Περιβαλλοντική Αγωγή Α/θμιας Χανίων

Ιστολόγιο της Δ/νσης Α/θμιας Εκπ/σης Χανίων

Αρχεία για ‘Γενικά’


Γιατί Περιβαλλοντική Εκπαίδευση;

Χρειάζεται η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, ή είναι μια πολυτέλεια, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι; Η απάντηση φαίνεται από τις επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές που έκαψαν την Πελοπόννησο, την Εύβοια, την Πάρνηθα, τη μισή Αττική, από τις πλημμύρες που ακολούθησαν, από την κλιματική αλλαγή, από τα αδέσποτα ζώα που γεμίζουν τους δρόμους, από τη μόλυνση του νερού στον Ασωπό, από τα σκουπίδια στις ακτές και τους δρόμους, από τις τσιμεντουπόλεις που φτιάχνουμε, από το νέφος πάνω από την πόλη, από τα πυρηνικά και τα μεταλλαγμένα που μας απειλούν.

Κάτι πρέπει να γίνει λοιπόν για να επιβιώσει ο άνθρωπος πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. Για να γίνει η πόλη κι η γειτονιά μας κατοικήσιμη, ο αέρας, το νερό, το έδαφος καθαρά.
Πρέπει να περιμένουμε να έρθει η κατάλληλη κυβέρνηση του α’ ή του β’ κόμματος για να γίνει κάτι; Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι η όποια κυβέρνηση θέλει να προστατέψει το περιβάλλον, εάν οι πολίτες δεν το θέλουν, εάν δεν υπάρχουν ισχυρά κοινωνικά κινήματα που να αγωνίζονται για την προστασία του περιβάλλοντος, ελάχιστα μπορούν να γίνουν. Δεν πρέπει λοιπόν να περιμένουμε να έρθει η κατάλληλη κυβέρνηση, πρέπει καθημερινά να αγωνιζόμαστε, να αλλάζουμε στάση ζωής και συνήθειες.
Για να συνειδητοποιήσουμε τα αίτια των περιβαλλοντικών προβλημάτων και για να μάθουμε να αγωνιζόμαστε για την προστασία του περιβάλλοντος σα γνήσιοι δημοκρατικοί πολίτες, είναι αναγκαία η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στόχος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης είναι η συνειδητοποίηση των αιτιών της οικολογικής κρίσης και η δράση για την αλλαγή της κατάστασης αυτής.
Σε ό,τι αφορά τις αιτίες, αυτές σαφώς και είναι κοινωνικές. Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία («η φύση λειτουργεί σε κύκλους, οπότε οι φυσικές καταστροφές, η κλιματική αλλαγή κλπ είναι φυσικά φαινόμενα») οδηγεί σε μοιρολατρία και παραίτηση, ανάγεται ουσιαστικά στη μεταφυσική. Η απόδοση της καταστροφής της φύσης, της κλιματικής αλλαγής σε κοινωνικά αίτια (φταίνε κάποιες συνήθειες, οικονομικά συμφέροντα, πολιτικές επιλογές κυβερνήσεων) δείχνει ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν, αν αλλάξουμε αυτά τα αίτια.
Η συνηθισμένη δικαιολογία για να μην κάνει κανείς Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης είναι «αφού υπάρχουν αναφορές στα βιβλία, τους τα λέω κι εγώ». Αρκεί όμως αυτό;

Πόσες φορές ακούνε τα παιδιά κάτι και το κάνουν, μόνο και μόνο επειδή τους το λέει κάποιος μεγάλος (οι γονείς ή ο δάσκαλος), ή επειδή το γράφει κάποιο βιβλίο; Το κίνητρο στις ελάχιστες αυτές περιπτώσεις είναι εξωτερικό, κάνουν κάτι δηλαδή όσο τα βλέπουμε, επειδή υπάρχει ο φόβος της τιμωρίας.
Το κίνητρο όμως θέλουμε να είναι εσωτερικό, να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά το πρόβλημα και τα κοινωνικά αίτιά του, να αισθανθούν την ανάγκη να κάνουν κάτι, να αναζητήσουν λύσεις. Αυτό μπορεί να γίνει στις μεγαλύτερες τάξεις, όπου τα παιδιά έχουν αναπτύξει κριτική σκέψη. Στα μικρότερα όμως χρειάζεται η εφαρμογή βιωματικών μεθόδων είναι σημαντική η εμπειρία.
Άρα, πρέπει να υπάρξει κάποια στοιχειωδώς οργανωμένη παρέμβαση του εκπαιδευτικού, με αρχή, μέση και τέλος, να υπάρξει δηλαδή κάποιος προγραμματισμός που θα περιλαμβάνει
συζήτηση στην τάξη,
επίσκεψη σε κάποιο χώρο όπου θα δουν από κοντά το πρόβλημα,
συζήτηση της εμπειρίας αυτής στην τάξη,
προφορική και γραπτή έκφραση για την εμπειρία της επίσκεψης,
θεατρικό παιχνίδι ή και ζωγραφιές ή κατασκευές,
εξαγωγή συμπερασμάτων για τα αίτια του προβλήματος και προτάσεις των παιδιών για το τι μπορεί να γίνει.

