Δημοτικό Σχολείο Σταυρωμένου: Παρά τα πολλά προβλήματα συντελείται σημαντικό έργο
Η συνδρομή της τοπικής κοινωνίας
Γράφει ο Νίκος Πολιουδάκης
Το Δημοτικό Σχολείο Σταυρωμένου από το 2006 έχει μεταφερθεί στο νέο κτίριο λίγα μέτρα παραπάνω από το προηγούμενο μικρό οίκημα, που για χρόνια αποτελούσε το σχολείο της περιοχής (σήμερα εκεί εδρεύει το νηπιαγωγείο). Τι και αν υπάρχουν πλέον υποδομές, τουλάχιστον στο κομμάτι το κτιριακό; Τα προβλήματα δε σταματούν να υπάρχουν, καθώς η εύρυθμη λειτουργία ενός εκπαιδευτικού ιδρύματος δεν έγκειται μόνο στις υποδομές που προσφέρει ένα περισσότερο σύγχρονο και μεγαλύτερο οίκημα, αλλά και στη σωστή οργάνωση βάσει των πραγματικών αναγκών. Και οι ανάγκες για το Δημοτικό Σχολείο του Σταυρωμένου είναι πολλές. Παρά τις δυσκολίες, ωστόσο, στο σχολείο αυτό συντελείται σημαντικό έργο, κάτι που οφείλεται στο διευθυντή του σχολείου, ιερέα και δάσκαλο π. Ευάγγελο Δερμιτζάκη, στο προσωπικό του σχολείου, στο σύλλογο γονέων που βρίσκεται κοντά, καθώς και στο συμβούλιο της τοπικής κοινότητας που είναι πάντα δίπλα σε ό, τι του ζητηθεί.
Τα σημαντικά προβλήματα του σχολείου επιγραμματικά εντοπίζονται στα εξής:
-Στην ενσωμάτωση των παιδιών των μεταναστών, κάτι που αντιμετωπίζεται από την «τάξη υποδοχής».
-Στο ότι το σχολείο είναι 6θέσιο, θα έπρεπε να είναι 12θέσιο, αλλά τουλάχιστον ατύπως έχει μετατραπεί σε 10 θέσιο.
-Στην απουσία δασκάλας Αγγλικών για τη φετινή χρονιά (δυσκολία κατάρτισης προγράμματος στην αρχή και εισαγωγή μαθητών με ελλείψεις στο γυμνάσιο του χρόνου).
-Κατασκευή του δρόμου-γεφυριού που οδηγεί από δυτικά και τον παράλληλο με τον παλιό εθνικό δρόμο προς το σχολείο, για την ασφαλή πρόσβαση και διευκόλυνση των παιδιών, που κινδυνεύουν όταν τον χρησιμοποιούν ιδίως την περίοδο του χειμώνα.
Ας δούμε όμως τι μας είπε ο πλέον «αρμόδιος», γνώστης των καταστάσεων, ο διευθυντής του σχολείου, Πατήρ Ευάγγελος Δερμιτζάκης, ο Παπα-Βαγγέλης όπως τον φωνάζουν γνωστοί φίλοι και χωριανοί, τον οποίο είχα την τύχη να έχω δάσκαλο έως την πέμπτη τάξη του δημοτικού στο μονοθέσιο -παρακαλώ- σχολείο στο Χαμαλεύρι, το χωριό μου, σχολείο το οποίο λειτουργούσε ως το 1996:
«Το σχολείο μας είχε αρκετά προβλήματα από την αρχή όταν ήρθαν μαζικά παιδιά από την Αλβανία. Από την Ινδία δεν είχαν έρθει ακόμα, ήταν πρώτα εδώ οι γονείς τους και δούλευαν και μετά τα έφεραν. Μιλάμε από τότε που βρισκόμασταν στο προηγούμενο κτίριο. Σκεφτείτε να έρχονται παιδιά 13 χρονών και να μην ξέρουν τη γλώσσα. Σε ποια τάξη να τα βάλεις; Υπήρχε πρόβλημα. Εμείς δεν κλείσαμε την πόρτα σε κανένα παιδί, όμως αυτό που θα θέλαμε ήταν η βοήθεια από το κράτος. Υπήρχε στοιχειωδώς. Μέχρι να κυλήσει το θέμα και να έχουμε τη δυνατότητα ένα παιδί που είναι 7 χρονών να πάει 10 χρονών στην πέμπτη τάξη κανονικά έπρεπε να περάσει αρκετό διάστημα».
