Ηχολόγιο – echologium – ɯnıƃoloɥɔǝ – οιγόλοχΗ

Ηχητικό ιστολόγιο του Δημήτρη Σαρρή, Εκπαιδευτικού (ΠΕ 16), ΒΑ Οικονομίας, ΒΑ, ΜΑ Πολιτισμού

Η “ειδική μουσική”, και οι πολιτισμικές αναπηρίες

Αν υπήρχε «ειδική µουσική» πως θα ήταν; Μια µουσική προορισµένη να συγκινήσει και να θεραπεύσει το σώµα, να κραυγάσει το συναίσθηµα της στιγµής, να παρασύρει την οµάδα στην οµορρυθµία; Μια µουσική της κίνησης, του παιχνιδιού, της αισθητικής απόλαυσης, της επικοινωνίας;

Θεωρούµε κάποια είδη µουσικής «θεραπευτικά». ∆ηµιουργούµε εξαιρέσεις, και δίνουµε χαρακτηρισµούς στις µουσικές που προορίζονται για «θεραπευτικούς σκοπούς». Για παράδειγµα αποδεχόµαστε το φάλτσο και την παραφωνία σε ένα οµαδικό τραγούδι, γιατί εκεί σηµασία έχει η συµµετοχή, όχι το «τέλειο» αποτέλεσµα. Όταν η µουσική δεν είναι «ειδική», το φάλτσο δεν είναι αποδεκτό. Αποτρέπουµε το άτοµο να τραγουδήσει. Επιλέγουµε τα παιδιά για την «σχολική χορωδία», χωρίς να τους ξεκαθαρίζουµε ότι απλά, ως παιδαγωγοί, διαλέξαµε το «αποκαρδιωτικό» παιχνίδι να «ορίσουµε το ΄τέλειο’» · και – αναπόφευκτα – ότι «ορίζει», «αφ-ορίζει»…


πολλοί ενήλικες
– και παιδιά –
παραδέχονται ότι
«δεν τραγουδούν καλά»
και σιωπούν.

Ποιος ευθύνεται για αυτή την εµµονή τους στην «αλαλία»; ∆εν µπορούµε πάντα να πούµε µε ακρίβεια. Κι όµως είναι παραδεκτό ότι για την «αναπηρία» τους αυτή δεν ευθύνεται κάποια παθολογία αλλά µια βαθιά ριζωµένη αναστολή, όπως και τόσες άλλες, που συνοδεύουν τα άτοµα στη ζωή τους. Άνθρωποι που δεν χορεύουν, δεν κινούνται έχοντας την «αποδοχή» και αυτοπεποίθηση για το σώµα και την κίνησή τους. Άνθρωποι που αρνούνται να πλάσουν ένα παραµύθι, να γράψουν ένα ποίηµα, να κάνουν µια ζωγραφιά.

Αµέτρητες
λανθάνουσες
«πολιτισµικές αναπηρίες»

πλανούνται στην καθηµερινότητά µας, αποκόπτοντας µας από την φαντασία, την δηµιουργικότητα, την οµορφιά, από µια ανθρώπινη πλευρά του βίου µας. Αν είναι έτσι, στερηθήκαµε τελικά πασχίζοντας για την µοντέρνα, «επιτυχηµένη» και αποδεκτή εικόνας µας, τη δική µας µουσική και την κίνηση, το δικό µας µύθο και την εικόνα; Αφεθήκαµε στην οθόνη, το ηχείο, την αφίσα, στην ατέλειωτη «µυθολογία των µαζικών µέσων», όπως λέγεται, και των προκατασκευασµένων εικόνων;


Και τώρα που η επιστήµη κάνει το «άλµα»; Τώρα που συνειδητοποίησε τις αστοχίες της ως τεχνο-επιστήµη και ξαναγίνεται επιστήµη; τώρα που ξανάρχεται η µουσική, η κίνηση, ο µύθος, η εικόνα, ανθρώπινα, απλά, κατανοητά, ζωογόνα, µήπως τα βαφτίζουµε «παιδαγωγικά», «σοβαρά», «επιστηµονικά», «ειδικά»; Τα βγάζουµε πάλι «µε τρόπο» από την καθηµερινότητά µας; Αν ναι, γιατί; Ίσως για να µην παραδεχτούµε τις καθηµερινές µας «πολιτισµικές» αναπηρίες; Αυτό θα ήταν, κατ’αρχάς καλό, γιατί έστω και αν «αγνοούσαµε» συνειδητά το ατόπηµα της µοντέρνας κουλτούρας µας, τουλάχιστο θα είχαµε την επίγνωσή του. Αν όµως δεν έχουµε ούτε αυτή; Φτιάχνουµε «ειδική µουσική», «ειδική ζωγραφική», «ειδικό µύθο». Όµως η Μουσική, η Ζωγραφική, ο Μύθος αδιαφορούν γι’ αυτό µέσα στην «αλήθεια» τους. Μειδιούν µπροστά στο σχηµατικό χώρισµα αυτό. Και ο πολιτισµός µας νοιώθει στο βάθος κάτι «ανεκπλήρωτο»:

Μήπως χωρίσαµε
την µουσική σε «γενική» και «ειδική»,
γιατί χωρίσαµε την εκπαίδευση
σε γενική και ειδική,
παρασυρόµενοι από τον, επίσης,
«γενικό» και «ειδικό» Κόσµο µας;

Με την ωριµότητα της επιστηµονικής και της ευρύτερης κοινότητας µπορούµε να αντλήσουµε από το «κεφάλαιο» της Ειδικής Εκπαίδευσης, τα ερεθίσµατα για συνολικά εύστοχη εκπαίδευση και αγωγή. Το κεφάλαιο αυτό διαχωρίζεται σχηµατικά, είναι η σύµβαση ανάµεσα σε τόσες άλλες σχηµατικές συµβάσεις της επιστήµης και της ζωής, που πραγµατικά µας διευκολύνουν, έτσι όπως δοµούµε τον πολιτισµό µας. Όµως η ωριµότητα αυτή πάντα µας οπλίζει µε την βαθιά επίγνωση πως από «εκεί» απλά ξεκινάµε για µια γνώση και ένα βίωµα που πραγµατικά βρίσκεται «αλλού».

Από το Αργυρίου, Μ., Σαρρής, Δ. (επ.) (2007). Μουσική και Ειδική Αγωγή. Περιλήψεις Πρακτικών. Επιστημονική Ημερίδα. Πειραιάς: Ένωση Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. σ. 5.
ISBN: 978-960-89479-4-8





Χωρίς σχόλια ακόμα.»

Αφήστε μια απάντηση