Αυτή είναι σχηματικά η οργάνωση ενός Προγράμματος, μιας οργανωμένης δηλαδή και όχι τυχαίας και αποσπασματικής, παρέμβασης του δασκάλου.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ένα ελάχιστο 7 – 8 διδακτικών ωρών, συν μια τουλάχιστον επίσκεψη, που μπορούν να απλωθούν σε βάθος χρόνου (1-2 ώρες τη βδομάδα), που καθορίζει ο εκπαιδευτικός σε συνεργασία με τα παιδιά.
Γνωρίζουμε πλέον ότι η μάθηση επιτυγχάνεται πιο εύκολα όταν υπάρχει ενεργός συμμετοχή, παιχνίδι, ποικιλία μεθόδων (θεατρικό παιχνίδι, γραπτή και προφορική έκφραση, δουλειά σε ομάδες, αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο, σε βιβλία, συζητήσεις με ειδικούς, κριτική επεξεργασία των πληροφοριών, κατασκευές κλπ).

Αν λοιπόν θέλουμε πράγματι να κάνουμε κάτι για το περιβάλλον, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις αρχές, αυτή την ποικιλία μεθόδων και πρακτικών, σε ένα στοιχειωδώς οργανωμένο πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Τότε μόνο μπορούμε να λέμε ότι κάναμε Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Δεν αρκεί λοιπόν «να τους τα λέμε εμείς στην τάξη για το τι φταίει για την οικολογική κρίση». Πρέπει να υπάρχει ενεργός συμμετοχή, παιχνίδι, μια σειρά δραστηριοτήτων απλωμένες μέσα σε ένα τρίμηνο ή σε ολόκληρη τη σχολική χρονιά, με αφορμή ένα συγκεκριμένο θέμα (ανακύκλωση, ανανεώσιμες πηγές, νερό, δάσος, ζώα κλπ).
Η περιβαλλοντική κρίση είναι ήδη εδώ, δεν περιμένει. Οι επόμενες γενιές θα κληθούν να ζήσουν σε έναν πλανήτη με πολλά προβλήματα. Θα πρέπει να προετοιμαστούν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική καταστροφή, θα πρέπει να βρουν τις αιτίες γι’ αυτά τα προβλήματα και να μάθουν να αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο στον οποίο να μπορούν να ζήσουν
01-An Tha Mporousa Ton Kosmo Na Allaza

«Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας»:Μήνυμα κατά της βίας, αποδοχής του διαφορετικού, αρμονικής συνύπαρξης με τη φύση

4999-12316-dragons1.jpgΠριν μερικά χρόνια, μια μικρή εταιρεία πρωτοπορούσε φτιάχνοντας ταινίες κινουμένων σχεδίων με τη χρήση υπολογιστών. Η Pixar μας έδωσε τότε εξαιρετικές ταινίες όπως το «Ψάχνοντας το Νέμο» και πρόσφατα το «WALLE». Τώρα πια βλέπουμε εξαιρετικές τέτοιες ταινίες τόσο στην τεχνική όσο και στα μηνύματα και από άλλους παραγωγούς όπως το «Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας, των Κρις Σάντερς και Ντιν ντε Μπλουά.. Πρόκειται για παραγωγή της Dreamworks, έπειτα από τη σειρά του «Σρεκ» και το «Kung Fu Panda».