Πώς αντιμετωπίστηκε και αντιμετωπίζεται το πρόβλημα; Ο Παπα-Βαγγέλης ανέφερε σχετικά στο «Ρ»: «Υπήρχε η τάξη υποδοχής που υπάρχει ακόμα. Έπαιρναν αυτά τα παιδιά, τους μάθαιναν τη γλώσσα και τις υπόλοιπες ώρες παρέμεναν στην τάξη τους. Δεν κάναμε τμήματα μόνο με ξένα παιδιά, γιατί το παιδί πρέπει να κοινωνικοποιείται. Δηλαδή όταν ερχόταν ένα παιδί 10 χρονών και το βάζαμε πχ στην τετάρτη τάξη, λαμβάναμε υπόψη τα χαρτιά που μας έστελναν από τη χώρα του, που έδειχναν ας πούμε ότι το παιδί έχει κάνει τα απαραίτητα μαθηματικά ως τότε. Έτσι λοιπόν στην πορεία έμπαιναν στο πρόγραμμα για τη γλώσσα και προχωρούσαμε. Τον επόμενο χρόνο προχωρούσε στην πέμπτη τάξη, αλλά συνέχιζε στην τάξη υποδοχής μέχρι το τέλος του δημοτικού. Δε γινόταν να ενσωματωθεί αλλιώς. Η τάξη υποδοχής δηλαδή ήταν ένα στάδιο προσαρμογής και εκμάθησης της γλώσσας. Αγωνιστήκαμε πάρα πολύ και οι παλαιοί συνάδελφοι.
Από εκεί λοιπόν, από το 2θέσιο-3θέσιο σχολείο καταλήξαμε εδώ, σε ένα σχολείο το οποίο είναι πολύ όμορφο, με πολλούς χώρους και κάνουμε τη δουλειά μας όπως πρέπει. Έχει 6 αίθουσες, όμως θα έπρεπε να έχει 12, γιατί τη δεκαετία του ’90 που έφτιαχναν το σχολείο, ήταν 90 παιδιά στο προηγούμενο κτίριο. Τώρα όμως εδώ έχουμε 160 παιδιά. Αναγκαστήκαμε λοιπόν την αίθουσα του χημείου επάνω να την κάνουμε τάξη, όπως επίσης και την αίθουσα πληροφορικής, ενώ κτίσαμε και από κάτω δύο καινούριες αίθουσες. Θα πρέπει να γίνουν κι άλλες δύο από κάτω για να υποδεχτούμε παιδιά του χρόνου. Θα έρθουν 20 παιδιά από το νηπιαγωγείο, ενώ με το όνομα που βγάζει το σχολείο μπορεί να αυξηθούν κι άλλο.
Δεν έχουμε πλέον τόσα αλλοδαπά παιδιά. Από τα 160 είναι περίπου τα 50. Τα παιδιά που έχουμε είναι από διάφορες χώρες, Αγγλία, Γερμανία, ένα μέρος από Ινδία ή την Αλβανία και πολλά από αυτά είναι δεύτερης γενιάς. Ξεκινούν από το νηπιαγωγείο, έχουν ενσωματωθεί, μιλούν πολύ καλά τη γλώσσα και μπαίνουν στο πρόγραμμα. Ειδικά στην αρχή, είχαμε περιπτώσεις παιδιών από την Ινδία που έρχονταν το Μάρτη και δεν ήξεραν τίποτα. Να μπει μέσα στην τάξη να κάνει τι; Και τι να κάνεις, να το διώξεις; Και η τάξη υποδοχής πόσο να αντέξει που παίρνει παιδιά από όλες τις τάξεις; Η αίθουσα υποδοχής κάνει γκρουπάκια ηλικιακά και μαθησιακά. Μπορεί ένα παιδί να είναι 10 χρονών, να έχει μαθησιακές δυσκολίες και να πηγαίνει στο ‘‘γκρουπ Α’’ με τους αρχάριους πχ.»
