n6

Φιλοσοφία με εικόνες. Νίτσε

ΝΙΤΣΕ: «Ο ΘΕΟΣ ΕΧΕΙ ΠΕΘΑΝΕΙ»

Τα ήθη και οι αξίες του δυτικού ανθρώπου πηγάζουν από θρησκευτικές πεποιθήσεις που αυτός έχει πάψει να αποδέχεται. Χρειάζεται λοιπόν να επανεκτιμήσει τις αξίες του.

Ο ΟΛΥΜΠΟΣ, Η ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΩΝ ΘΕΩΝ
Σύμφωνα με τον Νίτσε, η κρατούσα ηθική μας πηγάζει κατά μεγάλο μέρος από την αρχαία Ελλάδα και την εβραιοχριστιανική παράδοση. Υπος΄τηριζε, ωστόσο , ότι δεν μπορούμε να βασίζουμε τη ζωή μας σε κοινωνίες που δεν υπάρχουν πια και σε θρησκείες στις οποίες πολλοί δεν πιστεύουμε πια.

ΔΕΣΜΙΟΙ ΤΩΝ ΑΞΙΩΝ
Ο Νίτσε πίστευε ότι οι καινοτόμοι περιορίζονται στο όνομα της ηθικής από αξίες που τους βάζουν στο ίδιο επίπεδο με τη μεγάλη μάζα των ανθρώπων. Σε αυτό το σκίτσο του 1895 παρουσιάζεται η Κυριακή «δεμένη» από τα συστήματα αξιών της Εκκλησίας και του Κράτους.

ΦΥΣΙΚΟΙ ΗΓΕΤΕΣ
Οι άνθρωποι πρέπει να είναι ελεύθεροι να πραγματώσουν τις δυνατότητές τους – τη «βούληση για δύναμη» όπως έλεγε ο Νίτσε αναφερόμενος τόσο στις πολιτιστικές δραστηριότητες όσο και στις κατακτήσεις. Ο Ναπολέων, που εδώ απεικονίζεται να μελετά στη στρατιωτική ακαδημία της Μπριέν, ήταν ένας άνθρωπος που αναντίρρητα πραγμάτωσε τη δική του «βούληση για δύναμη».

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ
Εάν κάποιος ζει τη ζωή του στο έπαρκο, αυτό τον φέρνει σε σύγκρουση με άλλους. Ο Νίτσε όμως πίστευε ότι η έξαψη της σύγκρουσης βοηθά τους ηγέτες να αναπτύξουν τις ικανότητές τους. Αυτός ο Γάλλος ιππέας πανηγυρίζει για το κατόρθωμά του να πάρει την πρωσική σημαία κατά τη Μάχη της Ιένας το 1806.

Η ΤΕΧΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ
Ο Αυστριακός ζωγράφος Γκούσταβ Κλιμτ (1862-1918), που είχε μελετήσει έργα του Νίτσε, προκάλεσε τα σεμνότυφα ήθη της βιεννέζικης κοινωνίας του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχων του 20ου . Ο αισθησιασμός και ο ερωτισμός που διακρίνονται σε πίνακες του Κλιμτ όπως «Το φιλί» (1907-1908), αν και οδήγησαν κάποιους να χαρακτηρίσουν το έργο του πορνογραφικό, αποτελούσαν, ωστόσο, τέλεια έκφραση της Νιτσεϊκής πεποίθεσης ότι έχουμε την υποχρέωση να αξιολογήσουμε εκ νέου τα ήθη και τις αξίες μας.

ΝΙΤΣΕ ΚΑΙ ΒΑΓΚΝΕΡ


Το 1868 ο Νίτσε γνώρισε τον συνθέτη Ρίχαρντ Βάγκνερ και λόγω της κοινής τους λατρείας για τον Σοπενχάουερ, οι δυο άντρες έγιναν στενοί φίλοι. Ένα χρόνο πριν καταρρεύσει διανοητικά ο Νίτσε δημοσίευσε το Η περίπτωση του Βάγκνερ(1888) και συνέγραψε το Νίτσε εναντίον Βάγκνερ (1895). Αυτό το σχέδιο σκηνικού για τη βαγκνερική όπερα Πάρσιφαλ (1882) είναι δημιουργία του Μαξ Μπρύκνερ.

“Ο άνθρωπος είναι ένα σκοινί τεντωμένο ανάμεσα στο κτήνος και τον υπεράνθρωπο- ένα σκοινί πάνω από την άβυσσο..”

Αφήστε μια απάντηση