Κεντρικός ήρωας είναι ένας νεαρός Βίκινγκ, ο Ψάρης, που είναι ακριβώς το αντίθετο απ’ ό, τι είναι οι συγχωριανοί του. Εκείνοι είναι ψηλοί, δυνατοί, γενναίοι, έτοιμοι για μάχη. Εκείνος, αντίθετα, είναι μικροκαμωμένος, θαρραλέος αλλά αδύναμος και πάντα φαίνεται ότι τα πράγματα του πάνε στραβά.Στο χωριό των Βίκινγκς υπάρχει ένας διαρκής πόλεμος κατά των δράκων που επιτίθενται στο χωριό και ρημάζουν τα ζώα, κλέβοντάς τα ως θηράματα. Όλοι οι κάτοικοι εκπαιδεύονται σ’ αυτόν τον πόλεμο από μικροί και τα καταφέρνουν περίφημα. Εκτός από τον Ψάρη, που κάθε του αδέξια κίνηση φαίνεται να προκαλεί αμέτρητες ζημιές, κάτι που δεν σταματά την επιθυμία του να ενταχθεί στην κοινότητα και να διακριθεί.Σε κάποια από τις νυχτερινές επιθέσεις των δράκων, ο Ψάρης θα πετάξει τα δίχτυα του και, παρά την απουσία αποδείξεων, θα επιμείνει ότι χτύπησε έναν δράκο. Τελικά θα τον ανακαλύψει. Είναι ένα άλλο είδος δράκου, τόσο σπάνιο που στο χωριό περιγράφεται ως θρύλος. Το νεαρό αγόρι, όμως, δε θα αντέξει να σκοτώσει το δράκο όπως θα έκανε οποιοσδήποτε άλλος κάτοικος του χωριού του. Από κει ξεκινάει μια φιλία του παιδιού και του δράκου που θα οδηγήσει μετά από περιπέτειες στη συμφιλίωση των κατοίκων του χωριού με τους δράκους και στην αρμονική συνύπαρξή τους.Ιδέες και μηνύματα από την ταινίαΗ ιστορία τού «Πώς να εκπαιδεύσετε τον δράκο σας» αναφέρεται στην ανάγκη για ένταξη (ο πρωταγωνιστής προσπαθεί με διάφορους τρόπους να ενταχθεί, να γίνει αποδεκτός στην κοινότητα όπου ζει).Όμως η ένταξή του στην κοινότητα δε γίνεται με το να γίνει όμοιος με τους άλλους. Αντίθετα η κοινότητά του αποδέχεται και εκτιμά τη διαφορετικότητά του (όχι βέβαια χωρίς κόπο), την εφευρετικότητα που τον διακρίνει, τη διαφορετική λύση που προτείνει για την αντιμετώπιση του προβλήματος που έχουν με τους δράκους. Μελετώντας τους δράκους βρίσκει τρόπους να τους αντιμετωπίζει χωρίς τη χρήση βίας. Και παρόλο που η χρήση της βίας είναι κάτι που αποτελεί παράδοση στην κοινότητά του, αποκτά το θαυμασμό της κοινότητας, καθώς καταφέρνει να δώσει λύσεις χωρίς τη βία.Η αποδοχή του διαφορετικού μέσα στην κοινότητα οδηγεί στο τέλος και στην αποδοχή του διαφορετικού έξω από αυτήν, την αποδοχή των δράκων που απομυθοποιούνται μέσα από τη μελέτη του παιδιού. Η καλοσύνη και η συμπόνια γίνονται δύναμη σε μια εξαιρετικά βίαιη κοινωνία κι εποχή και δίνουν μια ειρηνική λύση στο τέλος, αυτή της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπων και δράκων.Η ταινία εντάσσει ομαλά στην κοινότητα και την αναπηρία, αντιμετωπίζοντάς την ως κάτι που μπορεί να συμβεί στη ζωή, αλλά δεν τη σταματάει με κανέναν τρόπο. Προβάλλει τη δυνατότητα αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου με τη φύση, την ειρηνική επίλυση των διαφορών, τη χρήση της τεχνολογίας για την επίλυση των προβλημάτων, για την ομαλή ένταξη π.χ. αναπήρων στην κοινότητα.  Η ταινία αυτή θα μπορούσε κάλλιστα να αξιοποιηθεί και στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, μιας κι αποτελεί αφορμή συζήτησης για πολύ ενδιαφέροντα θέματα όπως:Μήπως υπάρχουν κάποια ζώα που τα θεωρούμε βλαβερά, ενώ θα μπορούσαμε, εάν μελετούσαμε τις συνήθειές τους, να βρούμε τρόπο συνύπαρξης κι ισορροπίας μαζί τους;Πώς ο άνθρωπος θα μπορούσε να συνυπάρχει αρμονικά με τη φύση αντί να βρίσκεται σε πόλεμο μαζί της; (Μπορούμε να αναζητήσουμε παραδείγματα πολέμου ανθρώπου – φύσης, καταστροφών, και παραδείγματα αρμονικής συνύπαρξης).Πώς μπορούμε να βρίσκουμε λύσεις στα προβλήματά μας χωρίς τη βία, αλλά κατανοώντας τον άλλο, μελετώντας το πρόβλημα, αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες;Πώς μπορούμε να εντάξουμε τα άτομα με αναπηρία στην κοινωνική ζωή και στη ζωή του σχολείου; Η ένταξή μας σε μια ομάδα, η αποδοχή μας δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνουμε όμοιοι με τα μέλη της ομάδας. Αντίθετα, είναι οι δικές μας ιδιαίτερες ικανότητες κι ευαισθησίες που μπορούν να μας κάνουν αποδεκτούς. Κι αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα για τα παιδιά κι όχι μόνο, που κινδυνεύουν να πέσουν σε σειρήνες συμμοριών που προβάλλουν τη βία και τη σωματική δύναμη ως ενοποιητικά τους στοιχεία ή και ως ιδεολογία. Εκτός όμως από τη βία και τη σωματική δύναμη, υπάρχει και η δύναμη της ψυχής, η δύναμη των συναισθημάτων, η δύναμη του μυαλού που μπορεί να δίνει λύσεις στα προβλήματα πολύ πιο αποτελεσματικές. Κι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μήνυμα της ταινίας για τα παιδιά και όχι μόνο!  Φώτης ΠοντικάκηςΥπεύθυνος Περιβαλλοντικής Αγωγής της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων

22 Απριλίου: Ημέρα της Γης

Η Ημέρα της Γης γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο στις 22 Απριλίου. Πρόκειται για μια σειρά εκδηλώσεων που ξεκίνησαν το 1970, με πρωτοβουλία οικολογικών οργανώσεων και πρωτοβουλιών πολιτών. Δεν είναι δηλαδή μια γιορτή των επισήμων, αντίθετα μια πρωτοβουλία ευαισθητοποιημένων πολιτών που κινητοποιούνται για να προστατέψουν τη Γη, τη φύση και τους ανθρώπους της με ποικιλία εκδηλώσεων εκείνη τη μέρα.

ΓηΣε διεθνές επίπεδο, κάποιες από τις σχετικές πρωτοβουλίες καταγράφονται στο δικτυακό τόπο www.earthday.net , όπου μπορεί κανείς αν θέλει να δηλώσει τη σχετική εκδήλωση που διοργανώνει. Σε κάθε περίπτωση, στο δικτυακό αυτό τόπο μπορεί κανείς να βρει πληροφορίες για την Ημέρα της Γης, για εκδηλώσεις που οργανώνονται σε διάφορες χώρες, ιδέες και προτάσεις για μαθήματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και σχετικό υλικό.

Ας γιορτάσουμε κι εμείς λοιπόν την Ημέρα της Γης στα σχολεία των Χανίων! Κι όταν λέμε να γιορτάσουμε, να το κάνουμε με αγωνιστικό τρόπο: Να μιλήσουμε για την ομορφιά της Γης, του πλανήτη αλλά και του τοπικού μας περιβάλλοντος, για την ποικιλότητα της φύσης και των πολιτισμών αλλά και για τα προβλήματα της φύσης σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο.

 ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΓΙΟΡΤΑΣΟΥΜΕ ΤΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ;

Μερικές σχετικές ιδέες:

·        Συζήτηση στην τάξη ή στο σχολείο για την Ημέρα της Γης

·        Προβολή ταινίας ή ντοκιμαντέρ (η ταινία HOME έχει εξαιρετικές εικόνες από τον πλανήτη, την ομορφιά αλλά και τα προβλήματά του).