Να σημειώσουμε ότι η αίθουσα υποδοχής είναι κάτι που προβλέπεται καθώς υπάρχει οργανική θέση εκπαιδευτικού για αυτή τη θέση. Στη συνέχεια, ο Παπα-Βαγγέλης υπογράμμισε για τη λειτουργία της αίθουσας αυτής:
«Τα τελευταία χρόνια, στέλνουν και άλλη μία συνάδελφο, από ένα πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, που στηρίζει και αυτή τα παιδιά των αλλοδαπών στην τάξη υποδοχής. Προσφέρει σημαντική βοήθεια. Εκτός από τα προβλήματα με τα παιδιά των αλλοδαπών, έχουμε πρόβλημα και με μερικά παιδιά ελληνάκια. Δίνουμε και εκεί πέρα βάρος, καθώς δουλεύει άτυπα ως φροντιστηριακό τμήμα με παιδιά ντόπια που έχουν προβλήματα στο μάθημα της γλώσσας και τα μαθηματικά. Είναι μια άτυπη μορφή ενισχυτικής διδασκαλίας, καθώς η δασκάλα του ΕΣΠΑ απαγορεύεται να ασχολείται με παιδάκια ελληνάκια.
Μεγάλο πρόβλημα συναντάμε με οικογένειες Ινδών που παίρνουν τα παιδιά 1-2 ή και 3 μήνες στη χώρα τους, μετά επιστρέφουν και ξεκινάμε πάλι από την αρχή. Έτσι το καταστρέφεις το παιδί. Έχουμε κάποια παιδάκια, ωστόσο, που πάνε πολύ καλά, μέχρι και τη θέση του σημαιοφόρου».
Σημαντικότατο επίσης είναι το γεγονός ότι φέτος στο σχολείο δε διδάσκονται ξένες γλώσσες, ούτε καν η βασική, τα αγγλικά. «Φέτος είχαμε πρόβλημα στη θέση της δασκάλας των Αγγλικών. Δεν έχουμε δασκάλα Αγγλικών. Δε νοείται ένα δεκαθέσιο σχολείο να μην διδάσκει ξένη γλώσσα. Πέρυσι είχαμε Αγγλικά, Γαλλικά, Γερμανικά, φέτος δεν έχουμε τίποτα από αυτά. Αποτέλεσμα; Και το πρόγραμμα των Αγγλικών να μην τηρείται σε σχέση με τις ειδικότητες, αλλά και τα παιδιά να μην μπορούν να παρακολουθήσουν μια ξένη γλώσσα.
Κοιτάζουν να καλύψουν με ειδικότητες τα ‘‘Ε.Α.Ε.Π’’, τα ‘‘αναμορφωμένα’’ σχολεία, που είναι από 12θέσια και πάνω, με πληροφορική, αγγλικά κλπ και ό, τι περισσέψει, αν περισσέψει, θα στείλουν και στα σχολεία που δεν ανήκουν στο Ε.Α.Ε.Π (Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα). Πέρυσι μας είχε έρθει η δασκάλα των Αγγλικών το Νοέμβριο, αλλά όταν ξεκινάει το σχολείο το Σεπτέμβριο και πρέπει να φτιάξεις το αναλυτικό πρόγραμμα, πως θα το φτιάξεις; Αναγκαστικά φτιάχνεις ένα πρόγραμμα προσωρινό και έχεις και το σχολικό σύμβουλο να πιέζει ‘‘Ετοιμάστε πρόγραμμα’’. Μα πώς να το ετοιμάσουμε; Που είναι οι ειδικότητες;
Τώρα και να έρθει δασκάλα Αγγλικών τι να την κάνεις; Έχει χαθεί η χρονιά. Σκεφτείτε όμως ότι πολλά παιδιά που θα πάνε γυμνάσιο του χρόνου, δεν έχουν τη δυνατότητα να πηγαίνουν σε φροντιστήρια αγγλικών. Θα πάνε λοιπόν γυμνάσιο και θα έχουν ελλείψεις σε σχέση με άλλα παιδιά», ανέφερε σχετικά ο διευθυντής του σχολείου.
