Η ενότητα αυτή της Πύλης παρουσιάζει και περιγράφει διεθνείς ή ελληνικούς δικτυακούς τόπους που μπορούν να αξιοποιηθούν στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας.

Στα Σώματα Κειμένων προτείνονται:

• Τα Σώματα Κειμένων της Πύλης και
• Το Σώμα Κειμένων (Corpus) του Ινστιτούτου Επεξεργασίας Λόγου (ΙΕΛ). Περιλαμβάνει αποκλειστικά δείγματα γραπτού λόγου, τα οποία έχουν επιλεγεί ως αντιπροσωπευτικά της σύγχρονης κοινής νεοελληνικής γλώσσας και χρονολογούνται από το 1990 και έπειτα. Τα κείμενα προέρχονται από πολλές πηγές, ανήκουν σε διαφορετικά κειμενικά είδη και το περιεχόμενό τους καλύπτει ποικίλη θεματολογία. Οι κύριες πηγές από τις οποίες προέρχονται είναι: βιβλία (κάθε είδους), περιοδικά, εφημερίδες, τοποθεσίες του διαδικτύου, διαφημιστικά έντυπα κ.ά. Στο σώμα κειμένων περιλαμβάνονται συνολικά περισσότερες από 45.000.000 λέξεις. Το υλικό αυτό εμπλουτίζεται σταδιακά.

Οι προσφερόμενες δυνατότητες αναζήτησης στο σώμα κειμένων του ΙΕΛ είναι πλήρως προσβάσιμες μόνο στους συνδρομητές. Στους επισκέπτες είναι διαθέσιμο μικρό μέρος αυτών των δυνατοτήτων και τα αποτελέσματα της αναζήτησης είναι πολύ περιορισμένα. Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.

Αναλυτική παρουσίαση των Ηλεκτρονικών Λεξικών και των Σωμάτων Κειμένων θα βρείτε εδώ.

Στο τέλος παρουσιάζω και ένα ενδεικτικό σενάριο διδασκαλίας που αφορά στην παραγωγή με αχώριστα μόρια στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας της Β΄ Γυμνασίου. Το σενάριο αυτό εκπονήθηκε στα πλαίσια των εργασιών στο ΠΑΚΕ Ιωαννίνων.

Βοήθεια για τα λεξικά της Πύλης θα βρείτε εδώ.

Παρουσίαση

Δικτυογραφία

• Κουτσογιάννης, Δ.: Η γλωσσική αγωγή: νέες τεχνολογίες
• Κουτσογιάννης, Δ.: Πληροφορική – επικοινωνιακή τεχνολογία και γλωσσική αγωγή στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση: προκαταρκτικές παρατηρήσεις. Ανακοίνωση στη Διεθνή Ημερίδα: Πληροφορική – επικοινωνιακή τεχνολογία και γλωσσική αγωγή: η διεθνής εμπειρία. Θεσσαλονίκη, 23/11/99: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.
• Περικλής Πολίτης: Βελτίωση και επέκταση των σωμάτων κειμένων της Ηλεκτρονικής Πύλης του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ).
• Ελένη Χοντολίδου: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΟΤΗΤΑΣ και ποια η χρησιμότητά της στην εκπαιδευτική πράξη. Γλωσσικός υπολογιστής, τομ. 1, θεματικές στήλες.
• Mary Kalantzis & Bill Cope: Πολυγραμματισμοί
• Σωφρ. Χατζησαβίδης: Πολυγραμματισμοί και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας.pdf

Στον ιστότοπο Ελληνικός πολιτισμός θα βρείτε:

• αρχείο ελληνικής μελλοποιημένης ποίησης
• τραγούδια για την ξενιτιά
• απαγελία ελληνικής ποίησης
• Εάν διδάσκετε το μάθημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας στην Α΄ Γυμνασίου, θα βρείτε πολύτιμο τον διαδικτυακό οδηγό για την υποστήριξη των Κειμένων ΝΕ λογοτεχνίας Α’ Γυμνασίου, της Τερέζας Γιακουμάτου. Κι άλλη ενδιαφέρουσα πρότασή της: Φάκελοι υποστήριξης εκπαιδευτικού.

Μια παρουσίαση της ενότητας Νεοελληνική Λογοτεχνία της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα έχω κάνει εδώ.

Πληροφορίες για τύπους αναζητήσεων στο συμφραστικό πίνακα λέξεων για το ποιητικό έργο του Γ. Σεφέρη και ενδεικτικά παραδείγματα θα βρείτε στο επιμορφωτικό υλικό σελ. 220-227.

Στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα ακολουθούμε την εξής διαδρομή:

Νεοελληνική Λογοτεχνία

Οδηγοί και Πηγές

Η Λογοτεχνία στο Διαδίκτυο

Επιλέγοντας Νεοελληνική Λογοτεχνία βρίσκουμε με αλφαβητική σειρά πολλούς σχολιασμένους διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες που αφορούν τη νεοελληνική λογοτεχνία. Πιο συγκεκριμένα βρίσκουμε:

• Ιστοσελίδες Ελλήνων συγγραφέων
• Ηλεκτρονικά Ανθολόγια Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
• Ηλεκτρονικά Αρχεία και Πύλες (portals) για την Νεοελληνική Λογοτεχνία (ελληνικά και ξένα)
• Ηλεκτρονικά Ανθολόγια Κριτικών και Θεωρητικών Κειμένων
• Ηλεκτρονικά Περιοδικά Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και Σελίδες Έντυπων Λογοτεχνικών Περιοδικών

Στην επιλογή Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία παρέχονται χρήσιμες διευθύνσεις του Διαδικτύου για τους συγγραφείς και τα κείμενά τους που περιέχονται στο Ανθολόγιο Νεότερης Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας (Β΄ Ενιαίου Λυκείου). Οι διευθύνσεις κατατάσσονται αλφαβητικά με βάση το όνομα του συγγραφέα και διακρίνονται σε δύο ενότητες: Ποίηση και Πεζογραφία. Κάθε ηλεκτρονική διεύθυνση συνοδεύεται από σύντομο ενημερωτικό σχόλιο για το περιεχόμενό της. Οι ηλεκτρονικές διευθύνσεις αποτελούν και ενεργοποιημένους δεσμούς (links) έτσι ώστε ο ενδιαφερόμενος να μπορεί να συνδεθεί άμεσα.