·        Συζήτηση με κάποιον εκπρόσωπο οικολογικής οργάνωσης στην τάξη ή το σχολείο μας.

·        Φτιάχνουμε φυλλάδιο ή/και αφισούλες και το μοιράζουμε στο σχολείο ή στη γειτονιά μας.

·        Γράφουμε το δικό μας κείμενο (ή κείμενα) για την Ημέρα της Γης.

·        Επισκεπτόμαστε γειτονικό δασάκι, πάρκο, λίμνη, ακτή, μνημείο όπως π.χ την Παλιά Πόλη των Χανίων. Κανονίζουμε κάποιος ειδικός ή μέλος περιβαλλοντικής οργάνωσης να μας μιλήσει για την αξία του χώρου και τα προβλήματά του.

·        Οργανώνουμε εθελοντική δενδροφύτευση ή συμβολικό καθαρισμό πάρκου, δάσους ή ακτής.

 ΠΙΘΑΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΓΙΑ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

·        Υγρότοποι: Λίμνες Αγιάς, Κουρνά, υγρότοπος Γεωργιούπολης.

·        Δάση: Αγίων Αποστόλων και Αγίου Ματθαίου στα Χανιά.

·        Πάρκο Διάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας Πολυτεχνείου Κρήτης

·        Κέντρο Πληροφόρησης Εθνικού Δρυμού Λευκών Ορέων στο Ξυλόσκαλο.

 Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΜΑΣ ΜΕΤΡΑΕΙ!

Η συμμετοχή μας στην Ημέρα της Γης είναι καθαρά εθελοντική. Όμως, όσο περισσότερες εκδηλώσεις γίνουν, όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή, τόσο πιο μεγάλη θα είναι η ευαισθητοποίηση για τον κόσμο και τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πίεση προς όλους εκείνους που είναι αρμόδιοι,  πίεση για να κάνουν περισσότερα για την προστασία της φύσης, του πλανήτη, της Γης!

Γι’ αυτό, να οργανώσουμε κάτι στην τάξη ή στο σχολείο μας!

 Για περισσότερες πληροφορίες ή βοήθεια σε οτιδήποτε χρειαστεί, επικοινωνήστε με τον Υπεύθυνο Περιβαλλοντικής Αγωγής της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων Φώτη Ποντικάκη στα τηλέφωνα 28210-28405, κιν. 6973-692680.Υλικό μπορείτε να βρείτε και στα ιστολόγια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Α/θμιας Χανίων http://perivallontikihania.blogspot.com και http://blogs.sch.gr/dipechantpe

