απόσπασμα από άρθρο της Απογευματινής 2ο/1/2009
Σχέδιο για ξαναγράψιμο όλων των σχολικών βιβλίων Δημοτικού και Γυμνασίου και για εξαρχής συγγραφή των βιβλίων του Λυκείου έως το 2013 υπάρχει, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Α.τ.Κ.», στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Η εισήγηση εγκρίθηκε από τα αρμόδια τμήματα του Παιδαγωγικού λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, εν όψει του προγραμματισμού για τις δαπάνες που θα εντάσσονταν στο ΕΣΠΑ.
Διατεθειμένος να προχωρήσει στην αντικατάσταση σχολικών εγχειριδίων που παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα φέρεται, στο μεταξύ, ο νέος υπουργός Παιδείας Άρης Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος προτίθεται επίσης να θέσει θέμα αναμόρφωσης των αναλυτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Κατά το αμέσως προσεχές διάστημα -πιθανότατα και μέσα στο Φεβρουάριο- θα ξεκινήσει, με την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, η διαδικασία αξιολόγησης των σχολικών βιβλίων, η οποία ήταν προγραμματισμένη για το Νοέμβριο αλλά αναβλήθηκε, καθώς στις 31 Δεκεμβρίου έπρεπε να κλείσει το Γ΄ ΚΠΣ.
Τώρα η σχετική διαδικασία θα ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και θα προκηρυχθεί διαγωνισμός για την ανάδειξη εταιρείας, η οποία θα αναλάβει την εκτύπωση των ερωτηματολογίων -που είναι ήδη έτοιμα-, τη διανομή τους στα σχολεία και τη στατιστική επεξεργασία των απαντήσεων.
Τα λάθη, οι ελλείψεις και οι παραλείψεις που έχουν διαπιστωθεί από την καθ΄ ύλην αρμόδια αρχή σε ορισμένα σχολικά βιβλία και έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, συγκροτούν? έναν τεράστιο τόμο, και η πρόθεση του νέου υπουργού Παιδείας Άρη Σπηλιωτόπουλου είναι το ξαναγράψιμο ορισμένων βιβλίων, με τα οποία υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα.
«Κάποια από τα σχολικά εγχειρίδια θα αλλάξουν, άλλα θα διορθωθούν», αποκάλυψε στην «Α.τ.Κ.» στέλεχος του ΥΠΕΠΘ, τονίζοντας πάντως ότι «η καλύτερη άμυνα για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου είναι να μην μπαίνει στα χωράφια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, και η υπόθεση των βιβλίων είναι αποκλειστικής αρμοδιότητας του τελευταίου».
Το έναυσμα για τις βασικές αλλαγές στα βιβλία θα δοθεί μέσα από τη διαδικασία της αξιολόγησης, η οποία εκτιμάται ότι θα διαρκέσει τρεις-τέσσερις μήνες, ενώ η αντικατάσταση των εγχειριδίων απαιτεί ένα-δυο χρόνια.
Τα περισσότερα από τα λάθη που έχουν μέχρι στιγμής επισημανθεί αφορούν σε θέματα όπως η στίξη και ο τονισμός, και μπορούν άμεσα να διορθωθούν. Υπάρχουν, όμως, περιπτώσεις για τις οποίες διατυπώνονται σοβαρές ενστάσεις και κρίνεται ότι τα εν λόγω εγχειρίδια χρήζουν αντικατάστασης. Πρόκειται για τα βιβλία:
Μαθηματικών Ε΄ Δημοτικού, στο οποίο υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα, δυσκολίες και λάθη.
Βιολογίας Γ΄ Γυμνασίου, το οποίο θεωρήθηκε ότι προάγει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων προϊόντων.
Ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και των τριών τάξεων του Γυμνασίου, το οποίο έχει δεχθεί πυρά για ιδεολογική μονομέρεια, με το σκεπτικό ότι προβάλλει ορισμένους συγγραφείς εις βάρος άλλων, καθώς και κριτικές ότι μπερδεύει τις λογοτεχνικές σχολές.
Μέσα από τη διαδικασία αξιολόγησης είναι πιθανό να ανακύψουν πρόσθετα προβλήματα για τα συγκεκριμένα ή άλλα βιβλία. Μέχρι στιγμής, πάντως, φαίνεται ότι το περιεχόμενο των υπόλοιπων εγχειριδίων επιδέχεται βελτιώσεις, χωρίς να απαιτείται το ξαναγράψιμό τους. Τα σοβαρότερα από αυτά τα δευτερεύοντα προβλήματα εντοπίζονται στα βιβλία Γλώσσας των περισσότερων τάξεων του Δημοτικού και σε όλα τα βιβλία Μαθηματικών του Δημοτικού, ενώ στην Ιστορία Αρχαίας Λογοτεχνίας, που διδάσκεται και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου, υπάρχει ένας χάρτης που αφορά στην κατανομή των ελληνικών διαλέκτων και πρέπει να αντικατασταθεί.
«Όταν, το 2003, σχεδιάστηκαν τα βιβλία, δεν είχε προβλεφθεί αξιολόγηση ούτε πειραματική, στο στάδιο της συγγραφής, ούτε τελική», λέει στην «Α.τ.Κ.» υψηλόβαθμο στέλεχος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, για να προσθέσει: «Δεν είχε προβλεφθεί, επίσης, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών πάνω στο περιεχόμενο των νέων εγχειριδίων και υπήρχε σειρά διοικητικών παραλείψεων. Δεν είχαν εκδοθεί, για παράδειγμα, οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις -οι οποίες βγήκαν εκ των υστέρων, δηλαδή επί υπουργίας της Μαριέττας Γιαννάκου- για το πώς θα πληρωθούν τα πνευματικά δικαιώματα για χάρτες-πηγές-φωτογραφίες, από μουσεία και συλλογές, και χρειάστηκε ρύθμιση γι? αυτό. Η φιλοτέχνηση είχε ανατεθεί σε γνωστούς ζωγράφους, χωρίς να έχει προβλεφθεί από πού αυτοί θα πληρωθούν και χωρίς να υπάρχουν οι σχετικές συμβάσεις».
Μέσα σε δυο χρόνια γράφτηκαν 150 σχολικά βιβλία και 250 συνοδευτικά -χάρτες, βοηθήματα, τετράδια του μαθητή- και ο τεράστιος αυτός όγκος της δουλειάς οδήγησε σε παραλείψεις και αβλεψίες. Υπήρχαν βιβλία που είχαν συμπληρώσει 20 χρόνια διδασκαλίας, η άμεση αντικατάστασή τους ήταν επιβεβλημένη και ο χρόνος πιεστικός. Όλα αυτά δημιούργησαν παρενέργειες στο σύστημα και προβλήματα, τα οποία βγαίνουν σταδιακά στην επιφάνεια, μέσα από τη χρήση των βιβλίων τα οποία διδάσκονται σε Δημοτικό και Γυμνάσιο, ενώ τα βιβλία του Λυκείου δεν έχουν, ως γνωστόν, αντικατασταθεί. Η συγγραφή καινούριων θα συνδυαστεί με τις αλλαγές οι οποίες κυοφορούνται και αποτελούν κυρίαρχη προτεραιότητα της εκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης.