Να σημειώσουμε επίσης, ότι, ενώ πέρυσι διδάσκονταν τα παιδιά στην Πέμπτη τάξη και τη γλώσσα των γερμανικών, φέτος δεν τη διδάσκονται, όπως είπαμε παραπάνω, και ενώ του χρόνου στο γυμνάσιο πρόκειται να την ξανασυναντήσουν ως διδασκόμενη γλώσσα.
Ο διευθυντής του σχολείου και το προσωπικό αναφέρθηκαν ιδιαίτερα στην πρόσφατη γιορτή για την επέτειο της 25ηςΜαρτίου που διοργάνωσε το σχολείο, η οποία όπως επεσήμαναν ήταν καταπληκτική, καθώς και σε άλλες εκδηλώσεις, τονίζοντας ότι μέσα από τη συνεργασία και τη θέληση παρά τις δυσκολίες μπορούν να γίνονται πράγματα.
Ο Παπα-Βαγγέλης, αναφερόμενος στη δουλειά που γίνεται παρά τα πολλά προβλήματα, καθώς και στις σημαντικές συνεργασίες ανέφερε: «Παρ’ όλες τις αντιξοότητες όλοι οι συνάδελφοι συμμετέχουμε σε εκπαιδευτικά προγράμματα, περιβαλλοντολογικά, σε ό, τι έχει να κάνει με το σχέδιο του Υπουργείου. Υπάρχει μία άριστη συνεργασία και με τη μεριά του τοπικού συμβουλίου, αλλά και με την επιτροπή παιδείας και τον κ. Γεωργαλή και όλο το συνεργείο με τα εξαιρετικά παιδιά. Με πάρα πολύ πάθος και παρ’ όλα τα προβλήματα, μας βοηθούν πάρα πολύ. Για παράδειγμα έχουμε εξασφαλίσει πετρέλαιο για του χρόνου. Έχουμε άριστη συνεργασία και με τον Ιερέα της ενορίας τον Παπα-Φανούριο Σπυριδάκη, ο οποίος παραβρίσκεται και συμμετέχει σε όλες τις εκδηλώσεις του σχολείου. Είναι πάντα φιλόξενος και εξυπηρετικός. Θεωρώ ότι επειδή είμαστε μια μικρή κοινωνία, είμαστε δεμένοι και δουλεύουμε για το κοινό καλό. Δεν υπάρχει το ‘‘εγώ’’, υπάρχει το ‘‘εμείς’’».
Στην ερώτησή μας αν υπάρχουν και «κακώς κείμενα» στην όλη αυτή πορεία ο Παπα-Βαγγέλης απάντησε: «Θα υπάρξουν και οι κακές κουβέντες από κάποιους που είναι έξω από το χορό. Αυτό που ζητάμε είναι το μπράβο του Θεού, όχι το μπράβο του λαού, διότι ο λαός μπορεί να σου πει των Βαΐων ‘‘Ευλογημένος ο ερχόμενος’’ και τη Μεγάλη Παρασκευή θα σου πει ‘‘Σταύρωσον Αυτόν’’».