Ο Αστερίξ και το δάσος

Υπάρχει μια εικονογραφημένη ιστορία (κόμικ) από τη σειρά του «Αστερίξ», που αναφέρεται στο δάσος και μπορεί να αξιοποιηθεί και στα σχολεία για μαθήματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Πρόκειται για το επεισόδιο με την «Κατοικία των Θεών».Ο Ιούλιος Καίσαρας, αφού δεν κατάφερε ως τώρα να κατακτήσει το μικρό χωριό των Γαλατών με τα όπλα, επινοεί ένα νέο σχέδιο. Παρουσιάζει ένα σχέδιο για καταστροφή του δάσους που περιβάλλει το χωριό των Γαλατών και θρέφει τους κατοίκους του, μαζί με τη θάλασσα.«Αυτοί οι Γαλάτες, με τη βοήθεια ενός μαγικού ζωμού που τους δίνει υπεράνθρωπη δύναμη κι ενός δάσους που τους τρέφει και τους προστατεύει, αρνούνται το ρωμαϊκό πολιτισμό. Αποφάσισα να τους αναγκάσω να δεχτούν αυτόν τον πολιτισμό! Το δάσος θα καταστραφεί και θα δώσει τη θέση του σ’ ένα πάρκο! Τέλος, πολυκατοικίες που θα κατοικηθούν από Ρωμαίους, θα χτιστούν γύρω από το χωριό που θα καταντήσει ένα υποβαθμισμένο προάστιο, καταδικασμένο να προσαρμοστεί ή να εξαφανιστεί!»Τα λόγια αυτά του Καίσαρα, γραμμένα από τον συγγραφέα του «Αστερίξ» Ρενέ Γκοσινύ, δίνουν ένα διαχρονικό μήνυμα για την αξία του δάσους και για τους κινδύνους που το απειλούν.Το δάσος τρέφει και προστατεύει τους ελεύθερους και ανυπότακτους Γαλάτες. Η φύση αποτελεί όρο ζωής, επιβίωσης αλλά και όρο ελευθερίας για τους ανθρώπους. Χωρίς το δάσος, χωρίς τη φύση απειλείται η ζωή και η ελευθερία των ανθρώπων. Η καταστροφή του δάσους και η αντικατάστασή του με πολυκατοικίες, θα καταντήσει το χωριό των ελεύθερων Γαλατών «υποβαθμισμένο προάστιο καταδικασμένο να προσαρμοστεί ή να εξαφανιστεί», δηλαδή καταδικάζει σε υποταγή ή θάνατο τους ελεύθερους κατοίκους του.Μια πολύ μεγάλη συζήτηση μπορεί να ξεκινήσει με αφορμή τα λόγια αυτά του Καίσαρα, που έχει σχέση με την αξία του δάσους για τους ανθρώπους που ζουν κοντά του, για την επιβίωση και για την ελευθερία τους.Από την άλλη, οι πολυκατοικίες συνδέονται άμεσα με την υποταγή, την απώλεια της ελευθερίας και με την απειλή για την ίδια την επιβίωση.Όμως ο εξαίρετος συγγραφέας του «Αστερίξ» δε μένει μόνο εδώ. Συνεχίζει με μια σάτιρα για το σύγχρονο καταναλωτικό τρόπο ζωής (ντάιβ ιν αρένα, πολυκαταστήματα κλπ) και περιγράφει τη σταδιακή αλλοτρίωση των ελεύθερων κατοίκων του γαλατικού χωριού από τη γειτνίαση και την επαφή τους με τις ρωμαϊκές πολυκατοικίες που φτιάχνονται στη θέση του δάσους.Οι πλούσιοι Ρωμαίοι σκορπάνε χρήματα στο χωριό αγοράζοντας σε ακριβές τιμές ψάρια και αντίκες. Το αποτέλεσμα είναι όλη η οικονομία του χωριού να στραφεί σε αυτές τις δυο δραστηριότητες. Όλοι ανοίγουν μαγαζιά που πουλάνε ψάρια ή αντίκες για τους Ρωμαίους. Κι αυτό είναι ένα πολύ καλό σημείο για να συζητήσει κανείς πώς αλλάζει η οικονομία μιας περιοχής εξαιτίας του τουρισμού, πώς γίνεται εξαρτημένη απόλυτα από αυτόν, πώς ολόιδια μαγαζιά ανοίγουν το ένα δίπλα στο άλλο. Είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε για παρόμοιες καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε σε πολλές περιοχές της Κρήτης.Αυτό που δεν πέτυχαν οι Ρωμαίοι με τα όπλα, την υποδούλωση του χωριού, φτάνουν πολύ κοντά να το πετύχουν μέσα από το εμπόριο και τον τουρισμό. Αρχίζει μια πολιτιστική κατάκτηση του χωριού, οι κάτοικοι αποκτάνε συνήθειες ρωμαϊκές, αρχίζουν να ντύνονται σαν αυτούς κ.ο.κ. Οι Ρωμαίοι εκπροσωπούν πια την πρόοδο, όπως λέει ο ψαράς του χωριού.Υπάρχουν πολλά άλλα σημεία στην ιστορία που δίνουν αφορμή για συζήτηση και προβληματισμό. Όπως π.χ. οι σκλάβοι που χρησιμοποιούν οι Ρωμαίοι για να καταστρέψουν το δάσος, που, ενώ με τη βοήθεια των Γαλατών μπορούν να είναι ελεύθεροι, προτιμούν να παραμείνουν σκλάβοι και να διαπραγματευτούν μόνο τους όρους εργασίας τους με τους Ρωμαίους. Ή το γιατί ονομάζεται η πολυκατοικία των Ρωμαίων «Κατοικία των Θεών» (σχόλιο πάνω στη δύναμη της διαφήμισης αλλά και στη ματαιοδοξία των ανθρώπων).Η εξαιρετική αυτή ιστορία αξίζει να διαβαστεί και να αξιοποιηθεί και στο σχολείο. Οι μαθητές σε ομάδες θα μπορούσαν να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως:-Ποια είναι η αξία του δάσους για τους Γαλάτες; Ποια είναι η αξία του δάσους για τους κατοίκους των κοντινών περιοχών;-Τι είναι αυτό που απειλεί το δάσος στην ιστορία αυτή; Γνωρίζετε κάποιο δάσος στην περιοχή σας ή αλλού που να απειλείται με καταστροφή; Τι είναι αυτό που το απειλεί;-Τι συνέπειες είχε για τη ζωή των Γαλατών η καταστροφή του δάσους και η δημιουργία πολυκατοικίας; Τι συνέπειες έχει ή μπορεί να έχει η καταστροφή ενός δάσους κοντά στην περιοχή σας; Τι συνέπειες μπορεί να έχει η καταστροφή δασών ακόμη και μακριά από εμάς όπως στον Αμαζόνιο;Αυτά είναι μερικά μόνο ερωτήματα που μπορούν να εξελιχθούν σε εργασίες Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, με αφορμή την «Κατοικία των Θεών». Είμαι σίγουρος ότι πολύ περισσότερες ιδέες για ερωτήσεις, προβληματισμούς και δραστηριότητες μπορεί να έχουν οι εκπαιδευτικοί ξεφυλλίζοντας το τεύχος αυτό. Ο Ρενέ Γκοσινύ, με τη βοήθεια του Αλμπέρ Υντερζό στα σκίτσα μας έδωσαν ένα αριστούργημα σε εικονογραφημένη ιστορία. Ας το αξιοποιήσουμε!

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ

Το Κ.Π.Ε Βάμου σε συνεργασία με τη Δ/νση Α/βάθμιας Εκπ/σης Ν.Χανίων και τον Υπεύθυνο Περιβαλλοντικής Εκπ/σης κο Φ. Ποντικάκη, διοργανώνει Διαγωνισμό Ζωγραφικής με θέμα :
« Το περιβάλλον που ονειρεύομαι »
Στο Διαγωνισμό μπορούν να συμμετέχουν οι μαθητές –τριες των σχολείων που ανήκουν σε περιβαλλοντική ομάδα και υλοποιούν πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπ/σης το τρέχον σχ.έτος.
Τα έργα μπορούν να είναι ζωγραφιές ή εικονογραφημένες ιστορίες (κόμικ) , σε Α3 ή Α4 χαρτόνι κάνσον. Τα επί μέρους θέματα είναι : ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ-ΕΝΕΡΓΕΙΑ-ΔΑΣΟΣ-ΝΕΡΟ.
Τα έργα θα εκτεθούν στις αρχές Ιουνίου σε κεντρικό χώρο των Χανίων με αφορμή την Ημέρα του Περιβάλλοντος ,θα βραβευτούν τα καλύτερα με δώρα για τους /τις μαθητές-τριες ή τις ομάδες (αν το έργο είναι ομαδικό).
Στα Σχολεία που ανήκουν οι βραβευμένοι μαθητές , θα δοθεί επίσης έπαινος και η δυνατότητα να υλοποιήσουν 2μερο ή 3μερο πρόγραμμα σε ΚΠΕ της Ελλάδας , το επόμενο σχ.έτος , καθώς και προτεραιότητα στις επισκέψεις στο ΚΠΕ Βάμου.
Η παράδοση των έργων θα γίνει μέχρι τις 25.05.2010 ,σε φάκελλο με το όνομα του σχολείου του τμήματος του Εκπ/κού και του μαθητή, στο Γραφείο του Κου Φ.Ποντικάκη τηλ.28210 28405.
Για την ακριβή ημερομηνία και ώρα όπως και τον χώρο της έκθεσης θα ενημερωθείτε έγκαιρα.