Το στάχτες που βλέπετε στη εικόνα συμπεριλαμβάνεται στα ηλεκτρονικά ανθολόγια. Περιέχει αποσπάσματα κειμένων από βιβλία ελλήνων και ξένων λογοτεχνών, παλαιότερων και σύγχρονων, καθώς και μελετήματα για αυτούς.

Στα ηλεκτρονικά ανθολόγια επίσης βρίσκουμε τη σελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού που περιέχει ηλεκτρονικό ανθολόγιο νεοελληνικών κειμένων με συγγραφείς από τον 19^ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Περιέχει επίσης πληροφορίες για τους έγκριτους νεοελληνιστές Κ.Θ. Δημαρά και Γ. Π. Σαββίδη και το αρχείο Κ. Π. Καβάφη. Επίσης, ηλεκτρονικό ανθολόγιο αναγνώσεων, με 126 αναγνώσεις σε μορφή mp3. (πολύ χρήσιμη για διδακτική χρήση).

Στην ιστοσελίδα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών μπορείτε να βρείτε τα περιοδικά που εκδίδει η εταιρία σε μορφή PDF. Περιέχουν πολύ ενδιαφέροντα άρθρα.

Στα Ηλεκτρονικά Αρχεία και Πύλες βρίσκουμε τη σελίδα του Ε.Λ.Ι.Α. (Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) με καταλόγους της βιβλιοθήκης, θεματικούς καταλόγους του φωτογραφικού αρχείου, συνδέσεις με ιστοσελίδες σχετικές με τον ελληνικό πολιτισμό, ιδρύματα, αρχεία, μουσεία ανά τον κόσμο.

Στα ηλεκτρονικά περιοδικά αναφέρω το Ηριδανός, πολιτιστικό με άρθρα, κριτικές και δοκίμια για τη λογοτεχνία και τις καλές τέχνες, βιβλιοκριτικές, συνεντεύξεις, απόψεις.

Να προσθέσω επίσης άλλα δύο που δεν αναφέρονται στον κατάλογο της Πύλης:

Το Poema: Ηλεκτρονικό περιοδικό για την ποίηση και τον δοκιμιακό λόγο, τη λογοτεχνική μετάφραση, την εικαστική δημιουργία. Έχω γράψει σχόλιο εδώ.

Κι ένα τελευταίο το ως3. Είναι μηνιαίο περιοδικό πολιτισμού και στην καρτέλα ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ 1998-2008 ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ “Ως3” ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ {Κείμενα, Φωτογραφίες, Συνεντεύξεις, Video…} υπάρχουν πολύ καλά αφιερώματα σε νεοέλληνες ποιητές (και όχι μόνο), που μπορούν να αξιοποιηθούν στη διδασκαλία μας.

 

Τι εννοούμε με τον όρο “υπερκείμενο”;

Η λογοτεχνία μπροστά στην πρόκληση του διαδικτύου. Μια μελέτη της αναγνωστικής συμπεριφοράς του κοινού απέναντι σε ένα λογοτεχνικό υπερκείμενο.pdf

Σοφία Νικολαΐδου: Πλανήτης Πρέσπα. Παράδειγμα λογοτεχνικού υπερκειμένου.

“Ο Πλανήτης Πρέσπα είναι ένα διαδικτυακό κέρασμα. Στη διαδικτυακή του εκδοχή, το κείμενο είναι σκηνοθετημένο «υπερλογοτεχνικά», που θα πει ότι ακολουθεί τη λογική των υπερδεσμών. Όταν εισέρχεσαι στο βιβλίο, βλέπεις τις εικόνες επτά πλανητών. Μπορείς να ξεκινήσεις από όποιον πλανήτη θέλεις. Κάνεις κλικ και μπαίνεις απευθείας στο κείμενο, διαλέγεις την αναγνωστική σου διαδρομή και προχωράς. Βαδίζεις στα μονοπάτια των υπερδεσμών”… περισότερα. Μπορείτε κι εσείς να παίξετε! Προηγουμένως πάρτε μια μικρή γεύση της “ιστορίας”.

Κι άλλο λογοτεχνικό υπερκείμενο. Milorad Pavic ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ. Διήγημα για υπολογιστή και διαβήτη. Πρόκειται για την ιστορία μιας συλλογικής αποτυχίας στη Σερβία του 18ου αιώνα.

Αλλάζει η διδασκαλία της Λογοτεχνίας; Η Τερέζα Γιακουμάτου αναφέρεται στις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο στο διδάσκοντα και δίνει το παράδειγμα του Ηλεκτρονικού Κόμβου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, http://www.komvos.edu.gr/diaglossiki/diaglossiki.htm με την  ηλεκτρονική βιβλιοθήκη για όσους διδάσκουν τη «Νεότερη Ευρωπαϊκή Λογοτεχνία» στο Λύκειο.

Στο ηλεκτρονικό περιοδικό για την ποίηση poema υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της Τιτίκας Δημητρούλια “Κυβερνολογοτεχνία”: Μια πρόκληση του μέλλοντος.