Συμπλήρωσε επίσης πως το οικόπεδο στο οποίο κτίστηκε το σημερινό σχολείο ανήκε στην Εκκλησία. «Να τι κάνει η εκκλησία. Το σχολείο είναι δωρεά μοναστηριακής περιουσίας, το οποίο δε φαίνεται πουθενά, ούτε σε μία πλάκα. Το οικόπεδο ανήκε στη Μονή Αρκαδίου», υπογράμμισε ο Παπα-Βαγγέλης, απαντώντας κατά κάποιον τρόπο σε εκείνους που λοιδορούν την προσφορά της Εκκλησίας.
Αρνητική εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το Δημοτικό Σχολείο Σταυρωμένου έχει υπαχθεί στον «κατάλογο» των σχολείων που ανήκουν στο Μυλοπόταμο, παρόλο που ανήκει γεωγραφικά στο Δήμο Ρεθύμνης. Το σχολείο αναγκαστικά στο γραφειοκρατικό κομμάτι εξυπηρετείται από το Πέραμα, ενώ είναι αναγκασμένο να συμμετάσχει σε εκδηλώσεις σχετικές με τα σχολεία, που μπορεί να λαμβάνουν χώρα και στο ορεινό Μυλοπόταμο. Τα σχόλια είναι περιττά…
Τα προβλήματα προσβασιμότητας των μαθητών στο σχολείο
Για το σοβαρό πρόβλημα που έχει να κάνει με την πρόσβαση στο σχολείο και το σχεδόν κατεστραμμένο γεφυράκι-δρόμο, που εξαφανίζεται σχεδόν όταν κατεβάζει πολύ νερό ο ποταμός ο Παπα-Βαγγέλης τόνισε: «Ευτυχώς φέτος δεν έκανε βαρυχειμωνιά. Τα παιδιά περπατούσαν πάνω σε πέτρες για να περάσουν απέναντι. Συνέχεια ακούμε ότι θα φτιαχτεί, δε έχει γίνει τίποτα ακόμα. Όταν τρέχει λίγο το ποτάμι, ας είναι καλά ο Κουμιώτης (σ. Νίκος Κουμιωτάκης από σούπερ μάρκετ του Σταυρωμένου) φέρνει παλέτες για να περνούν τα παιδιά. Περνούν και αυτοκίνητα! Είναι πρόβλημα». Το πρόβλημα ωστόσο δε συναντάται μόνο στο γεφυράκι, όπως τονίζει: «Επίσης, τα παιδιά που έρχονται με τα πόδια το χειμώνα δεν μπορούν να περάσουν από την παράλληλη εθνική οδό γιατί δεν έχει πεζοδρόμιο από ένα σημείο και μετά και περνούν τα αυτοκίνητα και τα κάνουν μούσκεμα, ενώ κινδυνεύουν.
Έχουμε πρόβλημα και με τα σχολικά λεωφορεία. Κάθε χρόνο είμαστε στην αβεβαιότητα, ευτυχώς πάντα μπαίνουν, κάνουν δύο διαδρομές. Η μία είναι Σφακάκι, Χαμαλεύρι Αστέρι, Παγκαλοχώρι, ένα κομμάτι από την Σκαλέτα και τον Πρίνο και το μεσημέρι πάλι η ίδια. Συνοδός δεν προβλέπεται, όμως βάζουν κάθε οικογένεια 5 ευρώ για να πληρώνεται η συνοδός που κάθε χρόνο αλλάζει με κλήρωση. Πριν μπει συνοδός ήταν πάρα πολύ επικίνδυνο».