Ανακύκλωση συσκευών

Δείτε ένα ωραίο βιντεάκι παραμύθι για την ανακύκλωση συσκευών στο http://www.deneinaiparamithi.gr

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ

Το ημερολόγιο – ατζέντα για το 2010 που εξέδωσε ο Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ν. Χανίων παρουσιάζει σε εκδήλωση στο Θέατρο Βλησίδη την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2010, στις 6 μμ.
Το φετινό ημερολόγιο του Συλλόγου Δασκάλων και Νηπιαγωγών Ν. Χανίων έχει αφιέρωμα στη δημόσια έκταση των Αγίων Αποστόλων που είναι δίπλα στα Χανιά και περιλαμβάνει δασική έκταση και 4 ελεύθερες για όλους παραλίες. Στο χώρο αυτό το 1938 δημιουργήθηκαν με πρωτοβουλία φωτισμένων δασκάλων όπως ο Μάνος Μασούρης, ο Παντελής Βαβουλές και άλλοι Παιδικές Εξοχές (κατασκηνώσεις) για τα παιδιά της εποχής και λειτούργησαν για δεκαετίες, προσφέροντας άσκηση και υγιεινή ζωή για χιλιάδες παιδιά.


Στην εκδήλωση, εκτός από το ιστορικό της περιοχής, θα παρουσιαστούν και σπάνιες φωτογραφίες από τις Παιδικές Εξοχές, από το αρχείο της Επιτροπής Αγώνα Ενάντια στο Ξεπούλημα των Αγίων Αποστόλων, που παραχωρήθηκαν από τον Τηλέμαχο Μασούρη (γιο του Μάνου Μασούρη) και τη Μαρί Ναξάκη.
Στην ίδια εκδήλωση θα τιμηθούν οι συνταξιοδοτηθέντες το 2009 εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης των Χανίων.

Προτεινόμενες δραστηριότητες για την ελιά

1)      Ζωγραφίζουμε μια ελιά ή έναν ελαιώνα.

