Ιστορικά στοιχεία

Ένα παλιό κτίριο, νεοκλασικό, ανακαινισμένο, με την ομορφιά  της αρχοντιάς και του καλού γούστου της εποχής εκείνης. Είναι απ’ τα κτίρια, που έχουν δεθεί με γεγονότα και θύμησες, με πόνους και χαρές. Σε τούτο το κτίριο παίχτηκε μεγάλο μέρος απ’ το θέατρο της ζωής του χωριού τα τελευταία ογδόντα χρόνια.

Στεγάστηκαν προσωρινά Μικρασιάτες πρόσφυγες. Μίλησαν πολιτικοί. Έγιναν εκλογές με πολιτικό πάθος. Στρατοπαίδεψαν Γερμανοί διαδοχικά, πρώτα αλεξιπτωτιστές, μετά ένας λόχος πεζικού και τέλος μια μπάντα. Το ’43 έγινε φυλακή για Ιταλούς αντιφρονούντες της συμμαχίας του Άξονα. Εδώ κοπαδιάστηκαν, όμηροι, νέοι άνθρωποι του χωριού, για να οδηγηθούν απ’ τους Γερμανούς στο στρατόπεδο της Αγιάς και μερικοί να μην ξαναβρούν το δρόμο του γυρισμού.

Και την ώρα του εθνικού διχασμού, μαζεύτηκαν ένα πρωί ντόπιοι βαριαρματωμένοι, δεξιοί κι αριστεροί, για να διαφεντέψουν το σχολείο, την καρδιά του χωριού.

Τη φοβερή εκείνη ώρα φάνηκε στο δρόμο, ένα ντελικάτο παιδί, γύρω στα δεκαοχτώ, φοιτητής – μαθεύτηκε αργότερα- και μίλησε με φωνή, λίγο ραγισμένη, αλλά καθαρή:

… “Πατριώτες, το παιχνίδι του θανάτου, που πάτε να παίξετε, δε θα φέρει καλή ζωή σε κανέναν σας… Το αίμα σας, αυτή την ώρα δε θα κάμει τίποτε άλλο, παρά να πνίξει τα δικά σας δίκια…”.

(Από το “Οδοιπορικό σε κρητικό χωριό” του  κ. Κίμωνα Φαραντάκη)