από μοσχάρι, το χοιρινό μπούτι παραγεμισμένο με σκόρδο και αλατοπίπερο και το αρνάκι με αγκινάρες. Την επόμενη μέρα την τιμητική της είχε η γαλοπούλα (« ο γάλλος») παραγεμισμένη με ομελέτα, κάστανα, κουκουνάρια κ.α. και  ψηνόταν σε φορητό φούρνο της εποχής. Τα γεύματα συμπλήρωναν τα κερκυραϊκά αλλαντικά, το νούμπουλο και το σαλάδο. Μετά το γεύμα σερβιριζόταν ντόπιο αρετσίνωτο κρασί με συκομαΐδα ενώ για γλυκό μαντολάτο και κουραμπιέδες από φρέσκο τοπικό βούτυρο και ολόκληρα αμύγδαλα. Συντάκτης: Νίκος Στούπης

Πηγή: www.corfuland.gr