2)      Κάνουμε κολλάζ πάνω στην ελιά ή τον  ελαιώνα, συμπληρώνοντας με δέντρα, πράσινα φύλλα ελιάς πραγματικά ή ζωγραφιστά, ζώα και πουλιά που ζωγραφίζουμε εμείς ή τα κόβουμε από περιοδικά και τα κολλάμε.3)      Διηγούμαστε ένα παραμύθι και μαντινάδες για την ελιά και το λάδι. 4)      Κάνουμε συλλογή παραμυθιών, μαντινάδων και τραγουδιών για την ελιά και το λάδι.5)      Δραματοποιούμε ένα παραμύθι σχετικό με την ελιά και το λάδι.6)      Γνωριμία με τα ζώα και τα πουλιά του ελαιώνα.7)      Ακούμε τις «4 Εποχές» του Βιβάλντι και προσπαθούμε να μιμηθούμε την ελιά ή τον ελαιώνα σε κάθε εποχή.8)      Διαβάζουμε το μύθο της διαμάχης της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα για την ονομασία της Αθήνας και τον δραματοποιούμε στη συνέχεια.9)      Βρίσκουμε παραμύθια και μύθους και τραγούδια σχετικά με την ελιά και το λάδι.10)  Φτιάχνουμε ένα λεξικό της ελιάς, με λέξεις σχετικές με την ελιά, τον ελαιώνα, την ελαιοπαραγωγή.11)  Συζητάμε στην τάξη με έναν εκπρόσωπο οικολογικής οργάνωσης. 12)  Συζητάμε στην τάξη με έναν αγρότη για την καλλιέργεια της ελιάς.13)  Συζητάμε στην τάξη με έναν γεωπόνο για τη σωστή καλλιέργεια της ελιάς και τις συνέπειες της κατάχρησης λιπασμάτων.14)  Συζητάμε στην τάξη με έναν διατροφολόγο ή ένα γιατρό για την αξία της ελιάς και του ελαιόλαδου στη διατροφή μας.15)  Γράφουμε ένα δικό μας παραμύθι για την ελιά και το ελαιόλαδο.16)  Συζητάμε για τους τρόπους μόλυνσης του ελαιόλαδου και τις συνέπειες στην υγεία μας και στην οικολογική ισορροπία.17)  Φτιάχνουμε τη μακέτα ενός ελαιώνα στην τάξη, αξιοποιώντας παλιά υλικά. 18)  Αξιοποιούμε προτεινόμενα φύλλα εργασίας και παιχνίδια από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βάμου  και από το εκπαιδευτικό πακέτο του Εθνικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για την Ελιά που συντονίζει το ΚΠΕ Καλαμάτας. Μπορούμε ακόμη να συμμετάσχουμε στο Δίκτυο αυτό με το σχολείο μας (www.eliadiktyo.gr )   Β) ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΞΗ19)  Επισκεπτόμαστε ένα κοντινό ελαιώνα, μια ελιά στην αυλή ή κοντά στο σχολείο, ή μια μνημειακή ελιά όπως αυτή στις Βούβες Κισάμου, στο Δρομόνερο (λιοτρίβι), στα Παλιά Ρούματα ή στο Ανισαράκι Καντάνου (για τέτοια θέματα μπορεί να βοηθήσει ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης-ΣΕΔΗΚ, τηλ. 28210-50800).20)  Κλείνουμε τα μάτια και ακούμε τους ήχους στον ελαιώνα.21)  Προσπαθούμε να ξεχωρίσουμε διαφορετικούς ήχους πουλιών ή ζώων.22)  Μιμούμαστε ήχους που ακούμε.23)  Ηχογραφούμε τους ήχους του ελαιώνα και τους ακούμε μετά στο σχολείο.24)  Αισθανόμαστε τις μυρωδιές του ελαιώνα.25)  Επίσκεψη στο Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων,  στο Πάρκο Χλωρίδας και Πανίδας του Πολυτεχνείου Κρήτης ή στο Ινστιτούτο Υποτροπικών Φυτών και Ελιάς.26)  Επισκεπτόμαστε ένα ελαιουργείο στην περιοχή μας για να δούμε πώς παράγεται το ελαιόλαδο.27)  Επισκεπτόμαστε την ΑΒΕΑ για να δούμε πώς παράγεται σαπούνι από το ελαιόλαδο. 28)  Ζωγραφίζουμε, φωτογραφίζουμε ή βιντεοσκοπούμε τις επισκέψεις μας και βλέπουμε μετά τις εικόνες στο σχολείο.29)  Ετοιμάζουμε ερωτήσεις και παίρνουμε συνεντεύξεις από ειδικούς (αγρότες, γεωπόνους, χημικούς, μέλη οικολογικών οργανώσεων κλπ)Γ) ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΡΟΒΟΛΗΣ – ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ30)  Σχεδιάζουμε αφίσες με συνθήματα για την αξία της κατανάλωσης ελαιόλαδου και για την αξία της κρητικής διατροφής.31)  Φτιάχνουμε το δικό μας ραδιοφωνικό μήνυμα για το ελαιόλαδο και το ηχογραφούμε.32)  Μαγειρεύουμε με ελαιόλαδο και δοκιμάζουμε στο σχολείο (π.χ. ντάκο). Συλλέγουμε συνταγές τοπικών φαγητών μαγειρεμένων με ελαιόλαδο.33)  Οργανώνουμε μέρα ή εβδομάδα κρητικής διατροφής με βάση το ελαιόλαδο στο σχολείο.34)  Παρουσιάζουμε στην τάξη ή στο σχολείο τις προτάσεις μας για την ελιά και το ελαιόλαδο. 35)  Γράφουμε μια επιστολή προς τον Τύπο ή τον τοπικό Δήμο ή όποιον άλλο υπεύθυνο για την αξία της κατανάλωσης ελαιολάδου και για την ανάγκη προώθησής του.