Για τη συνεργασία με το σχολείο και το ζήτημα της πρόσβασης στο σχολείο μίλησε στο «Ρ» ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Δημήτρης Σερλής, ο οποίος ανέφερε: «Θεωρώ ότι είναι από τα καλύτερα σχολεία του Νομού. Με τον Παπα-Βαγγέλη και τους δασκάλους συμμετέχουμε σε όλες τις εκδηλώσεις και εκτιμώ ότι όλα βαίνουν καλώς ως σχολείο. Σε ό, τι αφορά την πρόσβαση στο σχολείο υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα. Από την αρχή που αναλάβαμε το 2011 το αναφέραμε σαν πρώτο θέμα προτεραιότητας, διότι πέρυσι έκανε πάρα πολύ νερό με αποτέλεσμα να περιμένουν τα παιδιά να περάσει κάποιο αγροτικό για να τα πάρει πίσω και να περάσουν απέναντι. Φέτος δεν έκανε πολλά νερά, αλλά παράλληλα καθαρίσαμε το ποτάμι. Ενώ έχουμε μελέτες από την αρχή, υποσχέθηκαν ότι θα φτιαχτεί, ήρθε η τεχνική υπηρεσία του Δήμου, το είδε, μας απαντήσανε ότι δεν μπορεί να γίνει γιατί θα το πάρει το νερό. Ήρθαν το ξαναείδαν και το έχουν αφήσει σε εκκρεμότητα ότι θα γίνει. Αναφέρθηκε το πρόβλημα και πρόσφατα από τον περιφερειακό σύμβουλο τον κ. Κακογιαννάκη σε όλους τους δημοτικούς συμβούλους και στον αντιδήμαρχο που έχει αναλάβει. Είμαστε τυχεροί γιατί ήρθε ο κ. Γεωργαλής σε μια εκδήλωση για θέματα παιδείας και είδε την κατάσταση ο ίδιος και ενημέρωσε τους πάντες. Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι θα γίνει.
Από τον παλιό δρόμο είχε προχωρήσει το θέμα να γίνει το πεζοδρόμιο, γιατί σταματάει στη γέφυρα και από εκεί πρέπει να συνεχιστεί να φτάσει στο σχολείο, αλλά είναι στα χαρτιά. Υπάρχει ένα θέμα, ότι στενεύει πολύ ο δρόμος κι ότι αν γίνει πεζοδρόμιο θα περνάει ένα αυτοκίνητο μόνο. Άρα μοιραία πρέπει να επικεντρωθούμε στο γεφυράκι. Δεν είναι τόσο ζήτημα για τα αυτοκίνητα, αλλά για τα παιδιά. Υπήρξε και μια άλλη πρόταση, να γίνει σιδερένια πεζογέφυρα, ένα μέτρο στο ύψος, αλλά κοστίζει κι αυτή.
Εμείς ήδη από τη διατεθείσα ΣΑΤΑ στην κοινότητά μας κρατήσαμε 10 κυβικά μπετό που εκκρεμούν ακόμη από το 2011 για να διατεθούν εδώ. Ας ελπίσουμε ότι θα γίνει».
Αντί επιλόγου
Ένα σχολείο μπορεί να λειτουργήσει παρά τα όποια προβλήματα και να παράγει έργο, φτάνει να υπάρχει όρεξη, θέληση και κυνήγι για εξέλιξη μέσα σε ένα όχι και τόσο ευνοϊκό, οικονομικό και κοινωνικό, περιβάλλον. Δάσκαλοι, γονείς, συντοπίτες και θεσμικοί μπορούν σαν μια γροθιά να τα ξεπερνούν όλα, φτάνει να διεκδικούν και να μην πτοούνται. Το μεγαλύτερο κομμάτι σε όλο αυτό -τουλάχιστον για μένα- ανήκει στο δάσκαλο, που, πέρα και πάνω από όλα, εκτός από εκπαιδευτικός, θα πρέπει να είναι παιδαγωγός με όλη την έννοια, να εκκολάπτει χαρακτήρες και να διαμορφώνει ανθρώπους. Αυτή είναι και η ουσία του δημοτικού σχολείου, παράλληλα με την οικογένεια που θρέφει τα βλαστάρια της. Διότι η γνώση από μόνη της είναι ένα μεγάλο κουτί χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο. Αν ξεκινάς λοιπόν από εκεί, όλα τα υπόλοιπα γίνονται πολύ πιο απλά, εύκολα ή δύσκολα αντιμετωπίζονται, γιατί, όπως έχει χιλιοειπωθεί, «τα πάντα είναι θέμα παιδείας»…