“Πράσινο” σχολείο δίνει ρεύμα στη ΔΕΗ

ΛΥΚΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑΜαθήματα οικολογίας και περιβαλλοντικής ευαισθησίας κάνουν oι 180 μαθητές και μαθήτριες του 7ου Ενιαίου Λυκείου Πειραιά, βιώνοντας καθημερινά τις εφαρμογές των ήπιων μορφών ενέργειας μέσα στο σχολείο τους. Το 7ο Λύκειο είναι ένα «πράσινο» σχολείο, που όχι μόνο καλύπτει αυτόνομα τις ανάγκες του κτιριακού συγκροτήματος για ηλεκτρική ενέργεια, αλλά πουλάει και ρεύμα στη ΔΕΗ!
Με τη λειτουργία φωτοβολταϊκών συστημάτων εξοικονομούν χρήματα από το σχολικό προϋπολογισμό και τα αξιοποιούν για άλλες δραστηριότητες του σχολείου. Ταυτόχρονα, δεν επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα με την κατανάλωση ρυπογόνων μορφών ενέργειας, σε μια υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά περιοχή του Πειραιά.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το φωτοβολταϊκό σύστημα του σχολείου αποτρέπει κάθε χρόνο την έκλυση 28,5 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, όσο δηλαδή θα απορροφούσαν τριάντα (30) στρέμματα δάσους!
Στην ταράτσα του σχολικού κτιρίου, στη συμβολή των οδών Ψαρών με Χορμοβίτου και Αγχιάλου, έχει τοποθετηθεί μία μονάδα παραγωγής από φωτοβολταϊκά με επιφάνεια 200 μ2 και εγκατεστημένη ισχύ 20 kw. Η έναρξη της λειτουργίας των φωτοβολταϊκών έγινε στις 8.40 το πρωί της περασμένης Πέμπτης, όταν το σχολείο συνδέθηκε με το δίκτυο χαμηλής τάσης της ΔΕΗ.
«Αποτελεί το καλύτερο μάθημα ζωής για τα παιδιά», τονίζει στον «Ε.Τ.» η διευθύντρια Θεανώ Γουνελά, επισημαίνοντας τη σημασία της εξοικείωσης των μαθητών με τη χρήση των ήπιων μορφών ενέργειας, καθώς τα φωτοβολταϊκά συνεπάγονται σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον, την κοινωνία, τον καταναλωτή και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Το 7ο Ενιαίο Λύκειο Πειραιά εντάχθηκε στο πιλοτικό πρόγραμμα των φωτοβολταϊκών συστημάτων, ύστερα από πρόταση του ΟΣΚ σε συνεργασία με το Δήμο Πειραιά. Οπως αναφέρει, «πριν από σχεδόν ένα χρόνο ήρθαν στο σχολείο δύο μηχανικοί κι έκαναν μετρήσεις στο χώρο της ταράτσας, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν πληρούσε τις προδιαγραφές. Διαπιστώθηκε ότι ο χώρος είναι κατάλληλος και κινήθηκε η διαδικασία υλοποίησης του έργου. Ο πρόεδρος της σχολικής επιτροπής, Μιχάλης Ψαρούδης, ανέλαβε τις αναγκαίες διαδικασίες με τις διάφορες δημόσιες υπηρεσίες».
Το σύστημα παραγωγής ηλεκτρισμού με φωτοβολταϊκά του 7ου Λυκείου χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με το δίκτυο της ΔΕΗ. «Σε αυτή την περίπτωση, πουλάμε το ηλιακό ρεύμα στη ΔΕΗ έναντι μιας ορισμένης από το νόμο τιμής και συνεχίζουμε να αγοράζουμε ρεύμα από τη ΔΕΗ όπως και σήμερα, αν χρειασθεί. Εχει δηλαδή ένα διπλό μετρητή για την καταμέτρηση της εισερχόμενης και εξερχόμενης ενέργειας», σημειώνει στον «Ε.Τ.» ο πολιτικός μηχανικός Δημήτρης Μανωλάς, ο οποίος διδάσκει τεχνολογία και τεχνικό-αρχιτεκτονικό σχέδιο στο 7ο Λύκειο του Πειραιά. «Κάθε κιλοβατώρα ηλεκτρισμού που προμηθευόμαστε από το δίκτυο της ΔΕΗ και παράγεται από ορυκτά καύσιμα επιβαρύνει την ατμόσφαιρα με ένα τουλάχιστον κιλό διοξειδίου του άνθρακα», εξηγεί ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι το διοξείδιο του άνθρακα είναι, ως γνωστόν, το σημαντικότερο «αέριο του θερμοκηπίου» που συμβάλλει στις επικίνδυνες κλιματικές αλλαγές.
«Η στροφή στις καθαρές πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή, αποτελεί τη μόνη διέξοδο για την αποτροπή των κλιματικών αλλαγών που απειλούν σήμερα τον πλανήτη. Επιπλέον, η χρήση της ηλιακής ενέργειας συνεπάγεται λιγότερες εκπομπές άλλων επικίνδυνων ρύπων (όπως τα καρκινογόνα μικροσωματίδια, τα οξείδια του αζώτου, οι ενώσεις του θείου κ.λπ.). Οι ρύποι αυτοί επιφέρουν σοβαρές βλάβες στην υγεία και το περιβάλλον», υπογραμμίζει.
«Αντίθετα», καταλήγει, «τα ηλιακά φωτοβολταϊκά συστήματα έχουν αθόρυβη λειτουργία, μηδενική ρύπανση, αξιοπιστία (που φθάνει τα 30 χρόνια) και μεγάλη διάρκεια ζωής, δυνατότητα επέκτασης ανάλογα με τις ανάγκες, δυνατότητα αποθήκευσης της παραγόμενης ενέργειας (στο δίκτυο ή σε συσσωρευτές) και απαιτούν ελάχιστη συντήρηση».
Εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος»

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΣΤΟ ΚΠΕ ΒΑΜΟΥ 26-27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2010

Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010
16.00 – 16.30
: Προσέλευση – Εγγραφές
16.30 – 16.45: Χαιρετισμοί
16.45 – 17.00: Μ. Αλεξανδρίδου, Υπεύθυνη ΚΠΕ: “Περιφερειακό Δίκτυο ΚΠΕ Βάμου Ανακύκλωσης και Εξοικονόμηση Ενέργειας
17.00 – 17.30: Μ. Καταντωνάκη, Ενεργειακό Κέντρο Περιφέρειας Κρήτης: “Μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (προσέχουμε για να έχουμε!)
17.30 – 18.00: Δ. Μιχελάκης, Αναπλ. Υπ. ΚΠΕ Βάμου- Δ. Βαλαβάνη, Π.Ο. ΚΠΕ Βάμου: “Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας. Προγράμματα Ενέργειας και Ανακύκλωσης ΚΠΕ Βάμου“.
18.00 – 18.30: Διάλειμμα
18.30 – 21.00: ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ
1ο Εργαστήριο, Αγγελή Μαρία, Μουσειοπαιδαγωγός, Επιμελήτρια Τέχνης: “Δουλεύοντας εικαστικά για το περιβάλλον με τα στοιχεία της ζωής
2ο Εργαστήριο, Φιλιππάκης Μανώλης, Παιδαγωγός, Εμψυχωτής, Καθηγητής Μεταπτυχ. Παιδαγ. Τμ. Παν/μίου Κρήτης: Θεατρικό παιχνίδι
3ο Εργαστήριο, Π.Ο. ΚΠΕ Βάμου: “Κατασκευές με ανακυκλώσιμα υλικά και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας“.

Σάββατο 27 Φεβρουαρίου 2010
9.00 – 11.30: 1ο, 2ο, 3ο Εργαστήριο
11.30 -12.00: Διάλειμμα
12.00 -14.30: 1ο, 2ο, 3ο Εργαστήριο
15.00: Γεύμα
17.00: Αξιολόγηση, παραλαβή βεβαιώσεων


Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων